کرونا چه بر سر ترامپ و کمپین انتخاباتی‌اش می‌آورد؟

سرنوشت ترامپ به دلیل گزارش‌های متناقض درباره وضعیت سلامت وی در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. با این حال، او مسئولیت‌های خود را به معاونش منتقل نکرده است. در چنین اوضاع و احوالی، بحث‌هایی جدی از یک‌سو درباره سرنوشت انتخابات درصورتی که ترامپ از کرونا جان به در نبرد، مطرح است و از طرف دیگر چالشی جدی‌تر هم درباره کنترل قوای استراتژیک و اتمی امریکا در شرایط بیماری رئیس‌جمهور به سطح رسانه‌ها آمده است. دیروز گزارش‌هایی منتشر شده درباره اینکه دو فروند هواپیما برای مأموریت ویژه تعیین پروتکل‌های امنیتی به زیردریایی‌های مجهز به موشک‌های بالستیک، به پرواز در آمده‌اند. مجموعه این تحولات وضعیت امریکا و جایگاه آن در تحولات جهانی را پیچیده و از همیشه خطرناک‌تر کرده است.
مدت زمان زیادی از مناظره جنجالی میان نامزد‌های دموکرات و جمهوریخواه انتخابات ریاست جمهوری امریکا نگذشته بود که روز جمعه انتشار خبر ابتلای دونالد ترامپ به بیماری کرونا، بیش از هر چیزی ذهن‌ها را متوجه آینده انتخابات ۲۰۲۰ کرد. طی روز‌های گذشته رئیس‌جمهور امریکا تأکید کرده که وضعیت بحرانی ندارد و به زودی به سر کار باز خواهد گشت. او روز شنبه در پیامی ویدئویی از بیمارستان گفت: «به دلیل آنکه شرایط جسمی نامساعدی داشتم به بیمارستان نظامی والتر رید آمدم، اما الان حالم خوب است و به زودی دوباره به کاخ سفید بازخواهم گشت. چند روز آینده، آزمونی واقعی خواهد بود.» میچ مک کانل، رئیس اکثریت جمهوریخواه در مجلس سنای امریکا نیز در توئیتر نوشت که با رئیس‌جمهور گفتگو کرده و شرایط وی خوب به نظر می‌رسد. رئیس دفتر کاخ سفید هم با اعلام اینکه ترامپ حالش خوب است، از رضایت پزشکان وی از علائم حیاتی ترامپ خبر داد.

کلیپ ساختگی است؟
همه این تلاش‌ها در حالی است که برخی منتقدان، صحت کلیپ چهار دقیقه‌ای را که ترامپ درباره وضعیت جسمی خود در آن صحبت کرده است، زیر سؤال برده و گفته‌اند که به نظر می‌رسد رئیس‌جمهور امریکا بعد از دقیقه یک، سکسکه می‌کند. شانه‌های او تکانی می‌خورند و صدایی به گوش می‌رسد. عده‌ای اعتقاد دارند که این صدا و واکنش، ناشی از تلاش ترامپ برای جلوگیری از سرفه یا سکسکه بوده است، برخی دیگر هم می‌گویند فیلم دستکاری شده تا صدای سرفه از آن حذف شود. دکتر شان کانلی، پزشک کاخ سفید اگرچه از حصول پیشرفت‌هایی در وضعیت سلامت ترامپ خبر داده است، اما گفته که هنوز خطر رفع نشده است. حتی از درون کاخ سفید هم صدا‌هایی در تردید درباره ثبات وضعیت جسمی رئیس‌جمهور به گوش می‌رسد. مارک میدوز، رئیس کارکنان کاخ سفید گفته است: «وضعیت اعضای حیاتی (بدن) رئیس‌جمهور طی ۲۴ ساعت گذشته بسیار نگران‌کننده بود و ۴۸ ساعت بعدی درباره وضعیت سلامت او بسیار حیاتی خواهد بود. ما هنوز در یک مسیر روشن برای بهبودی کامل (حال ترامپ) قرار نداریم.»
وخامت وضعیت ترامپ جدی است
پزشک رئیس‌جمهور امریکا گفته درصورت ادامه روند بهبودی او امروز یا فردا مرخص می‌شود ولی رسانه‌ها از مبهم بودن وضعیت ترامپ انتقاد کرده‌اند. خبرنگار شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان در کاخ سفید با نگران‌کننده توصیف کردن وضعیت رئیس‌جمهور امریکا گفت: «برخی مقامات و مسئولان کاخ سفید، سعی دارند وضع جسمانی و سلامت ترامپ را عادی نشان بدهند و طی ۲۴ ساعت گذشته مدام گفته‌اند که علائم و عوارض کرونا در ترامپ خفیف است و اینک می‌بینیم که او بستری شده و از دارویی مثل رمدسیویر استفاده می‌کند، باید گفت وخامت وضع جسمانی ترامپ جدی‌تر از آن است که گفته می‌شد.»
الجزیره به عنوان دیگر شبکه خبری که در صحت اظهارات درباره سلامت ترامپ تردید کرده است، نوشت: «یک تیم پزشکان کاخ سفید صبح شنبه (به وقت محلی) اعلام کردند که اوضاع ترامپ بهبود یافته و او دارد از بازگشتش به کاخ سفید حرف می‌زند، اما دقایقی بعد از سخنان تیم پزشکی، مارک میدوز، رئیس کارکنان کاخ سفید در جمع خبرنگاران ارزیابی کمتر خوشبینانه‌ای ارائه داد. تأیید ابتلای ترامپ او را مجبور کرد که حداقل به طور موقت از مبارزات انتخاباتی کنار بکشد و این موضوع تردید‌ها و سؤالاتی را درباره تأثیرات احتمالی آن بر انتخابات سوم نوامبر ایجاد کرده است.»
 مأموریت امنیتی و بستن مرز‌ها
رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید دیروز با گفتن اینکه ترامپ قصد بازگشت به کار دارد و گزینه انتقال قدرت «فعلاً» روی میز نیست، نشان داد که ترامپ با وجود گزارش‌ها درباره سلامتش، بر کنترل امور اصرار دارد. در چنین شرایطی، بحث‌هایی جدید در این باره مطرح است که به خصوص کنترل قوای استراتژیک و هسته‌ای امریکا در شرایط وخامت حال رئیس‌جمهور چگونه خواهد بود. هرچند ژنرال مایک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش امریکا اطمینان داده که «هیچ چیزی در سطح آماده‌باش ما و توانایی‌های مسلح ایجاد نشده و ارتش ایالات متحده آماده دفاع از منافع کشور و شهروندان است»، ولی فارین‌پالیسی نوشته که «مقامات و کارشناسان پیشکسوت امنیت ملی امریکا درباره اقدامات احتمالی تهاجمی دشمنان پس از ابتلای ترامپ به ویروس کرونا، هشدار داده و از احتمال ابتلای مقامات رده بالای امنیت ملی ایالات متحده به کووید-۱۹ که همواره با رئیس‌جمهوری در تماس بوده ابراز نگرانی کرده‌اند.»
در چنین اوضاعی احتمال یک اشتباه محاسبه می‌تواند برای تمام جهان فاجعه‌بار تلقی شود.
دیروز نشریه ایل جورناله ایتالیا، از قول منابع امریکایی گزارش کرد که دو فروند هواپیمای بوئینگ E-۶B Mercury برای انجام یک مأموریت ویژه به پرواز در آمدند. این هواپیما‌های بسیار پیشرفته احتمالاً دستورات ویژه‌ای به زیردریایی‌هایی که مجهز به موشک‌های بالستیک تریدنت هستند، ارسال کرده‌اند که این بخش مهم نیرو‌های هسته‌ای راهبردی امریکا به شمار می‌آید. کارشناسان معتقدند که این اقدام می‌تواند یک مأموریت عادی باشد یا اینکه حامل پیامی باشد که پنتاگون از طریق آن خواست آشکارا به دشمنان احتمالی امریکا ارسال کند. از جمله اینکه: «ناوگان هسته‌ای ما آماده است حتی اگر مردی که چمدان حاوی کد‌های موشک‌های هسته‌ای را در دست دارد، به همراه همسرش به بیماری تنفسی مبتلا شده و باید در خانه بماند.»
این هواپیما‌های بوئینگ که دارای چهار رآکتور با ۲۳ سرنشین اعم از خلبان، متخصصان ارتباطات، افسران مسئول اطلاعات و رمزنگاری هستند جزو گروه موسوم به Airborne Command Post هستند که هدف‌شان حفظ تداوم خط فرماندهی است در صورتی که مراکز فرماندهی زمینی توسط نیرو‌های دشمن ویران شوند. یا در هر مورد وضعیت اضطراری مشابه که مانع از صدور فرمان شلیک موشک‌های راهبردی می‌شود.

از طرفی مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور امریکا به رابرت ردفیلد، مدیر مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌ها دستور داده است با استفاده از اختیارات خود، هر چه سریع‌تر مرز‌ها را ببندد. البته بنابر آنچه برخی منابع گفته‌اند، این مرکز حاضر نشده از این دستور پیروی کند و دلیلی هم مبنی بر اینکه چنین اقدامی به کاهش شیوع کرونا منتهی شد، وجود ندارد.

لزوم شفافیت کاخ سفید
مارکو روبیو، نماینده مردم ایالت فلوریدا در مجلس سنای امریکا در توئیتر نوشت: «از زمان ابتلای رئیس‌جمهور (به ویروس کرونا) سرعت تئوری‌های توطئه و ادعا‌های وقیحانه بسیار بیشتر از بررسی کردن حقایق بوده است. به همین خاطر ما از کاخ سفید اطلاع رسانی مرتب، به تفصیل و شفاف نیاز داریم و به همین دلیل است که همه ما باید درباره شایعه‌های عجیب و غریب تردید داشته باشیم.»
در هر حال اگر به هر دلیلی لزوم به تعویق انداختن انتخابات مطرح شود، بنا به قانون اساسی امریکا، کنگره این کشور می‌تواند انتخابات را به تعویق بیندازد. اما از آنجایی که اکثریت مجلس نمایندگان در اختیار دموکرات‌هاست، احتمال تعویق رأی‌گیری کم است. در صورت مرگ ترامپ، کمیته ملی حزب جمهوریخواه باید طی یک ماه نامزد جدیدی معرفی کند. در صورت مرگ نامزد پیروز در فاصله بین روز انتخابات و روز رأی‌گیری در کالج الکترال، فردی پیروز است که اکثریت آرای الکترال را به دست آورد. البته همه این موارد تحت‌الشعاع برخی موارد دیگر قرار دارد.

فرارو نوشت: "ژاکوب هیلبرون" سردبیر اندیشکده "نشنال اینترست" در گزارشی، ابتلای دونالد ترامپ به ویروس کرونا را فاجعه سیاسی بزرگی برای وی و کارزار انتخاباتی جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا، ارزیابی می‌کند. وی در این رابطه می‌نویسد:

«موضع گیری اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا مبنی بر اینکه وی و همسرش، به ویروس کرونا مبتلا شده اند، یک فاجعه تمام عیار سیاسی برای وی و کمیته ملی جمهوریخواهان است. این "سورپرایز اکتبر"، نمی‌توانست در لحظه‌ای بدتر از این برای ترامپ اتفاق بیفتد. ترامپ در پیامی توئیتری گفته است: "من و بانوی اول آمریکا، به ویروس کووید ۱۹ مبتلا شده ایم. ما قرنطینه و فرآیند بهبودی خود را فورا آغاز کرده ایم. ما این بحران را با کمک یکدیگر پشت سر خواهیم گذاشت". اکنون که ترامپ خود به ویروس کرونا مبتلا شده، پیامد‌های این مساله برای کارزار انتخاباتی وی و همچنین آمریکا، بسیار زیاد و عمیق است.»

مدیریت ترامپ زیر سوال رفته است
امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل آمریکا با اشاره به اینکه با مبتلا شدن دونالد ترامپ به ویروس کرونا، وضعیت برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا پیچیده شده است، گفت: حداقل این موضوع آن است که کمپین‌های انتخاباتی ترامپ حداقل تا دو هفته تعطیل خواهد بود و او کار‌های مربوط به ریاست جمهوری خود را نیز نمی‌تواند انجام دهد، این وظایف الان بر عهده مایک پنس معاون او است.

ابوالفتح اظهارداشت: این احتمال وجود دارد، که مناظره دوم که قرار بود بین معاونین بایدن و ترامپ برگزار شد، به دلیل شرایطی که به وجود آمده، لغو شد، چرا که رئیس جمهور در بستر بیماری است و معاون او نیز ممکن است در معرض ابتلا قرار بگیرد، بنابراین احتمال لغو مناظره ببین کامالا هریس و پنس وجود دارد.

وی افزود: ابتلای ترامپ به ویروس کرونا می‌تواند نقطه ضعفی در عملکرد او باشد، این مسئله نشان می‌دهد که او در انجام وظایف خود قصور کرده و این می‌تواند تبدیل به اهرمی برای انتقاد از او شود، در حال حاضر فضای انتخاباتی در آمریکا در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، اگر مناظرات برگزار نشود، ترامپ نمی‌تواند برنامه‌های تبلیغاتی خود را دنبال کند، در حالی که بایدن از این فرصت برخوردار است.

 

ابوالفتح با تاکید بر اینکه هنوز معلوم نیست که طیف خاکستری در آمریکا به چه کسی رای خواهد داد، اضافه کرد: همه چیز بسته به اتفاقاتی دارد که طی یک ماهه منتهی به برگزاری انتخابات رخ خواهد داد، اگر مناظرات برگزار شود، ممکن است آراء جابه‌جا و اگر هم شرایط ترامپ وخیم شود، آن زمان نیز باز هم شرایط دیگری رقم می‌خورد، از الان واقعا نمی‌توان پیش‌بینی کرد که چه اتقاقاتی می‌افتد، چرا که هر لحظه ممکن است رویدادی رخ دهد که معادلات قبلی را برهم بزند.

ترامپ نمی‌توان آراء خاکستری را به خود جلب کند
حسن بهشتی‌پور کارشناس مسائل آمریکا با بیان اینکه اگر ترامپ برنامه‌های انتخاباتی خود را تعطیل کند زیان بسیار زیادی خواهد دید، گفت: در حال حاضر شرایط طوری است که احتمال عقب انداختن انتخابات حتی با وجود بیماری ترامپ نزدیک به صفر است، چرا که اگر این اتفاق رخ دهد، در آمریکا هرج و مرج می‌شود و معلوم نیست بعد آن شرایط چطوری پیش برود و چه زمانی دوباره شرایط برای برگزاری انتخابات مهیا شود.

وی با تاکید بر اینکه رای‌های سرگردان و خاکستری تعیین خواهند کرد که چه کسی رئیس جمهور آینده آمریکا خواهد شد، اظهار داشت: با توجه به رقابت نزدیکی که بایدن و ترامپ با یکدیگر دارند، کسانی که هنوز تصمیم نگرفته اند که به چه کسی رای بدهند، می‌توانند بسیار نقش پر رنگی داشته باشند، بنابراین این عده منتظر ادامه مناظرات و همچنین برنامه‌های انتخاباتی بایدن و ترامپ هستند تا عملکرد آن‌ها را مشاهده کنند و بعد تصمیم خود را بگیرند.

بهشتی‌پور افزود: در حال حاضر در برخی از ایالت‌هایی که رقابت نزدیک و لب مرزی است، از جمله اوهایو، آیوا و نیوهمشایر، این رای‌های مردّد هستند که از اهمیت بسزایی برخوردارند، به طوریک ه می‌توانند رقابت نزدیک بایدن و ترامپ را به مسیری ببرند که حتی یک رای نیز مهم باشد، در حال حاضر جامعه آمریکا بسیار دو قطبی شده، امری که مسبوق به سابقه نبوده، بنابراین برگزاری انتخابات در آمریکا در ماه آینده با حواشی بسیار زیادی روبرو خواهد شد.

این کارشناس مسائل آمریکا بیان داشت: معمولا مردم آمریکا کسی را که در نزدیکی انتخابات آمریکا حضوری فعال در صحنه نداشته باشد را نمی‌پذیرند، بار اساس همین مسئله کار ترامپ بسیار سخت شده و بعید نیز به نظر می‌رسد که مناظرات بعدی نیز انجام شود، در چنین شرایطی اوضاع برای بایدن و دموکراتها بهتر خواهد شد، حال باید دید در روز‌های آینده وضعیت ترامپ و سلامتی وی چگونه خواهد شد، تا بتوان به تحلیل دقیق تری در این زمینه پرداخت.