توجه به عشایر همانقدر مهم است که شهرنشینان مرکزنشین / میزان اعتبارات امسال عشایر کهگیلویه و بویراحمد با 30 سال گذشته برابری می کند / حمایت ویژه دولت سیزدهم از عشایر /مشکلات عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد چیست؟

عشایر گنجینه‌ای از تاریخ، فرهنگ و آیین‌های شیرین و دیرین قوم لر است. غیور مردمانی که هنوز ایل، اسب و برنو نه تنها در رویایشان که در زندگی‌شان نیز زنده و پابرجاست. به همین دلیل حفظ عشایر چه از نظر اقتصادی و چه از نظر فرهنگی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و با توجه به رفاه در زندگی‌های کنونی باید به رفاه در زندگی عشایر نیز توجه ویژه‌ای شود. عشایر یکی از پایه های اقتصادی کشور را تشکیل می دهند و 12 درصد از مردم استان کهگیلویه و بویراحمد را عشایر تشکیل داده اند. عموما همه توجهات به شهرنشینان و مرکزنشینان است، در حالی که در دیدگاه های جهانی جدید حاشیه نشینان، محرومان و فرهنگ های بومی اهمیت زیادی پیدا کرده اند و ارزش گذاری شده اند، دولت نیز باید به این سمت برود. یکی از اقدامات مثبت دولت در حمایت از عشایر، خرید تضمینی دام عشایر بوده که امید است حمایت های بیشتری از جانب دولت صورت گیرد.
در همین راستا خبرنگار کبنا نیوز در گفت‌وگوی اختصاصی با فضل‌الله آذرفر مدیرکل امور عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد از دغدغه‌های عشایر و اعتبارات تخصیصی به عشایر پرسیده است که در ادامه آن را می‌خوانید.
فضل‌الله آذرفر گفت: ما از دو منبع تملک دارایی و تملک ملی تأمین اعتبار می‌شویم. هر مدیر موفق باید قدرت چانه زنی و تعامل زیادی با دیگر مدیران و مسوولان استانی و کشوری داشته باشد که خوشبختانه ما با تعامل خوبی که با مسوولان امور عشایر کشور داشتیم و دعوت فراکسیون امور عشایر کشوری با حضور رئیس سازمان امور عشایر کشور توانستیم در سال جدید اعتبارات خوبی را به خود اختصاص دهیم.
آذرفر اظهار کرد: در حوزه اعتبارات ملی نسبت به سال گذشته پیشرفت صددرصدی داشتیم و ۱۶میلیارد اعتبار به ما تخصیص دادند. این اعتبارات مخصوصاً در حوزه پروژه‌های کلان مثل پروژه تأمین آب شرب پایدار عشایر شرق گچساران و پروژه پشت کوه ملاطهماسب بهمئی با ۷میلیارد و پروژه کیمه زیلایی با 3 میلیارد هزینه و با حضور استاندار افتتاح شد.
وی گفت: دلیک آبریز شهرستان کهگیلویه با اعتبار 3 میلیارد افتتاح و به بهره برداری رسید. همچنین پروژه‌های مطالعاتی خیلی خوبی جهت شناسایی نقاط قابل اجرا برای سال ۱۴۰۱ با اعتبار یک میلیارد تومان تعریف شد.

آذرفر افزود: سفر رئیس جمهور به منطقه گرگو نشانه توجه دولت سیزدهم به عشایر و محرومیت زدایی عشایر است. از محل اعتبارات سفر رئیس جمهور ۲۰میلیارد تومان جهت اجرای پروژه‌های مختلف در بخش عشایری از جمله بازگشایی و احداث جاده‌های عشایری، پروژه‌های تأمین آب عشایری تخصیص و به زودی اعلام می‌شود.
مدیرکل امور عشایر استان بیان کرد: بهره‌گیری از اعتبارات بنیاد برکت، ستاد اجرایی فرمان امام از جمله در شهرستان لنده چندین پل از اعتبارات بنیاد برکت و یک دستگاه تانکر ۱۴هزار لیتری دریافت کردیم.
1110 پنل خورشیدی توزیع می شود
وی گفت: هزار پنل خورشیدی در سال ۱۳۹۹ به عشایر تحویل داده شد و۱۱۱۰ پنل خورشیدی سهمیه سال۱۴۰۰عشایر اشت که تا یک ماه آینده از طریق شرکت برق تحویل عشایر می‌شود.
آذرفر گفت: 15 هزار نهاده خام و ۱۲هزار تن کنسانتره در سال ۱۴۰۰ به عشایر تحویل داده شد. این درحالی است که تغذیه دام عشایر باید از مرتع‌ها باشد؛ اما بنا به تغییرات اقلیمی و خشکسالی‌های اخیر باید تصمیم مناسبی برای اصلاح و احیای مراتع در سطح استان گرفته شود.
آذرفر اظهار کرد: علاوه بر این عوامل طبیعی، عوامل انسانی به شدت در حال تخریب مراتع‌اند. همچنین آتش سوزی‌ها و سیل به دلیل همین عدم مدیریت و عدم برنامه‌ریزی درست مخربند. ریشه کنی گیاهان خوراکی و دارویی باید از سمت منابع طبیعی کنترل شود.
آذرفر گفت: ما باید این واقعیت را بپذیریم که ایران در ناحیه خشک و نیمه خشک قرار دارد و باید برنامه کشوری را بر اساس این اقلیم تعریف کنیم. مثلاً احیا و کپه کاری مراتع در سطح بسیار کم اجرا می‌شود. با توجه به توپوگرافی استان پروژه‌های آبخیزداری باید در مقیاس بالا انجام گیرد اما متأسفانه در استان اقدام مناسبی در این زمینه‌ها صورت نگرفته است.
وی در ادامه گفت: 50 درصد عشایر استان فاقد پروانه مرتع داری‌اند. یکی از راهکار‌های نگهداری از مراتع جلب مشارکت مردمی و واگذاری مراتع به عشایر است‌. اعطای پروانه مراتع به عشایر و کپه کاری باعث احیای مراتع و جلوگیری از آتش سوزی و حتی سیل می‌شود‌، در واقع با این اقدام عشایر هم نگهبان مراتع است و هم سهامدار؛ ولی متأسفانه در استان ما به این مسائل دقت نمی‌شود.

از بین بردن بازار دلالی غیر عشایر
وی گفت: 15 هزار دفترچه عشایری در دست افراد دیگر می‌چرخد که با طراحی سامانه اینترنتی کارت تردد دفترچه افراد غیرعشایر لغو شد. حدود ۸ هزار غیر عشایر تاکنون از این طرح خارج شد. قبل از این طرح بازار دلالی گرم بود حالا هم آن یارانه قطع به یقین به دست عشایر می‌رسد و هم فساد و رانت از بین می‌رود و عدالت اجتماعی برقرار می‌شود.
خرید تضمینی دام عشایر توسط دولت
آذرفر درباره دغدغه قیمت گوشت گفت: خرید تضمینی دام عشایر در برنامه دولت است، اگر مردم از عشایر خرید نکنند دولت خود دام عشایر را می‌خرد. خرید تضمینی بره پرواری با وزن 40 تا ۵۵ کیلوگرم با قیمت ۸۵ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم دام زنده در حال انجام است. این طرح می‌بایست برای خرید دام مازاد و حذفی عشایر انجام گیرد که متأسفانه علیرغم پیگیری‌های زیاد ادارات امور عشایر استان‌ها هنوز این طرح در کشور انجام نشده است و بیشترین مشکل عشایر در این قسمت است.
بیمه رایگان عشایر در سطح کشور دنبال می‌شود و برای تجهیز و نوسازی مدارس عشایری در کشور ۱۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار مصوب شده است و قول مساعد دریافت کردیم که سهم استان ویژه و قابل توجه باشد.
در سال۱۴۰۱ ان شاء الله شاهد افزایش چشمگیری به ویژه در بخش پروژه‌های تأمین آب و بازگشایی جاده‌های عشایری خواهیم داشت. اتفاق خوبی که امسال در حال انجام است. بازگشایی 4 هزار کیلومتر جاده در تمام نقاط استان و در زمان مناسب تا چند روز دیگر کاملاً تمام و بازگشایی خواهند شد.
کبنا: درباره آزادی قیمت ارز چه صحبتی برای عشایر دارید؟
آذرفر: یکی از نیاز‌های اصلی جامعه عشایری آرد است که با ارز ترجیحی تأمین و امسال مشکلی در تأمین آرد نداریم. ماهیانه ۷۰۰تن آرد بین عشایر توزیع می‌شود که مشمول آزادسازی نرخ ارز نشده‌اند. نهاده‌های دامی همچنان با نرخ ترجیحی تأمین می‌شود. قیمت جو آزاد می‌شود و به محض اعلام دولت جو با نرخ کیلوی۱۱هزار و سیصد تومان به فروش می‌رسد. بی‌شک یکی از اقدامات جهادی دولت سیزدهم که با شجاعت تمام انجام شد برگشت نرخ ترجیحی بود.
طراحی سامان کارت تردد به شناسایی عشایر واقعی کمک می‌کند و راه‌اندازی سامانه ایلیار باعث توزیع خدمات هوشمند و عادلانه خواهد شد‌. قبلاً آمار دقیق خرید نهاده و کنسانتره عشایر را نداشتیم اما با اجرای این طرح‌ها آمار دقیق و درست داریم و تخلف و فسادی صورت نمی‌گیرد.
10 میلیون لیتر سوخت فسیلی (نفت سفید) و بیش از ۱۱۱ کیلوگرم گاز مایع در سال ۱۴۰۰ توزیع شد.
تجهیز خانه بهداشت مناطق عشایری که سال 1400 از طریق تفاهم نامه با دانشگاه علوم پزشکی و بهورز‌ها از خانواده عشایر مشغول به کار شدند.
در راستای ایجاد اشتغال ۲۵۳ فروشنده آرد و نهاده و در کل در 11 شبکه تعاونی حدود   400 نفر از راه تشکل‌های امور عشایری امرار معاش می‌کنند.
همچنین سهمیه کنکور فرزند عشایر از طریق فراکسیون امور عشایر در راستای ایجاد عدالت آموزشی در حال پیگیری است.
روزانه ۱۵۰هزار لیتر آب‌رسانی سیار برای مناطق عشایر انجام می‌شود.
با طراحی سامانهGIS تمام نقاط عشایریGPS وارد سامانه شده و ادارات ملزم به استعلام این مناطق‌اند که اگر در ایلراه ثبت نباشد از استعلام این مناطق جلوگیری می‌شود.

کبنا: برای امنیت عشایر چه اقداماتی صورت گرفته است؟
سپاه عشایر و نیروی انتظامی برای پایش محیطی عشایری اقدامات مناسبی انجام داده‌اند.
جمعیت عشایر نیز مانند جمعیت روستایی سیر نزولی دارد. تمایل افراد به رفاه و شهرنشینی، مشقت زندگی عشایری که برای بچه‌های امروزی کمی سخت است و عواملی از این دست باعث کاهش جمعیت عشایر شده اما در سال‌های اخیر با توجه به افزایش خدمات کمی بهتر شده اما همچنان روند نزولی است.
کبنا: سهم عشایر از اعتبارات سفر ریاست جمهوری چقدر بود؟
سهم عشایر از اعتبارات سفر ریاست جمهوری ۲۵۰ میلیارد تومان بوده که تا یک ماه آینده تخصیص را دریافت خواهیم کرد. همچنین با پیگیری‌های مسئولین محترم استان و نمایندگان مجلس ۱۶۰ میلیارد تومان اعتبارات محرومیت زدایی به عشایر در سال ۱۴۰۱ جهت احداث، بهسازی جاده‌های عشایری و تأمین آب مصوب شده که تا یک ماه آینده تخصیص مرحله اول آن را دریافت خواهیم کرد. همچنین با پیگیری‌های زیاد از محل اعتبارات ملی ۱۰۰ میلیارد تومان دیگر به استان تخصیص داده خواهد شد که با اعتبارات ۳۰ سال گذشته برابری می‌کند.
در یک ماه گذشته مسئولین رده بالای کشوری از جمله رئیس کمیسیون بخش کشاورزی مجلس، رئیس سازمان امور عشایر کشور در استان حضور یافتند و شورای عشایر استان به ریاست استاندار محترم و مسئولین کشوری برگزار شد که ماحصل این رفت و آمد‌ها و بازدید مسئولین کشوری افزایش قابل توجه اعتبارات ملی و استانی جهت کاهش مشکلات عشایر بوده است.
4 هزار میلیارد تومان در ایجاد زیر ساخت‌های عشایر از جمله احداث و آسفالت جاده‌های عشایری، اجرای پروژه‌های تأمین آب، احداث سکو و سرویس‌های بهداشتی، خرید چادر، خرید پنل‌های خورشیدی، خرید تانکر‌های سیار آبرسانی و خرید ادوات راهسازی برای ۱۰ سال آینده عشایر طراحی، برآورد و تعریف کردیم و به استاندار محترم تحویل دادیم.
کبنا نیوز: عشایر در خصوص واکسیناسیون دام‌های خود نگرانی دارند؟ چه توضیحی دارید؟
استان کهگیلویه و بویراحمد را به عنوان استان پایلوت واکسیناسیون کشوری با تأمین مالی سازمان امور عشایر کشور و همکاری قرارگاه محرومیت زدایی سپاه و دامپزشکی کشور معرفی و مصوب کردیم که قبل از سیل و بارندگی‌های اخیر کار واکسیناسیون مجانی یک میلیون رأس دام عشایر استان و ضدعفونی جایگاه دام آن‌ها و واگذاری مکمل غذایی و دارو‌های ضد انگلی برای این دام‌ها انجام شود که متأسفانه سیل اخیر این اجازه را نداد و به محض تثبیت شرایط آب و هوایی این کار انجام خواهد شد.
مشکلات عشایر استان کهگیلویه و بویراحمد چیست؟
مهمترین مشکلات استان گرانی نهاده‌های دامی و آزاد شدن نرخ ارز است که در دو ماه گذشته بیشترین فشار به عشایر آمده است. به عنوان مثال هزینه نگهداری یک گوسفند در سال 3 میلیون تومان بوده در صورتیکه اگر عشایر بخواهند این گوسفند را بفروشند دو میلیون بیشتر خریدار ندارد و اگر وضع به همین منوال ادامه یابد فشار زیادی به عشایر وارد خواهد شد. اگر چه کارت‌های خرید اعتباری یا دامدار کارت برای کمک به عشایر پیش‌بینی شده است ولیکن این اقدامات مسکن بوده و می‌طلبد که دام مازاد و حذفی عشایر با نرخ تضمینی خریداری شود و صادرات دام آزاد و یارانه تولید در اختیار آن‌ها قرار گیرد.
 نکته قابل تامل با وجود افزایش هزینه‌های دامداری و زندگی مشقت بار عشایری در مقایسه با گوشت سفید و مرغ و ماهی قیمت گوشت قرمز همچنان ثابت مانده و باعث کاهش انگیزه عشایر برای ادامه شده است. یا باید قیمت گوشت قرمز افزایش یابد که قطع به یقین این افزایش قیمت به ضرر مصرف‌کننده و کاهش مصرف سرانه گوشت قرمز در کشور می‌شود. لذا به منظور حمایت از مصرف‌کننده و تولید‌کننده عشایری می‌بایست یارانه تولید به حساب خانوار‌های عشایری قرار گیرد.
ایجاد بازارچه دائمی محصولات عشایری از جمله صنایع دستی و محصولات لبنی در سطح مرکز استان یک امر ضروری می‌باشد. که تاکنون در سطح شهرستان‌ها مغفول مانده است. در یک ماه گذشته جشنواره کوچ عشایر را بصورت ملی با همکاری میراث فرهنگی با مشارکت ۱۵ استان در پارک یاسوج برگزار و از این جشنواره استقبال بسیار خوبی شد.