جزئیاتی از انحراف «اعتبارات» در حوزه راه و شهرسازی / آیا علیمردانی قربانی افراد یا جریانی خاص می‌شود؟

کبنا ؛در نشست کمیته آسیب‌های اجتماعی پس از آنکه استاندار از مدیر کل راه و شهرسازی خواست که توضیح دهد 5 میلیارد اعتبارات ساماندهی سکونت گاه‌های غیر رسمی را کجاها خرج کرده‌اند، علیمردانی به ساخت مدرسه 6 کلاسه‌ای در منطقه مهریان وبافت فرسوده گچساران اشاره کرد. که این صحبت با واکنش استاندار روبرو شد و استاندار به صراحت گفت این موضوعاتی که شما می گویید خود ردیف‌های مشخصی دارند و جوری وانمود نکنید که انگار ما در جریان نیستیم. و آخر سر هم گفت گزارشی از نحوه هزینه کرد این اعتبارات و مصادیق آن را ارایه دهید تا من با دقت و حضوراً آنها را بررسی کنم و در جلسه آن را مطرح کنیم. صحبت‌های تند استاندارعلیمردانی را آنچنان به هم ریخت که تا پایان این نشست چندین بار از استاندار فرصت توضیح خواست که البته این فرصت را نیافت و در نهایت هم ناراضی جلسه را ترک کرد. برای اینکه بدانید حجم اعتبارات دقیقاً چقدر است و در چه بخشهایی باید صرف شوند، این گزارش را بخوانید.
 
اعتبارات بازآفریتی دقیقاً چقدر است؟

به استناد لایجه بودجه سال 97، رقمی بالغ بر 450 میلیون تومان برای مطالعه توانمند سازی سکونتگاه‌های غیر رسمی، 3 میلیارد و 112 میلیون تومان برای مطالعه و کمک به بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده، 5 میلیارد و 126 میلیون تومان برای ساماندهی حاشیه شهرها و 443 میلیون تومان برای یارانه وسود تسهیلات در قالب اعتبارات بازآفرینی شهری پایدار به استان کهگیلویه و بویراحمد اختصاص داده شده است. به عبارتی مجموع اعتبارات بازآفرینی شهری 9 میلیارد و 132 میلیون تومان است که در اختیار شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری ایران قرار گرفته است.
 
اعتبارات بازآفرینی باید کجا مصرف شوند؟

 در بخشنامه ابلاغی توزیع و هزینه کرد این اعتبارات آمده است: بر اساس سیاست متوازن، توجه جامع به همه محلات و محدوده‌های هدف در شهرهای استان الزامی بوده و از توزیع نامتوازن بودجه بین مرکز استان و سایر شهرها اجتناب شود. محلات دارای سابقه اقدام در سال 96، همچنین پروژه‌هایی که مدت قراردادآنها تمام شده ولی عملیات آن نیمه تمام مانده، نیز در اولویت هستند.
در همین بخشنامه آمده که الگوی توزیع اعتبارات باید به گونه‌ای باشد که در مجموع 39 درصد اعتبارت باید برای توسعه امکانات و خدمات روبنایی در مقیاس محله‌ای و شهری،7 درصد برای ارتقا زیرساختهای شهری و محله‌ای، 41 درصد برای بهسازی و ارتقای فضا سازی شهری و محله‌ای، 3 درصد برای تهیه طرح هاو برنامه‌های بازآفرینی در مقیاس شهری و محله‌ای، یک درصد برای ارتقای توانمندی‌های اقتصادی و ظرفیت سازی اجتماعی و نهادی در نظر گرفته می‌شد. با این حساب سوال اینجاست در این استان چه میزان بافتهای اجتماعی شهری و محله‌ای داریم که می‌توانند به استناد به قانون از اعتبارات باز آفرینی استفاده کنند؟
 
چقدر بافت فرسوده و سکونت گاه غیر رسمی داریم؟

پیش از این رئیس اداره عمران بهسازی اداره کل راه وشهرسازی استان در گفتگو با ابتکار جنوب گفته بود: بافت‌های فرسوده وناکارآمد خصوصاً درشهرهای یاسوج، گچساران ودهدشت قرار دارد. درشهرهای استان سه گونه بافت باعنوان محدوده تاریخی، سکونتگاه غیر رسمی وبافت میانی فرسوده وجود دارد.
رشته دراز اضافه کرد محدوده تاریخی شامل مکانهایی است که قدمت تاریخی دارند، نظیر دهدشت که شامل بافت قدیمی این شهر است ومساحت آن 38 هکتاراست. سکونتگاه غیر رسمی نیزشامل مکان‌هایی دانست که به دلیل رشد بی رویه جمعیت ایجاد شده مانند مادوان، مهریان، بلهزار وشرف آبادها.
وی تعداد سکونتگاههای غیر رسمی استان را 1 هزار و 170 واحد عنوان کرد. رئیس اداره عمران بهسازی اداره کل راه وشهرسازی استان با بیان اینکه 875 هکتاربافت میان فرسوده دراستان وجود دارد گفت بافت میانی فرسوده شامل مناطقی است که هسته اصلی آن روستا بوده ودرشهر حل شده مثل دولت آباد، معصوم آبادو محمود آباد. مطابق گفته وی دراستان سرجمع 2 هزار و 83 هکتاربافت شناسایی شده که درآنها 158 هزار و 638 نفرسکونت می‌کنند.
با این حساب در استان محله‌ها و بافت‌های زیادی وجود دارد که می‌توانند بستری برای تعریف یک پروژه باشند. اما سوال اینجاست اعتبارات کجا مصرف شدند؟
 
اعتبارات کجا مصرف شدند؟

بر اساس آنچه در کمیته آسیب‌های اجتماعی گفته شد اگر آن مدرسه 6 کلاسه‌ای را که مدیر کل راه و شهرسازی گفت نادیده بگیریم پس باید دنبال پروژه‌ها بزرگتری باشیم. آنچنان که استاندار گفت اعتبارات بافت‌های فرسوده هم از محل دیگری تامین می‌شود. دقیق‌تر اینکه طرح ساماندهی بافت فرسوده گچساران پایلوت یک پروژه ملی است که در استان و در گچساران انجام شد و اعتبارات آن از اعتبار بازآفرینی جداست.
بر اساس تحقیق خبرنگار ما و به نقل از یک منبع آگاه در "شرکت مادر تخصصی اداره و عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی" یکی از پروژه‌هایی که با این اعتبارات در حال انجام است پروژه "ساماندهی خیابان بلادیان گچساران" است. این پروژه به مساحت 6 هزار 50 متر مربع از ردیف اعتباری"006" یعنی ردیف "مطالعه و کمک به بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده " در حال انجام است. از آنجایی که در سال 97 بیش از 7 میلیارد تومان اعتبار برای پروژه بلادیان در نظر گرفته شده پس سایر ردیف‌های اعتباری باز آفرینی هم به پروژه بلادیان اختصاص داده شده است. این در حالی است که پیش از این مسئولان گفته بودند طرح ساماندهی خیابان بلادیان به عنوان طرح پایلوت در کشور انتخاب شده و بودجه اجرای این طرح از محل اعتبارات ملی تامین شده است.
 
زمان شفاف سازی رسیده است

در نهایت مسئولان راه و شهرسازی باید شفاف و صریح به افکار عمومی پاسخ بدهند که استفاده از اعتبارات بازآفرینی شهری تنها در یک پروژه ساماندهی خیابان بلادیان صحت دارد یا خیر؟

اگر این موضوع صحت دارد که این سوال پیش می‌آید چگونه همه اعتبارات استان را به پروژه‌ای تزریق کرده‌اند که گفته می‌شود پایلوت طرح ملی است؟
اگر هم موضوع صحت ندارد باید با توجه به حجم بافت‌های فرسوده استان و سکونت گاه‌های غیر رسمی به افکارعمومی گزارش دهند که این اعتبارات که از قضا رقمشان چندین برابر مجموع اعتبارات 20 دستگاه عضو کمیته پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است، کجا رفته است.
گفتنی است در کناراقدامات فرهنگی و اجتماعی که برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی انجام می‌شود نیاز به فعالیت‌های عمرانی برای بهبود زیرساختها به خصوص در محله‌ها احساس می‌شود. که بودجه مورد نیاز این فعالیت‌ها در قالب اعتبارات" باز آفرینی شهری به ادارات کل راه و شهرسازی استانها ابلاغ می‌شود. در باز آفرینی شهری بر روی توانمندسازی ساکنان محله‌ها تاکید است. پروژه‌هایی که برای هر محله تعریف می‌شود متفاوت است. ممکن است در محله‌ای نوسازی مدرسه و یا مرکز بهداشت مساله اصلی باشد و در محله دیگر احداث ورزش‌گاه بتواند، این نقش کلیدی را ایفا کند و به همین ترتیب در جایی مسجد، تکیه و یا بازارگاه و یا نوسازی ساختمان‌های باارزش معماری محله‌ها که یادآور خاطرات جمعی و هویت ساکنان است بتواند راهگشا باشد.
 
آیا علیمردانی قربانی افراد یا جریانی خاص می‌شود؟

با توجه به عدم پاسخگویی شفاف علیمردانی در پاسخ به سوالات استاندار کهگیلویه و بویراحمد در نشست کمیته آسیب‌های اجتماعی، دو احتمال مطرح است:
اول اینکه خود علیمردانی با علم و اطلاع کافی این انحراف را انجام داده است که باید نهادهای نظارتی وارد عمل شده و اقدامات لازم را انجام و به اطلاع عموم رسانده شود.
دوم اینکه با توجه به برخی شائبه‌های موجود که جریانی مرموز در استان از چندین ماه پیش موضوع کنار گذاشتن علیمردانی را مطرح کرده‌اند، بهترین اقدام را برای تحقق این امر صورت داده باشند و آن هم کشیدن موضوع انحراف اعتبارات است و شاهد این مدعا می‌تواند سکوت علیمردانی آن هم به دلیل عدم اشراف بر موضوع و بازی که خورده است باشد. و در هر دوصورت نهادهای نظارتی باید وارد موضوع شده و جزئیات این موضوع را برای افکار عمومی روشن نمایند.
در شرایط موجود بهترین اقدام از طرف علیمردانی شکستن سکوت و دادن کامل اطلاعات است و اگر بر فرض قربانی چنین بازی شده است بدون از واهمه همه‌ی اطلاعات خود را در اختیار، دستگاه‌های نظارتی قرار دهد تا اگر پشت پرده‌ای وجود دارد برملا شود.
--------------------------------
گزارش از فاطمه رشیدی