کسی از پس گران‌فروشان بر‌نمی‌آید

کبنا ؛گروه بازرگانی- در حال حاضر بازار میوه و تره‌بار به یکی از پرتنش‌ترین بازارها برای مصرف‌کننده تبدیل شده به طوری که هر هفته قیمت انواع و اقسام میوه به دلایل نامشخصی افزایش می‌یابد و حتی در بسیاری موارد پیش‌بینی‌ای برای کاهش قیمت هم وجود ندارد. همانطور که به تازگی رییس اتحادیه میوه وسبزی از نرخ 11 هزار تومانی موز در بازار بزرگ خبر داد و گفت: «پیش‌بینی کاهش قیمت برای این میوه نداریم.» گرانی میوه در حالی است که به گفته سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی، حجم تخلف در این بازار بسیار بالاست چرا که یک نوع میوه در میادین میوه و تره‌بار شش بار دست به دست می‌شود تا به دست مغازه‌دار جهت عرضه به مصرف‌کنندگان واقعی برسد. از این رو شاهد این هستیم که قیمت انواع میوه تابستانه در میوه‌فروشی‌های سطح شهر از مرز کیلویی ۱۵ هزار تومان هم رد شده است در حالی که در مدت مشابه سال گذشته، قیمت این نوع میوه‌ها در حد کیلویی ۵ تا ۶ هزار تومان بود.
۴ دلیل افزایش قیمت میوه
گشت و گذاری در بازار میوه و تره‌بار حاکی از آن است که بیشتر میوه‌ها به محصولی لوکس برای مصرف‌کننده تبدیل شده‌اند به طوری که قیمت هر کیلو موز در مغازه‌های سطح شهر به کیلویی 14 هزار تومان رسیده و هر کیلو گلابی درجه یک نیز از کیلویی 28 تا 32 هزار تومان به مصرف‌کنندگان تهرانی عرضه می‌شود. همچنین محصولاتی همچون گوجه فرنگی، بادمجان و هویج نیز طی روزهای اخیر با افزایش قیمت ١٠ تا ١٢ درصدی روبه‌رو شده است.
بر همین اساس رییس اتحادیه بارفروشان در واکنش به اینکه برخی مسوولان علت افزایش قیمت میوه را دلال‌بازی‌های بسیار به ویژه در میادین و بارفروشان می‌دانند، به صراحت گفت: مشکل ما این است که مسوولان به جای اینکه بنشینند و همفکری کنند، توپ را به زمین یکدیگر می‌اندازند در حالی‌که باید هزینه این مشکلات را مردم و مصرف‌کننده بدهد.
حسن صابری با بیان اینکه دلایلی از جمله سرمازدگی و کمبود عرضه‌،‌ نداشتن آمار تولید و مصرف، افزایش نرخ ارز برای میوه‌های وارداتی و سورت‌بندی نکردن عامل افزایش قیمت میوه است، گفت: به عنوان مثال موز اکنون به کیلویی بیش از ۱۱ هزار تومان رسیده که علت آن نه دلال‌بازی است و نه کمبود، بلکه موز را جزو کالاهای لوکس به حساب آورده‌اند که باید برای واردات آن از ارز آزاد استفاده شود که قاعدتا با افزایش نرخ ارز قیمت موز هم افزایش می‌یابد.
صابری به سرمازدگی بهاره امسال در ۱۷ استان کشور هم اشاره کرد و گفت: آقایان فقط گیلاس و آلبالو را جزو میوه‌های هسته‌دار حساب می‌کنند که از بین رفته است. در صورتی که هلو، شلیل، انواع آلو و سیب هم جزو میوه‌های هسته‌دار است که امسال بسیار در بازار نوع باکیفیت آن کم شده است.
میدان بارفروشان بی‌سر و صاحب نیست
رییس اتحادیه بارفروشان در مورد نحوه قیمت‌گذاری و توزیع میوه در میدان بارفروشان پایتخت گفت: آن‌طور هم که فکر می‌کنید میدان بارفروشان بی‌سر و صاحب نیست و هفته‌ای یک‌بار نماینده وزارت جهاد کشاورزی، اتاق اصناف، بارفروشان و میوه‌فروشان در میدان کشف قیمت می‌کنند. در ادامه پس از هم‌فکری و جلسه‌های یکشنبه هر هفته، نرخ‌نامه بارفروشان ابلاغ می‌شود که قیمت‌ها از آن تخطی نکند.
وی به صراحت به فارس گفت: تنها ۲۰ درصد میوه ورودی به بارفروشان میوه سوپرلوکس بوده که قیمت آن دو برابر میوه‌های موجود در بازار است که معمولا روانه شمال پایتخت می‌شود و شبانه قیمت‌های خاص خود را می‌گیرد. به عنوان مثال اگر میوه درجه یک در میدان کیلویی سه هزار تومان است، میوه سوپرلوکس شش هزار تومان می‌شود. ۵۰ درصد میوه موجود در میدان بار روانه غرفه‌های شهرداری و سازمان میادین می‌شود، ۲۰ درصد به میوه‌فروشی‌های سطح شهر می‌رود و ۱۰ درصد از میوه باقیمانده که معمولا از نوع درجه سه است توسط وانت‌بارها در حاشیه بزرگراه‌های جنوبی شهر به مردم با قیمت کیلویی ۱۵۰۰ تا ۲۰۰۰ تومان عرضه می‌شود.
صابری همچنین به این نکته اشاره کرد که خود حجتی به عنوان وزیر جهاد کشاورزی عنوان کرده که۱۱ هزار میلیارد تومان خسارت ناشی از سرمازدگی برآورد شده است و مطابق این رقم کمبود تولید داریم و تمام میوه‌های هسته‌دار ما از بین رفته است. مضاف بر آنکه سال گذشته سال بارآور ما بوده که عرضه میوه بسیار فراوان و در نتیجه قیمت‌ها پایین بوده است.
نبود آمار تولید 
رییس اتحادیه بارفروشان در ادامه بر این نکته تاکید کرد که باید کیفیت میوه را در کنار عرضه بالا ببریم و در بخش بسته‌بندی و سورت‌بندی نیز فکری بشود، چراکه در حال حاضر نه کسی سرانه مصرف را می‌داند و نه اطلاعات کشت و تولید را دارد‌. بنابراین نتیجه آن می‌شود که هندوانه‌کاران چابهار کامیون‌کامیون هندوانه را روانه بازار پایتخت می‌کنند. از این رو مجبور شدیم برای اینکه بتوانیم کرایه حمل را بپردازیم، کیلویی ۳۰۰ تومان خوراک دام به دامداری‌ها بفروشیم، در صورتی که هندوانه‌ها درجه یک بود. وی ادامه داد: مشکل دیگر این است که قیمت یک محصول در فصلی به دلیل کمبود کشت، دوچندان می‌شود. به عنوان مثال مردم باید برای یک کیلو سیب‌زمینی یا گوجه‌فرنگی چهار تا پنج هزار تومان پول بدهند. این در حالی است که تمام این مشکلات جز با ایجاد زنجیره و هم‌فکری‌ تمام ذینفعان در این حوزه حل نخواهد شد.
گلابی کیلویی 32 هزار تومان
در این خصوص همچنین سخنگوی سازمان تعزیرات حکومتی با اشاره به بالابودن حجم تخلف بازار میوه و تره‌بار گفت: یک نوع میوه در میادین میوه و تره‌بار شش بار دست به دست می‌شود تا به دست مغازه‌دار جهت عرضه به مصرف‌کنندگان واقعی برسد. برای مثال هرکیلو گلابی درجه یک در استان گیلان 10 هزار تومان و همین میوه در سطح عرضه معمولی برای شهروندان تهرانی به‌ازای هرکیلو 28 تا 32 هزار تومان است.
یاسر رایگانی حجم تخلف بازار میوه و تره‌بار را در کشور بالا عنوان کرد و گفت: با وجود این، حجم کمی پرونده تخلف از سوی اتحادیه‌های مرتبط به سازمان تعزیرات جهت رسیدگی و برخورد قانونی ارجاع می‌شود.
وی افزود: ارجاع کمتر از یک‌هزار و 500 فقره پرونده گرانفروشی به تعزیرات حکومتی از ابتدای سال تا پایان مردادماه شاهدی صادق بر این مدعاست.
وی در ادامه ضمن اشاره به اینکه ناهماهنگی در بحث عرضه میوه همیشه در کشور مطرح بوده است، اظهارداشت: در حال حاضر افزایش قیمت میوه‌های وارداتی متاثر از تلاطم بازار ارز و عامل گرانی میوه‌های داخلی بحث دلالی و واسطه‌گری است. رایگانی بیان داشت: کسانی در میادین میوه و تره‌بار سود اصلی را می‌برند که شاید غرفه هم اجاره نمی‌کنند بلکه کار این افراد بیشتر به‌صورت سیار است.
تعزیرات حکومتی ناظر نیست
سخنگوی تعزیرات حکومتی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: تعزیرات حکومتی با توجه به شرایط کنونی کشور بسته پیشنهادی به‌منظور افزایش اختیارات این سازمان برای اثرگذاری بیشتر به مجلس تقدیم کرده است. 
وی اضافه کرد: موارد پیشنهادی این بسته ضمن بررسی در کمیسیون‌های تخصصی مجلس یعنی «حقوقی و قضایی» و «اقتصادی» مورد موافقت و تصویب اعضای این کمیسیون‌ها نیز واقع شده است.
وی تصریح کرد: بدون شک با تصویب نهایی این بسته در صحن علنی مجلس، سازمان تعزیرات حکومتی به‌عنوان یک دستگاه ناظر و مدعی‌العموم در حوزه مسائل صنفی ورود پیدا خواهد کرد. رایگانی گفت: تعزیرات حکومتی در حال حاضر تنها یک دستگاه رسیدگی‌کننده است نه ناظر. وی در ادامه یادآورشد: تعزیرات حکومتی در شرایط کنونی در اوج مطالبه‌گری عمومی قرار گرفته اما ماموریت‌ها و اختیارات این سازمان پاسخگوی این مطالبات نیست.

بنا بر این گزارش، بازار کهگیلویه و بویراحمد و به ویژه بازار یاسوج نیز از کنترل خارج شده و گرانی میوه آنقدر زیاد است که کسی جرأت نمی‌کند از چند متری میوه‌فروشان رد شود. گلابی در برخی از مغازه‌ها 22 هزار تومان به فروش می‌رسد و گوجه 5500 تومان نیز فروخته می‌شود.
هلو انجیری نیز از 12 هزار تا 15 هزار تومان و کاهو هم کیلویی 3 هزار تومان دست مشتری داده می‌شود.