مدیریت پسماند کهگیلویه و بویراحمد همچنان در کما / نباید از ناپایداری منابع طبیعی غافل شویم و آسایش مردم را به خطر بیندازیم

کبنا ؛عدم ساماندهی زباله‌های کهگیلویه و بویراحمد سبب شده تا به محیط زیست ما آسیب‌های جدی وارد شود، مقوله‌ای که علی رغم تاکید بر بحرانی بودن، رها شدن زباله‌ها در عرصه‌های منابع طبیعی، اما هنوز هم کسی ککش نمی‌گزد که این شرایط دفن زباله چه مشکلات زیست محیطی می‌تواند در آینده داشته باشد.
محسن جعفری‌نژاد مدیرکل حفاظت از محیط‌ زیست کهگیلویه و بویراحمد (روز دوشنبه 113 خرداد ماه 98 ) در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار داشت: روز جهانی محیط‌زیست از پانزدهم تا 22 خردادماه با شعار «کاهش آلاینده‌ها و پسماند، آسمان آبی و زمین سبز» نام‌گذاری شده است.
جعفری‌نژاد در ادامه افزود: دولت تدبیر و امید تعهداتی را در کلان‌شهرها و استان‌ کهگیلویه و بویراحمد که درگیر ریز گردها بودند مبحث مدیریت پسماند و هوای پاک را مطرح کرده؛ در استان‌های شمالی کشور و استان کهگیلویه و بویراحمد به خاطر مسائل توپوگرافی و طبیعتی که دارد مدیریت پسماند بسیار مهم است.
وی با بیان اینکه سرانه پسماند در استان کهگیلویه و بویراحمد از میانگین کشوری بالاتر است، گفت: اگر میانگین سرانه پسماند کشور را 650 گرم در نظر بگیریم سرانه تولید پسماند در استان کهگیلویه و بویراحمد بیش از 1 کیلوگرم است، این میزان در شهر یاسوج به دلیل گردشگر پذیر بودن، افزایش می‌ یابد.
مدیرکل حفاظت از محیط‌ زیست کهگیلویه و بویراحمد در ادامه می‌گوید: مکان دفع زباله در استان به معضلی تبدیل شده است، و مکان‌هایی که برای دفع زباله پیش‌بینی‌شده تا کنون استانداردهای لازم را نداشته اند، با توجه به شرایط موجود این مناطق برای دفع زباله انتخاب‌شده که ضرورت دارد بتوانیم مبحث پسماند را به سرانجام برسانیم.
وی ادامه داد: در تولید پسماند لازم است که اقدامات زیادی صورت گیرد، شهروندان باید اقدامات اساسی را در کاهش تولید پسماند انجام دهند؛ مصرف‌گرایی در دین اسلام هم توصیه می‌شود و باید مصرف را کنترل کنیم این موضوع بسیار مهم است.
جعفری‌نژاد اضافه کرد: امروزه شاهد هستیم که در مصرف غذایی و در مصارف پلاستیک زیاده‌روی شده که از شهروندان تقاضا داریم کمک کنند تا بتوانیم اسراف را کنترل کنیم.
شهرداری‌ها و دستگاه‌های دولتی باید برنامه‌های ویژه‌ای برای تفکیک از مبدأ داشته باشند، حدود 17 سازمان و نهاد وظیفه مدیریت پسماند دارند که باید به وظایف خود عمل کنند.در کشورهای پیشرفته حدود 40 درصد اقداماتی در خصوص تفکیک از مبدأ صورت گرفته و زباله را به عنوان طلای کثیف و بسیار ارزشمند مطرح کرده‌اند، متأسفانه در کشور ما زباله را به عنوان دورریز می‌بینند و به فکر مدیریت زباله نیستیم.
میزان مدیریت تفکیک از مبدأ در کشور ایران به 2 درصد هم نمی‌رسد، متأسفانه در استان کهگیلویه و بویراحمد تفکیک از مبدأ نداریم که این اقدام مدیریت زباله را بسیار سخت می‌کند.
مدیرکل حفاظت از محیط‌ زیست کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: تعیین مکان‌های کارشناسی شده و دقیق دفع زباله اقدام بسیار دشواری است و باید میزان مدیریت زباله به سمت اقتصادی رفته و از تکنولوژی استفاده کنیم تا زباله به عنوان مبدأ انرژی، کود و پسماند و مبدأ برق تعریف شود. حدود 3 سایت دفع زباله در شهرستان گچساران پیش‌بینی‌شده و به عنوان منطقه دفع زباله استان معرفی خواهند شد، در این حوزه سرمایه‌گذاران بخش خصوصی می‌توانند اقدام کنند تا از ظرفیت اقتصادی پسماند ویژه استفاده شود، بدین ترتیب که امروزه پسماند ویژه استان به استان‌های دیگر انتقال پیدا می‌کند.
وی افزود: ساماندهی پسماندهای شهری در طرح جامع اکثر شهرهای استان نهایی شده اما در پسماندهای روستایی اقدام خاصی صورت نگرفته و اکثر پسماندها در حاشیه شهر تخلیه می‌شود و این باعث شده چهره نازیبایی به شهر توریستی و طبیعت گرد می‌دهد و همچنین باعث توزیع و پخش آلودگی شده که هم منابع آب و منابع خاک را آلوده می‌کند.
جعفری‌نژاد می‌گوید: استان کهگیلویه و بویراحمد به عنوان یک شهر آلوده هوا در کشور مطرح نیست، و در حال حاضر صنعتی به عنوان صنعت آلاینده هوا با مقیاس بزرگی که شهر یاسوج یا شهرهای دیگر را درگیر کند، نداریم، از طرف دیگر نمی‌توانیم انتظار نداشته باشیم که توسعه صنعتی در این مسیر پیش نرود اما حتماً باید مدیریت شود، اگر قرار هست توسعه‌ای به عنوان توسعه صنعتی در استان رخ دهد باید دغدغه مدیریت هوا را داشته باشیم، صنایع باید مشخص باشند و کنترل شوند، در منطقه گچساران صنایع نفت و گاز وجود دارد که باید حتماً کنترل و مدیریت شود تا شهر آسیب‌ نبیند.
این مسئول در ادامه بیان کرد: یکی از مهم‌ترین آلاینده هوا بحث ترافیک و خودرو است که شهر یاسوج درگیر تجمع خودرو شده و این باعث نگرانی شده است، در مدیریت شهری، کنترل ترافیک و خودروها باید راهکاری پیش‌بینی شود، سازمان محیط‌زیست نیاز به دستگاه‌های سنجش هوا دارد و در حال حاضر دستگاه سنجش هوا در شهر گچساران و یاسوج مستقر است اما برای استان کافی نیست.
وی برنامه‌های روز جهانی محیط‌ زیست را پاک‌سازی محورهای گردشگری و شهری، نشست با اعضای هیئت‌علمی دانشگاه، بازدید از مراکز معاینه فنی و صنایع بالقوه آلاینده هوا، نشست با نهادها و دوستدار محیط‌ زیست در سطح استان کهگیلویه و بویراحمد عنوان کرد و گفت: با توجه به تذکرات لازم به دهیاران و شهرداران در رعایت حوزه پسماند، در صورت عدم رعایت به مراجع قضایی معرفی خواهند شد، چرا که با سلامت مردم نمی‌شود تعارف کرد، روی سلامت مردم تأکید داریم و حتماً پیگیری‌های لازم را خواهیم داشت. متأسفانه اخلاق محیط‌ زیست فراموش‌ شده است، امروزه کشور ما در برخی از مسائل از کمبود اخلاقیات رنج می‌برد، زمانی که به بهانه‌های مختلف به کشتن حیوانات بی‌توجه هستیم این نشان می‌دهد که اخلاقیات را فراموش کرده‌ایم.
مدیرکل حفاظت از محیط‌ زیست کهگیلویه و بویراحمد با بیان اینکه کشور ما یک کشور اسلامی است و مردم استان کهگیلویه و بویراحمد، مردمی با فرهنگ هستند، گفت: نبود فرهنگ کاری برای حفاظت از محیط زیست، از عواملی هست که به محیط‌ زیست آسیب می‌زند شکار غیرمجاز و یا از بین بردن حیوانات در زمان‌های مختلف که همه را دچار دغدغه کرده است، حتی در دین اسلام هم توصیه‌شده که شکستن یک ساقه درخت به معنای از بین بردن بال فرشتگان است.
وی افزود: امروزه با توجه به مباحث اجتماعی و اقتصادی که در کشور شاهد آن هستیم، برخی افراد ناآگاه با از بین بردن اراضی قابل بهره‌برداری برای سالیان متمادی با زیر کشت بردن و یک توجیه اقتصادی بسیار ناپایدار، بستر اراضی و جنگلی را از بین می‌برند که این خود عاملی برای فرسایش، ریز گرد و از بین بردن خیلی از مزارع در استان است. آتش‌سوزی‌ها یکی از چالش‌های مهم در حوزه زاگرس مطرح می‌شود و یکی از عوامل تخریب است سال گذشته 240 هکتار از اراضی استان دچار حریق شد که نسبت به سال 96 با 400 هکتار اراضی حدود 50 درصد کاهش داشتیم، این آمار بسیار بالاست بدین ترتیب که جنگل‌های با ارزش استان از بین می‌رود که این جنگل‌ها برای استان غیرقابل‌ بازگشت است. شهروندان کمک کنند چرا که محیط‌زیست متعلق به همه مردم است و به عنوان یک دیدبان طبیعت برای جلوگیری از تخریب‌ها کمک شود.
جعفری‌نژاد افزود: صنعت و صنایع می‌تواند اشتغال ایجاد کند و برای مردم رفاه داشته باشد و اقتصاد استان را فعال کند مسئله مهم و قابل قبولی است اما نباید غافل باشیم، رشد اقتصادی و توسعه، نباید ناپایداری برای طبیعت به وجود بیاورد و آسایش مردم را از بین ببرد، این پروژه‌ها می‌تواند از احداث سد یا کارخانه صنعتی یا توسعه گردشگری باشد برای اینکه هر توسعه‌ای ایجاد شود حتماً باید مبانی محیط‌زیست پیش‌بینی شود. گردشگری می‌تواند یک موضوع اقتصادی خوب باشد اما گردشگری ناپایدار در بسیاری از مناطق می‌تواند عامل مخرب باشد هر نوع توسعه و بهانه باید مسائل زیست‌محیطی را رعایت کند.
وی به موضوع کارخانه‌های شن و ماسه در حاشیه رود بشار هم گریزی زد و گفت: کارخانه‌های شن و ماسه در حاشیه رودخانه بشار یاسوج یکی از دغدغه‌های مهم در حوزه محیط‌ زیست و منابع آب استان است، رودخانه بشار به عنوان اکوسیستم زنده و فعال از سال‌های سال به عنوان یک دغدغه هست.
واحدهای شن و ماسه که در کنار رودخانه هستند و استانداردهای لازم زیست‌ محیطی را رعایت نمی‌کنند و هم در رده صنایع آلاینده قرار گرفتند و این لیست اثرات منفی داشته باشد، امتیازات و مالیاتی از واحدهای صنعتی گرفته می‌شود که این مالیات سنگین برای واحدهای صنعتی اعمال‌شده و باعث می‌شود که نتوانند نگاه اقتصادی جدی داشته باشند. اثرات تجمعی این واحدها و جابه‌جایی این واحدها یکی از پیشنهادات سازمان محیط‌زیست استان است، حدود 11 واحد سنگ‌شکن فعال از قبل پل مختار تا پل خرسان فعال هستند و آن واحدهای الزامی که به لحاظ استانداردهای لازم، فنی و زیست محیطی و مدیریت منابع آبی دارند، زمان برای برداشت داده می‌شود.