تاریخ انتشار
پنجشنبه ۲۸ شهريور ۱۳۹۸ ساعت ۰۱:۴۵
کد مطلب : ۴۱۲۸۷۱
عقب‌نشینی امریکا با هشدار جمهوری مؤمنان
۰
کبنا ؛منابع امریکایی دیروز فاش کردند که مقام‌های ارتش امریکا گزینه‌های ممکن علیه ایران را مطرح کرده‌اند، ولی ترامپ با طرح درگیری امریکا در یک جنگ خارجی دیگر مخالفت کرده‌است. آنها گفته‌اند که ترامپ اگرچه به دنبال اقدام تقابلی علیه ایران است، اما نمی‌خواهد وارد درگیری نظامی شود. ترامپ دیروز عصر با دستور به وزارت خزانه‌داری برای اعمال تحریم‌های بیشتر علیه ایران، تلویحاً این روایت را تأیید کرد.
دولت ایران در یادداشتی رسمی که به سفارت سوئیس، حافظ منافع امریکا در ایران، تحویل داده است، نوشته که تهران نقشی در حمله به تأسیسات نفتی عربستان نداشته و هشدار داده پاسخ به هر اقدامی محدود به «منشأ تهدید» نخواهد بود. این یادداشت روز دوشنبه، به فاصله ۴۸ ساعت بعد از حملات پهپادی یمنی‌ها به تأسیسات آرامکو و یک روز بعد از توئیت تهدید آمیز ترامپ تحویل سفارت سوئیس شده، توئیتی که ترامپ در آن بدون اشاره مستقیم به ایران نوشته بود: «ما بسته به تأیید موضوع آماده اقدام نظامی هستیم.»
دولت امریکا هنوز دریافت چنین یادداشتی را تأیید نکرده، ولی می‌توان اثرات آن را در تغییر موضع امریکا احساس کرد. ترامپ روز سه شنبه بعد از ملاقات با ولیعهد بحرین گفته بود: «بدون شک مایلیم که از جنگ دوری کنیم.» و حالا هم منابع امریکایی فاش کرده‌اند که او در جلسه‌ای با تیم امنیت ملی خود در کاخ سفید با اقدام نظامی علیه ایران مخالفت کرده است. مقام‌های امریکایی می‌گویند که در این نشست که ظاهراً روز سه شنبه برگزار شده، مسئولان دفاعی امریکا فهرستی از اقدامات ممکن علیه ایران را به دونالد ترامپ ارائه کرده‌اند، ازجمله اینکه امریکا حمله سایبری یا حمله فیزیکی به پالایشگاه‌های ایران یا دارایی‌های سپاه پاسداران ایران انجام دهد، ولی آنگونه که ان‌بی‌سی‌نیوز نوشته، ترامپ در این جلسه به دنبال پاسخی متمرکزتر بوده که موجب کشاندن امریکا به درگیری نظامی گسترده‌تری با ایران نشود و به همین خاطر، از آنها خواسته که گزینه‌های انتخابی بیشتری ارائه کنند. برخی مقامات امریکایی گفته‌اند هرچند وزارت دفاع امریکا در حال کار کردن روی گزینه‌هایی برای افزایش حضور در منطقه از طریق اعزام نیرو‌ها و ادوات نظامی بیشتر به خلیج فارس است، ولی هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه اقدام امریکا قریب‌الوقوع باشد، وجود ندارد. پولیتیکو هم در روایتی مشابه با روایت ان‌بی‌سی‌نیوز از قول برخی معتمدان رئیس‌جمهور امریکا و برخی کارشناسان، «بی‌میلی شدید» دونالد ترامپ برای هرگونه درگیری نظامی با ایران را تأیید کرد. «پولیتیکو» نوشته که «معتمدان و نزدیکان دونالد ترامپ می‌گویند که رئیس‌جمهور امریکا شاید به تندی و سرسختانه صحبت کند، اما او به شدت در زمینه کشاندن امریکا به یک جنگ جدید در خاورمیانه بی‌میل است.»
چندین نفر از افرادی که به طور مرتب با رئیس‌جمهور امریکا صحبت می‌کنند، به پولیتیکو گفته‌اند: «ترامپ به دلیل اینکه خواهان پایبند ماندن به وعده‌های کارزار انتخاباتی‌اش برای کاستن از درگیری‌های خارجی است، میلی به انجام یک اقدام نظامی در خاورمیانه ندارد.» یک مقام سابق امریکایی معتقد است: «او (ترامپ) دوست دارد که درباره یک بازی بزرگ صحبت کند و آن نوع از سیاست‌هایی را که به نظر سرسختانه می‌رسند دوست دارد، اما وقتی آن سیاست‌ها وارد صحنه جهان واقعی می‌شود، به اجرای این سیاست‌ها بسیار بی‌میل می‌شود.»
گزینه‌های جایگزین
هنوز مشخص نیست که گزینه‌های جایگزینی که ترامپ در جلسه با تیم امنیتی خود روی آن بحث کرده، چیست. مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور امریکا در یک جلسه توجیهی با سناتور‌ها گفته که دولت ترامپ برای دفاع از منافع خود و متحدانش آماده است و «لیندسی گراهام» سناتور جمهوریخواه هم از قول پنس گفته است: «معاون رئیس‌جمهور درباره لزوم اقدام بازدارنده تأکید کرد، اما حرفی از اقدام نظامی نزد.»
با این حال، به نظر می‌رسد امریکا در مسیری کاملاً متفاوت قصد دارد جامعه جهانی را در مقابل ایران قرار دهد. به گزارش «رویترز»، یک مقام ارشد امریکایی به گروهی از خبرنگاران گفته است: «ما معتقدیم که شورای امنیت سازمان ملل متحد باید نقش ایفا کند. به عربستان سعودی حمله شده و آنها حق دارند که از شورا درخواست [مداخله]کنند، اما ابتدا باید اطلاعاتی جمع‌آوری کنیم که قابل‌انتشار باشد.» این مقام امریکایی که خواسته نامش فاش نشود، در مورد معنای «اطلاعات قابل انتشار» توضیحی ارائه نکرده است، اما روز سه شنبه گزارش شد که وزارت دفاع امریکا قصد دارد ظرف روز‌های آینده گزارشی را در مورد حمله به تأسیسات نفتی شرکت «آرامکو» در دو منطقه «بقیق» و «خریص» منتشر کند. رادیو ملی امریکا «ان‌پی‌آر» هم روز سه شنبه به نقل از دو مقام پنتاگون مدعی شد که ماهواره‌های تجسسی امریکا پیش از حمله روز شنبه، شاهد آماده‌سازی پهپاد‌ها و موشک‌ها در سایت‌های پرتاب در داخل ایران بودند. این تصاویر منتشر شد و البته مقام‌ها به «ان‌پی‌آر» گفتند که دستگاه‌های اطلاعاتی امریکا این‌ها را «شواهد جانبی» مسئولیت ایران در حمله به عربستان می‌دانند. غروب دیروز هم ترکی‌المالکی سخنگوی ائتلاف عربی عربستان قطعاتی از یک موشک متلاشی شده را به نمایش گذاشت و مدعی شد که حمله به آرامکو با حمایت ایران و با استفاده از سلاح ایرانی انجام شده است.
ظاهراً یک گزینه دیگر که دولت امریکا قصد دارد آن را دنبال کند، تشدید فشار‌ها علیه ایران است، به خصوص که عصر دیروز ترامپ طی پیام کوتاهی در حساب کاربری رسمی خود در توئیتر نوشت: «من همین حالا به وزیر خزانه‌داری دستور دادم که تحریم‌ها علیه کشور ایران را به میزان چشمگیری افزایش دهد.» علاوه بر این، ترامپ دیروز بعد از چند هفته بحث درباره ملاقات با روحانی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل گفت که ترجیح می‌دهد با حسن روحانی همتای ایرانی خود دیداری نداشته باشد.
ترامپ ببر کاغذی است
با قطعیت نسبی تصمیم ترامپ برای اجتناب از اقدام نظامی علیه ایران، فشار‌ها بر او و دولتش که دولت اوباما را به خاطر واکنش ضعیف مورد انتقاد قرار می‌داد در حال تشدید شدن است. سناتور جمهوریخواه لیندسی گراهام از کارولینای جنوبی روز سه شنبه بعد از گزارش معاون رئیس‌جمهور امریکا به کنگره با فرض قطعی بودن نقش ایران در حمله به آرامکو در توئیتر نوشته است: «این یک عمل جنگی است و هدف باید احیای حس بازدارندگی علیه تعرض ایران باشد که آشکارا از میان رفته است.» او می‌گوید: «معلوم است که ایران واکنش ملایم ترامپ به ساقط شدن پهپاد امریکایی را نشانه ضعف تعبیر کرده است.» گراهام پیش‌بینی کرده است «مشکلات با ایران در طول زمان فقط بدتر خواهد شد.» البته ترامپ در واکنشی در توئیتر خطاب به گراهام نوشت: «نه لیندسی، این نشانه قدرت بود که بعضی‌ها درکش نمی‌کنند!» گراهام تنها کسی نیست که ترامپ را به ضعف متهم می‌کند؛ مارک دوبوویتز، مدیر اندیشکده دفاع از دموکراسی‌ها نیز در توئیتر نوشت: «ایران به اقدامات تنش‌زای خود به راحتی ادامه می‌دهد، چراکه آنها فهمیده‌اند ترامپ فقط یک ببر توئیتری است. آیا آنها درست فکر می‌کنند؟» فارین پالیسی در تحلیل دلیل واکنش ضعیف ترامپ نوشته است: «بعید است یک سال پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری، برای گرفتن انتقام عربستان سعودی تن به جنگی بدهد که حداقل برای بیشتر رأی‌دهندگان اتفاقی جذاب نیست!» عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رأی‌الیوم هم نوشته است: «می‌توانیم بگوییم دولت ترامپ که از واکنش به اقدام ایرانی‌ها در سرنگون کردن پهپاد امریکایی -که گل سرسبد اسلحه جاسوسی امریکاست- از ترس انتقام ایران خودداری کرد، به نظر نمی‌رسد که هیچ حمله انتقام‌جویانه‌ای در دفاع از عربستان و صنعت نفت آن انجام دهد. ترامپ مانند حکومت‌های عربی منافق با عربستان اظهار همبستگی کرده است، اما باز هم هیچ چیز بعید نیست.» او می‌نویسد: «ترامپ که با خروج از توافق هسته‌ای تنش‌زایی را آغاز و تحریم‌های سختی ضد ایران اعمال کرد مسئول است و ایران که باعث سرنگونی دولت وقت جیمی کارتر شد، ترامپ را هم در انتخابات آینده سرنگون خواهد کرد.» (روزنامه جوان)
دولت ایران در یادداشتی رسمی که به سفارت سوئیس، حافظ منافع امریکا در ایران، تحویل داده است، نوشته که تهران نقشی در حمله به تأسیسات نفتی عربستان نداشته و هشدار داده پاسخ به هر اقدامی محدود به «منشأ تهدید» نخواهد بود. این یادداشت روز دوشنبه، به فاصله ۴۸ ساعت بعد از حملات پهپادی یمنی‌ها به تأسیسات آرامکو و یک روز بعد از توئیت تهدید آمیز ترامپ تحویل سفارت سوئیس شده، توئیتی که ترامپ در آن بدون اشاره مستقیم به ایران نوشته بود: «ما بسته به تأیید موضوع آماده اقدام نظامی هستیم.»
دولت امریکا هنوز دریافت چنین یادداشتی را تأیید نکرده، ولی می‌توان اثرات آن را در تغییر موضع امریکا احساس کرد. ترامپ روز سه شنبه بعد از ملاقات با ولیعهد بحرین گفته بود: «بدون شک مایلیم که از جنگ دوری کنیم.» و حالا هم منابع امریکایی فاش کرده‌اند که او در جلسه‌ای با تیم امنیت ملی خود در کاخ سفید با اقدام نظامی علیه ایران مخالفت کرده است. مقام‌های امریکایی می‌گویند که در این نشست که ظاهراً روز سه شنبه برگزار شده، مسئولان دفاعی امریکا فهرستی از اقدامات ممکن علیه ایران را به دونالد ترامپ ارائه کرده‌اند، ازجمله اینکه امریکا حمله سایبری یا حمله فیزیکی به پالایشگاه‌های ایران یا دارایی‌های سپاه پاسداران ایران انجام دهد، ولی آنگونه که ان‌بی‌سی‌نیوز نوشته، ترامپ در این جلسه به دنبال پاسخی متمرکزتر بوده که موجب کشاندن امریکا به درگیری نظامی گسترده‌تری با ایران نشود و به همین خاطر، از آنها خواسته که گزینه‌های انتخابی بیشتری ارائه کنند. برخی مقامات امریکایی گفته‌اند هرچند وزارت دفاع امریکا در حال کار کردن روی گزینه‌هایی برای افزایش حضور در منطقه از طریق اعزام نیرو‌ها و ادوات نظامی بیشتر به خلیج فارس است، ولی هیچ نشانه‌ای مبنی بر اینکه اقدام امریکا قریب‌الوقوع باشد، وجود ندارد. پولیتیکو هم در روایتی مشابه با روایت ان‌بی‌سی‌نیوز از قول برخی معتمدان رئیس‌جمهور امریکا و برخی کارشناسان، «بی‌میلی شدید» دونالد ترامپ برای هرگونه درگیری نظامی با ایران را تأیید کرد. «پولیتیکو» نوشته که «معتمدان و نزدیکان دونالد ترامپ می‌گویند که رئیس‌جمهور امریکا شاید به تندی و سرسختانه صحبت کند، اما او به شدت در زمینه کشاندن امریکا به یک جنگ جدید در خاورمیانه بی‌میل است.»
چندین نفر از افرادی که به طور مرتب با رئیس‌جمهور امریکا صحبت می‌کنند، به پولیتیکو گفته‌اند: «ترامپ به دلیل اینکه خواهان پایبند ماندن به وعده‌های کارزار انتخاباتی‌اش برای کاستن از درگیری‌های خارجی است، میلی به انجام یک اقدام نظامی در خاورمیانه ندارد.» یک مقام سابق امریکایی معتقد است: «او (ترامپ) دوست دارد که درباره یک بازی بزرگ صحبت کند و آن نوع از سیاست‌هایی را که به نظر سرسختانه می‌رسند دوست دارد، اما وقتی آن سیاست‌ها وارد صحنه جهان واقعی می‌شود، به اجرای این سیاست‌ها بسیار بی‌میل می‌شود.»
گزینه‌های جایگزین
هنوز مشخص نیست که گزینه‌های جایگزینی که ترامپ در جلسه با تیم امنیتی خود روی آن بحث کرده، چیست. مایک پنس، معاون رئیس‌جمهور امریکا در یک جلسه توجیهی با سناتور‌ها گفته که دولت ترامپ برای دفاع از منافع خود و متحدانش آماده است و «لیندسی گراهام» سناتور جمهوریخواه هم از قول پنس گفته است: «معاون رئیس‌جمهور درباره لزوم اقدام بازدارنده تأکید کرد، اما حرفی از اقدام نظامی نزد.»
با این حال، به نظر می‌رسد امریکا در مسیری کاملاً متفاوت قصد دارد جامعه جهانی را در مقابل ایران قرار دهد. به گزارش «رویترز»، یک مقام ارشد امریکایی به گروهی از خبرنگاران گفته است: «ما معتقدیم که شورای امنیت سازمان ملل متحد باید نقش ایفا کند. به عربستان سعودی حمله شده و آنها حق دارند که از شورا درخواست [مداخله]کنند، اما ابتدا باید اطلاعاتی جمع‌آوری کنیم که قابل‌انتشار باشد.» این مقام امریکایی که خواسته نامش فاش نشود، در مورد معنای «اطلاعات قابل انتشار» توضیحی ارائه نکرده است، اما روز سه شنبه گزارش شد که وزارت دفاع امریکا قصد دارد ظرف روز‌های آینده گزارشی را در مورد حمله به تأسیسات نفتی شرکت «آرامکو» در دو منطقه «بقیق» و «خریص» منتشر کند. رادیو ملی امریکا «ان‌پی‌آر» هم روز سه شنبه به نقل از دو مقام پنتاگون مدعی شد که ماهواره‌های تجسسی امریکا پیش از حمله روز شنبه، شاهد آماده‌سازی پهپاد‌ها و موشک‌ها در سایت‌های پرتاب در داخل ایران بودند. این تصاویر منتشر شد و البته مقام‌ها به «ان‌پی‌آر» گفتند که دستگاه‌های اطلاعاتی امریکا این‌ها را «شواهد جانبی» مسئولیت ایران در حمله به عربستان می‌دانند. غروب دیروز هم ترکی‌المالکی سخنگوی ائتلاف عربی عربستان قطعاتی از یک موشک متلاشی شده را به نمایش گذاشت و مدعی شد که حمله به آرامکو با حمایت ایران و با استفاده از سلاح ایرانی انجام شده است.
ظاهراً یک گزینه دیگر که دولت امریکا قصد دارد آن را دنبال کند، تشدید فشار‌ها علیه ایران است، به خصوص که عصر دیروز ترامپ طی پیام کوتاهی در حساب کاربری رسمی خود در توئیتر نوشت: «من همین حالا به وزیر خزانه‌داری دستور دادم که تحریم‌ها علیه کشور ایران را به میزان چشمگیری افزایش دهد.» علاوه بر این، ترامپ دیروز بعد از چند هفته بحث درباره ملاقات با روحانی در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل گفت که ترجیح می‌دهد با حسن روحانی همتای ایرانی خود دیداری نداشته باشد.
ترامپ ببر کاغذی است
با قطعیت نسبی تصمیم ترامپ برای اجتناب از اقدام نظامی علیه ایران، فشار‌ها بر او و دولتش که دولت اوباما را به خاطر واکنش ضعیف مورد انتقاد قرار می‌داد در حال تشدید شدن است. سناتور جمهوریخواه لیندسی گراهام از کارولینای جنوبی روز سه شنبه بعد از گزارش معاون رئیس‌جمهور امریکا به کنگره با فرض قطعی بودن نقش ایران در حمله به آرامکو در توئیتر نوشته است: «این یک عمل جنگی است و هدف باید احیای حس بازدارندگی علیه تعرض ایران باشد که آشکارا از میان رفته است.» او می‌گوید: «معلوم است که ایران واکنش ملایم ترامپ به ساقط شدن پهپاد امریکایی را نشانه ضعف تعبیر کرده است.» گراهام پیش‌بینی کرده است «مشکلات با ایران در طول زمان فقط بدتر خواهد شد.» البته ترامپ در واکنشی در توئیتر خطاب به گراهام نوشت: «نه لیندسی، این نشانه قدرت بود که بعضی‌ها درکش نمی‌کنند!» گراهام تنها کسی نیست که ترامپ را به ضعف متهم می‌کند؛ مارک دوبوویتز، مدیر اندیشکده دفاع از دموکراسی‌ها نیز در توئیتر نوشت: «ایران به اقدامات تنش‌زای خود به راحتی ادامه می‌دهد، چراکه آنها فهمیده‌اند ترامپ فقط یک ببر توئیتری است. آیا آنها درست فکر می‌کنند؟» فارین پالیسی در تحلیل دلیل واکنش ضعیف ترامپ نوشته است: «بعید است یک سال پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری، برای گرفتن انتقام عربستان سعودی تن به جنگی بدهد که حداقل برای بیشتر رأی‌دهندگان اتفاقی جذاب نیست!» عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رأی‌الیوم هم نوشته است: «می‌توانیم بگوییم دولت ترامپ که از واکنش به اقدام ایرانی‌ها در سرنگون کردن پهپاد امریکایی -که گل سرسبد اسلحه جاسوسی امریکاست- از ترس انتقام ایران خودداری کرد، به نظر نمی‌رسد که هیچ حمله انتقام‌جویانه‌ای در دفاع از عربستان و صنعت نفت آن انجام دهد. ترامپ مانند حکومت‌های عربی منافق با عربستان اظهار همبستگی کرده است، اما باز هم هیچ چیز بعید نیست.» او می‌نویسد: «ترامپ که با خروج از توافق هسته‌ای تنش‌زایی را آغاز و تحریم‌های سختی ضد ایران اعمال کرد مسئول است و ایران که باعث سرنگونی دولت وقت جیمی کارتر شد، ترامپ را هم در انتخابات آینده سرنگون خواهد کرد.» (روزنامه جوان)
