صدور حکم برای «جعبه سیاه» پرونده زنجانی پس از ۹۴۰ روز دستگیری

کبنا ؛رسیدگی به پرونده‌های مفاسد اقتصادی این روزها در حال رسیدگی است.
روز گذشته اعلام شد که دادگاه بدوی، حکم علیرضا زیبامنفرد معروف به جعبه سیاه را در ماجرای پرونده بابک زنجانی صادر کرده است.
«جعبه سیاه» کیست؟
علیرضا زیباحالت منفرد،متولد 20 آبان ماه سال 1352 در تهران است،وی در خانواده‌ای 5 نفره با یک خواهر و برادر بزرگتر از خود به دنیا آمد و در اوایل جوانی زمانیکه 20 سال داشته است ازدواج کرد و در خانه‌ای استیجاری در جنوب شهر تهران ساکن شد.
تاجر جوان و خوش آوازه آن سال‌ها، در سال ۸۹ با بابک زنجانی آشنا شد و از آن پس قصه‌اش رنگ و لعاب دیگری گرفت. پایش به ماجراها و ماجراجویی‌های طلای سیاه باز شد و خودش شد شاه کلید پرونده‌های نفتی!
شباهت‌‌های تاجر نفتی با بابک زنجانی
زندگی منفرد از زوایای بسیاری به زندگی شریک‌اش یعنی بابک زنجانی شبیه است. او مانند بابک زنجانی که به گفته خودش راننده رئیس کل اسبق بانک مرکزی بوده است،در سال‌های اول ازدواجش رانندگی یکی از مدیران میانی دولت بود اما بلندپروازی‌هایش باعث شد در همان سال‌ها بدون داشتن سرمایه اولیه‌ یکی از بزرگ‌ترین باشگاه‌های بدنسازی تهران را دایر کند. او سرمایه این کار را به وسیله چک‌های مدت دار تامین کرد و کمتر از یک سال طول نکشید که طلبکاران پول خود را از او طلب کردند و در نتیجه منفرد بابت چک‌های بی محل راهی زندان شد.
پس از مدتی منفرد از زندان آزاد شد و این بار به سراغ شغل خرید و فروش اتومبیل رفت و به قدری در این کار موفق بود که قبل از 27 سالگی صاحب 2 نمایندگی فروش خودرو، ازخودروسازی‌های مشهور شد.

متهم نفتی در مالزی
آن طور که خودش بعدها گفت در سال ۸۴ و به دلیل تحصیل فرزندانش به مالزی مهاجرت کرد و آنجا به تجارت سنگ‌های زینتی اقدام کرد و با رابطه خوبی که با سفارت ایران در مالزی برقرار کرد و با حمایت آنها یک مدرسه غیرانتفاعی برای ایرانیان مقیم مالزی دایر کرد. آنقدر این ماجرا سر و صدا می‌کند و به نفوذ سیاسی می‌رسد که در یکی از ایالت‌های مالزی به مقام سلطنتی که مزایای اجتماعی و اقتصادی زیادی دارد دست پیدا می‌کند؛ مقام داتو. 
البته همزمان روغن موتور هم تجارت می کرده اما هیچ‌گاه به عنوان یک تاجر نفتی شناخته نمی‌شده است.

نحوه آشنایی با بابک زنجانی
موقعیت خوب منفرد در مالزی باعث جلب توجه زنجانی شد. بهترین موقعیتی که او می‌تواند برای کارسازی اموراتش در مالزی جفت وجور کند. منفرد در این باره می‌گوید: «در سال ۸۹ در سفری که مشاور عالی نخست وزیر مالزی به ایران داشت همراه وی بودم که در طی این سفر نیز به کیش رفتیم و در آنجا توسط یکی از دوستان با آقای بابک زنجانی آشنا شدم. ایشان در طی آن سفر که میهمان وی بودیم به من گفتند که نیاز به مجوز تأسیس صرافی در مالزی دارم».
از همین جا بود که همکاری این دو نفر در مالزی و تاجیکستان شروع می‌شود. آن طور که شواهد نشان می‌دهد اولین همکاری جدی‌شان هم خرید بانک FIIBدر مالزی بوده است، همچنین بانک ارزش در تاجیکستان. 
ماجرایی که پاسکال، فرزند احمد نجادی، رئیس بانک Arab_malasyia bankکه در یک اقدام تروریستی در مالزی به قتل رسید، سال ۹۲ گفته بود: «علیرضا زیباحالت منفرد صاحب امضای مجازی بانک ارزش در تمام معاملات این بانک با بانک معاملات اندونزی بوده و جهت خرید مجوز فعالیت بانک ارزش سه میلیون و پانصد هزار یورو به بانک معاملات اندونزی پرداخت کرده است». اما در واقع این بانک متعلق به بابک زنجانی بوده و علی منفرد مجوز فعالیت این بانک را با گرفتن حق امضا از جانب زنجانی گرفته بود. البته بعضی‌ها هم گفته‌‎اند که این حق امضا موقت بوده و پس از یک ماه به پایان رسیده است.

البته ماجرای رفاقت این دو نفر به همین جا ختم نمی‎شود؛ منفرد در تبادلات نفتی هم با زنجانی همکاری می‌کرده است.
موضوع وقتی جدی‌تر می‌شود که زنجانی از فروش نفت ایران، ناتوان می‌ماند. برای همین دست به دامان منفرد می‌شود تا با ارتباطاتی که در شرق آسیا داشته، مقدمات انبار نفت یا فروش آنها را در کشور چین ایجاد کند. منفرد که کارکشته بود متوجه می‌شود که فروش نفت ایران و حتی انبار آن به صورت قانونی ممکن نیست بنابراین نفت را به صورت موقت در انبارهای غیرقانونی چین نگهداری می کند. اما هزینه‌های زیاد انبارداری باعث می‌شود تا دوباره این نفت‌ها به ایران بازگردانده شوند. منفرد هم که دلال این ماجرا بود و حق دلالی را از دو طرف ایرانی و چینی گرفته رقمی در حدود ۵ تا ۲۰ میلیون دلار پیشنهاد می دهد. 
منفرد با نخست وزیر جمهوری دومینیکن هم روابط خوبی داشت؛ تا جایی که از این جمهوری برای خودش گذرنامه دیپلماتیک گرفته بود. 
سرنخ های فروش نفت در دستان منفرد
اما در دولت قبل که رسیدگی به پرونده بابک زنجانی شروع شد، مأمورانی از ایران برای بازداشت او راهی مالزی شدند. اما او اموالش را نقد و با گذرنامه‎ دیپلماتیک به دومینیکا گریخت.

زیبا حالت منفرد یکی از اصلی ترین مهره های پرونده بابک زنجانی است که محموله‌های نفت دریافتی توسط بابک زنجانی از وزارت نفت را از طریق یک شخص هندی تبار، به شرکت‌هایی از جمله العقیلی در امارات می فروخته است.
این در حالی است که غلامحسین اسماعیلی رئیس سابق دادگستری تهران در خصوص آخرین وضعیت پرونده  همدست جدید بابک زنجانی گفته بود: یکی از متهمان این پرونده که در فرآیند قضایی اولیه و زمان رسیدگی به اتهامات بابک زنجانی و همدستانش دستگیر نشده بود، بعد از این قضایا دستگیر شد و تحقیقات در این رابطه تکمیل یافت.
اسماعیلی گفته بود: در تحقیقات تکمیلی از این فرد اطلاعات خوب و مفیدی دریافت شد که در سرنوشت و تصمیم قضایی تاثیرگذار است و مرجع قضایی برای دیگر همدستان بابک زنجانی هم تصمیمات لازم را اتخاذ خواهد کرد.
وی تاکید کرده بود: در این پرونده بخشی از دادنامه از سوی دیوان عالی کشور نقض شده است که به اعتبار ارجاع به شعبه هم عرض در شعبه رسیدگی می‌شود و این موضوع باعث شد که فرآیند رسیدگی به این پرونده بعد از ارجاع به شعبه هم عرض طولانی شود، در هر صورت امیدواریم بر اساس اطلاعات جدید و تحقیقات تکمیلی تصمیم خوبی اتخاذ شود.
سرانجام؛ متهم که به دستور شعبه ششم بازپرسی دادسرای ناحیه ۲۸ تهران تحت تعقیب بین‌المللی قرار گرفته، توسط پلیس بین‌الملل ناجا با همکاری سایر نهادها بازداشت و به کشور مسترد شد.
دو روز بعد از دستگیری و استرداد او به کشور، عباس جعفری دولت آبادی، دادستان سابق تهران بدون ذکر نام از او به عنوان جعبه سیاه پرونده بابک زنجانی یاد می کند: «متهم دستگیر شده، جعبه سیاه فعالیت های مجرمانه بابک زنجانی در رابطه اخذ مجوز فعالیت و خرید بانک اف.آی.آی.بی توسط متهم اصلی پرونده محسوب می شود. متهم پس از دستگیری زنجانی، از ورود به کشور امتناع کرد».
وی با اشاره به منابع بابک زنجانی برای خرید این دو بانک و فروش آن به بانک ملت، گفته بود: متهم نفتی پول‌هایی که بنا بود بنابر قرارداد نفتی به پیمانکار داده شود به بانک ملت می‌دهد که بعدها در ردیابی‌ها مشخص شد که این فرد پول‌های دولت و برای پرداخت بدهی با نام به بانک ملت استفاده کرده است که این وجوه از سوی دادستانی در بانک مرکزی توقیف شده است.
جعفری دولت‌‌آبادی اظهار می کند: از متهم دستگیر شده، اموالی شامل چندین ملک و آپارتمان، یک دستگاه بنز پانصد و یک تخته فرش یک میلیارد تومانی توقیف شده است.
وکیل بابک زنجانی: زیباحالت منفرد نقش کلیدی در فروش نفت داشته است
رسول کوهپایه زاده وکیل بابک زنجانی در رابطه با  نقش این متهم در پرونده فساد نفتی به فارس می گوید: این متهم نقش اصلی و اساسی را در عملیات اجرایی خرید و فروش نفت داشته است.زنجانی از طریق ایمیل و تلفن کارها را مدیریت می‌کرد اما کسی که به صورت عملی و اجرایی کارها را پیش می‌‌برد، زیبا حالت منفرد است.

وی می گوید: روند رسیدگی قضایی از این فرد، می‌تواند زوایای پنهان این پرونده و حلقه‌های مفقوده را پیدا کند.چراکه یکی از خریداران نفتی ادعا کرده بود که محمولات نفتی را که خریداری کرده با آب قاطی بوده در اینجا این متهم باید پاسخگو باشد من نمی‌خواهم بگویم او نفت و آب را قاطی کرده اما قطعاً اطلاعات مهمی دارد چرا که در خرید و فروش نفت و تحویل محموله‌های نفتی نقش اصلی را بر عهده داشته است.
کوهپایه‌زاده تأکید می کند: حداقل به عنوان کسی که از محتویات پرونده مطلع هستم می‌دانم که سرنوشت این دو حکم با هم عجین است و اظهارات این متهم تأثیرگذار خواهد بود در هر صورت تا زمانی که حکم قطعی راجع این فرد صادر نشود نمی‌توان نظر قطعی داد. 
آغاز دادگاه رسیدگی به اتهامات «منفرد»
سرانجام پس از گذشت حدود دوسال از بازداشت منفرد، 19 آبان سال 97، کیفرخواست متهم صادر و جلسات دادگاه وی آغاز شد.
در اولین و دومین جلسه دادگاه که بدون حضور رسانه‌ها برگزار شد، کیفرخواست ۹۸ صفحه‌ای پرونده قرائت شد.
در سومین جلسه دادگاه در ۳۰ اردیبهشت ماه امسال، طبق اعلام رئیس شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب، متهم در کشور دومینیکا با تلاش شبانه روزی سربازان گمنام امام زمان (عج) و همکاری پلیس اینترپل دستگیر شد. متهم سفیر دومینیکا در کشور مالزی بود که مطابق مقررات این کشور مقام پادشاهی داشته و در ضمن مدیریت شرکت‌های نفتی متهم بابک زنجانی را برعهده داشته است.

در چهارمین جلسه رسیدگی به اتهامات علیرضا زیبا حالت منفرد معروف به جعبه سیاه پرونده بابک زنجانی در اول خردادماه قاضی صلواتی خطاب به زیباحالت منفرد گفت: ۶۰ میلیون دلار بابت ذخیره نفت‌ها به جیب زده‌اید.
نماینده دادستان نیز گفت که حلقه نهایی جهت اینکه بابک زنجانی به نیت مجرمانه خود برسد شما هستید و اگر متواری نبودید در پرونده اصلی به پرونده شما رسیدگی می‌شد که متهم زیبا حالت منفرد پاسخ داد: من متواری نبودم و ۱۵ سال است که خارج از کشور و مقیم کشور مالزی هستم.
در پنجمین جلسه دادگاه در ۵ خردادماه رسول کوهپایه زاده وکیل بابک زنجانی با حضور در جلسه دادگاه گفت: «زیبا حالت منفرد» با مظلوم‌نمایی منکر نقش خود در پرونده می‌شود. موکل من ۶ سال است در زندان به سر می‌برد و عبرت گرفته است. دفاعیات امروز ما نافی رأی قطعی شعبه صادره نیست و ما در مقابل رأی صادره دادگاه تسلیم هستیم و آقای بابک زنجانی بدهکار است و تا ریال آخر بدهی خود را باید پرداخت کند.
در ششمین جلسه دادگاه علیرضا زیباحالت منفرد در آخرین دفاع از خود گفت: زنجانی مورد وثوق شخصیت‌های نظام بود چرا من نباید به وی اطمینان می‌کردم‌. چه انتظاری از من بی سواد می‌رفت که در کشور غریب به ایشان اطمینان نکنم. من از هیچیک از اقدامات مجرمانه زنجانی اطلاع نداشتم. حتی یکسال قبل از بازداشت او نیز رابطه‌ام را با ایشان قطع کردم.
با ارائه آخرین دفاعیات علیرضا زیباحالت منفرد، قرار شد حکم این پرونده در مهلت قانونی صادر شود.
صدور حکم بدوی بعد از 940 روز!
حالا پس از گذشت 940 روز از بازداشت منفرد، روز گذشته حکم این متهم بزرگترین پرونده نفتی کشور اعلام شد.
غلامحسین اسماعیلی سخنگوی قوه قضائیه در دوازدهمین نشست خبری خود در پاسخ به سوالی در مورد آخرین وضعیت حکم زیباحالت منفرد گفت: حکم بدوی برای این متهم صادر  و منتهی به محکومیتی سنگین شده است.
وی افزود: از آنجا که پرونده جزو پرونده های عادی بوده و جزو پرونده های ویژه اقتصادی دادگاه انقلاب نبود و حکمش نیز قطعیت نیافته، از بیان جزییات  معذوریم و با قطعی شدن حکم توسط دیوان عالی کشور، اطلاع‌رسانی در مورد حکم قطعی این متهم خواهد شد.