مقایسه عملکرد دانشگاه علوم پزشکی استان با دیگر استان ها / اقدام حوزه بهداشت وقتی تست بیمار مثبت می شود؟ / پاشنه آشیل استان در بحث ویروس کووید19

در رابطه با بیماری کووید19 میهمان ناخوانده این روزهای استان کهگیلویه و بویراحمد، عملکرد دانشگاه علوم پزشکی یاسوج و حواشی اخیر درباره این بیماری گفت و گویی با معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی یاسوج ترتیب دادیم که در ادامه خواهید دید.
پس از ورود بیماری به کشور، در حوزه بهداشت و درمان استان چه اقداماتی صورت گرفت؟ ما بعد از پیدا شدن بیماری در چین، در 8 بهمن جلسه در دانشگاه علوم پزشکی استان داشتیم و تصمیماتی گرفتیم. اقداماتی که انجام دادیم در کشور بی نظیر بود. سعی کردیم آموزش را برای مبارزه با بیماری بگنجانیم. اولین کار مهم در این بیماری که دارو و واکسن ندارد پیشگیری است. بنابراین باید بیمار را پیدا و درمان می کردیم. در این بیماری دو شاخص اهمیت دارد، یکی شاخص غربالگری و دوم شاخص مرگ بیمار. در شاخص پیشگیری؛ ما اولین استانی بودیم که بعد از طرح پایلوت غربالگری تا 90 درصد حدود 4500 نفر مشکوک را غربالگری کنیم و اگر مشکلی داشتند معرفی به بیمارستان کنیم.
در شاخص مرگ بیمار؛ تاکنون 4700 مرگ بر اثر کرونا در کشور داریم، و تاکنون 8 فوت کرونایی در استان داشتیم که نسبت به میانگین کشوری، و به نسبت جمعیت استان عدد پایینی است. همینطور خبر خوب این است که از 8 فروردین تا کنون مرگ بر اثر بیماری نداشتیم، و بیمار بدحال رو به مرگ نداریم. از 309 نفر بیمار، 52 بهبودی قطعی در استان داریم. بهبودی قطعی به این معنا است که به فاصله دو روز از بهبود بیمار دو تست کرونا گرفته شود و تست منفی باشد. از 309 نفر بیمار، تعداد افرادی که بهبودی نسبی تا روز گذشته داشته اند 224 نفر هستند، میزان بروز بیماری در استان 41 در 100 هزار نفر جمعیت است، در کشور 91 در 100 هزار نفر است. میزان کشندگی در کشور 25/6 در هزار نفر و در استان 67/2 در هزار نفر است.  
نتیجه کار دانشگاه علوم پزشکی در این مدت با این دو شاخص غربالگری و مرگ بیمار مشخص است. نمی خواهیم از عملکرد دانشگاه و از خودمان تعریف کنیم ولی عملکردها بیانگر همه چیز است.
وقتی تست کرونای بیمار مثبت می شود؟
وقتی یک بیمار تست کرونای مثبت می شود، تیم پزشکی برای بازدید به منزل بیمار سر می زنند، آموزش های لازم به خانواده داده می شود، شرایط منزل را چک می کنند اگر منزل شرایط قرنطینه را داشته باشد همانجا قرنطینه می شود و اگر نباشد بیمار انتقال به بیمارستان داده می شود.
غربالگری را از زنان باردار و سالمندان شروع کردیم
در مرحله دوم غربالگری، حدود بیش از 6 هزار زن باردار  در استان هست که در دور روز ابتدایی به این موارد رسبدگی کردیم و پس از آن با خانواده های سالمندان تماس گرفتیم. پس از این با کسانی که بیماری داشتند تماس گرفته شد. شهرستان گچساران بالای 95 درصد غربالگری شده است، کمترین شهرستان ما بیش از 60 درصد غربالگری شده است. در حال حاضر در باشت مسئولان ما مستقر هستند.
آخر شب و اول صبح همه زیرشاخه ها مربوط به شهرستان ها را چک می کنیم و با رئیس شبکه ها در شهرستان ها در ارتباط هستیم.
در شهرستان باشت از 120 نفر نمونه گرفتیم، محدودیت قرنطینه در منزل قرار دادیم، و اگر شرایط قرنطینه در منزل نداشتند به نقاهتگاه منتقل شدند.
4 نقاهتگاه با امکانات 300 تخت در یاسوج داریم، در نقاهتگاه یاسوج 6 نفر مستقر هستند، 1 نقاهتگاه با امکانات30 تخت در گچساران داریم.
برای خانواده های بیماران هم اقداماتی انجام می گیرد؟ از حدود ۲۰۰ نفر کرونایی بستری در بیمارستان های استان و مرخص شدن و قرنطینه شدن آن‌ها در منزل حتی یک مورد هم ابتلا اطرافیان‌شان را نداشته ایم و روزانه وضعیت این بیماران چک می شود.
تا امروز ۵۲ نفر بهبودی قطعی از تعداد ۳۰۹ بیمار کرونایی داشته‌ایم و ۲۲۴ نفر به بهبودی نسبی رسیده‌اند، ۱۷ نفر در نقاهتگاه به سر می برند، ۱۵ نفر در سه بیمارستان استان بستری هستند. از مجموع۳۰۹بیمار کرونایی استان ۲۵۹ نفر در منزل قرنطینه و ایزوله می باشند.



موضوع «تاخیر در جواب تست کرونا در 23 فروردین ماه» موج نارضایتی را در افکار عمومی ایجاد کرد، چه توضیحی در این رابطه برای مردم دارید؟ باشت در حال حاضر هیچ مشکلی ندارد. و بطور کلی در رابطه با شایعه تاخیر در جواب تست آزمایش ها و شایعه نبود بودجه، هیچ کمبود مالی وجود نداشته، و کمبود مالی نداریم. در مدت دو ماه بیماری کروناویروس منابع خوبی از وزارتخانه و استانداری به دانشگاه علوم پزشکی اختصاص یافت و هیچ‌گونه مشکل پولی نداشتیم. از زمان شیوع بیماری کرونا ۸ میلیارد تومان هزینه کردیم و برای آزمایش های کرونایی استان اصلا مشکل پول نداشته ایم. بنابراین اعلام می‌کنم پول هست و به خوبی هم مدیریت می‌شود.
اما بیاییم عملکرد استان را با دیگر استان ها مقایسه کنیم. از ابتدای شروع کار در مورد این بیماری، 3 سناریوی خوب، بد، متوسط تعریف کردیم و با توجه به این سناریوها، خوشبختانه دانشگاه از خوب هم خوب تر بیماری را کنترل کرد. در بحث بیماری، نمونه گیری و یافتن بیماران خیلی مهم است.غربالگری از 24 اسفند شروع شد، در یک هفته از بیش از 98 درصد افراد مشکوک، یعنی حدود 700 نمونه گرفتیم، بعد از 4 فروردین ماه، در هر روز 320 نمونه گرفتیم، با آنکه وزارت بهداشت دستور شروع غربالگری دوم را نداده بود ما غربالگری را شروع کردیم. چتر غربالگری در استان را وسیع تر کردیم، و بجای 2 هزار نمونه، 3 هزار نمونه داشتیم، حالا 100 تا از این آزمایش ها با تاخیر جواب داده شد، نباید عملکرد کل حوزه بهداشت را زیر سوال ببریم.
درست نیست که به دلیل یک اشتباه تمام عملکرد دانشگاه را زیر سوال ببریم
ما آزمایشگاه نداشتیم، و باید آزمایش ها را به شیراز و تهران می بردیم و دو ماشین دربست در اختیار گذاشتیم تا این آزمایش ها بدون هیچ مشکلی نقل و انتقال شوند.
در مرحله اول طرح غربالگری ۹۵ درصد جمعیت استان غربال شدند و تنها ۵ درصد جمعیت یعنی بیش از ۴۰۰۰ نفر آنهایی بودند که یا تلفن‌های خود را پاسخ ندادند یا شماره آنها در دسترس مجموعه نبود. وقتی در وزارت امار با شاخص های غربالگری، استان را با دیگر استان ها مقایسه می کردیم متوجه عملکرد خیلی خوب استان می شدیم.
هیچ کشوری و ملتی سربازان خود را در وسط میدان جنگ و زمانی که سربازش درگیر جنگ است او به زمین نمی زند، حتی اگر سرباز خوبی نباشد، سربازان سلامت ما امروز خسته‌اند سربازانی که از یک ماه مانده به عید تاکنون، مشغول کار هستند و استراحت نکرده‌اند. سربازان ما در حوزه سلامت قبل از شیوع بیماری برای خود برنامه‌ریزی استراحت و مسافرت در ایام عید کرده بودند، تعطیلات عید که نرفتند هیچ؛ صبح و شب هم ندارند و پنج شنبه و جمعه‌ای در کار نیست پس بیایید نقدها را برای بعد از جنگ بگذارید.
هیچ کدام از همکاران من از ساعت ۲۲ تا ۲۳ شب زودتر خانه نمی‌روند هیچکدام از آن‌ها آف و شیفت نداشتند در این وضعیت خستگی نیاز به حمایت دارند پس متوجه شرایط حساس باشیم. اوضاع احوال کشور ما بهتر از کشورهای اورپایی است و البته اوضاع و احوال استان ما در کشور بسیار بهتر از بسیاری استان‌هاست که دلیل آن کار و تلاش شبانه‌روزی پرسنل بهداشت و درمان و سایر دستگاه‌ها از بسیج و سپاه و نیروی انتظامی و هلال‌احمر و البته همت خود مردم است.
آن قدر کار سخت و خسته کننده است که نمی‌دانم امروز چند شنبه است و جالب است بدانید در یک ماه نخست شیوع کرونا حتی نمی‌دانستم ساعت چند است؛ در حالی که فکر می‌کردم ساعت ۹ صبح است اما ساعت ۱۶ عصر را نشان می‌داد.
چند روز گذشته در برخی شهرستان ها از جمله شهرستان باشت مراسمات ختم با جمعیت و شلوغی مردم انجام گرفته است چه نظری دارید؟ استان کهگیلویه و بویراحمد یک استان عشیره‌ای است که به پاشنه آشیل ما تبدیل شده است بطوریکه مردم استان می‌گویند حتما باید به دید و بازدید و عیادت همدیگر برویم و در مراسم عزا و ختم شرکت کنیم که در تماس افراد مشکلاتی وجود دارد و رعایت نمی کنند بنابراین همچنان از مردم عاجزانه می خواهیم این موضوع را رعایت کنند.
در همه جای دنیا ۶۰ تا ۷۰ درصد مبتلایان به کرونا مرد و ۳۰ درصد زن هستند اما در چرام استان کهگیلویه و بویراحمد برعکس است. حدس این است که خانم‌ها در یک خانه دور هم جمع می‌شوند و ممکن است از قلیان هم استفاده کنند، یا مراسمات ختم شلوغ برگزار می‌شود که انتظار داریم مردم رعایت کنند. در هر حالی باید کاهش تماس داشته باشیم و تماس داشتن با افراد خطرناک است.
1 نفر بیمار در شهرستان ها داشتیم که تعداد زیادی را آلوده کرده است، ولی افرادی هم بوده اند که احساس بیماری کرده اند و آنقدر فهیم بوده اند که هیچکس را آلوده نکرده اند.
آیا همه مردم باید ماسک بزنند؟ این بیماری ناشناخته است. اولین بار گفتند قطر این ویروس 400 نانومتر است، یعنی در حد چند ثانیه در فضا است، در این صورت رعایت فاصله یک و نیم متر کافی است و ماسک زدن برای عموم نیاز نیست، اما زمانی خطرناک است که فردی عطسه کرده باشد و شما از این عطسه عبور کنید. اما در باره قطر ویروس نظرات مختلفی داده اند و برخی گفته اند تا 4 و نیم متر نیز قطر دارد.