فینال قالیباف و حاجی بابایی

کبنا ؛ کلاف سردرگم ریاست مجلس میان اصولگرایان، حالا البته کمی وضعیت بهتری پیدا کرده، از قرار لابی‌ها و گفتگوهای پشت پرده بی‌امان در حال انجام است و همین موجب شده تا تعداد گزینه‌هایی که احتمالا کاندیدا شوند کمتر شود و چشم انداز بهتری از رقابت میان اصولگرایان در مجلسی که تقریبا انحصاری مال خود کرده‌اند، دیده شود. یکی از تلاش‌های پشت پرده‌ای که به نتیجه رسید کناره گیری علیرضا زاکانی از نامزدی ریاست بود که با استقبال بسیار رقبایش نیز همراه شد از جمله قالیباف که در توئیتی این اقدام زاکانی را نشان از وجود «همکاری و برادری» دانست. حالا به نظر می‌رسد تیم قالیباف موفق شده تا یکی دیگر از رقبا را هم متقاعد به کناره گیری کند، آنهم آقاتهرانی! دبیرکل جبهه پایداری که از قضا بیشترین زاویه را همیشه با قالیباف داشته است. در همین زمینه محمد جواد ابطحی، عضو جبهه پایداری، معتقد است اینکه جبهه پایداری همراه با شورای ائتلاف لیست واحد داد و توافق کرد که قالیباف سرلیست واحد باشد نشان می‌دهد که جبهه پایداری مصالح کلی را در نظر می‌گیرد و اگر ببیند که مدار رای دادن بر دوش قالیباف است این کار را انجام می‌دهد. او احتمال کاندیداتوری آقا تهرانی برای کرسی ریاست را هم پایین می‌داند و حتی تاکید دارد بدون امتیاز گرفتن کنار خواهد رفت. ابطحی می‌گوید:«قالیباف مدیریت می‌کند و معاونت‌های قوانین و نظارت و دیوان محاسبات و مرکز پژوهش را هم با نظر خودش تعیین خواهد کرد و ما شاهد وعده‌ای که در انتخابات برای خیزش اقتصادی و اینکه مجلس را به رای امور برگرداند و پرسشگری و مطالبه‌گری را نهادینه کند، ان‌شاءالله محقق می‌شود.
اگر چه در راه رسیدن به ریاست مجلس شورای اسلامی شمس الدین حسینی جلساتی داشتند و آقای حاجی بابایی هم رایزنی جدی انجام می‌دهد. اما به نظر بنده با انصراف زاکانی شانس قالیباف برای ریاست مجلس بیشتر شد.» تکلیف میرسلیم هم مشخص است او اگرچه سوژه جذابی برای رسانه‌ها است اما در میان لشگر مدعیان اصولگرا جایی برای او که دوباره در سال‌های اخیر تلاش کرده بعد از وقفه‌ای طولانی مرد سیاست شود وجود ندارد. در همین زمینه بهزاد رحیمی، منتخب سقز و بانه در یازدهمین دوره مجلس، در خصوص رقابت‌ها بر سر ریاست مجلس یازدهم با اشاره به رقابت حاجی‌بابایی و قالیباف برای ریاست مجلس یازدهم، گفت:«اینها بحث‌هایی است که در حاشیه به وجود می‌آید و تا روز شروع مجلس ممکن است همه حدس و گمان‌ها تغییر کند؛ از آنجایی که رئیس مجلس باید در صحن تعیین شود و هرکسی حق یک رای دارد، ممکن است اشخاص دیگری به عنوان رئیس مجلس انتخاب شوند. نماینده مردم سقز و بانه در مجلس اضافه کرد: چون من در شهرستان هستم، نمی‌توانم پیش‌بینی درستی از رئیس مجلس داشته باشم اما به نظر می‌رسد میرسلیم شانسی برای ریاست ندارد و رقابت اصلی بین قالیباف و حاجی‌بابایی است.» او همچنین از پادرمیانی حداد عادل نیز سخن گفته، نباید فراموش کرد در روزهایی که جبهه پایداری شرط لیست واحد اصولگرا را حذف نام قالیباف می‌دانست اما حداد عادل در کنار قالیباف ماند و با این شرط مخالفت کرد. بنابراین حالا باید گفت دو مدعی اصلی رقابت ریاست مجلس قالیباف و حاجی‌بابایی هستند دو چهره‌ای که تفاوت‌های بسیاری با هم دارند که بررسی وضعیت هرکدام دورنمای بهتری را برای ریاست مجلس یازدهم تحت هدایت هرکدام نشان خواهد داد.
> قالیباف مرد پرسروصدا
از زمانی که عطای درجه‌های نظامی را در سطح سرداری به لقایش بخشید و وارد میدان سیاست شد تا امروز همیشه چهره پرحاشیه‌ای بوده است. قالیباف سیاستمداری که به محافظه کاران نزدیک است اما همیشه جاه طلب بوده و در رویه خودش میلی به محافظه کاری نداشته است. در انتخابات 1384 ردای ریاست جمهوری را برای خودش دوخته بود اما به یکباره در دقیقه 90 پشتش خالی شد و همه حامیانش پشت سرمحمود احمدی‌نژاد قرار گرفتند. به جای پاستور وارد بهشت شد و شهرداری تهران را با رکوردی 12 ساله تا سال 1396 در اختیار گرفت. او در این میان دوبار دیگر در سال‌های 92 و 96 خیز ریاست جمهوری برداشت اما هر دو بار مستقیم و غیرمستقیم مغلوب حسن روحانی شد. هیچکس در عالم سیاست نیست که نداند قالیباف چقدر عطش قدرت ریاست جمهوری داشته و البته تا کنون ناکام مانده است. بالاخره او تغییر رویه داد و در اسفند 98 به عنوان کاندیدای مجلس رای اول تهرانی شد که 25 درصد مشارکت در آن رقم خورده بود، اما به هرحال این اولین پست قالیباف با رای مستقیم مردم بود، رایی که از رای ندادن عده‌ای دیگر به دست آمده بود! از همان ابتدا نیز معلوم بود که به قصد ریاست مجلس آمده و این روزها نیز تیم او به شدت مشغول رایزنی هستند تا رقبا پشت پرده یکی بعد از دیگری کنار بروند و شهردار اسبق رئیس جدید مجلس شود. قالیباف این روزها در سخنرانی‌های خود همچنان فعالانه و انرژیک شعار می‌دهد. او در انتخابات سال 1396 با شعار چهار درصدی‌ها و 96 درصدی‌ها سعی داشت عامه مردم را با تفکیک جامعه به دنبال خودش بکشد. در شعارهایی که رنگ پوپولیستی بر آن سایه افکنده بود از برابری همه می‌گفت. حالا هم همین وضعیت را می‌توان در عزم او برای ریاست مجلس دید. به تازگی محمدباقر قالیباف منتخب مردم تهران در مجلس یازدهم در جمع فعالان اجتماعی و جهادی اسلامشهر گفت:«انتخابات اخیر نشان داد مردم با انقلاب عهد اخوت بسته‌اند و نه افراد و جریان‌ها. مردم از انقلاب و آرمان‌های آن خسته نشده‌اند بلکه از وعده‌های عمل نشده و بی‌عملی خسته شده‌اند و در انتخابات به آن نه گفتند.» او افزود:«جریان انقلابی در این انتخابات با تدبیری که به خرج داد پیروز شد و برای چهار سال مجلس را در اختیار خواهد داشت و باید چنان عمل کند که چهار سال بعد مردم با جان و دل و رضایت دوباره به این جریان رای بدهند.»
شهردار اسبق پایتخت درباره میزان مشارکت نیز تصریح کرد:«البته نماینده مجلس، نماینده آن‌هایی هم که رای نداده‌اند هستند. مجلس متعلق به همه است. صدای همه باید در مجلس شنیده شود.» قالیباف ادامه داد:«اگر مردم ناراضی باشند یعنی عملکرد مسئولین ضعیف بوده است. یعنی مسئولین به جای حل مشکلات مردم و مخصوصاً مشکلات معیشتی به سراغ تخریب سیاسی رقیب رفته‌اند. یعنی برای مردم کاری نکرده اند و می‌خواهند حواس مردم را پرت کنند تا نپرسند چرا کار نمی‌کنید؟» او همچنین در توئیتی با بیان اینکه امروز مجلس تحولی جدی به نفع مردم می‌خواهد نوشته بود:«تمام منتخبان مجلس یازدهم بر مردمی‌شدن فرایندها در خانه ملت تاکید کرده‌اند.» قالیباف حتی در اقدامی کم سابقه سفرهای استانی را نیز در این مدت ترتیب داده که برخی می‌گویند هدف آن جلب حمایت بیشتر برای ریاست مجلس است. مهدی چمران رئیس شورای شهر سابق که سال‌ها حامی اصلی قالیباف در شهرداری تهران بود و در تمای پرونده‌های تخلفاتی یا حوادثی مانند پلاسکو یک تنه پشت قالیباف ایستاد حالا نیز اقدام به سفرهای استانی را موضوع قابل دفاعی می‌داند. چمران درباره سفرهای استانی محمدباقر قالیباف برای جلب آرای منتخبان جهت کسب کرسی ریاست مجلس یازدهم، گفت:«این کار غیرقانونی نیست و برای تسهیل در شکل‌گیری مجلس یازدهم است. در گذشته چنین سفرهایی‌ نبوده، ولی حالا انجام می‌شود و ممکن است در آینده تکرار نشود. یک منتخب مجلس تشخیص داده به استان‌ها سفر کند. ضمن اینکه از کجا معلوم که قالیباف برای ریاست و یا اهداف دیگر به استان‌ها می‌رود؟» این فعال اصولگرا با بیان اینکه تکلیف رئیس و هیئت رئیسه مجلس یازدهم در صحن مجلس روشن می‌شود، افزود: «البته رایزنی‌ها و دید و بازدیدهایی که طی روزهای بعداز انتخابات صورت گرفته و هنوز هم ادامه دارد، در جهت‌گیری و شناخت نمایندگان از هم و همچنین انتخاب گزینه ریاست مجلس مفید است و باعث می‌شود وقت مجلس برای این امور گرفته نشود.» بررسی شواهد و قرائن نشان می‌دهد قالیباف بار دیگر پر سروصدا آمده است و این بار باید دید چه سرنوشتی برای آقای علاقه مند به ریاست پدید خواهد آمد.
> حاجی بابایی با سابقه اما بی‌سروصدا
در سوی دیگر این رقابت اما نام حمیدرضا حاجی بابایی شنیده می‌شود! او یکی از قدیمی ترین چهره‌های بهارستان است، از مجلس پنجم یعنی سال 1374 در خانه ملت حضور داشته و تنها یک دوره نهم به وزارت آموزش و پرورش دولت دوم احمدی‌نژاد رفت و وزیر شد! این تنها دوره غیبت حاجی بابایی در 25 سال اخیر در مجلس است! او در آبان 88 درحالی از مجلس رای اعتماد گرفت که کمترین میزان مخالفان را به همراه داشت، 217موافق در برابر تنها 33 مخالف نشان از جایگاه او در مجلس اصولگرای هشتم داشت. حاجی بابایی حالا درحالی کاندیدای بالقوه ریاست مجلس یازدهم است که برخلاف رقیب سیاسی خود چراغ خاموش در حرکت است. مصاحبه‌های تند و تیز از وی نمی‌بینیم. او به معنی واقعی کلمه محافظه کار است، در مجلس دهم رئیس فراکسیون ولایی یا همان فراکسیون اصولگرایان بود و نشان می‌دهد در میان این جریان وجه مناسبی دارد. کمتر تلاش کرده حاشیه‌سازی کند و حتی در دوران ریاست فراکسیون ولایی نیز اصولگرایان در مجلس بیش از هر زمانی در چارچوبی قاعده مند قرار گرفته بودند که نشان می‌دهد او توانسته بود اکثریت اصوگرایان را در جلوگیری از جو‌سازی مدیریت کند. مهمترین موضوع و وزنه‌ای که شانس او را بالا می‌برد این است که سال‌ها در بهارستان بوده و راه و چاه را بلد است. اهمیت سابقه مجلس را به تازگی یک نماینده مجلس دهمی نیز در توصیه به یازدهمی‌ها متذکر شده بود. غلامعلی جعفرزاده ایمن آبادی درباره اولویت‌های مجلس یازدهم اظهار کرد:«به نظر من مجلس یازدهم در ابتدای کار باید سیاست‌های کلی و استراتژی خود را تبیین کند، البته پیش از آن با احترام به تمام منتخبان به صراحت بگویم کسانی که سابقه مجلسی ندارند حداقل یکی دو سال اول رئیس مجلس خوبی نمی‌شوند و در این مدت هم فرصت‌های زیادی از دست می‌رود.» وی افزود:«اصلاح ساختار و نظام و مجلس، روند کمیسیون‌ها، تشکیل جلسات، تقسیم زمان بین قانونگذاری و نظارت از جمله مواردی است که باید مجلس یازدهم در ابتدای کار به آنها اهتمام داشته باشد وگرنه باقی کارها به درستی پیش نخواهد رفت.» بنابراین شاید چنین مواردی موجب شود که خیلی‌ها سمت قالیباف که در خانه ملت تازه کار است نروند. حسن غفوری فرد، چهره سیاسی اصولگرا و نماینده ادوار مجلس، حاجی بابایی را یکی از گزینه‌های محتمل برای ریاست مجلس خوانده است. داریوش قنبری نماینده اصلاح‌طلب ادوار مجلس نیز می‌گوید:«برای ریاست مجلس، در طیف احمدی‌نژادی‌ها، شانس حاجی بابایی و همچنین نیکزاد زیاد است. البته حاجی‌بابایی درست است بین وزرای احمدی‌نژادی بوده اما بین اصولگرایان دیگر هم، دارای جایگاهی است.» علی‌محمد نمازی نیز دیگر فعال سیاسی اصلاح‌طلب با داریوش قنبری موافق است. او می‌گوید:«چهار نفر مدعی ریاست مجلس هستند. به ترتیب قالیباف، میرسلیم، زاکانی و حاجی‌بابایی. از لحاظ تجربه و زیرکی حاجی‌بابایی از مابقی زیرک‌تر و تواناتر است. او پنج دوره در مجلس نماینده بوده، با مجلس راست و چپ و میانه کار کرده است. اینکه چقدر از او استقبال کنند، مشخص نیست او یک دوره هم در وزارت آموزش و پرورش نقش اجرایی داشته است.» سمیه محمودی نماینده مجلس دهم و منتخب مجلس یازدهم از حوزه شهررضا درباره دوگانه حاجی‌بابایی و قالیباف برای تصدی ریاست مجلس، اظهار داشت:«اداره مجلس صرفا به این نیست که فردی نماینده باشد، اما اگر هیئت رئیسه‌ای که انتخاب می‌شود، تجربه حضور در مجلس را داشته باشد می‌تواند موفق‌تر عمل کند؛ چراکه هیئت رئیسه می‌تواند به رئیس هم کمک کند.» او با بیان اینکه مهم اداره کردن مجلس است، تصریح کرد:«تسلط بر آیین‌نامه داخلی مجلس و نیز قانون اساسی خیلی مهم بوده و مهم‌تر از همه اینها تسلط بر شرایط ملی و بین‌المللی است؛ کسی که تسلط داشته و با شرایط آشنا باشد، می‌تواند ریاست مجلس را هم به عهده داشته باشد.» محمودی با بیان اینکه از سوی نیکزاد، حاجی بابایی و قالیباف رایزنی‌هایی با وی انجام شده است، گفت:«بسیار مهم است که هیئت رئیسه بتواند ارتباطات را برقرار کند و مدیریت صحن و همچنین طرح و لوایح را به خوبی انجام دهد؛ چون تصمیم گیرنده اصلی آنها هستند خیلی مهم است که بتوانند موضوع جلسات را اهم فی‌الاهم کنند و در کنار آنها هیئت رئیسه کمیسیون‌ها نیز مهم است.» به نظر می‌رسد حاجی بابایی بدون هیاهوهای مرسومی که قالیباف پی‌گرفته تلاش می‌کند با استفاده از مهمترین برگ برنده خود یعنی سابقه طولانی در مجلس در این شرایط سود ببرد.
> شرایط رقابت
در همین حال وب سایت باشگاه خبرنگاران جوان وابسته به سازمان صداوسیما از جلسه‌ای میان رقبای ریاست مجلس یازدهم نوشته که در آن برخی شروط برای رقابت آورده شده از جمله:« هیچکدام از نامزدهای هیئت رئیسه و کمیسیون‌های تخصصی، خود را مورد حمایت دستگاه‌های خاص معرفی نکنند. شورای ائتلاف از هیچ کاندیدایی حمایت نکند. هیچ یک از نامزدهای خود را از دیگر نمایندگان، نماینده‌تر نداند و حق خاصی برای خود قائل نشود. شرط کاندیداتوری برای ریاست مجلس آن باشد که فرد مورد نظر، خود را کاندیدای ریاست جمهوری سال ١۴٠٠ نکند. نامزدهای هیئت رئیسه و روسای کمیسیون‌های تخصصی در یک رقابت عادلانه و با رای نمایندگان انتخاب شده و اجازه نخواهند داد کسانی از بیرون مجلس برای آن‌ها تعیین تکلیف کنند. برای نامزدهای ریاست، نواب، هیئت رئیسه و روسای کمیسیون‌های تخصصی شاخص‌های علمی و کاربردی تهیه و تدوین شود. هیچ نامزدی از قبل خود را رئیس، نواب، هیئت‌رئیسه و رئیس کمیسیون‌های تخصصی معرفی نکند. برای ریاست، نواب، هیئت رئیسه و روسای کمیسون‌های تخصصی ابتدا رای‌گیری و رقابت در فراکسیون انجام شود.» این وب سایت اصولگرا در پایان نوشته: «به نظر می‌رسد رقابت اصلی برای ریاست مجلس میان قالیباف و حاجی‌بابایی و برای نواب ریاست هم، زاکانی، آقا تهرانی، میرتاج الدینی، نیکزاد و میرسلیم باشد.»
> رابطه با دولت؟
طبیعی است که یکی از مهمترین پرسش‌هایی که این روزها مطرح می‌شود این است که رابطه مجلس اصولگرای یازدهم با دولت چگونه خواهد بود. حال اگر نقش رئیس مجلس را در جهت گیری زیاد بدانیم که این‌گونه نیز هست در دوگانه قالیباف و حاجی بابایی کدام یک می‌توانند مجلس را به دور از حاشیه‌سازی و با تکیه بر منطق به پیش ببرند؟ در این زمینه به نظر می‌رسد سابقه هرکدام از این دو نفر می‌تواند به پاسخ کمک کند، همانطور که رویه هرکدامشان در تلاش برای ریاست نیز وضعیت را بهتر نمایان می‌کند. قالیباف همچنان به دنبال هیاهو است، امری که کشور با توجه به چالش‌های ریز و درشت داخلی و خارجی اصلا توانی برای تحمل حاشیه‌سازی ندارد. از طرف دیگر قالیباف دو بار در رقابت ریاست جمهوری در برابر حسن روحانی شکست خورده و حالا خواسته یا ناخواسته این می‌تواند بر عملکرد او در مجلس و جهت دهی بهارستان نسبت به پاستور اثر منفی بگذارد. از طرف دیگر هنوز شایعاتی وجود دارد که قالیباف علاقه مند به ریاست جمهوری است و این می‌تواند شاخص منفی دیگری بر عملکرد او به عنوان رئیس آینده مجلس باشد. شاهدی بر این ادعا که قالیباف بازهم ممکن است برای ریاست جمهوری وارد عرصه شود را باید در مصاحبه اخیر روح الله حسینیان نماینده اصولگرای اسبق مجلس دانست. این فعال سیاسی اصولگرا درباره احتمال نامزدی محمدباقر قالیباف در انتخابات سال آینده تصریح کرد:«اینکه فردی به مجلس برود و سپس نامزد ریاست‌جمهوری شود، موضوع قبیحی نیست؛ کمااینکه در گذشته هم دیده‌ایم که آقای هاشمی از مجلس برای ریاست‌جمهوری نامزد شد؛ بنابراین اگر آقای قالیباف هم نامزد ریاست‌جمهوری شود اتفاق عجیبی رخ نداده است. از سوی دیگر به هر حال آقای قالیباف فردی عملگراست و تجربه کار جدی و مستمر در حوزه عمران و آبادانی شهر تهران داشته است و می‌توانیم او را نمونه و الگوی خوبی برای کار اجرایی بدانیم.» این درحالی است که حاجی بابایی در تجربه ریاست فراکسیون ولایی تلاش کرد بیش از آنکه احساسی اقدام کند و به دنبال جارو جنجال‌سازی باشد پراگماتیک رفتار کند و اگرچه او نیز مخالف اقدامات دولت در بخش‌های مختلفی بود اما تلاش کرد این مخالفت را در مسیری عملگرایانه و سازنده پیش ببرد. حاجی بابایی به طور کلی حتی با وجود اینکه در دولت احمدی‌نژاد نیز حاضر بود اما در مجموع از وجاهت در میان همه بخش‌های اصولگرا برخوردار است و به نظر می‌رسد در شرایطی که بسیاری از ورودی‌های مجلس یازدهم تازه کار هستند، یک رئیس با سابقه بتواند این مجلس را تا حدی مدیریت کرده و مانع از انحراف مجلس به مسیرهای احساسی شود. در وضعیت فعلی بیش از هرچیز مهم همکاری، هم افزایی دولت و مجلس در یک سال آینده است و اساسا وضعیت دولت نیز به خودی خود به گونه‌ای هست که نیازی به برخورد چکشی یا انتقامی با آن نباشد! (آفتاب یزد)