ترمزی برای دلار

کبنا ؛افزایش نرخ ارز در روزهای اخیر سروصدای زیادی به پا کرده بود و صحبت احتمال رشد بیشتر قیمت در بازار ارز از گوشه و کنار به گوش می¬رسید. اما روند صعودی بازار ادامه پیدا نکرد و روز گذشته 30 تیر ماه ریزش دلار پس از نزدیک شدن به کانال 26 هزار تومان استارت خورد و فعالان بازار را متعجب کرد.
دلار در روزهای اخیر روز را با افزایش قیمت شروع می‌کرد و با ثبت نرخ‌های تازه به کار خود پایان می‌داد، در این میان صف‌های خرید دلار حاکی از هیجان فعالانی بود که این‌بار بازار ارز را به عنوان مقصد سوددهی انتخاب کرده بودند. این در حالی است که بازار به یک‌باره تغییر مسیر داد و با قرار گرفتن در مسیر کاهشی فعالان را متعجب کرد، برخی از تحلیلگران معتقدند بازار با افزایش قیمت در روزهای اخیر به سقف خود رسید به همین خاطر اکنون در مسیر ریزش قرار گرفته است. اما از سویی دیگر برخی از فعالان و کارشناسان بر این باورند که ریزش نرخ دلار در روز گذشته مقطعی بوده و بازار برای ادامه روند صعودی خود نیاز به اصلاح دارد. این در حالی است که عده‌ای دیگر از کارشناسان دخالت بانک مرکزی را در ریزش قیمت بازار ارز بی‌تاثیر نمی‌دانند و معتقدند مدیریت بازار در دست بانک مرکزی بوده و ریزش‌های اخیر به دلیل ورود جدی بانک مرکزی به بازار است. در این میان رئیس کل بانک مرکزی نیز در یادداشتی اینستاگرامی خود در خصوص وضعیت بازار ارز اینگونه نوشت: «این‌ها روزها بنا به دلایلی که مشخص است و قبلا نیز اعلام کرده بودم، بازار ارز دچار نوسان شده است. با اقدامات در دست اجرا به تدریج و در روزهای آینده بازار ارز به آرامش خواهد رسید. این تصور که بانک مرکزی و دولت برای کنترل بازار ارز اقدامی نمی‌کنند یا اینکه تصور می‌شود برای تامین کسری و دلایل دیگر، نرخ ارز را بالا می‌برند، بی‌اساس و یک برداشت و تصور کاملا اشتباه است. دستورالعمل جدید درخصوص نحوه برگشت ارز به چرخه اقتصاد و تامین ارز واردات کشور، چند روزی است عملیاتی شده است. در این دستورالعمل، عملاً زمینه‌ای برای ایجاد تراکم غیر عادی تقاضا و نیز سوءاستفاده از آن باقی نمی‌ماند. به همین دلیل متاسفانه در مقطع دو هفته اخیر، در کنار تعلل برخی صادرکنندگان برای عرضه ارز خود، برخی از سودجویان در صدد فروش ارز به واردکنندگان به نرخ‌های نامتعارف بوده‌اند. به واردکنندگان محترم توصیه می‌کنم که چند روزی را تحمل کرده و از چند روز آینده، بتدریج نیاز خود را از سامانه نیما تامین نمایند. از صادرکنندگان محترم نیز انتظار می‌رود در فرصت چند روز باقی‌مانده از فرصت ایفای تعهد، ارزهای خود را با نرخ‌های منطقی در بازار عرضه کنند تا خریدار لازم را داشته باشد. از صادرکنندگان عزیزی که تا امروز با برگرداندن ارز در خدمت تولید و اشتغال کشور بوده‌اند، قدردانی می‌کنم. مردم عزیز مطمئن باشند، بانک مرکزی برای ساماندهی بازار ارز و اعاده ثبات و برگشت به نرخ‌های تعادلی تمام تلاش خود را به کار خواهد بست.»

دلالان توان جلوگیری از کاهش قیمت را ندارند
اما و اگرها درخصوص ریزش قیمت در بازار ارز همچنان ادامه داشته و این پرسش که سرنوشت دلار در روزهای آتی چگونه خواهد بود با پاسخ‌های متفاوتی روبه‌رو است. ابولحسن معصومی، کارشناس بازار ارز در خصوص چگونگی شرایط بازار در روزهای آتی گفت: با توجه به اطلاعاتی که در بازار وجود دارد و آنطور که رئیس بانک مرکزی می‌گوید به نظر می-رسد کاهش قیمت‌ها، ریزش واقعی باشد نه اصلاح موقتی.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا دلالان قدرت جلوگیری از کاهش قیمت ارز را دارند یا خیر، گفت: در این شرایط ممکن است عده‌ای تصور کنند که دلالان مانع از ریزش قیمت‌ها شده و اجازه کاهش قیمت در بازار ارز را نخواهند داد، اما باید بگویم با توجه به بررسی‌ها دلالان در شرایط فعلی قدرت جلوگیری از کاهش قیمت‌ها را ندارند، چراکه برخی اطلاعات از میزان منابع ارزی که قرار است به واسطه بانک مرکزی به بازار تزریق شود نشان می‌دهد ‌که ممکن است حجم منابع بیشتر از توان دلالان باشد.
یک خبر خوب برای اقتصاد
علیرضا عباسی، کارشناس بازار ارز نیز در نظری مشابه با معصومی با اشاره به شروع ریزش قیمت دلار گفت: درخصوص کاهش 10 تا 15 درصدی نرخ ارز به نسبت روند افزایش روزهای گذشته چند نکته مهم وجود دارد که باید به آن اشاره کنم. در هفته‌های اخیر بسیاری از مسیرهای تجاری ایران مجدد بازگشایی شد و صادرات به کشورهای دیگر از سر گرفته شد. به عبارتی دیگر بعد از آن حالت بحرانی که کرونا در پیک اول داشت و جو روانی که ایجاد کرده بود به حرکت درآمدن بازارها یک خبر خوب برای اقتصاد بود و نشان می‌‌داد که روند تامین نیاز ارزی کشور ادامه پیدا می‌کند.
وی در ادامه افزود: از سوی دیگر برخی از مشکلات منابع بلوکه شده ارزی ایران در کشورهای خارجی رفع شد و امکان تخصیص ارز به تجارت خارجی ایران فراهم شد بنابراین تامین کالاهای ضروری کشور سیگنال مثبتی برای بازار به شمار می‌رود.
این کارشناس بازار ارز اظهار کرد: برخی از فعالیت‌های بانک مرکزی و فعالیت مشترک با تعدادی از کشورها منجربه راه افتادن خطوط اعتباری و مسیر انتقال ارز شد که همین فرآیند باعث می‌شود که از ماه‌های آتی گشایش‌های جدیدی اتفاق بیفتد. به همین دلیل به نظر می‌رسد نرخ ارز در یک دامنه‌ کاهشی قیمت، تعدیل شود و به یک ثبات نسبی خواهد رسید. ما باید منتظر بمانیم و ببینیم که در ماه‌های آتی چه اتفاقات سیاسی در حوزه تحریم‌های بین‌المللی اتفاق می‌افتد چراکه در آن شرایط سیگنال‌های جدیدی به بازار فرستاده می‌شود.

پرهیز از ورود غیرضروری به بازار ارز برای سرمایه‌گذاری
عباسی در بخش دیگری از صحبت‌هایش درخصوص سرمایه‌گذاری در این بازار گفت: با توجه به شرایط بازار ارز سرمایه‌گذاری در این بخش شاید برای دلالان و سوداگران سودی را به همراه داشته باشد اما قطعا برای فعالان اقتصادی و خانوارهایی که با پس‌اندازهای خرد خود وارد چرخه سرمایه‌گذاری می‌شوند تا از طریق خرید و فروش دلار ارزش دارای‌شان را حفظ کنند مناسب نیست. چراکه سرمایه‌گذاری در بازارهای موازی همچون بورس و یا مسکن بازدهی مناسب‌تری را برای سرمایه‌ خرد خانوارها به همراه دارد به همین دلیل ما به مردم توصیه می‌کنیم که هم به خاطر شرایط اقتصادی کشور و هم حفظ منافع شخصی خود از ورود غیرضروری به بازار ارز خودداری کنند تا از شل‌گیری تقاضای کاذب در بازار جلوگیری و شرایط کشور به حالت طبیعی خود بازگردد. وی افزود: قطعا کارشناسان اقتصادی در ماه‌های آتی گشایش‌هایی را در مسیر تجارت خارجی ایران و رفع تحریم‌ها پیش‌بینی می‌کنند و ممکن است این پیش‌بینی بازار ارز را با یک ریزش بزرگ روبه‌رو کند. بنابراین از الان شاید بتوان پس‌لرزه‌های ریزش بزرگ قیمت ارز را شاهد بود. امیدواریم که این اتفاق رخ دهد چراکه در آن شرایط شاهد بهبود وضعیت اقتصادی خواهیم بود.
این کارشناس بازار ارز در پاسخ به این پرسش که آیا دلالان مانع از ریزش بیشتر نخواهند شد، گفت: بانک مرکزی تلاش زیادی کرد تا از طریق سامانه نیما و ایجاد بازار متشکل ارزی نظام خرید و فروش ارز را رسمیت ببخشد. اما همچنان در بازار غیررسمی نوساناتی دیده می‌شود. قطعا با برنامه‌های بانک مرکزی نیازهای سوداگرایانه کنترل می‌شود و بازار پله پله به سمت تعادل حرکت خواهد کرد. (ابتکار)