خــودرو گرمی چند؟!

رئیس انجمن قطعه‌سازان خودرو در گفت‌وگو با «شهروند» می‌گوید: وضع خودروسازان وخیم است.

افزایش غیرمنتظره قیمت خودرو از دو روز پایانی هفته گذشته استارت خورده و روند رشد قیمت‌ها تا امروز ادامه‌دار شده است. جهش قیمت خودروهای داخلی ظرف این مدت کوتاه حتی به 50‌میلیون تومان رسیده است و در این میان بهای پراید از 100‌میلیون تومان عبور کرد. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که در اردیبهشت‌ماه امسال حسن روحانی، رئیس‌جمهوری رضا رحمانی، وزیر صنعت را به بهانه ناتوانی در کنترل بازار خودرو برکنار کرد اما حالا وضعیت «شهروند» می‌گوید که خودروسازان وضع وخیمی را تجربه می‌کنند و زیان انباشته آنها سر به فلک گذاشته است.
جهش 8 تا 50‌میلیون تومانی قیمت خودرو
جهش قیمت خودروهای داخلی که از پایان هفته گذشته شروع شد، فقط در دو روز سه‌شنبه و چهارشنبه بین 8 تا 50‌میلیون تومان به نرخ خودروهای داخلی اضافه کرد که بیشترین افزایش قیمت مربوط به پژو 207 اتومات بوده است و خودروهای مونتاژی هم بین 30 تا 50‌میلیون تومان افزایش بها را تجربه کردند. پراید که به‌عنوان ارزان‌ترین خودروی بازار ایران شناخته می‌شود، هم در این دو روز مرز قیمت 100‌میلیون تومان را شکست و درحال حاضر پراید 111 حدود 9‌میلیون تومان و پراید 131 حدود 11میلیون تومان گران شده، همچنین ساینا 12‌میلیون تومان و پژو 405 رشد 16‌میلیون تومانی و پژوپارس رشد 15‌میلیون تومانی قیمت را تجربه کرده‌اند. رشد سریع قیمت خودرو دیروز هم ادامه داشت، به‌طوری که سمند ال‌ایکس با افزایش 13‌میلیون تومانی و با قیمت 170‌میلیون تومان، سمند سورن با افزایش 11‌میلیون تومانی و با و قیمت 212‌میلیون تومان، پژو 405 با افزایش 9‌میلیون تومانی و با قیمت 166‌میلیون تومان، پژو پارس تویو5 با افزایش 10‌میلیون تومانی و با قیمت 230‌میلیون تومان، پژو 206 تیپ 2 با افزایش 8‌میلیون تومانی و با قیمت 182‌میلیون تومان و پژو 205 تیپ5 با افزایش 13‌میلیون تومانی و با قیمت 220‌میلیون تومان معامله شد.
در بازار دیروز تهران رانا هم با افزایش 9‌میلیون تومانی و با قیمت 183‌میلیون تومان و‌هایماs7 با افزایش 20‌میلیون تومانی و با قیمت 632‌میلیون تومان مواجه شد. همچنین پژو 207‌i دستی با افزایش 16‌میلیون تومانی و با قیمت 256‌میلیون تومان، پژو 207i اتوماتیک با افزایش 38‌میلیون تومانی و با قیمت 375‌میلیون تومان، دنا با افزایش 9‌میلیون تومانی و با قیمت 247‌میلیون تومان و دناپلاس با افزایش 13‌میلیون تومانی و با قیمت 284‌میلیون تومان فروخته شد.
بهای قیمت ارزان‌ترین خودروهای بازار هم با رشد سرسام‌آوری همراه بود، به‌طوری که پراید 111 با افزایش 4‌میلیون تومانی و با قیمت 104‌میلیون تومان، پراید 131 با افزایش 9‌میلیون تومانی و با قیمت 95‌میلیون تومان، پراید 132 با افزایش 8‌میلیون تومانی و با قیمت 96‌میلیون تومان، تیبا2 با افزایش 11‌میلیون تومانی و با قیمت 124‌میلیون تومان، تیبا صندوقدار با افزایش 12‌میلیون تومانی و با قیمت 113‌میلیون تومان و ساینا با افزایش 11میلیون تومانی و با قیمت 125‌میلیون تومان به فروش می‌رسد.
ریزش بورس علت افزایش قیمت خودرو!
جهش قیمت خودرو که این روزها بسیاری از خانواده‌های ایرانی را از داشتن خودرو ناامید کرده است، دلایل متعددی دارد. فعالان بازار خودرو درباره رشد سرسام‌آور قیمت‌ها در چند روز اخیر معتقدند که ریزش قابل توجه شاخص کل بورس در ماه مرداد و تداوم روزهای مأیوس‌کننده بورس باعث شده است، نقدینگی به سمت بازار خودرو حرکت کند و بخشی از مردم برای حفظ ارزش پول خود به خرید خودرو روی بیاورند. سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌داران خودرو هم در این‌باره به ایلنا گفته است: «همکاران ما درحال حاضر با خودرو‌های ایرانی بیگانه شدند، زیرا فردی اگر خودروی ایرانی از ما بخواهد، معلوم نیست فروشنده‌ای داشته باشد یا خیر! قیمتی که ارایه می‌دهد معقول است یا خیر، بنابراین خودروی ایرانی فقط در فضای مجازی خریدوفروش می‌شود!»
او توضیح داده است که بازار خودرو درحال حاضر در شرایط رکود به سر می‌برد و تقاضا برای خرید وجود ندارد و افرادی که خودرو تحویل می‌گیرند، قیمت‌های بالا اعلام می‌کنند یا نمی‌فروشند، به همین جهت در بازار خریدار وجود ندارد. به گفته او، عرضه خودروسازان به بازار به حداقل رسیده است و در شرایط فعلی نیاز بازار را افرادی تأمین می‌کنند که در شرکت‌های خودروسازی سرمایه‌گذاری کرده‌اند و این افراد نسبت به شرایط روز و با توجه به تغییر نرخ ارز فروش دارند و با بالارفتن قیمت ارز، قیمت‌های بالا اعلام می‌کنند.
وضعیت خودروسازان وخیم است
البته نگاهی به آمارها نشان می‌دهد که تولید خودرو به‌شدت کاهش داشته است. در ‌سال 96 و پیش از تحریم‌ها تولید سالانه خودرو به 1.5‌میلیون دستگاه در ‌سال می‌رسید. به عبارت دیگر، در آن دوره خودروسازان ماهانه نزدیک به 150‌هزار دستگاه خودرو تولید می‌کردند. این درحالی است که در پنج‌‌ماه ابتدای امسال ماهانه حدود 72‌هزار خودرو تولید شده است که حاکی از کاهش بیشتر از 1.5 برابری تولید خودرو است. با این حساب، تولید خودرو در سال‌های پس از تحریم تقریبا نصف شده است.بر اساس گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت که از ابتدای امسال تا سی‌ام مردادماه، کل تولید تجمعی دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا، ۳۶۰‌هزار و ۵۹۹ دستگاه بوده است.
محمدرضا نجفی‌منش، رئیس انجمن قطعه‌سازان خودرو حال و روز تولید خودرو در ایران را وخیم توصیف می‌کند و می‌گوید که زیان انباشته خودروسازان ده‌ها برابر شده است و تا پایان ‌سال 98 دو خودروساز حدود 50‌هزار‌میلیارد تومان زیان انباشته به بار آورده‌اند که مهم‌ترین علت آن قیمت‌گذاری دستوری خودرو است. او توضیح می‌دهد که دولت قیمت خودرویی را که 70‌میلیون تومان تمام می‌شود، 50‌میلیون تومان تعیین می‌کند و همین مسأله باعث انباشت زیان در سال‌های گذشته بوده است و در این میان بدهی خودروسازان به قطعه‌سازان 8ماه و 9ماه به تعویق می‌افتد و خودروساز قادر نیست بدهی خود را بپردازد.رئیس انجمن قطعه‌سازان خودرو همچنین تأکید می‌کند که تحریم باعث شده است که تولید بسیاری از خودروهای مونتاژی در ایران متوقف شود و نیاز خریداران این دسته از خودروها که بین 10 تا 15‌درصد بازار ایران را تشکیل می‌دهند، به سمت خودروهای پرتیراژ داخلی معطوف شود. از آن سمت شرکای خارجی خودروسازان مانند پژو و رنو بازار ایران را ترک کرده‌اند و خودروهای جدیدی مانند پژو 2008 یا داستر که قرار بود در ایران تولید شود، متوقف شده است و بخش دیگری از خودروهایی که بیشتر قطعات‌شان هنوز داخلی‌سازی نشده است، مانند ساندرو تقریبا دیگر تولید نمی‌شوند.
به همین دلیل فشار تقاضا برای خودروهای پرتیراژ افزایش داشته و قیمت آنها را بالا برده است. به جز این به گفته نجفی‌منش، بخش زیادی از خودروهای داخلی به دلیل دپوی قطعات در گمرک ناقص مانده‌اند و بانک مرکزی هنوز مبنای محاسبه قیمت دلار این قطعات را تعیین نکرده و با وجود نامه‌نگاری‌های مکرر خودروسازان ماه‌هاست که این مشکل لاینحل باقی مانده است. در این شرایط معلوم نیست که بازار خودرو در ماه‌های آینده چه رکوردهای جدیدی قیمت را ثبت کند و دست چه تعداد دیگر از خریداران را از این بازار کوتاه کند؟