تاریخ انتشار
يکشنبه ۷ دی ۱۳۹۹ ساعت ۲۰:۵۹
کد مطلب : ۴۲۹۰۱۸
مهاجری: جبهه پایداری، شوخی انتخابات است/ غضنفری: شوخی اصولگرایان، شما هستید فرافکنی نکنید!
نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰؛ اصولگرایان با چه کسانی می‌آیند؟ / تکلیف اصلاح‌طلبان مشخص نیست؟
۰
کبنا ؛مدتی است گمانه‌زنی‌ها درباره نامزدهای انتخاباتی ۱۴۰۰ آغاز شده و هر چند یک بار نام‌هایی در فهرست نامزدهای جریان‌های سیاسی شنیده می‌شود. در این میان تعداد مدعیان نامزدهای انتخاباتی جریان اصولگرایی آنقدر زیاد شده که حتی عزت‌الله ضرغامی یکی از همین مدعیان گفته اصولگرایان یک مینی بوس نامزد دارند. از آن طرف اصلاح‌طلبان هنوز به جمع بندی نهایی نرسیده‌اند. فرج کمیجانی رییس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات از تشکیل گروه 5 نفره برای جمع بندی نهایی اصلاح‌طلبان برای انتخابات ریاست جمهوری 1400 خبر داد و گفت: اصلاح‌طلبان به دنبال برگزاری یک انتخابات رقابتی در تراز قانون اساسی به منظور افزایش مشارکت مردم هستند. البته ابزار فراهم کردن چنین شرایطی در دست اصلاح طلبان نیست.
به گزارش کبنا، جریان اصولگرایی که این روز‌ها درگیر و دار انتخابات ۱۴۰۰ بار دیگر با حضور طیف‌های متعددش، مسیر سختی برای اجماع و وحدت در پیش روی خود دارد، هر روز با چهره‌ای تازه و آماده به خدمت در کرسی ریاست جمهوری مواجه می‌شود. این بار، اما تنها مردان سیاست نیستند که علم حضور برای رقابت انتخاباتی بر داشتند بلکه چهره‌هایی نظامی نیز به این فهرست اضافه شدند.
محسن رضایی، محمدباقر قالیباف، حسین دهقان، رستم قاسمی و سعید محمد از چهره‌هایی هستند که سابقه نظامی‌گری دارند جز این‌ها، عزت‌الله ضرغامی، قاضی‌زاده هاشمی، زاکانی، جلیلی، بذرپاش و نام‌های دیگری در فهرست مطول نامزدهای اصولگرایی قرار گرفتند.
اما خود اصولگرایان در این باره نظر‌های متفاوتی دارند. گروهی از آنها از رقابت درون جریانی اصولگرایان سخن می‌گویند و بر این نظر هستند رقابت اصلی میان طیف‌هایی از اصولگرایی است، اما گروه دیگر هنوز فضا را برای اظهارنظر زود می‌دانند و می‌گویند اصولگرایان هنوز فعالیتی آغاز نکرده و این اصلاح‌طلبان هستند که لباس رزم بر تن کرده و آماده هستند.
جبهه پایداری شوخی انتخابات است
محمد مهاجری فعال سیاسی اصولگرا در گفت‌وگو با فرارو با تایید رقابت درون جریانی اصولگرایان گفت: گرچه هنوز برای پیش‌بینی زود است و باید زمین کاملاً برای اصولگرایان هموار بشود تا بتوانند برای انتخابات زورآزمایی بکنند، اما فضای انتخابات تا الان با رقابت داخلی اصولگرایان شکل گرفته است. اصلاح‌طلبان گرچه ممکن است بدون کاندیدا نباشند، اما به دلیل اینکه تقریباً پایگاه اجتماعی‌شان در این انتخابات صفر است شانس بزرگی برای حضور ندارند.
وی افزود: در میان اصولگرایان دو جریان عمده، رقابت انتخاباتی را شکل می‌دهند. یک جریان آقای قالیباف که جریانی پرلابی، پول‌دار و از حالا پرتلاش برای انتخابات و پر ادعاست. یک جریان هم جبهه پایداری است که گرچه گفته می‌شود کاندیدای اصلی‌شان سعید جلیلی است، اما به نظر می‌رسد که همچنان رقابت‌هایی در داخل خودشان برای رسیدن به نفر نهایی دارند. اما اصولگرایان سنتی هنوز فعالیتی شروع نکرده و اگر کرده باشند تلاش‌شان زیر پوستی است.
مهاجری، اما مسئله اصلی اصولگرایان را نامزدهای نظامی دانست و بیان کرد: گرچه بعضی از این نامزد‌ها مانند آقای قالیباف، دست‌کم ۱۵ سال است که لباس نظامی‌گری را درآورده است، بعضی دیگر مثل رستم قاسمی هم هیچ‌وقت شأن نظامی نداشتند و بیشتر شأن سازندگی داشتند. آقای سعید محمد هم با اینکه اخیراً سعی می‌کند با لباس نظامی در مجامع حضور پیدا بکند خیلی از وجاهت نظامی برخوردار نیست. آقای دهقان هم شاید اگر یک دوره وزیر دفاع نمی‌شد کسی یادش نمی‌ماند که ایشان همچنان جزو نظامیان است. بنابراین، این رقابت در داخل نظامی‌ها هم به شکلی وجود دارد و بعید می‌دانم که همه آنها به یک نفر رضایت بدهند.
او ادامه داد: من تصور می‌کنم نامزدهای نظامی به صورت مستقل در انتخابات شرکت می‌کنند. آقای دهقان هم در میان اصولگراها و هم در اصلاح‌طلبان پایگاه رای دارد. آقای قاسمی شاید بیشتر در جریان اصولگرا و مثلاً در طیف خاکستری بیشتر طرف‌دار داشته باشد، ولی آقای قالیباف خود یک طیف طرفداران خاص و یک جریان سازمان یافته دارد و تکلیفش مشخص است.
مهاجری اظهار کرد: هیاهوی انتخاباتی در میان اصولگرایان بین دو جریان قالیباف و جبهه پایداری است، اما سابقه انتخابات گذشته نشان داده است که معمولاً در دقایق نود، سونامی‌هایی اتفاق می‌افتد بنابراین هنوز معلوم نیست این فضا در آینده چه شکلی خواهد شد. مثلاً در سال ۹۶ کسی باورش نمی‌شد که آقای روحانی رای بیاورد و بیشتر احتمال پیروزی آقای قالیباف و رئیسی داده می‌شد؛ بنابراین باید صبر کرد و دید چطور خواهد شد. ولی بیشترین فضای سیاسی، تبلیغاتی و انتخاباتی به سمت نامزدهای دو طیف جبهه پایداری و قالیبافی است. هر چند به نظر من، جبهه پایداری شوخی انتخابات است و آقای قالیباف در حال حاضر دست برتر دارد. البته ماه‌های آینده شاید فضا تغییر پیدا کند.
وی همچنین درباره شعار‌های احتمالی جریان اصولگرایی اضافه کرد: اصولگراها بیشتر با شعار‌های تخریبی علیه گذشته خواهند آمد. به عبارتی، ستون‌های بنای تبلیغاتی خود را بر تخریب دولت آقای روحانی خواهند گذاشت.
از حالا هیچ چیز قابل پیش‌بینی نیست
برخلاف مهاجری، کامران غضنفری تحلیل‌گر اصولگرا نظر دیگری داشت. او با اظهار اینکه هنوز برای تحلیل فضای انتخاباتی زود است گفت: هنوز کسی رسماً اعلام حضور نکرده است باید منتظر بود ببینیم چه کسانی نامزد می‌شوند.
از نظر غضنفری هرقدر تکلیف اصولگرایان نامشخص است، اما تکلیف اصلاح‌طلبان روشن است. او در این باره عنوان کرد: اصولگراها هنوز به جمع‌بندی نرسیدند، ولی اصلاح‌طلبان به جمع‌بندی رسیدند و امیدشان هم آقای علی لاریجانی است. اما جناح اصولگرا ظاهراً هنوز به جمع‌بندی نرسیده‌اند و اسامی متعددی مطرح می‌شود که البته هنوز هیچکدام برای حضور در انتخابات، اعلام رسمی نکرده‌اند؛ مگر شایعاتی که در رسانه‌ها و فضای مجازی وجود دارد که آنها هم خیلی قابل استناد نیست. اینکه چه کسی بیاید نظامی یا غیرنظامی یا از چه طیفی باشد هنوز مشخص نیست.
وی ادامه داد: بعضی‌ها مثل آقای دهقان گفتند که می‌آیند یا آقای قاضی‌زاده‌هاشمی هم می‌خواهد بیاید. برای یک جمع‌بندی واحد، ظاهراً حداقل باید یک ماه دیگر صبر کرد تا عرصه کمی شفاف‌تر شود. چون هنوز مبهم است و مشخص نیست که واقعاً چه کسانی بیایند و چه کسانی نیایند. اسم‌هایی مثل محسن رضایی و شمخانی هم مطرح هستند یا آقای سعید محمد، ولی معلوم نیست واقعاً ایشان کاندیدا بشود یا نشود. ظرف یک ماه آینده فضا در این باره کمی شفاف‌تر و روشن‌تر می‌شود.
از این نظر، عرصه عمل مشخص خواهد کرد رقابت اصلی میان کدام چهره‌ها و طیف‌های اصولگرایی است. غضنفری در این باره افزود: باید دید چه کسی در میان مردم، هوادار و طرف‌دار بیشتری دارد این نامشخص است. مگر اینکه یک نظرسنجی صورت بگیرد و نظر مردم سوال بشود که تابحال چنین نظرسنجی صورت نگرفته است.
وی خاطرنشان کرد: از میان افرادی که اسم‌شان در جناح اصولگراها مطرح است هر کس شعار‌هایی شبیه شعار‌های دولت بدهد قطعاً با عدم استقبال مردم مواجه می‌شود. یعنی کسی که برود دنبال تعامل با آمریکا و اروپا و حرف از ادامه برجام و روی خوش نشان دادن به دنیا و امثال این‌ها بزند خب این قطعاً انتخابات را خواهد باخت. اما کسی که درد معیشت مردم و رسیدگی به امور کشور و امور اقتصادی و فرهنگی و امثال این‌ها را داشته باشد دست برتر را دارد. یکی از نظرسنجی‌های روزانه صداوسیما نشان می‌دهد تقریباً حدود ۹۰ درصد مردم رسیدگی به امور معیشتی و اقتصادی را اولویت خود می‌دانند و چیزی حدود ۱۰ درصد جامعه به سیاست خارجی و امثال این‌ها اهمیت می‌دهند. این حکایت از گرایش عمومی جامعه دارد کسی که دنبال این خواست مردم باشد احتمال موفقیتش بسیار بالاتر می‌رود تا کسی که به دنبال شعار‌های فرعی باشد.
این فعال سیاسی درباره شعار‌های اصولگرایان در این دوره، مطرح کرد: اگر درد کسی، درد مردم باشد و بخواهد به فکر مردم، طبقه ضعیف و متوسط جامعه باشد بایستی به فکر معیشت مردم به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی باشد. اگر کسی به فکر معیشت مردم نباشد و دنبال برجام و تعامل با خارجی‌ها باشد؛ می‌شود همین عملکرد آقای حسن روحانی و نتیجه‌اش این می‌شود که تقریبا ۹۵ درصد مردم، خواهان کنار رفتن هر چه سریع‌تر او هستند. کسی که در انتخابات آینده بخواهد شعار‌هایی شبیه شعار‌های حسن روحانی و دولت کنونی بدهد قطعاً انتخابات را باخته است و هر کس بخصوص از ناحیه دولت حسن روحانی حمایت شود باختش حتمی است
او با توجه به اظهارات مهاجری که جبهه پایداری را شوخی انتخابات نامیده بود، گفت: سلام ما را به آقای مهاجرانی برسانید و بگویید سالیان سال است که شما از جبهه اصولگرایی اسباب‌کشی کردید و به جناح اصلاح‌طلبان رفتید. چرا به‌شوخی همیشه امضا می‌کنید ما اصولگرایان! حداقل این‌قدر شهامت داشته باشید که گرایش واقعی خودتان را بیان کنید. گرایش واقعی شما جناح اصلاح‌طلب است بعد در نامه‌ها و بیانیه‌ها امضاء می‌کنید ما اصولگراها! یک فعال سیاسی، حداقل باید صداقت داشته باشد و این کاری که شما می‌کنید حاکی از عدم صداقت‌تان است. مرد باشید و آشکارا از گرایش سیاسی خود حمایت کنید. سالیان زیادی است که شما اصلاح‌طلب شدید دیگر خودتان را به جناح اصولگرا نچسبانید. اگر جبهه پایداری شوخی انتخابات است ایشان هم جزو شوخی‌های جناح اصولگرا هستند البته اگر خود را اصولگرا می‌داند. پس فرافکنی نکنید.
غضنفری درباره احتمال ائتلاف در میان طیف‌های اصولگرایی نیز تاکید کرد: هنوز مبهم است، چون مشخص نیست چه کسانی قطعاً می‌آیند. اینکه ائتلافی خواهد شد یا نه بسته به روند حوادث یکی دو ماه بعد دارد. اینکه حوادث به چه سمتی برود و در عرصه اجتماع چه چیز‌هایی شاهد باشیم. از حالا نمی‌توان پیش‌بینی کرد هر کس بگوید که فلانی با فلانی ائتلاف می‌کند دارد نظر بدون مبنا می‌دهد. منظور از روند امور جامعه، یکی بحث بودجه است که الان در مجلس در جریان است. اینکه بودجه چگونه تثبیت بشود و این خودش تا حدی وضعیت سال آینده کشور را می‌تواند روشن بکند و حداقل کمی از ابهامات کم بکند. همچنین، باید دید کسانی که دنبال خواست‌های مردم هستند در یکی دوماه آینده چه چیز‌هایی را مطرح خواهند کرد و چگونه خود را نشان خواهند داد؛ تا این‌ها مشخص نشود نمی‌توان به طور قطعی صحبت کرد.
تشکیل یک گروه 5 نفره اصلاح‌طلبان برای انتخابات ریاست جمهوری
رییس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات از تشکیل یک گروه ۵ نفره تعامل از میان اعضای شورا برای رایزنی با بزرگان اصلاح‌طلب و دبیران کل احزاب برای رسیدن به اجماع برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری خبر داد.
«فرج کمیجانی» روز یکشنبه درباره موضع اصلاح‌طلبان نسبت به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به ایرنا گفت: اصلاح‌طلبان به دنبال برگزاری یک انتخابات رقابتی در تراز قانون اساسی به منظور افزایش مشارکت مردم هستند. البته ابزار فراهم کردن چنین شرایطی در دست اصلاح طلبان نیست.
رییس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات افزود: اصلاح‌طلبان در حال حاضر مجبورند در وضعیت نامشخص و مبهم به کنش گری و سیاست ورزی بپردازند تا شورای نگهبان مشخص کند که آیا اصلاح طلبان می‌توانند در ۱۴۰۰ از نامزد اختصاصی خود برخودار شوند یا خیر؟ به نظر می رسد برخی از احزاب رقیب هم تمایل دارند به همان شیوه‌ای که انتخابات دوره یازدهم مجلس با مشارکت حداقلی برگزار شد و توانستند در رقابتی نابرابر پیروزی کامل به دست بیاورند، انتخابات ریاست جمهوری هم با مشارکت حداقلی مردم برگزار شود.
کمیجانی، تکرار رویه اسفند ۹۸ را برای منافع ملی و امنیت کشور خطرناک توصیف کرد و یادآور شد: لذا تمامی احزاب سیاسی سی و دوگانه اصلاح طلب عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات مصمم به حضور و مشارکت فعال در انتخابات هستند، اما در انتها همه چیز به وضعیت حضور نامزد اختصاصی اصلاح طلب بستگی دارد.
وی در این باره که آیا در خرداد ۱۴۰۰، مانند اسفند ۹۸ می‌توان شاهد دو گانگی کیفیت مشارکت در انتخابات، بین احزاب اصلاح‌طلب بود، گفت: همانطور که اشاره کردم تنها راه تغییرات تدریجی و آرام در یک جامعه، از طریق صندوق‌های رای امکان‌پذیر است لذا اراده تمامی احزاب اصلاح طلب بر مشارکت فعال در انتخابات در صورت وجود نامزد اختصاصی است.
کمیجانی خاطرنشان کرد: اصلاح طلبان با هدف تحقق و عملیاتی شدن مشارکت حداکثری، به دنبال نهایی کردن نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان با مشارکت فکری، عملی و اجرایی ۳۲ حزب دارای مجوز از وزارت کشور هستند. برای تقویت و فراگیری این نهاد اجماع ساز تعدادی از شخصیت‌های ملی دارای مقبولیت فراگیر اجتماعی جریان اصلاحات به عنوان عضو در این نهاد اجماع ساز جدید دعوت خواهند شد. قرار است این نهاد اجماع ساز در حوزه فعالیت‌های مختلف سیاست‌گذاری و انتخاباتی، جایگزین هر دو نهاد قبلی یعنی شورای سیاست‌گذاری و شورای هماهنگی شود.
این فعال اصلاح‌طلب اظهار کرد: چون اصلاح‌طلبان به کار حزبی در چارچوب قانون اعتقاد دارند با هر گونه تحریم یا انفعال و بی‌تفاوتی در انتخابات مخالف هستند و این کنش‌ها را مغایر با روحیه اصلاح‌طلبی و مردم‌سالاری دینی می دانند مگر اینکه بخش‌هایی از حاکمیت بر حذف نامزدهای اختصاصی اصلاح طلبان در صحنه انتخابات اصرا داشته باشند که در این صورت امکان فعالیت و مشارکت فعال در رقابت ها برای اصلاح طلبان بسیار محدود می‌شود در این حالت و طبیعی است ضمن اینکه با صندوق‌های رای قهر نخواهیم کرد ولی امکان فعالیت حزبی و تشکیلاتی انتخاباتی از ما سلب خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: منطق رقابت سیاسی آزاد حکم می‌کند در انتخابات همه جریانات سیاسی قانونی و دارای مجوز رسمی کشور که در میان مردم طرفدارانی دارند از امکان داشتن نامزد انتخاباتی و ارائه برنامه‌های خود به مردم، برخوردار باشند.
کمیجانی با اشاره به اینکه در دوره‌های گذشته هم اصلاح‌طلبان در خصوص چگونگی رسیدن به اجماع اختلاف نظرهایی داشتند، گفت: در جلسات شورای هماهنگی جبهه اصلاحات طرح های مختلفی مطرح شدکه نهایتا تصمیم بر این شد که از بین اعضای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات یک گروه تعامل ۵ نفره انتخاب شوند که این گروه در رایزنی با بزرگان اصلاح‌طلب مانند اعضای مجمع روحانیون مبارز و دبیران کل احزاب همسویی که خارج از شورای هماهنگی جبهه اصلاحات فعالیت می‌کنند، این موضوع را سامان دهند و به تایید سید محمد خاتمی هم برسانند، لذا هیچ مشکلی از این منظر پیش رو نخواهیم داشت.
وی در این باره که با توجه با سرخوردگی و ناامیدی موجود در جامعه، اصلاح طلبان تا چه حد امید دارند که مردم به صورت گسترده پای صندوق‌های رای حاضر شوند، عنوان کرد: رویگردانی مردم از صندوق‌های رای نشان‌دهنده خدشه‌دار شدن اعتماد عمومی به نهاد انتخابات و به تبع آن ناکارآمدی است و به کاهش سرمایه اجتماعی منجر می‌شود که اصلا به نفع نظام اسلامی نیست.
دبیرکل مجمع فرهنگیان ایران اسلامی افزود: ضمن اینکه وضعیت و عملکرد مجلس فعلی که با مشارکت حداقلی مردم تشکیل شده به خوبی نشان می‌دهد که مجلس جدید زمینه پاسخگویی شفاف به مطالبات عموم مردم را ندارد، لذا مردم در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو خواهان مشارکت در تعیین سرنوشت خود هستند، البته اگر مقدمات و زمینه مشارکت همه گروه‌ها و سلایق فراهم شود.
وی درباره مهمترین دغدغه اصلاح طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری، بیان کرد: اگرچه اصلاح طلبان همواره بر مشی اصلاحی و مسالمت جویانه در تمامی امور تاکید کرده اند و دموکراسی‌خواهی و پاسخگویی حاکمیت و قدرتمندی نهادهای مدنی را در اولویت قرار داده‌اند ولی در شرایط فعلی دغدغه معیشت مردم را بر تمامی موضوعات دیگر اولویت بخشیده‌اند تا در پرتو مبارزه با فساد و بی‌عدالتی، افزایش تولید در داخل و گشایش در عرصه های بین المللی، بستر لازم برای حل مشکلات اقتصادی مردم بیشتر فراهم شود.
جناح رقیب نگران است بازگشت آمریکا به برجام برای دولت و اصلاح‌طلبان نقطه قوت شود
کمیجانی در باره پیروزی بایدن و احتمال بازگشت آمریکا به برجام و تاثیر آن بر رویکرد اصلاح‌طلبان هم گفت: برجام یک توافق ملی و حاکمیتی است که هرگونه تصمیم گیری جدید درباره آن، نیازمند اجماع در سطح حاکمیت است و یک جناح یا حزب سیاسی و حتی یکی از قوای سه گانه به تنهایی نمی‌تواند درباره آن کنش سیاسی انجام دهد اما به هر حال اصلاح طلبان از ابتدا از برجام حمایت کردند و مدافع عملیاتی شدن آن بودند تا ملت ایران بتوانند از مزایای آن بهره‌مند شوند اما متاسفانه با خروج آمریکا توسط ترامپ از برجام، ایران از مزایای این توافق محروم شد.
وی افزود: در حال حاضر که فرصت جدیدی در آمریکا پیش آمده، آنها می‌خواهند رفتار غیرعقلایی و ظالمانه سه سال گذشته ترامپ را اصلاح کنند و طبیعتا اصلاح‌طلبان از این قضیه استقبال می‌کنند. اما متاسفانه این موضوع تبدیل به یک رقابت جناحی و حزبی در داخل کشور شده و به نوعی منافع و مصالح کلان ملی کشور وجه المصالحه نگاه‌های کوچک جناحی شده که اصلا به نفع مصالح کشور نیست.
رییس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات یادآور شد: جناح مقابل اصلاح‌طلبان نگران است که اگر آمریکا به برجام برگردد و به نوعی تحریم‌ها لغو شود برای اصلاح طلبان و دولت نقطه قوت تلقی شود. معتقدیم که برجام یک موضوع کلان ملی و حاکمیتی است و نباید در چارچوب‌های جنایی و حزبی در مورد آن تصمیم‌گیری و قضاوت شود.
کمیجانی ادامه داد: درخواست ما از رقبا این است که مسائل ملی و حاکمیتی را تابع شرایط رقابت‌های خرداد ۱۴۰۰ قرار ندهند و اجازه دهند که اگر گشایشی در فضای بین‌المللی صورت گرفته بتواند در جهت رفع مشکلات و چالش‌های اقتصادی فراوانی که مردم در حال حاضر با آن مواجه هستند استفاده شود و به نوعی بخشی از آلام و رنج‌هایی که مردم دارند بتواند برطرف شود.
فعال اصلاح‌طلب در این باره که اصلاح طلبان در روابط خارجی کشور خط قرمزی برای خودشان قائل هستند، خاطرنشان کرد: حتماً خط قرمزهایی وجود دارد ولی عمدتا در چارچوب تصمیمات کلان حاکمیتی است. در واقع بالاترین خط قرمزی که اصلاح‌طلبان برآن تاکید دارند این است که پرونده مسائل هسته ای ایران نباید در عرصه بین‌المللی دوباره امنیتی شود و به تبع آن نباید اجماع بین المللی علیه ایران شکل بگیرد و تجربه تلخ سال‌های ۹۰ تا ۹۲ که مساله ایران به تهدیدی عیله صلح و امنیت بین المللی ذیل فصل هفتم منشور ملل تبدیل شد و به تبع آن به شکل‌گیری اجماع بین المللی علیه ایران منجر شد و معتقدند نباید آن شرایط تکرار شود.
به گزارش کبنا، جریان اصولگرایی که این روز‌ها درگیر و دار انتخابات ۱۴۰۰ بار دیگر با حضور طیف‌های متعددش، مسیر سختی برای اجماع و وحدت در پیش روی خود دارد، هر روز با چهره‌ای تازه و آماده به خدمت در کرسی ریاست جمهوری مواجه می‌شود. این بار، اما تنها مردان سیاست نیستند که علم حضور برای رقابت انتخاباتی بر داشتند بلکه چهره‌هایی نظامی نیز به این فهرست اضافه شدند.
محسن رضایی، محمدباقر قالیباف، حسین دهقان، رستم قاسمی و سعید محمد از چهره‌هایی هستند که سابقه نظامی‌گری دارند جز این‌ها، عزت‌الله ضرغامی، قاضی‌زاده هاشمی، زاکانی، جلیلی، بذرپاش و نام‌های دیگری در فهرست مطول نامزدهای اصولگرایی قرار گرفتند.
اما خود اصولگرایان در این باره نظر‌های متفاوتی دارند. گروهی از آنها از رقابت درون جریانی اصولگرایان سخن می‌گویند و بر این نظر هستند رقابت اصلی میان طیف‌هایی از اصولگرایی است، اما گروه دیگر هنوز فضا را برای اظهارنظر زود می‌دانند و می‌گویند اصولگرایان هنوز فعالیتی آغاز نکرده و این اصلاح‌طلبان هستند که لباس رزم بر تن کرده و آماده هستند.
جبهه پایداری شوخی انتخابات است
محمد مهاجری فعال سیاسی اصولگرا در گفت‌وگو با فرارو با تایید رقابت درون جریانی اصولگرایان گفت: گرچه هنوز برای پیش‌بینی زود است و باید زمین کاملاً برای اصولگرایان هموار بشود تا بتوانند برای انتخابات زورآزمایی بکنند، اما فضای انتخابات تا الان با رقابت داخلی اصولگرایان شکل گرفته است. اصلاح‌طلبان گرچه ممکن است بدون کاندیدا نباشند، اما به دلیل اینکه تقریباً پایگاه اجتماعی‌شان در این انتخابات صفر است شانس بزرگی برای حضور ندارند.
وی افزود: در میان اصولگرایان دو جریان عمده، رقابت انتخاباتی را شکل می‌دهند. یک جریان آقای قالیباف که جریانی پرلابی، پول‌دار و از حالا پرتلاش برای انتخابات و پر ادعاست. یک جریان هم جبهه پایداری است که گرچه گفته می‌شود کاندیدای اصلی‌شان سعید جلیلی است، اما به نظر می‌رسد که همچنان رقابت‌هایی در داخل خودشان برای رسیدن به نفر نهایی دارند. اما اصولگرایان سنتی هنوز فعالیتی شروع نکرده و اگر کرده باشند تلاش‌شان زیر پوستی است.
مهاجری، اما مسئله اصلی اصولگرایان را نامزدهای نظامی دانست و بیان کرد: گرچه بعضی از این نامزد‌ها مانند آقای قالیباف، دست‌کم ۱۵ سال است که لباس نظامی‌گری را درآورده است، بعضی دیگر مثل رستم قاسمی هم هیچ‌وقت شأن نظامی نداشتند و بیشتر شأن سازندگی داشتند. آقای سعید محمد هم با اینکه اخیراً سعی می‌کند با لباس نظامی در مجامع حضور پیدا بکند خیلی از وجاهت نظامی برخوردار نیست. آقای دهقان هم شاید اگر یک دوره وزیر دفاع نمی‌شد کسی یادش نمی‌ماند که ایشان همچنان جزو نظامیان است. بنابراین، این رقابت در داخل نظامی‌ها هم به شکلی وجود دارد و بعید می‌دانم که همه آنها به یک نفر رضایت بدهند.
او ادامه داد: من تصور می‌کنم نامزدهای نظامی به صورت مستقل در انتخابات شرکت می‌کنند. آقای دهقان هم در میان اصولگراها و هم در اصلاح‌طلبان پایگاه رای دارد. آقای قاسمی شاید بیشتر در جریان اصولگرا و مثلاً در طیف خاکستری بیشتر طرف‌دار داشته باشد، ولی آقای قالیباف خود یک طیف طرفداران خاص و یک جریان سازمان یافته دارد و تکلیفش مشخص است.
مهاجری اظهار کرد: هیاهوی انتخاباتی در میان اصولگرایان بین دو جریان قالیباف و جبهه پایداری است، اما سابقه انتخابات گذشته نشان داده است که معمولاً در دقایق نود، سونامی‌هایی اتفاق می‌افتد بنابراین هنوز معلوم نیست این فضا در آینده چه شکلی خواهد شد. مثلاً در سال ۹۶ کسی باورش نمی‌شد که آقای روحانی رای بیاورد و بیشتر احتمال پیروزی آقای قالیباف و رئیسی داده می‌شد؛ بنابراین باید صبر کرد و دید چطور خواهد شد. ولی بیشترین فضای سیاسی، تبلیغاتی و انتخاباتی به سمت نامزدهای دو طیف جبهه پایداری و قالیبافی است. هر چند به نظر من، جبهه پایداری شوخی انتخابات است و آقای قالیباف در حال حاضر دست برتر دارد. البته ماه‌های آینده شاید فضا تغییر پیدا کند.
وی همچنین درباره شعار‌های احتمالی جریان اصولگرایی اضافه کرد: اصولگراها بیشتر با شعار‌های تخریبی علیه گذشته خواهند آمد. به عبارتی، ستون‌های بنای تبلیغاتی خود را بر تخریب دولت آقای روحانی خواهند گذاشت.
از حالا هیچ چیز قابل پیش‌بینی نیست
برخلاف مهاجری، کامران غضنفری تحلیل‌گر اصولگرا نظر دیگری داشت. او با اظهار اینکه هنوز برای تحلیل فضای انتخاباتی زود است گفت: هنوز کسی رسماً اعلام حضور نکرده است باید منتظر بود ببینیم چه کسانی نامزد می‌شوند.
از نظر غضنفری هرقدر تکلیف اصولگرایان نامشخص است، اما تکلیف اصلاح‌طلبان روشن است. او در این باره عنوان کرد: اصولگراها هنوز به جمع‌بندی نرسیدند، ولی اصلاح‌طلبان به جمع‌بندی رسیدند و امیدشان هم آقای علی لاریجانی است. اما جناح اصولگرا ظاهراً هنوز به جمع‌بندی نرسیده‌اند و اسامی متعددی مطرح می‌شود که البته هنوز هیچکدام برای حضور در انتخابات، اعلام رسمی نکرده‌اند؛ مگر شایعاتی که در رسانه‌ها و فضای مجازی وجود دارد که آنها هم خیلی قابل استناد نیست. اینکه چه کسی بیاید نظامی یا غیرنظامی یا از چه طیفی باشد هنوز مشخص نیست.
وی ادامه داد: بعضی‌ها مثل آقای دهقان گفتند که می‌آیند یا آقای قاضی‌زاده‌هاشمی هم می‌خواهد بیاید. برای یک جمع‌بندی واحد، ظاهراً حداقل باید یک ماه دیگر صبر کرد تا عرصه کمی شفاف‌تر شود. چون هنوز مبهم است و مشخص نیست که واقعاً چه کسانی بیایند و چه کسانی نیایند. اسم‌هایی مثل محسن رضایی و شمخانی هم مطرح هستند یا آقای سعید محمد، ولی معلوم نیست واقعاً ایشان کاندیدا بشود یا نشود. ظرف یک ماه آینده فضا در این باره کمی شفاف‌تر و روشن‌تر می‌شود.
از این نظر، عرصه عمل مشخص خواهد کرد رقابت اصلی میان کدام چهره‌ها و طیف‌های اصولگرایی است. غضنفری در این باره افزود: باید دید چه کسی در میان مردم، هوادار و طرف‌دار بیشتری دارد این نامشخص است. مگر اینکه یک نظرسنجی صورت بگیرد و نظر مردم سوال بشود که تابحال چنین نظرسنجی صورت نگرفته است.
وی خاطرنشان کرد: از میان افرادی که اسم‌شان در جناح اصولگراها مطرح است هر کس شعار‌هایی شبیه شعار‌های دولت بدهد قطعاً با عدم استقبال مردم مواجه می‌شود. یعنی کسی که برود دنبال تعامل با آمریکا و اروپا و حرف از ادامه برجام و روی خوش نشان دادن به دنیا و امثال این‌ها بزند خب این قطعاً انتخابات را خواهد باخت. اما کسی که درد معیشت مردم و رسیدگی به امور کشور و امور اقتصادی و فرهنگی و امثال این‌ها را داشته باشد دست برتر را دارد. یکی از نظرسنجی‌های روزانه صداوسیما نشان می‌دهد تقریباً حدود ۹۰ درصد مردم رسیدگی به امور معیشتی و اقتصادی را اولویت خود می‌دانند و چیزی حدود ۱۰ درصد جامعه به سیاست خارجی و امثال این‌ها اهمیت می‌دهند. این حکایت از گرایش عمومی جامعه دارد کسی که دنبال این خواست مردم باشد احتمال موفقیتش بسیار بالاتر می‌رود تا کسی که به دنبال شعار‌های فرعی باشد.
این فعال سیاسی درباره شعار‌های اصولگرایان در این دوره، مطرح کرد: اگر درد کسی، درد مردم باشد و بخواهد به فکر مردم، طبقه ضعیف و متوسط جامعه باشد بایستی به فکر معیشت مردم به‌عنوان یکی از اولویت‌های اصلی باشد. اگر کسی به فکر معیشت مردم نباشد و دنبال برجام و تعامل با خارجی‌ها باشد؛ می‌شود همین عملکرد آقای حسن روحانی و نتیجه‌اش این می‌شود که تقریبا ۹۵ درصد مردم، خواهان کنار رفتن هر چه سریع‌تر او هستند. کسی که در انتخابات آینده بخواهد شعار‌هایی شبیه شعار‌های حسن روحانی و دولت کنونی بدهد قطعاً انتخابات را باخته است و هر کس بخصوص از ناحیه دولت حسن روحانی حمایت شود باختش حتمی است
او با توجه به اظهارات مهاجری که جبهه پایداری را شوخی انتخابات نامیده بود، گفت: سلام ما را به آقای مهاجرانی برسانید و بگویید سالیان سال است که شما از جبهه اصولگرایی اسباب‌کشی کردید و به جناح اصلاح‌طلبان رفتید. چرا به‌شوخی همیشه امضا می‌کنید ما اصولگرایان! حداقل این‌قدر شهامت داشته باشید که گرایش واقعی خودتان را بیان کنید. گرایش واقعی شما جناح اصلاح‌طلب است بعد در نامه‌ها و بیانیه‌ها امضاء می‌کنید ما اصولگراها! یک فعال سیاسی، حداقل باید صداقت داشته باشد و این کاری که شما می‌کنید حاکی از عدم صداقت‌تان است. مرد باشید و آشکارا از گرایش سیاسی خود حمایت کنید. سالیان زیادی است که شما اصلاح‌طلب شدید دیگر خودتان را به جناح اصولگرا نچسبانید. اگر جبهه پایداری شوخی انتخابات است ایشان هم جزو شوخی‌های جناح اصولگرا هستند البته اگر خود را اصولگرا می‌داند. پس فرافکنی نکنید.
غضنفری درباره احتمال ائتلاف در میان طیف‌های اصولگرایی نیز تاکید کرد: هنوز مبهم است، چون مشخص نیست چه کسانی قطعاً می‌آیند. اینکه ائتلافی خواهد شد یا نه بسته به روند حوادث یکی دو ماه بعد دارد. اینکه حوادث به چه سمتی برود و در عرصه اجتماع چه چیز‌هایی شاهد باشیم. از حالا نمی‌توان پیش‌بینی کرد هر کس بگوید که فلانی با فلانی ائتلاف می‌کند دارد نظر بدون مبنا می‌دهد. منظور از روند امور جامعه، یکی بحث بودجه است که الان در مجلس در جریان است. اینکه بودجه چگونه تثبیت بشود و این خودش تا حدی وضعیت سال آینده کشور را می‌تواند روشن بکند و حداقل کمی از ابهامات کم بکند. همچنین، باید دید کسانی که دنبال خواست‌های مردم هستند در یکی دوماه آینده چه چیز‌هایی را مطرح خواهند کرد و چگونه خود را نشان خواهند داد؛ تا این‌ها مشخص نشود نمی‌توان به طور قطعی صحبت کرد.
تشکیل یک گروه 5 نفره اصلاح‌طلبان برای انتخابات ریاست جمهوری
رییس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات از تشکیل یک گروه ۵ نفره تعامل از میان اعضای شورا برای رایزنی با بزرگان اصلاح‌طلب و دبیران کل احزاب برای رسیدن به اجماع برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری خبر داد.
«فرج کمیجانی» روز یکشنبه درباره موضع اصلاح‌طلبان نسبت به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ به ایرنا گفت: اصلاح‌طلبان به دنبال برگزاری یک انتخابات رقابتی در تراز قانون اساسی به منظور افزایش مشارکت مردم هستند. البته ابزار فراهم کردن چنین شرایطی در دست اصلاح طلبان نیست.
رییس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات افزود: اصلاح‌طلبان در حال حاضر مجبورند در وضعیت نامشخص و مبهم به کنش گری و سیاست ورزی بپردازند تا شورای نگهبان مشخص کند که آیا اصلاح طلبان می‌توانند در ۱۴۰۰ از نامزد اختصاصی خود برخودار شوند یا خیر؟ به نظر می رسد برخی از احزاب رقیب هم تمایل دارند به همان شیوه‌ای که انتخابات دوره یازدهم مجلس با مشارکت حداقلی برگزار شد و توانستند در رقابتی نابرابر پیروزی کامل به دست بیاورند، انتخابات ریاست جمهوری هم با مشارکت حداقلی مردم برگزار شود.
کمیجانی، تکرار رویه اسفند ۹۸ را برای منافع ملی و امنیت کشور خطرناک توصیف کرد و یادآور شد: لذا تمامی احزاب سیاسی سی و دوگانه اصلاح طلب عضو شورای هماهنگی جبهه اصلاحات مصمم به حضور و مشارکت فعال در انتخابات هستند، اما در انتها همه چیز به وضعیت حضور نامزد اختصاصی اصلاح طلب بستگی دارد.
وی در این باره که آیا در خرداد ۱۴۰۰، مانند اسفند ۹۸ می‌توان شاهد دو گانگی کیفیت مشارکت در انتخابات، بین احزاب اصلاح‌طلب بود، گفت: همانطور که اشاره کردم تنها راه تغییرات تدریجی و آرام در یک جامعه، از طریق صندوق‌های رای امکان‌پذیر است لذا اراده تمامی احزاب اصلاح طلب بر مشارکت فعال در انتخابات در صورت وجود نامزد اختصاصی است.
کمیجانی خاطرنشان کرد: اصلاح طلبان با هدف تحقق و عملیاتی شدن مشارکت حداکثری، به دنبال نهایی کردن نهاد اجماع ساز اصلاح طلبان با مشارکت فکری، عملی و اجرایی ۳۲ حزب دارای مجوز از وزارت کشور هستند. برای تقویت و فراگیری این نهاد اجماع ساز تعدادی از شخصیت‌های ملی دارای مقبولیت فراگیر اجتماعی جریان اصلاحات به عنوان عضو در این نهاد اجماع ساز جدید دعوت خواهند شد. قرار است این نهاد اجماع ساز در حوزه فعالیت‌های مختلف سیاست‌گذاری و انتخاباتی، جایگزین هر دو نهاد قبلی یعنی شورای سیاست‌گذاری و شورای هماهنگی شود.
این فعال اصلاح‌طلب اظهار کرد: چون اصلاح‌طلبان به کار حزبی در چارچوب قانون اعتقاد دارند با هر گونه تحریم یا انفعال و بی‌تفاوتی در انتخابات مخالف هستند و این کنش‌ها را مغایر با روحیه اصلاح‌طلبی و مردم‌سالاری دینی می دانند مگر اینکه بخش‌هایی از حاکمیت بر حذف نامزدهای اختصاصی اصلاح طلبان در صحنه انتخابات اصرا داشته باشند که در این صورت امکان فعالیت و مشارکت فعال در رقابت ها برای اصلاح طلبان بسیار محدود می‌شود در این حالت و طبیعی است ضمن اینکه با صندوق‌های رای قهر نخواهیم کرد ولی امکان فعالیت حزبی و تشکیلاتی انتخاباتی از ما سلب خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: منطق رقابت سیاسی آزاد حکم می‌کند در انتخابات همه جریانات سیاسی قانونی و دارای مجوز رسمی کشور که در میان مردم طرفدارانی دارند از امکان داشتن نامزد انتخاباتی و ارائه برنامه‌های خود به مردم، برخوردار باشند.
کمیجانی با اشاره به اینکه در دوره‌های گذشته هم اصلاح‌طلبان در خصوص چگونگی رسیدن به اجماع اختلاف نظرهایی داشتند، گفت: در جلسات شورای هماهنگی جبهه اصلاحات طرح های مختلفی مطرح شدکه نهایتا تصمیم بر این شد که از بین اعضای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات یک گروه تعامل ۵ نفره انتخاب شوند که این گروه در رایزنی با بزرگان اصلاح‌طلب مانند اعضای مجمع روحانیون مبارز و دبیران کل احزاب همسویی که خارج از شورای هماهنگی جبهه اصلاحات فعالیت می‌کنند، این موضوع را سامان دهند و به تایید سید محمد خاتمی هم برسانند، لذا هیچ مشکلی از این منظر پیش رو نخواهیم داشت.
وی در این باره که با توجه با سرخوردگی و ناامیدی موجود در جامعه، اصلاح طلبان تا چه حد امید دارند که مردم به صورت گسترده پای صندوق‌های رای حاضر شوند، عنوان کرد: رویگردانی مردم از صندوق‌های رای نشان‌دهنده خدشه‌دار شدن اعتماد عمومی به نهاد انتخابات و به تبع آن ناکارآمدی است و به کاهش سرمایه اجتماعی منجر می‌شود که اصلا به نفع نظام اسلامی نیست.
دبیرکل مجمع فرهنگیان ایران اسلامی افزود: ضمن اینکه وضعیت و عملکرد مجلس فعلی که با مشارکت حداقلی مردم تشکیل شده به خوبی نشان می‌دهد که مجلس جدید زمینه پاسخگویی شفاف به مطالبات عموم مردم را ندارد، لذا مردم در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو خواهان مشارکت در تعیین سرنوشت خود هستند، البته اگر مقدمات و زمینه مشارکت همه گروه‌ها و سلایق فراهم شود.
وی درباره مهمترین دغدغه اصلاح طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری، بیان کرد: اگرچه اصلاح طلبان همواره بر مشی اصلاحی و مسالمت جویانه در تمامی امور تاکید کرده اند و دموکراسی‌خواهی و پاسخگویی حاکمیت و قدرتمندی نهادهای مدنی را در اولویت قرار داده‌اند ولی در شرایط فعلی دغدغه معیشت مردم را بر تمامی موضوعات دیگر اولویت بخشیده‌اند تا در پرتو مبارزه با فساد و بی‌عدالتی، افزایش تولید در داخل و گشایش در عرصه های بین المللی، بستر لازم برای حل مشکلات اقتصادی مردم بیشتر فراهم شود.
جناح رقیب نگران است بازگشت آمریکا به برجام برای دولت و اصلاح‌طلبان نقطه قوت شود
کمیجانی در باره پیروزی بایدن و احتمال بازگشت آمریکا به برجام و تاثیر آن بر رویکرد اصلاح‌طلبان هم گفت: برجام یک توافق ملی و حاکمیتی است که هرگونه تصمیم گیری جدید درباره آن، نیازمند اجماع در سطح حاکمیت است و یک جناح یا حزب سیاسی و حتی یکی از قوای سه گانه به تنهایی نمی‌تواند درباره آن کنش سیاسی انجام دهد اما به هر حال اصلاح طلبان از ابتدا از برجام حمایت کردند و مدافع عملیاتی شدن آن بودند تا ملت ایران بتوانند از مزایای آن بهره‌مند شوند اما متاسفانه با خروج آمریکا توسط ترامپ از برجام، ایران از مزایای این توافق محروم شد.
وی افزود: در حال حاضر که فرصت جدیدی در آمریکا پیش آمده، آنها می‌خواهند رفتار غیرعقلایی و ظالمانه سه سال گذشته ترامپ را اصلاح کنند و طبیعتا اصلاح‌طلبان از این قضیه استقبال می‌کنند. اما متاسفانه این موضوع تبدیل به یک رقابت جناحی و حزبی در داخل کشور شده و به نوعی منافع و مصالح کلان ملی کشور وجه المصالحه نگاه‌های کوچک جناحی شده که اصلا به نفع مصالح کشور نیست.
رییس دوره‌ای شورای هماهنگی جبهه اصلاحات یادآور شد: جناح مقابل اصلاح‌طلبان نگران است که اگر آمریکا به برجام برگردد و به نوعی تحریم‌ها لغو شود برای اصلاح طلبان و دولت نقطه قوت تلقی شود. معتقدیم که برجام یک موضوع کلان ملی و حاکمیتی است و نباید در چارچوب‌های جنایی و حزبی در مورد آن تصمیم‌گیری و قضاوت شود.
کمیجانی ادامه داد: درخواست ما از رقبا این است که مسائل ملی و حاکمیتی را تابع شرایط رقابت‌های خرداد ۱۴۰۰ قرار ندهند و اجازه دهند که اگر گشایشی در فضای بین‌المللی صورت گرفته بتواند در جهت رفع مشکلات و چالش‌های اقتصادی فراوانی که مردم در حال حاضر با آن مواجه هستند استفاده شود و به نوعی بخشی از آلام و رنج‌هایی که مردم دارند بتواند برطرف شود.
فعال اصلاح‌طلب در این باره که اصلاح طلبان در روابط خارجی کشور خط قرمزی برای خودشان قائل هستند، خاطرنشان کرد: حتماً خط قرمزهایی وجود دارد ولی عمدتا در چارچوب تصمیمات کلان حاکمیتی است. در واقع بالاترین خط قرمزی که اصلاح‌طلبان برآن تاکید دارند این است که پرونده مسائل هسته ای ایران نباید در عرصه بین‌المللی دوباره امنیتی شود و به تبع آن نباید اجماع بین المللی علیه ایران شکل بگیرد و تجربه تلخ سال‌های ۹۰ تا ۹۲ که مساله ایران به تهدیدی عیله صلح و امنیت بین المللی ذیل فصل هفتم منشور ملل تبدیل شد و به تبع آن به شکل‌گیری اجماع بین المللی علیه ایران منجر شد و معتقدند نباید آن شرایط تکرار شود.
