تاریخ انتشار
سه شنبه ۹ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۱۳:۰۳
کد مطلب : ۴۴۱۸۳۸
ایران و 1+4 از برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام ابراز رضایت کردند
مذاکرات سرنوشت‌ساز / تلاش تل‌آویو برای تخریب روند مذاکرات / مذاکرات وین، آماج هجمه امپراتوری رسانه‌ای غرب /امیرعبداللهیان خطاب به گوترش: به دنبال یک توافق خوب هستیم/ مذاکرات قبل را نادیده نمی‌گیریم
۰
کبنا ؛روز گذشته درست در ساعاتی که علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه در رأس هیات مذاکره‌کننده ایران برای آغاز نخستین دور مذاکرات میان ایران و 1+4 در قالب کمیسیون مشترک در دولت جدید وارد هتل کوبرگ می‌شد، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران با انتشار یادداشتی برای چندمین بار در سه ماه اخیر مواضع تهران در مذاکرات برای احیای برجام را تکرار کرد. امیرعبداللهیان در این یادداشت مجدداً یادآوری کرد که برای بازگشت به برجام، ایران باید بتواند به‌طور کامل از لغو تمامی تحریم‌ها منتفع شود و آمادگی دارد تا در صورت ارائه تضمین، بررسی خسارات و لغو مؤثر و قابل راستی‌آزمایی تحریم‌ها، اقدامات جبرانی خود را متوقف کند. برخی عبارات همیشگی نیز در یادداشت وزیر خارجه ایران دوباره تکرار شد: «جمهوری اسلامی ایران با «اراده واقعی» و «حسن‌نیت» در دور جدید مذاکرات وین تلاش خواهد کرد به «توافق خوب»، پایدار و قابل راستی‌آزمایی مؤثر در حوزه لغو تحریم‌ها دست یابد.»
به گزارش کبنا، آرمان ملی نوشت: دوشنبه موعود در 8 آذر 1400 فرا رسید تا دور هفتم مذاکرات احیای برجام در هتل پله‌کوبورگ وین پس از چند ماه از سر گرفته شود. همه طرف‌های توافق با هیأتی به وین آمده‌اند تا در راستای دستیابی به توافقی خوب و مطلوب گرد هم نشسته و مذاکره کنند تا در نهایت به نتیجه‌ای مشترک دست یابند. این در حالی است که کمی آن طرف‌تر نیز عضو سابق و خارج شده از توافق یعنی ایالات متحده آمریکا مترصد است که شرایط به سمت و سویی برود که این کشور هم مجدداً به برجام بازگردد. هر چند که موضع ایران از ابتدا تا کنون این بوده که آمریکا صرفاً با برداشتن همه تحریم‌ها بلیط بازگشت به برجام را خواهد گرفت و در غیر این صورت ایران و 1+4 در قالب برجام به مذاکره خواهند پرداخت. آنچه که مسلم است در این دور از مذاکرات وقتی برای هدر دادن وجود ندارد چرا که طرفین از مطالبه یکدیگر خبر دارند و چارچوب نیز تعیین شده است. لذا مسائل خارج از توافق و مسائل ثانویه‌ای طرح و بررسی نخواهد شد. این در حالی است که همزمان با فرا رسیدن موعد مذاکرات برای احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، رایزنی‌های فشرده برجامی برای احیای توافق هسته‌ای از تهران تا بروکسل و مسکو و از بروکسل تا واشنگتن ادامه داشته و همه طرف‌ها در تلاشند تا به هر نحوی که شده فضا را برای آغاز هرچه زودتر مذاکرات دور هفتم احیای برجام، آماده کنند. در این راستا از روز شنبه که هیآت‌های کشورهای عضو وارد وین شده‌اند دیدارهای دو یا چند جانیه‌ای با یکدیگر و همچنین هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشته‌اند. از طرفی مذاکرات کارشناسی هیات‌های ایران، روسیه و چین نیز از صبح روز یکشنبه در وین آغاز شده و این گفت‌وگوهای دو جانبه و سه جانبه ادامه دارد. علی باقری، معاون وزیر امور خارجه کشورمان هم که از روز شنبه برای شرکت در نشست مشترک برجام در سطح معاونان وزیران امور خارجه ایران و 1+4 در وین به سر می‌برد در ادامه دیدارهای کارشناسی و سیاسی خود و پس از رایزنی با نمایندگان روسیه و چین، با انریکه مورا، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت‌وگو کرده است. با این حال هر چند که همه طرف‌های برجام نسبت به مذاکرات و رسیدن به توافقی سازنده و مطلوب خوشبین هستند اما نباید از وجود اختلافاتی که مذاکرات را به چالش می‌کشند نیز چشم پوشی کنیم. قدر مسلم میان موضع و خواسته‌های ایران و 1+4 فاصله بسیاری است و اروپایی‌ها نیز مسائلی مدنظر دارند که تحقق آنها را به نوعی پیشرفت در مذاکرات قلمداد می‌کنند. آنچه مسجل است رسیدن به توافق مستلزم این است که طرفین به نقطه اشتراکی در مذاکرات دست پیدا کنند و برخی تحلیلگران بر این باورند که این فهم مشترک نیز جز با کاهش انتظارات طرفین حاصل نخواهد شد. حال باید دید در استارت کار که از دوشنبه خورده تا چه زمانی در ادامه مذاکرات جهت حصول توافق و نتیجه نهایی باید منتظر بمانیم.
آغاز مذاکرات
دور جدید مذاکرات ایران و 1+4 و آمریکا در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزیران خارجه این کشورها در هتل کوبورگ وین آغاز به کار کرد. علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان ریاست هیات ایرانی را به عهده دارد. در این مذاکرات همچنین مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی، رضا نجفی معاون امور حقوقی و بین المللی وزارت امور خارجه، غلامرضا پناهی معاون امور ارزی و بین الملل بانک مرکزی، علی فکری معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، احمد اسدزاده سرپرست معاونت بین الملل و بازرگانی وزارت نفت و ابراهیم شیبانی رییس کمیسیون اقتصادی شورای راهبردی روابط خارجی به همراه تیم‌های کارشناسی‌شان علی باقری را همراهی می‌کنند. شایان ذکر است ترکیب هیات اصلی مذاکره کننده به سرپرستی علی باقری تقریباً همان ترکیب قبلی است و تغییر قابل توجهی نداشته‌است. جوزپ بورل، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا به همراه هیات‌های سیاسی و دیپلماتیک انگلیس، آلمان، فرانسه، چین، روسیه و آمریکا در وین حضور دارند. البته هیات آمریکایی با توجه به خروج این کشور از برجام به طور مستقیم در مذاکرات حضور ندارد و توسط هماهنگ‌کننده مذاکرات در جریان جزییات بحث قرار می‌گیرد. مذاکرات احیای برجام در شش دور قبلی نیز بدون حضور رسمی هیات آمریکایی در اتاق مذاکرات برگزار شد. مذاکرات احتمالاً چند روز به طول می‌انجامد و هیچ ضرب‌الاجلی برای پایان این دور از گفت‌وگوها در نظر گرفته نشده‌است. این در حالی است که میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توئیترش نوشت: نشست غیررسمی هماهنگی شرکای برجام (بدون ایران و آمریکا) برای آمادگی جهت نشست رسمی کمیسیون مشترک و آغاز دور هفتم مذاکرات وین در حال برگزاری است.
اولویت لغو تحریم‌هاست
معاون سیاسی وزارت خارجه ایران تاکید کرد: ایران با یک اراده جدی و با یک تدارک قوی برای لغو تحریم‌های ظالمانه وارد گفتگوهای وین شده است. علی باقری افزود: ترکیب هیات جمهوری اسلامی ایران نشاندهنده این عزم و جدیت برای برداشتن گام‌هایی جدی در زمینه لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه آمریکائی‌ها علیه ملت ایران دارد و امیدواریم این گفتگوها در تأمین هدف ایران برای لغو تحریم‌ها نقش مؤثر داشته باشد. رئیس تیم مذاکره کننده ایرانی تصریح کرد: طبیعی است در این دور از مذاکرات تمرکز و اولویت اصلی بر مساله لغو تحریم‌هاست. موافقت ایران بر پایه ۶ دور قبلی مذاکرات نشست روز نخست کمیسیون مشترک برجام بین دیپلمات‌های ارشد گروه 1+4 اتحادیه اروپا و نمایندگان جمهوری اسلامی ایران پس از حدود دو ساعت پایان یافت. هیات آمریکایی نیز به ریاست رابرت مالی در وین حضور دارد اما به‌صورت مستقیم در مذاکرات حضور ندارد. بعد از پایان نشست دیروز میخائیل اولیانوف نماینده روسیه نزد سازمان‌های بین المللی در وین در توئیتی نوشت شرکت کنندگان در این نشست درخصوص برداشتن گام‌های فوری بعدی توافق کردند؛ نشستی که کاملاً موفقیت آمیز آغاز شد. انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا گفت که مذاکرات جاری در روزهای آینده نیز ادامه خواهد یافت. او گفت تمام طرف‌ها برای احیای مفاد برجام مصمم هستند. این مقام اروپایی گفت که امروز سه شنبه کارگروهی برای گفت و گو در خصوص لغو تحریم‌ها شروع به کار می‌کند و روزچهارشنبه هم کارگروه هسته‌ای تشکیل می‌شود. او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا وی انتظار دارد که وزیران خارجه کشورهای شرکت کننده در نشست امروز، برای حضور در نشستی دیگر دعوت شوند، گفت که که چنین نشستی دست کم در آینده نزدیک انتظار نمی‌رود. انریکه مورا افزود: «من از طرف تمام مشارکت کنندگان برجام صحبت می‌کنم که از بازگشت به وین برای شرکت در دور هفتم مذاکرات خرسند هستیم.» این مقام اروپایی همچنین گفت که ایران موافقت کرد تا جلسات را بر پایه ۶ دور قبلی ادامه دهد.
خوشبین هستم
علی باقری، سرپرست هیات ایرانی در پایان نشست کمیسیون مشترک برجام گفت: خوشبین هستم. معاون وزیر خارجه ایران در پایان نشست کمیسیون مشترک برجام در پاسخ به سؤال یک خبرنگار که پرسید آیا خوشبین هستید گفت: «بله.»
مذاکرات سرنوشت‌ساز
احمد زیدآبادی در مطلبی برای اعتماد نوشت: روندی که در وین آغاز شده است، بی‌هیچ مبالغه‌ای برای جامعه ایرانی سرنوشت‌ساز است. به عبارت روشن‌تر، نتیجه مذاکرات وین جهتِ آینده کشور ما را به‌طور بنیادی رقم می‌زند. این نکته را به تلویح در یادداشتی در بهار سال 1400 در یکی از نشریات کشور یادآور شدم و اکنون لازم است که به صراحت مورد تأکید قرار گیرد. به احتمال بسیار، مذاکرات وین فراز و فرودهای متناوبی خواهد داشت و چه‌بسا در مراحلی، ادامه آن به مویی بند شود. مهم اما این است که در زمانبندی مورد نظرِ طرف‌های ذی‌ربط، این مو قطع نشود و مذاکرات تا دستیابی به توافقی محکم و متوازن ادامه یابد. این همه تأکید بر لزوم دستیابی به توافق، به این علت است که شکست احتمالی مذاکرات، ایران را وارد یکی از دشوارترین مراحل تاریخ خود خواهد کرد؛ وضعیتی که شاید از زمان ظهور دولت مادها در این سرزمین فقط به‌طور انگشت‌شمار پدید آمده است. برخی نیروهای متنفذِ اصولگرا در دوره ریاست‌جمهوری حسن روحانی، چشم‌اندازی از این دشواری نداشتند و تا اندازه‌ای به همین علت، به موفقیت مذاکرات وین به دست هیات مذاکره‌کننده قبلی، تمایلی نشان نمی‌دادند یا نسبت به آن بی‌تفاوت بودند. در واقع انتخابات ریاست‌جمهوری خرداد سال جاری با همه حرف و حدیث‌های مربوط به آن، در تحولی به ظاهر منفی اما به باطن مثبت، همان نیروهای متنفذ را در معرضِ امور اجرایی کشور قرار داده است. آنها در چهار ماه اخیر، پاره‌ای از معضلاتِ ژرف و بی‌سابقه اقتصادی و اجتماعی جامعه ایرانی را از نزدیک لمس کرده‌اند و به احتمال زیاد، چشم‌انداز دشوار شرایط کشور در صورت شکست مذاکرات، برای‌شان عیان و آشکار شده است. در حقیقت، عمده‌ترین دلیلِ خوش‌بینی راقم این سطور به نتیجه مذاکرات نیز همین نکته است! در روند تحول و تطور دولت‌ها، معمولاً دورنمای بدیل‌های خطرناک است که غریزه عملگرایی و واقع‌بینی را در بین زمامداران بیدار می‌کند و آنان را به تجدیدنظر در راه و روش‌های مرسوم‌شان وامی‌دارد.
با این‌همه، «تجدیدنظر» همیشه و به خصوص‌درجایی‌که ایستایی و انجماد به نوعی ارزش تبدیل شده باشد، با دشواری و احساس شرمندگی و سرافکندگی همراه می‌شود و این درست همان چیزی است که سرنوشت مذاکرات وین را تهدید می‌کند. در چنین وضعیتی، مکانیسمِ ذهنی خودفریبی فعال می‌شود و نیروهای شریک در تصمیم‌گیری به جای مشاهده واقعیات عینی و تعبیر و تفسیر واقع‌بینانه آنها، به تحلیل‌های دل‌خوش‌کننده مشاورانی منفک از واقعیت اجتماعی پناه می‌برند و بدین وسیله بین ذهنیتِ خود و عالم واقع پرده و حجابی ضخیم پدید می‌آورد، به‌طوری که اگر فردی درصدد بازگشایی چشم آنان به روی واقعیات برآید با انواع تهمت‌ها و برچسب‌ها رانده و مطرود می‌شود. چنین شیوه و رویکردی بدون تردید سر از فاجعه در می‌آورد و موجبات پشیمانی را فراهم می‌کند. پشیمانی اما هرگز سودی نداشته و نخواهد داشت. متأسفانه در شرایط امروز ایران همچنان محافل تأثیرگذاری به سختی می‌کوشند تا اوهام و خیالات خود را به اسم تحلیل‌های واقع‌بینانه به مراکز تصمیم‌گیری منتقل کنند و عملاً خاکستر به چشم تصمیم‌گیران و مذاکره‌کنندگان بپاشند. برای بی‌اثر کردن این نوع کوشش‌ها، بسیار لازم است در جریانِ مذاکرات، فضای باز و امنی برای اظهارنظر صریح عموم کارشناسان و صاحب‌نظران و علاقه‌مندان به این موضوع در کشور فراهم شود تا از تبادل آزاد آراء و نظرات مختلف با یکدیگر، حقایق مکشوف و تهدیدها و فرصت‌های پیش روی کشور تبیین شود. تا این لحظه بدبختانه هنوز هم نمی‌توان از مخاطراتی که در صورت شکست مذاکرات وین دامن کشور را خواهد گرفت به روشنی سخن گفت و درباره آنها استدلال کرد. در واقع، همان محافلی که قصد خودفریبی یا دیگرفریبی دارند، اخطارها و هشدارها را به معنای خالی کردن دل مردم و تضعیف روحیه آنان و نوعی اعمال فشار علیه هیات مذاکره‌کننده و «بازی در زمین دشمن» تعبیر و تفسیر می‌کنند و عملاً راه آن را مسدود می‌سازند. در حقیقت، این رفتار به خودی خود، نشانه احساس ضعفِ مفرط و عدم اعتماد به نفس است و طرفِ مقابل نه فقط ضعف نهفته در پشت آن را سریع درمی‌یابد بلکه بیشترین بهره‌برداری را هم در جهت تأمین منافع خود از آن می‌کند. در هر صورت در حالی که رسانه‌های امریکا به عنوان کشورِ مقابل جمهوری اسلامی در مذاکرات وین، با کمترین محدودیتی برای بازتاب نظرات کاملاً مغایر درباره نوع مواجهه دولت جو بایدن با این ماجرا و هشدار نسبت به پیامدهای شکست یا موفقیت مذاکرات روبرو نیستند، وسوسه اعمال فشار به رسانه‌های ایرانی درباره نوع پوشش روند مذاکرات و تحلیل‌های مربوط به آن، از هر جهت زیانبار و به ضرر نتیجه مذاکرات است. خلاصه کلام اینکه، هیات ایرانی در هیچ شرایطی نباید دست خالی میز مذاکرات وین را ترک کند، زیرا شرایط داخلی و منطقه‌ای و بین‌المللی کشور پس از شکست احتمالی مذاکرات خیلی‌خیلی متفاوت از شرایط کنونی آن خواهد شد؛ فعلاً چیزی بیش از این نمی‌توان گفت.
تیم وین و افکارِعمومی
محمد مهاجری نیز در این زمینه نوشت: تیم دیپلماسی ایران اکنون در وین است و مذاکرات ادامه دارد. صرف‌نظر از توانمندی تیم و محتوای مذاکرات و اهداف‌شان یک نقیصه مهم آن را آزار می‌دهد. در زمان مذاکرات برجام (در دوره ظریف) ظرفیت بسیاری از رسانه‌های داخلی و خارجی جذب تیم دیپلماسی ایران شد. گرچه بخشی از آن به دلیل مهم بودن آن رخداد بود اما قسمت بزرگ‌ترش، به اهمیت دادن به کار رسانه‌ای برمی‌گشت. ظریف و عراقچی خودشان و رفتارشان به مثابه «رسانه» عمل می‌کردند. حتی رسانه‌های وابسته به امریکا و لابی صهیونیست‌ها که به دنبال تخریب مذاکرات و برهم زدن برجام بودند، مسحور فضایی بودند که دیپلمات‌های ایران آن را می‌ساختند. حضور خبرنگارانی از کشورمان (که در اکثر موارد با هزینه شخصی رسانه‌ها صورت می‌گرفت) نشان از رغبت به فعالیت خبری ـ تحلیلی داشت. معنا و مفهوم این رفتارها آن بود که برای تیم مذاکره، افکارِعمومی اهمیت داشت و از آن به عنوان یک حامی معنوی بهره می‌برد. اما تیم کنونی مذاکره، همانند قبل در دوره روحانی (از زمان سعید جلیلی) خود را بی‌نیاز از ساپورت رسانه‌ای و پشتیبانی افکارِ عمومی می‌بیند و شاید ترجیح می‌دهد افراد خاصی را با گرایش‌های کاملاً همسو به همراه داشته باشد تا مبادا خبری از زیر دست‌شان در برود! به عنوان یک عنصر رسانه‌ای معتقدم روند خبری حاکم بر مذاکرات وین و تیم اعزامی، خروجی ارزشمندی برای رسانه‌ها نخواهد داشت. سکوت خبری یا سوگیری انحصاری رسانه‌ای، بیش از پیش از هر کسی، به خود تیم و نیز منافع ملی زیان وارد خواهد کرد. نمی‌خواهم بدبینانه بگویم که رفتار رسانه‌ای تیم ناشی از ترس آنها از ظهور و بروز اشتباهاتشان است اما عملکرد گذشته آنها چنین وضعیتی را گزارش می‌دهد. اهالی رسانه به یاد دارند در دوران احمدی‌نژاد و جلیلی، خبرهای مذاکرات و حتی تحریم‌هایی که به‌صورت رگبار قطعنامه می‌بارید، تنها در قالب چند سطر خبر فرمایشی برای همه ارسال می‌شد و حتی انتشار کمی متفاوت می‌توانست برای اصحاب رسانه‌ها دردسر بیافریند. تیم مذاکره ظاهراً تصورش این است که 9 ـ 8 سال گذشته همه‌چیز فریز شده و مذاکرات دوباره به نقطه اول برگشته و می‌توان مانند سابق، رسانه‌ها را مدیریت کرد.
کاش می‌شد!
نخستین زورآزمایی در کوبرگ
اعتماد در باره اولین مذاکرات وین نوشت: عصر روز گذشته سه معاون وزیر خارجه ایران در امور سیاسی، حقوقی و اقتصادی در حالی مقابل مدیران سیاسی اتحادیه اروپا، تروییکای اروپایی و سفرای روسیه و چین نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین در سالن مذاکرات هتل کوبرگ نشستند که هیات ایرانی دستورکار لغو تحریم‌ها را به عنوان محور اصلی رایزنی‌ها اعلام کرده اما تروییکای اروپایی و ایالات متحده بر لزوم بازگشت ایران به تعهدات هسته‌ای‌اش طبق برجام تاکید دارند و البته از اجرای کامل برجام توسط تمام اعضای اولیه سخن می‌گویند. روسیه و چین نیز در این میان با ادبیات محافظه‌کارانه‌تری سخن می‌گویند و هر چند به صراحت بر لزوم لغو تحریم‌ها علیه ایران تاکید دارند اما در چینش کلمات، بازگشت همزمان یا با فاصله بسیار اندک دو طرف به اجرای تعهدات برجامی را راهکار مفید در مسیر بازگشت همه به اجرای برجام می‌دانند.
هرچند که هیات مذاکره‌کننده ایران برای نخستین‌بار از زمان تغییر دولت در ایران، در جلسه کمیسیون مشترک برجام شرکت کرد، اما روند برگزاری جلسات مقدماتی، اصل نشست و رایزنی‌های پس از آن مانند دوره‌های پیشین و در دولت دوازدهم بود. علی باقری که روز شنبه به وین رسیده بود از 48 ساعت باقیمانده تا برگزاری نشست کمیسیون مشترک برای انجام رایزنی‌های دو و چندجانبه با اعضای باقیمانده در توافق استفاده و ملاقات‌های دوجانبه و سه‌جانبه‌ای را در سطوح کارشناسی و سطح روسای هیات‌های چین و روسیه و همچنین با «انریکه مورا» هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا برگزار کرد.
.jpg)
«انریکه مورا»، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام نیز در توییت اعلام کرد: «به وین برای دور هفتم مذاکرات به منظور بازگرداندن برجام به مسیر اصلی بازگشتیم. تلاش‌های مقدماتی فشرده در جریان است.»
انریکه مورا تا پیش از نشست کمیسیون مشترک برجام با علی باقری و «وانگ کان» (نماینده چین در مذاکرات وین) و «میخاییل اولیانوف» (نماینده روسیه در مذاکرات وین) و همچنین همکارانش از تروییکای اروپایی و امریکا دیدار کرد.
درحالی‌که دولت اتریش به عنوان میزبان این گفت‌وگوها با انتقال مذاکرات به هتل کوبرگ تلاش کرده امنیت هیات ایرانی در مقابل اعتراض‌های مخالفان نظام در این شهر را تأمین کند و همزمان با استقرار چادر بزرگی مقابل هتل کوبرگ جایگاهی را هم به خبرنگاران، عکاسان و تصویربرداران اختصاص داده است به نظر نمی‌رسد که این دور از رایزنی‌ها چندان به درازا بینجامد. در حقیقت نخستین نشست کمیسیون مشترک برجام به فرصتی برای نخستین مذاکرات چندجانبه 1+4 با ایران و همچنین نخستین رایزنی‌های ولو غیرمستقیم مذاکره‌کنندگان جدید ایران با هیات امریکایی تبدیل شده و به نظر می‌رسد که در این مرحله دوطرف ترجیح بدهند مواضع مذاکراتی خود را بیش از پیش تبیین کنند. البته در این مرحله هر دو طرف با خواسته‌های حداکثری پای میز مذاکره حاضر شدند، اما تجربه این قبیل مذاکرات نشان داده که خواسته حداکثری الزاماً خواسته نهایی نیست. از سوی دیگر تیم ایران ترجیح می‌دهد در این مرحله چندان مشت خود را باز نکند و شفاف‌سازی بیشتر مواضع مذاکراتی را به دور بعدی شاید در آینده‌ای نه چندان دور موکول کند. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد که نتیجه نخستین دور رایزنی‌های هیات جدید مذاکره‌کننده ایران با طرف مقابل نه توافق باشد و نه بتوان از آن با عنوان شکست در احیای برجام یاد کرد.
تلاش تل‌آویو برای تخریب روند مذاکرات
آغاز مذاکره برای احیای برجام در دولت جدید ایران پس از وقفه‌ای 5 ماهه همزمان که سبب امیدواری‌هایی برای نجات توافق هسته‌ای شده، تلاش مخالفان این توافق مانند رژیم اسراییل برای تخریب روند آغاز شده را هم کلید زده است. همزمان با مذاکرات وین، «نفتالی بنت» نخست‌وزیر رژیم اسراییل از قدرتهای جهانی خواست تسلیم آنچه «باج‌خواهی هسته‌ای ایران» خواند، نشوند. به گزارش «آسوشیتدپرس»، بنت در بیانیه‌ای ویدیویی خطاب به نمایندگان کشورهایی که مذاکرات را با ایران آغاز کرده‌اند، گفت که تهران «به دنبال پایان دادن به تحریم‌ها در ازای تقریباً هیچ چیز و دست‌نخورده نگه داشتن برنامه هسته‌ای خود در عین دریافت صدها میلیارد دلار پس از رفع تحریم‌هاست.»
«یاییر لاپید»، وزیر امور خارجه رژیم اسراییل نیز روز گذشته با «لیز تراس»، وزیر خارجه بریتانیا علیه ازسرگیری مذاکرات «وین» درباره احیای برجام دیدار و گفت‌وگو کرد. لاپید و تراس که روز گذشته به‌طور مشترک یادداشتی را علیه برنامه هسته‌ای ایران در روزنامه انگلیسی «دیلی‌تلگراف» منتشر کرده بودند، در کنفرانس خبری مشترک در لندن نیز ادعاهای ضدایرانی را تکرار کردند. لاپید در این کنفرانس خبری با جوسازی علیه مذاکرات وین گفت: «ایرانی‌ها برای تنها یک هدف به این گفت‌وگوها آمده‌اند و آن برداشته شدن تحریم‌هاست. آنها به پول نیاز دارند. برای حزب‌الله، برای سپاه قدس، برای شبکه تروریستی جهانی خود و برای تداوم رقابت به سوی سلاح هسته‌ای.»
لاپید در ادامه لفاظی‌های خود علیه ایران مدعی شد: «آنها با زمان بازی می‌کنند و میلیاردها دلار از رفع تحریم‌ها به دست می‌آورند و همچنان به فریب جهان ادامه می‌دهند و به‌طور مخفیانه برنامه هسته‌ای خود را پیش می‌برند، این چیزی است که آنها در گذشته هم انجام داده‌اند و این‌بار نیز انجام می‌دهند.»
ابراز رضایت ایران، روسیه و اتحادیه اروپا
نخستین نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور هیات جدید مذاکره کننده ایران و هفتمین دور رایزنی‌ها برای احیای برجام از ابتدای سال جاری تاکنون پس از قریب به دو ساعت و 15 دقیقه به پایان رسید. میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه مانند همیشه نخستین فردی بود که روایت خود از این نشست را منتشر کرد. اولیانوف نوشت: «دور هفتم مذاکرات وین بسیار موفقیت‌آمیز آغاز شد. شرکت‌کنندگان در این نشست بر سر برداشتن گام‌های فوری بیشتر توافق کردند.»
انریکه مورا، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دومین فردی بود که روایت خود از نخستین نشست چندجانبه 1+4 با ایران را در جمع خبرنگاران مطرح کرده و گفت: خوشحالیم که به وین بازگشتیم. در این دور از مذاکرات، تمرکز فقط بر تحریم‌ها نیست. کارگروه رفع تحریم (که در دورهای پیشین مذاکراتی تعریف شده بود) از روز سه‌شنبه (امروز) و کارگروه مسائل هسته‌ای از روز چهارشنبه، کار خود را آغاز خواهند کرد. در چندماه اخیر برنامه هسته‌ای ایران توسعه و تحریم علیه ایران ادامه یافته لذا ضرورت فوری برای بازگشت به برجام احساس می‌شود. ایران پذیرفته است که بر اساس شش دور اول مذاکرات، کار جلو برود، اما می‌خواهد «حساسیت‌های سیاسی» دولت جدید تهران در مذاکرات گنجانده شود.
مورا در پاسخ به پرسشی درباره احتمال برگزاری نشست وزرای کشورهای عضو برجام اعلام کرد که فکر نمی‌کند این نشست در آینده بسیار نزدیک برگزار شود. او همچنین در پاسخ به پرسشی درباره دلایل طولانی شدن نشست کمیسیون مشترک برجام گفت که رییس هیات مذاکره‌کننده ایران جدید بود و مایل بود نقطه نظرات خود را شرح دهد.
علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه نیز در این نشست ضمن تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران، بر لزوم لغو تمامی تحریم‌های غیرانسانی و قهرآمیز امریکا علیه ملت ایران تاکید و تصریح کرد ضروری است مساله رفع تحریم‌ها در اولویت نخست گفت‌وگوها قرار بگیرد.
رییس هیات ایرانی در این مذاکرات با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در عمل پایبندی خود را به تعهداتش در برجام نشان داده، بر عزم و اراده ایران برای رسیدن به تفاهمی عادلانه که تأمین‌کننده منافع مشروع ایران باشد، تاکید کرد.
باقری با اشاره به ادعای برخی طرف‌های غربی برای احیای برجام افزود: تا زمانی که کارزار فشار حداکثری امریکا نفس می‌کشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست. مذاکره‌کننده ارشد ایران در این نشست همچنین با یادآوری سالگرد شهادت شهیدان شهریاری و فخری‌زاده، یاد و خاطره تمام شهدای هسته‌ای ایران را گرامی داشت.
علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه در این نشست ضمن تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران، بر لزوم لغو تمامی تحریم‌های غیرانسانی و قهرآمیز امریکا علیه ملت ایران تاکید و تصریح کرد ضروری است مساله رفع تحریم‌ها در اولویت نخست گفت‌وگوها قرار بگیرد. رییس هیات ایرانی در این مذاکرات با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در عمل پایبندی خود را به تعهداتش در برجام نشان داده، بر عزم و اراده ایران برای رسیدن به تفاهمی عادلانه که تأمین‌کننده منافع مشروع ایران باشد، تاکید کرد. باقری با اشاره به ادعای برخی طرف‌های غربی برای احیای برجام افزود: تا زمانی که کارزار فشار حداکثری امریکا نفس می‌کشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست. مذاکره‌کننده ارشد ایران در این نشست همچنین با یادآوری سالگرد شهادت شهیدان شهریاری و فخری‌زاده، یاد و خاطره تمام شهدای هسته‌ای ایران را گرامی داشت.
محمد سالاری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب نوشت: مذاکراتی بر پایه متن برجام که دیگر نه مایه سرافکندگی انقلابیون است و نه کسی تلاش دارد تا آن را در مقابل دیدگان عموم و در صحن مجلس به آتش بکشد.
اعتمادآنلاین| محمد سالاری، فعال سیاسی اصلاح طلب برای روزنامه اعتماد نوشت: حدود سه ماه طول کشید تا دولت سیزدهم بتواند زمان آغاز مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام را مشخص کند. به هر ترتیب قرار است هشتم آذر، اولین دور مذاکرات ایران و کشورهای عضو برجام، در وین برگزار شود.
مذاکراتی بر پایه متن برجام که دیگر نه مایه سرافکندگی انقلابیون است و نه کسی تلاش دارد تا آن را در مقابل دیدگان عموم و در صحن مجلس به آتش بکشد. برجام دیگر نه تنها خیانت و ترکمنچای دوم نیست بلکه از نظر دولت مردمی، مجلس انقلابی و دستگاه دیپلماسی کشور، توافقی خوب تلقی می‌شود که کشورهای طرف مذاکره را به عمل به آن فرا می‌خوانند و نماینده دلواپسی که افتخارش آتش زدن آن بود نیز اینک با صلابتی مثال‌زدنی معتقد است که برای گرفتن حق‌مان باید بر سر میز مذاکره بنشینیم.
همان‌طورکه از ماه‌ها قبل از انتخابات قابل پیش‌بینی بود، اکنون گفت‌وگو و مذاکره با شیطان و اعوان و انصارش و حتی دشمنان سودجویی که در مذاکرات، لباس دوست به تن دارند، گرفتن حق ملت است و باید با اقتدار در آن حضور یافت. البته بر کسی پوشیده نیست که این تغییر آشکار مواضع و درک اهمیت تعامل با جامعه جهانی و نقش و تأثیر مذاکرات هسته‌ای در حل مشکلات کشور از سوی دلواپسان قدیم و برجام دوستان اخیر، می‌تواند بر پایه دو علت مهم زیر باشد.
اول آنکه این جماعت از قبل هم به درستی و اهمیت برجام باور داشتند -که به احتمال بسیار زیاد نیز چنین است- و تنها برای زمین زدن دولت قبل و مخالفت متعصبانه با جریان رقیب و تأمین منافع باندی و جناحی خود در مقابل آن ایستادند و سال‌ها کشور را با یک دوقطبی خسارت‌بار روبه‌رو کردند که اگر قرار باشد عدالتی اجرا شود باید در پیشگاه ملت پاسخگو باشند، چرا که حاصل اقدامات آنان افزایش فقر و بحران‌هایی است که مردم و کشور با آن دست به گریبان هستند و احتمال دیگر نیز می‌تواند این باشد که این جریان، پس از به دست گرفتن قدرت اجرایی کشور و به‌رغم ادعاهای قبلی که تأثیر تحریم‌ها را اندک می‌دانستند، اینک به این باور رسیده‌اند که اداره کشور بدون تعامل با دنیا و جذب سرمایه و در سایه تحریم‌های ظالمانه امکان‌پذیر نیست و شعارها و وعده‌های آنان با تداوم مخالفت با مذاکره، همانند بسیاری از شعارهای گذشته‌شان رنگ می‌بازد و با اعتراضات شدید مردم و حتی حامیان خود مواجه می‌شوند، یعنی همان وضعیتی که اکنون نشانه‌های آن از سوی مجلس انقلابی، برخی تریبون‌های نماز جمعه و در مجامع تند اصولگرایی دیده می‌شود.
به هر حال تمکین دیرهنگام به اراده ملت و پذیرفتن نظر نخبگان در خصوص اهمیت گفت‌وگو با جامعه جهانی و کنار گذاشتن دشمن‌انگاری‌های خسارت‌بار در عرصه بین‌المللی از سوی تندروهای اصولگرا و به خصوص دلواپسان، هر دلیلی که داشته باشد و با هر انگیزه‌ای که صورت بگیرد، روزنه امیدی است که اگر با عقلانیت و هوشیاری در مذاکرات برای یافتن راه‌حل خروج از بن‌بست کنونی و رفع تحریم‌ها همراه شود، می‌تواند امید به آینده برای ایجاد گشایش‌های اقتصادی و حل مشکلاتی که دیگر فراتر از توان ملت شده است را نوید دهد.
اشاره به این نکته ضروری است که با توجه به مشکلات و بحران‌های طاقت‌فرسای کنونی، توقع عموم مردم ایران که به دلیل سیاست‌های اشتباه در اداره کشور حتی از فراهم کردن یک زندگی حداقلی نیز عاجز شده‌اند از دولت سیزدهم و دستگاه دیپلماسی کشور این است که با شکستن حلقه محدود اطرافیان خود و با بهره‌مندی از نظرات نخبگان و کارشناسان و با استفاده از تجربیات تیم مذاکره‌کننده قبلی و با درک صحیح از شرایط جامعه جهانی و حفظ عزت و اقتدار کشور، تلاش کنند تا برای تأمین منافع ملی که در راستای مطالبات بحق مردم تعریف می‌شود، با هدف رفع مؤثر تحریم‌ها و احیای برجام وارد مذاکرات شوند و نه همچون مذاکره‌کننده‌های کشور در دولت‌های نهم و دهم که تنها به خواندن بیانیه و شعارهای آرمانگرایانه بسنده کردند و شد آنچه نباید می‌شد. طبیعی است که نمایندگان کشورمان در مذاکرات آینده در صورتی از حمایت و پشتوانه عظیم قدرت مردم برخوردار خواهند بود که با عزت و عقلانیت، خواسته‌ها و مطالبات واقعی آنان را پیگیری و محقق کنند و نه شعارهای یک جریان اقلیت و پر سر و صدا را که حیات و منافع خود را در انزوای ایران در منطقه و جهان تعریف کرده‌اند.
توجه به این نکته هشدارگونه ضروری است که تاریخ و محکمه افکار عمومی، همان‌طور که به‌رغم انبوهی از تخریب‌ها، فضاسازی‌ها و سنگ‌اندازی‌های افراطیون داخلی و خارج‌نشین، از مذاکره‌کنندگان دولت قبل به دلیل باور به تنش‌زدایی، گفت‌وگو و تعامل عزتمندانه با جامعه جهانی به نیکی یاد می‌کنند، مطمئناً کسانی که فرصت نجات ایران از بحران و مشکلات کنونی را به دلیل عدم درک صحیح از مطالبات واقعی مردم و واقعیت‌های جامعه جهانی از دست بدهند، نخواهند بخشید. امید آنکه تیم مذاکره‌کننده کشورمان مدبرانه تجربیات تلخ و شیرین حدود دو دهه مذاکره با قدرتهای جهانی را به دور از تعصبات جناحی و شعارزدگی و در جهت تأمین منافع ملی و استیفای حق مردم صبور ایران، به کار گیرند و امید را برای رفع تحریم‌ها و حل مشکلات به جامعه بازگردانند.
پایان اولین جلسه کمیسیون مشترک برجام
دور جدید نشست کمیسیون مشترک برجام با محوریت احیای توافق برجام پس از نزدیک به پنج ماه وقفه امروز در هتل کوبورگ وین از سرگرفته شد.
این نشست در سطح معاونان وزیر و مدیران سیاسی وزارت امور خارجه ایران و گروه ۱+۴، امروز (دوشنبه ۸ آذر ۱۴۰۰) به ریاست انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد.
هیات آمریکایی نیز به ریاست رابرت مالی در وین حضور دارد اما به صورت مستقیم در مذاکرات حضور ندارد.
علی باقری کنی معاون وزیر خارجه ایران که شنبه گذشته با هیاتی پر تعداد وارد وین شد، ریاست هیات ایرانی را برعهده دارد.
بعد از پایان نشست امروز میخائیل اولیانوف نماینده روسیه نزد سازمان‌های بین المللی در وین در توئیتی نوشت شرکت کنندگان در این نشست درخصوص برداشتن گام‌های فوری بعدی توافق کردند؛ نشستی که کاملاً موفقیت آمیز آغاز شد.
همچنین انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا دقایقی پیش در نشست خبری گفت که مذاکرات جاری در روزهای آینده نیز ادامه خواهد یافت.
او گفت تمام طرف‌ها برای احیای مفاد برجام مصمم هستند.
این مقام اروپایی گفت که فردا سه شنبه کارگروهی برای گفت و گو در خصوص لغو تحریم‌ها فردا (سه شنبه) شروع به کار می‌کند و پس فردا هم کارگروه هسته‌ای تشکیل می‌شود.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا وی انتظار دارد که وزیران خارجه کشورهای شرکت کننده در نشست امروز، برای حضور در نشستی دیگر دعوت شوند، گفت که که چنین نشستی دست کم در آینده نزدیک انتظار نمی‌رود.
انریکه مورا افزود: «من از طرف تمام مشارکت کنندگان برجام صحبت می‌کنم که از بازگشت به وین برای شرکت در دور هفتم مذاکرات خرسند هستیم.»
او شرایط برجام را دشوار توصیف و در این رابطه به ادامه تحریم‌های آمریکا و پیشرفت برنامه‌های اتمی ایران اشاره کرد و گفت که یک حس اضطرار برای احیای برجام و پایان دادن به مصائب مردم ایران از طریق لغو تحریم‌ها وجود دارد.
مورا گفت که در نتیجه نشست امروز مقرر شد که کارگروه لغو تحریم‌ها از فردا و کارگروه مسائل هسته‌ای هم متعاقباً آغاز به کار می‌کند.
این مقام اروپایی همچنین گفت که ایران موافقت کرد تا جلسات را بر پایه ۶ دور قبلی ادامه دهد.
امیرعبداللهیان خطاب به گوترش: به دنبال یک توافق خوب هستیم/ مذاکرات قبل را نادیده نمی‌گیریم
.jpg)
امیرعبداللهیان در خصوص برگزاری شش دوره مذاکرات قبلی ایران با گروه ۱+۴ گفت: ما این مذاکرات را نادیده نمی‌گیریم، اما به عنوان دولت جدید این حق را برای خود قائل هستیم که با ملاحظات خود مسائل مورد اختلاف را مرور و در مورد آن گفتگو کنیم.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتگوی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل گفت: ایران با حسن نیت و جدیت وارد مذاکرات وین شده و در تلاش برای دستیابی به یک توافق خوب است. گوترش هم با استقبال از آغاز مذاکرات و حمایت از احیای کامل برجام، نسبت به حصول نتیجه مذاکرات ابراز امیدواری کرد.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد درباره مسائل منطقه‌ای و بین المللی از جمله تحولات افغانستان و مذاکرات وین تلفنی گفتگو کرد.
با حسن نیت و جدیت وارد مذاکرات وین شده‌ایم
امیرعبداللهیان در این گفتگوی تلفنی خاطر نشان کرد که علیرغم بدعهدی و بی عملی آمریکا و سه کشور اروپایی، تهران با حسن نیت و جدیت وارد مذاکرات وین شده و در تلاش بر دستیابی به یک توافق خوب است.
وزیر امور خارجه کشورمان در تشریح ویژگی‌های یک توافق خوب اظهار داشت: طرف‌های مقابل می‌بایست به تعهدات کامل خود در برجام برگردند. در این صورت ایران نیز اقدامات جبرانی خود را متوقف خواهد کرد. همچنین این نکته اهمیت دارد که هر نوع توافق حاصله، قابلیت راستی آزمایی موثر داشته باشد.
مذاکرات وین به منظور رفع تحریم‌های آمریکا علیه ملت ایران از روز دوشنبه هشتم آذر ماه در شهر وین آغاز شد و علی باقری معاون وزیر امور خارجه که ریاست این مذاکرات را برعهده داشت در اظهاراتی در نشست افتتاحیه بر لزوم لغو تمامی تحریم‌های غیرانسانی و قهرآمیز آمریکا علیه ملت ایران تأکید کرد و گفت: تا زمانی که کارزار فشار حداکثری آمریکا نفس می‌کشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست.
وزیر امور خارجه ایران در ادامه گفتگوی تلفنی با گوترش به گفتگوهای سازنده محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی و رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در تهران اشاره کرد و افزود: تهران به همکاری‌های فنی با آژانس ادامه می‌دهد.
گفتنی است رافائل گروسی مدیرکل آژانس در هفته گذشته به تهران سفر و با اسلامی و امیرعبداللهیان گفتگو کرد. سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه دیروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران در این باره گفت: سفر گروسی به تهران در چارچوب همکاری‌های فنی ایران و آژانس انجام شد و گفتگوهای خوبی در سطوح مختلف انجام شد و این گفتگوها ناتمام ماند، به خاطر اینکه در برخی واژه‌ها و مفاهیم به توافق قطعی نرسیدیم، ولی بند‌های توافقی تقریبا نهایی شده و هیأت ایران طی روزهای آتی برای نهایی کردن متن با آژانس جلساتی را خواهد داشت و مراودات بین دو طرف در سطوح مختلف ادامه خواهد یافت.
مذاکرات قبل را نادیده نمی‌گیریم
امیرعبداللهیان همچنین در خصوص برگزاری شش دوره مذاکرات قبلی ایران با گروه ۱+۴ که در دولت دوازدهم برگزار شد نیز خاطرنشان کرد: ما این مذاکرات را نادیده نمی‌گیریم، اما به عنوان دولت جدید این حق را برای خود قائل هستیم که با ملاحظات خود مسائل مورد اختلاف را مرور و در مورد آن گفتگو کنیم.
استقبال گوترش از آغاز مذاکرات در وین
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد ضمن استقبال از آغاز مذاکرات و حمایت کامل خود از احیای کامل برجام، نسبت به حصول نتیجه مذاکرات ابراز امیدواری کرد.
وی درخواست ایران در مورد راستی آزمایی برای رفع تحریم‌ها را معقول خواند.
دبیرکل سازمان ملل تلاش همه طرف‌ها برای ایجاد اعتماد بین طرفین را ضروری خواند و بر حمایت همه جانبه سازمان ملل تاکید کرد.
وضعیت انسانی در افغانستان
در ادامه وزیر امور خارجه کشورمان با دبیرکل سازمان ملل درباره مسائل افغانستان گفتگو کرد. امیرعبداللهیان ضمن تاکید بر تشکیل دولت فراگیر، وضعیت انسانی در این کشور خطرناک در آستانه فصل سرما را نگران کننده خواند.
وی وجود بحران مهاجرت، تحریم منابع مالی مردم افغانستان و اقدامات تروریستی داعش را از جمله عوامل بحران زا در افغانستان برشمرد.
آنتونیو گوترش ضمن ابراز نگرانی نسبت به بحران گسترده بخصوص بحران انسانی در افغانستان، بر ضرورت تزریق نقدینگی به اقتصاد این کشور تاکید کرد.
دبیرکل سازمان ملل افزود: ما در تلاشیم تا ساز و کاری برای تزریق نقدینگی به اقتصاد افغانستان از طریق ایجاد یک صندوق پولی بین المللی به کمک بانک جهانی و چند کشور دیگر، علیرغم وجود تحریم‌ها ایجاد کنیم.
خطیب زاده همچنین در نشست خبری روز دوشنبه گفت که ایران مردم افغانستان را تنها نخواهد گذاشت.
گفتنی است وزیر امور خارجه ۲۶ مهر ماه نیز در گفت‌وگوی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل با بیان اینکه مایل نیستیم تبادل زندانیان به مذاکرات هسته‌ای گره بخورد، گفت: از مذاکراتی که نتایج عملی ملموس داشته باشد حمایت می‌کنیم و چنانچه اعضای برجام به تعهدات کامل خود عمل کنند، ایران نیز به تعهداتش بازمی‌گردد.
مذاکرات وین، آماج هجمه امپراتوری رسانه‌ای غرب
ایرنا نوشت: ساعاتی بعد از پایان روز نخست مذاکرات وین برای لغو تحریم که عصر دوشنبه در هتل کوبورگ وین و به رغم اینکه ریاست اروپایی نشست آن را «بسیار مثبت» ارزیابی کرد، موج گسترده ای از هجمه امپراتوری رسانه ای غرب با هدف القای تصویری وارونه از واقعیت های حاکم بر روز نخست این گفت و گوها براه افتاد.
صف اول هجمه امپراتوری رسانه ای غرب علیه ایران که این بار ماموریتش سیاه نمایی فضای مثبت روز اول مذاکرات برای لغو تحریم ها بود، خبرنگاران برخی رسانه های غربی حاضر در محل مذاکرات بودند که با انتشار مطالب غیررسمی در فضای مجازی، برای وارونه جلوه دادن فضای حاکم بر گفت و گوها، دست به کار شدند.
«لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال که از نزدیک اخبار و تحولات مرتبط با برجام و مذاکرات مرتبط با آن را دنبال می کند و توئیت های پرتعداد او در فضای مجازی و گزارش های او در این روزنامه، از چشم کمتر مخاطب این رسانه مخفی می ماند، عصر و شامگاه دوشنبه در لابلای سیل توئیت هایش درباره اخبار مذاکرات وین، شیطنیت هایی هم با هدف غبارآلود کردن فضای مثبت مذاکرات انجام داد.
او در یکی از توئیت هایش، بدون اشاره به منبع مشخص و در خبری مبهم و با هدف ایجاد ابهام و تردید در فضای مذاکرات نوشت: طبق معمول در مذاکرات وین، برخی منابع غربی در اظهارنظرهایی محرمانه می گویند که فضای مذاکرات روز دوشنبه چندان هم مثبت نبوده است اگرچه برخی مقامات در اظهارنظرهای رسانه ای و علنی، مذاکرات را مثبت ارزیابی کردند . آنها البته نمی گویند که مذاکرات دوشنبه کاملا منفی بوده اما این طور گفته اند که هنوز معلوم نیست تیم مذاکره کننده ایران برای مذاکرات جدی آماده است یا نه.
خانم «استفانی لیختن اشتاین» خبرنگار حوزه سیاست خارجی هم که برای روزنامه آمریکایی پولیتیکو و برخی دیگر رسانه غربی قلم می زند، برای پوشش مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ در وین مستقر شده است.
او دریکی از توئیت هایش ، با هدف ایجاد ابهام درباره اهداف هیات مذاکره کننده ایران ، به نقل از منابعی بی نام و نشان و بدون ذکر نام یا آدرس منبع می نویسد: منابع غربی در روز نخست مذاکرات گفتند معلوم نیست تا چه میزان ایران آماده انجام توافق است.
او به نقل از منابع نامشخص نوشت: معلوم نیست آیا ایران برای مذاکره به وین آمده یا فقط تظاهر به انجام مذاکره می کند؟
این خبرنگار روزنامه آمریکایی پولتیکو در ادامه توئیت خود می نویسد: منابعی گفته اند که ایران مواضع زیاده خواهانه خود را در نشست کمیسیون مشترک تکرار کرده و از لحن منفی و ضدآمریکایی استفاده کرده است.
خانم استفانی در ادامه رشته توئیت خود آورده است: منابع همچنین می گویند که دو روز آینده(سه شنبه و چهارشنبه که قرار است کارگروه هایی با موضوع لغو تحریم ها و مسائل هسته ای ایران تشکیل شود) می تواند به نوعی راستی آزمایی باشد و تا حدودی فضا را روشن کند.
خبرگزاری انگلیسی رویترز هم در اقدامی جهت دار و هدفمند برای کم اهمیت جلوه دادن اظهارنظرهای مثبت دیپلمات ها درباره روز نخست مذاکرات، در گزارش خود از مذاکرات روز دوشنبه وین، اینگونه تیتر زد: "مذاکرات هسته ای ایران از سرگرفته شد؛ اظهارنظرهای خوش بینانه به رغم وجود بدبینی ها".
رویترز درشروع گزارش خود نوشت که "همزمان با ازسرگرفته شدن مذاکرات وین درباره موضوع هسته ای ایران بعد از پنج ماه، به رغم مواضع سختی که تهران بطور علنی مطرح کرد و قدرتهای غربی آن را غیرسازنده دانستند، دیپلمات های اتحادیه اروپا، ایران و روسیه نسبت به روز نخست این گفت و گوها ابراز خوش بینی کردند ."
تعداد قابل توجهی از رسانه های غربی-آمریکایی همسو با مواضع کاخ سفید نیز این گزارش رویترز را انعکاس دادند.
خبرگزاری آمریکایی اسوشیتدپرس هم در گزارشی با عنوان "مذاکرات هسته ای ایران در هاله ای از ناامیدی در وین از سرگرفته شد" تقلا کرد تا تصویری از یاس و ناامیدی از روز نخست مذاکرات که به اذعان انریکه مورا دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا و رئیس این دور از مذاکرات فضایی بسیار مثبت بر آن حاکم بود، به مخاطبان القا کند.
این گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس در چندین رسانه غربی-آمریکایی همسو با مواضع واشنگتن در قبال ایران، انعکاس یافت.
مخابره این دست توئیت ها، خبرها و گزارش ها از روز نخست مذاکرات تیم دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران با گروه ۱+۴ با محوریت لغو تحریم های ظالمانه آمریکا علیه ملت ایران، اگرچه در نگاه اول صرفا انتشار یک سری اظهارنظرها از جناب منابعی ناشناخته و مبهم به نظر می رسد، در واقع اقداماتی هدفمند هستند که پشت پرده آن، تقلا برای القای یاس و ناامیدی و تاثیر منفی بر فضای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایران در شرایط حساس کنونی است.
این فضاسازی رسانه ای غربی-آمریکایی در حالی آغاز شده است که انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و رئیس نشست کمیسیون مشترک برجام پس از برگزاری روز نخست مذاکرات، در جمع خبرنگاران حضور یافت و با ابراز امیدواری نسبت به اینکه این دور از گفت و گوها، به لغو تحریم های امریکا علیه ایران بیانجامد، روز نخست مذاکرات وین را مثبت ارزیابی کرد.
مورا به صراحت گفت که ایران روی موضوع لغو تحریم ها مصمم است و در نشست امروز مایل بود تا به صحبت‌های طرف های مقابل گوش کند.
علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران یکشنبه شب و در آستانه دور جدید مذاکرات وین گفت با اراده جدی و تدارک قوی برای لغو تحریم های غیرقانونی و ظالمانه وارد گفت‌وگوها شده‌ایم.
.png)
باقری افزود که در این جلسات، بحث‌های مختلف و مفیدی را با دو طرف روسی و چین برای آمادگی آغاز گفت‌وگوهای ایران و چهاربه‌علاوه یک در دور جدید گفت‌وگوها که هشتم اذر در وین آغاز خواهد شد داشتیم.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران با یک اراده جدی و تدارک قوی برای لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه وارد گفت‌وگوها شده است. ترکیب هیات جمهوری اسلامی ایران نشان دهنده این عزم و جدیت جمهوری اسلامی ایران برای برداشتن گام‌های جدی در زمینه لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه آمریکایی ها علیه ملت ایران دارد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به طور موثر برای تامین هدف جمهوری اسلامی ایران در زمینه لغو این تحریم‌ها نقش داشته باشد.
براساس این گزارش، علی باقری رئیس هیات مذاکره کننده ایران در وین در این نشست ضمن تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران، بر لزوم لغو تمامی تحریم‌های غیرانسانی و قهرآمیز آمریکا علیه ملت ایران تأکید و تصریح کرد که ضروری است مسئله رفع تحریم‌ها در اولویت نخست گفت‌وگوها قرار گیرد.
رئیس هیأت ایرانی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران در عمل پایبندی خود به تعهداتش را نشان داده است، بر عزم و اراده جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به تفاهمی عادلانه که تأمین‌کننده منافع مشروع ایران باشد، تأکید کرد.
باقری با اشاره به ادعای برخی طرف‌های غربی برای احیای برجام تأکید کرد تا زمانی که کارزار فشار حداکثری آمریکا نفس می‌کشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست.
مذاکره‌کننده ارشد ایران در این نشست همچنین با یادآوری سالگرد شهادت شهیدان شهریاری و فخری‌زاده، یاد و خاطره تمام شهدای هسته‌ای ایران را گرامی داشت.
در این نشست که در فضایی حرفه‌ای و جدی برگزار شد، توافق شد که نشست کارگروه لغو تحریم‌ها صبح فردا برگزار شود.
به گزارش کبنا، آرمان ملی نوشت: دوشنبه موعود در 8 آذر 1400 فرا رسید تا دور هفتم مذاکرات احیای برجام در هتل پله‌کوبورگ وین پس از چند ماه از سر گرفته شود. همه طرف‌های توافق با هیأتی به وین آمده‌اند تا در راستای دستیابی به توافقی خوب و مطلوب گرد هم نشسته و مذاکره کنند تا در نهایت به نتیجه‌ای مشترک دست یابند. این در حالی است که کمی آن طرف‌تر نیز عضو سابق و خارج شده از توافق یعنی ایالات متحده آمریکا مترصد است که شرایط به سمت و سویی برود که این کشور هم مجدداً به برجام بازگردد. هر چند که موضع ایران از ابتدا تا کنون این بوده که آمریکا صرفاً با برداشتن همه تحریم‌ها بلیط بازگشت به برجام را خواهد گرفت و در غیر این صورت ایران و 1+4 در قالب برجام به مذاکره خواهند پرداخت. آنچه که مسلم است در این دور از مذاکرات وقتی برای هدر دادن وجود ندارد چرا که طرفین از مطالبه یکدیگر خبر دارند و چارچوب نیز تعیین شده است. لذا مسائل خارج از توافق و مسائل ثانویه‌ای طرح و بررسی نخواهد شد. این در حالی است که همزمان با فرا رسیدن موعد مذاکرات برای احیای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، رایزنی‌های فشرده برجامی برای احیای توافق هسته‌ای از تهران تا بروکسل و مسکو و از بروکسل تا واشنگتن ادامه داشته و همه طرف‌ها در تلاشند تا به هر نحوی که شده فضا را برای آغاز هرچه زودتر مذاکرات دور هفتم احیای برجام، آماده کنند. در این راستا از روز شنبه که هیآت‌های کشورهای عضو وارد وین شده‌اند دیدارهای دو یا چند جانیه‌ای با یکدیگر و همچنین هماهنگ کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشته‌اند. از طرفی مذاکرات کارشناسی هیات‌های ایران، روسیه و چین نیز از صبح روز یکشنبه در وین آغاز شده و این گفت‌وگوهای دو جانبه و سه جانبه ادامه دارد. علی باقری، معاون وزیر امور خارجه کشورمان هم که از روز شنبه برای شرکت در نشست مشترک برجام در سطح معاونان وزیران امور خارجه ایران و 1+4 در وین به سر می‌برد در ادامه دیدارهای کارشناسی و سیاسی خود و پس از رایزنی با نمایندگان روسیه و چین، با انریکه مورا، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت‌وگو کرده است. با این حال هر چند که همه طرف‌های برجام نسبت به مذاکرات و رسیدن به توافقی سازنده و مطلوب خوشبین هستند اما نباید از وجود اختلافاتی که مذاکرات را به چالش می‌کشند نیز چشم پوشی کنیم. قدر مسلم میان موضع و خواسته‌های ایران و 1+4 فاصله بسیاری است و اروپایی‌ها نیز مسائلی مدنظر دارند که تحقق آنها را به نوعی پیشرفت در مذاکرات قلمداد می‌کنند. آنچه مسجل است رسیدن به توافق مستلزم این است که طرفین به نقطه اشتراکی در مذاکرات دست پیدا کنند و برخی تحلیلگران بر این باورند که این فهم مشترک نیز جز با کاهش انتظارات طرفین حاصل نخواهد شد. حال باید دید در استارت کار که از دوشنبه خورده تا چه زمانی در ادامه مذاکرات جهت حصول توافق و نتیجه نهایی باید منتظر بمانیم.
آغاز مذاکرات
دور جدید مذاکرات ایران و 1+4 و آمریکا در سطح معاونان و مدیران سیاسی وزیران خارجه این کشورها در هتل کوبورگ وین آغاز به کار کرد. علی باقری معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان ریاست هیات ایرانی را به عهده دارد. در این مذاکرات همچنین مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی، رضا نجفی معاون امور حقوقی و بین المللی وزارت امور خارجه، غلامرضا پناهی معاون امور ارزی و بین الملل بانک مرکزی، علی فکری معاون وزیر امور اقتصادی و دارایی، احمد اسدزاده سرپرست معاونت بین الملل و بازرگانی وزارت نفت و ابراهیم شیبانی رییس کمیسیون اقتصادی شورای راهبردی روابط خارجی به همراه تیم‌های کارشناسی‌شان علی باقری را همراهی می‌کنند. شایان ذکر است ترکیب هیات اصلی مذاکره کننده به سرپرستی علی باقری تقریباً همان ترکیب قبلی است و تغییر قابل توجهی نداشته‌است. جوزپ بورل، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا به همراه هیات‌های سیاسی و دیپلماتیک انگلیس، آلمان، فرانسه، چین، روسیه و آمریکا در وین حضور دارند. البته هیات آمریکایی با توجه به خروج این کشور از برجام به طور مستقیم در مذاکرات حضور ندارد و توسط هماهنگ‌کننده مذاکرات در جریان جزییات بحث قرار می‌گیرد. مذاکرات احیای برجام در شش دور قبلی نیز بدون حضور رسمی هیات آمریکایی در اتاق مذاکرات برگزار شد. مذاکرات احتمالاً چند روز به طول می‌انجامد و هیچ ضرب‌الاجلی برای پایان این دور از گفت‌وگوها در نظر گرفته نشده‌است. این در حالی است که میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی در وین در صفحه توئیترش نوشت: نشست غیررسمی هماهنگی شرکای برجام (بدون ایران و آمریکا) برای آمادگی جهت نشست رسمی کمیسیون مشترک و آغاز دور هفتم مذاکرات وین در حال برگزاری است.
اولویت لغو تحریم‌هاست
معاون سیاسی وزارت خارجه ایران تاکید کرد: ایران با یک اراده جدی و با یک تدارک قوی برای لغو تحریم‌های ظالمانه وارد گفتگوهای وین شده است. علی باقری افزود: ترکیب هیات جمهوری اسلامی ایران نشاندهنده این عزم و جدیت برای برداشتن گام‌هایی جدی در زمینه لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه آمریکائی‌ها علیه ملت ایران دارد و امیدواریم این گفتگوها در تأمین هدف ایران برای لغو تحریم‌ها نقش مؤثر داشته باشد. رئیس تیم مذاکره کننده ایرانی تصریح کرد: طبیعی است در این دور از مذاکرات تمرکز و اولویت اصلی بر مساله لغو تحریم‌هاست. موافقت ایران بر پایه ۶ دور قبلی مذاکرات نشست روز نخست کمیسیون مشترک برجام بین دیپلمات‌های ارشد گروه 1+4 اتحادیه اروپا و نمایندگان جمهوری اسلامی ایران پس از حدود دو ساعت پایان یافت. هیات آمریکایی نیز به ریاست رابرت مالی در وین حضور دارد اما به‌صورت مستقیم در مذاکرات حضور ندارد. بعد از پایان نشست دیروز میخائیل اولیانوف نماینده روسیه نزد سازمان‌های بین المللی در وین در توئیتی نوشت شرکت کنندگان در این نشست درخصوص برداشتن گام‌های فوری بعدی توافق کردند؛ نشستی که کاملاً موفقیت آمیز آغاز شد. انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا گفت که مذاکرات جاری در روزهای آینده نیز ادامه خواهد یافت. او گفت تمام طرف‌ها برای احیای مفاد برجام مصمم هستند. این مقام اروپایی گفت که امروز سه شنبه کارگروهی برای گفت و گو در خصوص لغو تحریم‌ها شروع به کار می‌کند و روزچهارشنبه هم کارگروه هسته‌ای تشکیل می‌شود. او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا وی انتظار دارد که وزیران خارجه کشورهای شرکت کننده در نشست امروز، برای حضور در نشستی دیگر دعوت شوند، گفت که که چنین نشستی دست کم در آینده نزدیک انتظار نمی‌رود. انریکه مورا افزود: «من از طرف تمام مشارکت کنندگان برجام صحبت می‌کنم که از بازگشت به وین برای شرکت در دور هفتم مذاکرات خرسند هستیم.» این مقام اروپایی همچنین گفت که ایران موافقت کرد تا جلسات را بر پایه ۶ دور قبلی ادامه دهد.
خوشبین هستم
علی باقری، سرپرست هیات ایرانی در پایان نشست کمیسیون مشترک برجام گفت: خوشبین هستم. معاون وزیر خارجه ایران در پایان نشست کمیسیون مشترک برجام در پاسخ به سؤال یک خبرنگار که پرسید آیا خوشبین هستید گفت: «بله.»
مذاکرات سرنوشت‌ساز
احمد زیدآبادی در مطلبی برای اعتماد نوشت: روندی که در وین آغاز شده است، بی‌هیچ مبالغه‌ای برای جامعه ایرانی سرنوشت‌ساز است. به عبارت روشن‌تر، نتیجه مذاکرات وین جهتِ آینده کشور ما را به‌طور بنیادی رقم می‌زند. این نکته را به تلویح در یادداشتی در بهار سال 1400 در یکی از نشریات کشور یادآور شدم و اکنون لازم است که به صراحت مورد تأکید قرار گیرد. به احتمال بسیار، مذاکرات وین فراز و فرودهای متناوبی خواهد داشت و چه‌بسا در مراحلی، ادامه آن به مویی بند شود. مهم اما این است که در زمانبندی مورد نظرِ طرف‌های ذی‌ربط، این مو قطع نشود و مذاکرات تا دستیابی به توافقی محکم و متوازن ادامه یابد. این همه تأکید بر لزوم دستیابی به توافق، به این علت است که شکست احتمالی مذاکرات، ایران را وارد یکی از دشوارترین مراحل تاریخ خود خواهد کرد؛ وضعیتی که شاید از زمان ظهور دولت مادها در این سرزمین فقط به‌طور انگشت‌شمار پدید آمده است. برخی نیروهای متنفذِ اصولگرا در دوره ریاست‌جمهوری حسن روحانی، چشم‌اندازی از این دشواری نداشتند و تا اندازه‌ای به همین علت، به موفقیت مذاکرات وین به دست هیات مذاکره‌کننده قبلی، تمایلی نشان نمی‌دادند یا نسبت به آن بی‌تفاوت بودند. در واقع انتخابات ریاست‌جمهوری خرداد سال جاری با همه حرف و حدیث‌های مربوط به آن، در تحولی به ظاهر منفی اما به باطن مثبت، همان نیروهای متنفذ را در معرضِ امور اجرایی کشور قرار داده است. آنها در چهار ماه اخیر، پاره‌ای از معضلاتِ ژرف و بی‌سابقه اقتصادی و اجتماعی جامعه ایرانی را از نزدیک لمس کرده‌اند و به احتمال زیاد، چشم‌انداز دشوار شرایط کشور در صورت شکست مذاکرات، برای‌شان عیان و آشکار شده است. در حقیقت، عمده‌ترین دلیلِ خوش‌بینی راقم این سطور به نتیجه مذاکرات نیز همین نکته است! در روند تحول و تطور دولت‌ها، معمولاً دورنمای بدیل‌های خطرناک است که غریزه عملگرایی و واقع‌بینی را در بین زمامداران بیدار می‌کند و آنان را به تجدیدنظر در راه و روش‌های مرسوم‌شان وامی‌دارد.
با این‌همه، «تجدیدنظر» همیشه و به خصوص‌درجایی‌که ایستایی و انجماد به نوعی ارزش تبدیل شده باشد، با دشواری و احساس شرمندگی و سرافکندگی همراه می‌شود و این درست همان چیزی است که سرنوشت مذاکرات وین را تهدید می‌کند. در چنین وضعیتی، مکانیسمِ ذهنی خودفریبی فعال می‌شود و نیروهای شریک در تصمیم‌گیری به جای مشاهده واقعیات عینی و تعبیر و تفسیر واقع‌بینانه آنها، به تحلیل‌های دل‌خوش‌کننده مشاورانی منفک از واقعیت اجتماعی پناه می‌برند و بدین وسیله بین ذهنیتِ خود و عالم واقع پرده و حجابی ضخیم پدید می‌آورد، به‌طوری که اگر فردی درصدد بازگشایی چشم آنان به روی واقعیات برآید با انواع تهمت‌ها و برچسب‌ها رانده و مطرود می‌شود. چنین شیوه و رویکردی بدون تردید سر از فاجعه در می‌آورد و موجبات پشیمانی را فراهم می‌کند. پشیمانی اما هرگز سودی نداشته و نخواهد داشت. متأسفانه در شرایط امروز ایران همچنان محافل تأثیرگذاری به سختی می‌کوشند تا اوهام و خیالات خود را به اسم تحلیل‌های واقع‌بینانه به مراکز تصمیم‌گیری منتقل کنند و عملاً خاکستر به چشم تصمیم‌گیران و مذاکره‌کنندگان بپاشند. برای بی‌اثر کردن این نوع کوشش‌ها، بسیار لازم است در جریانِ مذاکرات، فضای باز و امنی برای اظهارنظر صریح عموم کارشناسان و صاحب‌نظران و علاقه‌مندان به این موضوع در کشور فراهم شود تا از تبادل آزاد آراء و نظرات مختلف با یکدیگر، حقایق مکشوف و تهدیدها و فرصت‌های پیش روی کشور تبیین شود. تا این لحظه بدبختانه هنوز هم نمی‌توان از مخاطراتی که در صورت شکست مذاکرات وین دامن کشور را خواهد گرفت به روشنی سخن گفت و درباره آنها استدلال کرد. در واقع، همان محافلی که قصد خودفریبی یا دیگرفریبی دارند، اخطارها و هشدارها را به معنای خالی کردن دل مردم و تضعیف روحیه آنان و نوعی اعمال فشار علیه هیات مذاکره‌کننده و «بازی در زمین دشمن» تعبیر و تفسیر می‌کنند و عملاً راه آن را مسدود می‌سازند. در حقیقت، این رفتار به خودی خود، نشانه احساس ضعفِ مفرط و عدم اعتماد به نفس است و طرفِ مقابل نه فقط ضعف نهفته در پشت آن را سریع درمی‌یابد بلکه بیشترین بهره‌برداری را هم در جهت تأمین منافع خود از آن می‌کند. در هر صورت در حالی که رسانه‌های امریکا به عنوان کشورِ مقابل جمهوری اسلامی در مذاکرات وین، با کمترین محدودیتی برای بازتاب نظرات کاملاً مغایر درباره نوع مواجهه دولت جو بایدن با این ماجرا و هشدار نسبت به پیامدهای شکست یا موفقیت مذاکرات روبرو نیستند، وسوسه اعمال فشار به رسانه‌های ایرانی درباره نوع پوشش روند مذاکرات و تحلیل‌های مربوط به آن، از هر جهت زیانبار و به ضرر نتیجه مذاکرات است. خلاصه کلام اینکه، هیات ایرانی در هیچ شرایطی نباید دست خالی میز مذاکرات وین را ترک کند، زیرا شرایط داخلی و منطقه‌ای و بین‌المللی کشور پس از شکست احتمالی مذاکرات خیلی‌خیلی متفاوت از شرایط کنونی آن خواهد شد؛ فعلاً چیزی بیش از این نمی‌توان گفت.
تیم وین و افکارِعمومی
محمد مهاجری نیز در این زمینه نوشت: تیم دیپلماسی ایران اکنون در وین است و مذاکرات ادامه دارد. صرف‌نظر از توانمندی تیم و محتوای مذاکرات و اهداف‌شان یک نقیصه مهم آن را آزار می‌دهد. در زمان مذاکرات برجام (در دوره ظریف) ظرفیت بسیاری از رسانه‌های داخلی و خارجی جذب تیم دیپلماسی ایران شد. گرچه بخشی از آن به دلیل مهم بودن آن رخداد بود اما قسمت بزرگ‌ترش، به اهمیت دادن به کار رسانه‌ای برمی‌گشت. ظریف و عراقچی خودشان و رفتارشان به مثابه «رسانه» عمل می‌کردند. حتی رسانه‌های وابسته به امریکا و لابی صهیونیست‌ها که به دنبال تخریب مذاکرات و برهم زدن برجام بودند، مسحور فضایی بودند که دیپلمات‌های ایران آن را می‌ساختند. حضور خبرنگارانی از کشورمان (که در اکثر موارد با هزینه شخصی رسانه‌ها صورت می‌گرفت) نشان از رغبت به فعالیت خبری ـ تحلیلی داشت. معنا و مفهوم این رفتارها آن بود که برای تیم مذاکره، افکارِعمومی اهمیت داشت و از آن به عنوان یک حامی معنوی بهره می‌برد. اما تیم کنونی مذاکره، همانند قبل در دوره روحانی (از زمان سعید جلیلی) خود را بی‌نیاز از ساپورت رسانه‌ای و پشتیبانی افکارِ عمومی می‌بیند و شاید ترجیح می‌دهد افراد خاصی را با گرایش‌های کاملاً همسو به همراه داشته باشد تا مبادا خبری از زیر دست‌شان در برود! به عنوان یک عنصر رسانه‌ای معتقدم روند خبری حاکم بر مذاکرات وین و تیم اعزامی، خروجی ارزشمندی برای رسانه‌ها نخواهد داشت. سکوت خبری یا سوگیری انحصاری رسانه‌ای، بیش از پیش از هر کسی، به خود تیم و نیز منافع ملی زیان وارد خواهد کرد. نمی‌خواهم بدبینانه بگویم که رفتار رسانه‌ای تیم ناشی از ترس آنها از ظهور و بروز اشتباهاتشان است اما عملکرد گذشته آنها چنین وضعیتی را گزارش می‌دهد. اهالی رسانه به یاد دارند در دوران احمدی‌نژاد و جلیلی، خبرهای مذاکرات و حتی تحریم‌هایی که به‌صورت رگبار قطعنامه می‌بارید، تنها در قالب چند سطر خبر فرمایشی برای همه ارسال می‌شد و حتی انتشار کمی متفاوت می‌توانست برای اصحاب رسانه‌ها دردسر بیافریند. تیم مذاکره ظاهراً تصورش این است که 9 ـ 8 سال گذشته همه‌چیز فریز شده و مذاکرات دوباره به نقطه اول برگشته و می‌توان مانند سابق، رسانه‌ها را مدیریت کرد.
کاش می‌شد!
نخستین زورآزمایی در کوبرگ
اعتماد در باره اولین مذاکرات وین نوشت: عصر روز گذشته سه معاون وزیر خارجه ایران در امور سیاسی، حقوقی و اقتصادی در حالی مقابل مدیران سیاسی اتحادیه اروپا، تروییکای اروپایی و سفرای روسیه و چین نزد سازمان‌های بین‌المللی در وین در سالن مذاکرات هتل کوبرگ نشستند که هیات ایرانی دستورکار لغو تحریم‌ها را به عنوان محور اصلی رایزنی‌ها اعلام کرده اما تروییکای اروپایی و ایالات متحده بر لزوم بازگشت ایران به تعهدات هسته‌ای‌اش طبق برجام تاکید دارند و البته از اجرای کامل برجام توسط تمام اعضای اولیه سخن می‌گویند. روسیه و چین نیز در این میان با ادبیات محافظه‌کارانه‌تری سخن می‌گویند و هر چند به صراحت بر لزوم لغو تحریم‌ها علیه ایران تاکید دارند اما در چینش کلمات، بازگشت همزمان یا با فاصله بسیار اندک دو طرف به اجرای تعهدات برجامی را راهکار مفید در مسیر بازگشت همه به اجرای برجام می‌دانند.
هرچند که هیات مذاکره‌کننده ایران برای نخستین‌بار از زمان تغییر دولت در ایران، در جلسه کمیسیون مشترک برجام شرکت کرد، اما روند برگزاری جلسات مقدماتی، اصل نشست و رایزنی‌های پس از آن مانند دوره‌های پیشین و در دولت دوازدهم بود. علی باقری که روز شنبه به وین رسیده بود از 48 ساعت باقیمانده تا برگزاری نشست کمیسیون مشترک برای انجام رایزنی‌های دو و چندجانبه با اعضای باقیمانده در توافق استفاده و ملاقات‌های دوجانبه و سه‌جانبه‌ای را در سطوح کارشناسی و سطح روسای هیات‌های چین و روسیه و همچنین با «انریکه مورا» هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپا برگزار کرد.
«انریکه مورا»، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام نیز در توییت اعلام کرد: «به وین برای دور هفتم مذاکرات به منظور بازگرداندن برجام به مسیر اصلی بازگشتیم. تلاش‌های مقدماتی فشرده در جریان است.»
انریکه مورا تا پیش از نشست کمیسیون مشترک برجام با علی باقری و «وانگ کان» (نماینده چین در مذاکرات وین) و «میخاییل اولیانوف» (نماینده روسیه در مذاکرات وین) و همچنین همکارانش از تروییکای اروپایی و امریکا دیدار کرد.
درحالی‌که دولت اتریش به عنوان میزبان این گفت‌وگوها با انتقال مذاکرات به هتل کوبرگ تلاش کرده امنیت هیات ایرانی در مقابل اعتراض‌های مخالفان نظام در این شهر را تأمین کند و همزمان با استقرار چادر بزرگی مقابل هتل کوبرگ جایگاهی را هم به خبرنگاران، عکاسان و تصویربرداران اختصاص داده است به نظر نمی‌رسد که این دور از رایزنی‌ها چندان به درازا بینجامد. در حقیقت نخستین نشست کمیسیون مشترک برجام به فرصتی برای نخستین مذاکرات چندجانبه 1+4 با ایران و همچنین نخستین رایزنی‌های ولو غیرمستقیم مذاکره‌کنندگان جدید ایران با هیات امریکایی تبدیل شده و به نظر می‌رسد که در این مرحله دوطرف ترجیح بدهند مواضع مذاکراتی خود را بیش از پیش تبیین کنند. البته در این مرحله هر دو طرف با خواسته‌های حداکثری پای میز مذاکره حاضر شدند، اما تجربه این قبیل مذاکرات نشان داده که خواسته حداکثری الزاماً خواسته نهایی نیست. از سوی دیگر تیم ایران ترجیح می‌دهد در این مرحله چندان مشت خود را باز نکند و شفاف‌سازی بیشتر مواضع مذاکراتی را به دور بعدی شاید در آینده‌ای نه چندان دور موکول کند. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد که نتیجه نخستین دور رایزنی‌های هیات جدید مذاکره‌کننده ایران با طرف مقابل نه توافق باشد و نه بتوان از آن با عنوان شکست در احیای برجام یاد کرد.
تلاش تل‌آویو برای تخریب روند مذاکرات
آغاز مذاکره برای احیای برجام در دولت جدید ایران پس از وقفه‌ای 5 ماهه همزمان که سبب امیدواری‌هایی برای نجات توافق هسته‌ای شده، تلاش مخالفان این توافق مانند رژیم اسراییل برای تخریب روند آغاز شده را هم کلید زده است. همزمان با مذاکرات وین، «نفتالی بنت» نخست‌وزیر رژیم اسراییل از قدرتهای جهانی خواست تسلیم آنچه «باج‌خواهی هسته‌ای ایران» خواند، نشوند. به گزارش «آسوشیتدپرس»، بنت در بیانیه‌ای ویدیویی خطاب به نمایندگان کشورهایی که مذاکرات را با ایران آغاز کرده‌اند، گفت که تهران «به دنبال پایان دادن به تحریم‌ها در ازای تقریباً هیچ چیز و دست‌نخورده نگه داشتن برنامه هسته‌ای خود در عین دریافت صدها میلیارد دلار پس از رفع تحریم‌هاست.»
«یاییر لاپید»، وزیر امور خارجه رژیم اسراییل نیز روز گذشته با «لیز تراس»، وزیر خارجه بریتانیا علیه ازسرگیری مذاکرات «وین» درباره احیای برجام دیدار و گفت‌وگو کرد. لاپید و تراس که روز گذشته به‌طور مشترک یادداشتی را علیه برنامه هسته‌ای ایران در روزنامه انگلیسی «دیلی‌تلگراف» منتشر کرده بودند، در کنفرانس خبری مشترک در لندن نیز ادعاهای ضدایرانی را تکرار کردند. لاپید در این کنفرانس خبری با جوسازی علیه مذاکرات وین گفت: «ایرانی‌ها برای تنها یک هدف به این گفت‌وگوها آمده‌اند و آن برداشته شدن تحریم‌هاست. آنها به پول نیاز دارند. برای حزب‌الله، برای سپاه قدس، برای شبکه تروریستی جهانی خود و برای تداوم رقابت به سوی سلاح هسته‌ای.»
لاپید در ادامه لفاظی‌های خود علیه ایران مدعی شد: «آنها با زمان بازی می‌کنند و میلیاردها دلار از رفع تحریم‌ها به دست می‌آورند و همچنان به فریب جهان ادامه می‌دهند و به‌طور مخفیانه برنامه هسته‌ای خود را پیش می‌برند، این چیزی است که آنها در گذشته هم انجام داده‌اند و این‌بار نیز انجام می‌دهند.»
ابراز رضایت ایران، روسیه و اتحادیه اروپا
نخستین نشست کمیسیون مشترک برجام با حضور هیات جدید مذاکره کننده ایران و هفتمین دور رایزنی‌ها برای احیای برجام از ابتدای سال جاری تاکنون پس از قریب به دو ساعت و 15 دقیقه به پایان رسید. میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه مانند همیشه نخستین فردی بود که روایت خود از این نشست را منتشر کرد. اولیانوف نوشت: «دور هفتم مذاکرات وین بسیار موفقیت‌آمیز آغاز شد. شرکت‌کنندگان در این نشست بر سر برداشتن گام‌های فوری بیشتر توافق کردند.»
انریکه مورا، معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا دومین فردی بود که روایت خود از نخستین نشست چندجانبه 1+4 با ایران را در جمع خبرنگاران مطرح کرده و گفت: خوشحالیم که به وین بازگشتیم. در این دور از مذاکرات، تمرکز فقط بر تحریم‌ها نیست. کارگروه رفع تحریم (که در دورهای پیشین مذاکراتی تعریف شده بود) از روز سه‌شنبه (امروز) و کارگروه مسائل هسته‌ای از روز چهارشنبه، کار خود را آغاز خواهند کرد. در چندماه اخیر برنامه هسته‌ای ایران توسعه و تحریم علیه ایران ادامه یافته لذا ضرورت فوری برای بازگشت به برجام احساس می‌شود. ایران پذیرفته است که بر اساس شش دور اول مذاکرات، کار جلو برود، اما می‌خواهد «حساسیت‌های سیاسی» دولت جدید تهران در مذاکرات گنجانده شود.
مورا در پاسخ به پرسشی درباره احتمال برگزاری نشست وزرای کشورهای عضو برجام اعلام کرد که فکر نمی‌کند این نشست در آینده بسیار نزدیک برگزار شود. او همچنین در پاسخ به پرسشی درباره دلایل طولانی شدن نشست کمیسیون مشترک برجام گفت که رییس هیات مذاکره‌کننده ایران جدید بود و مایل بود نقطه نظرات خود را شرح دهد.
علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه نیز در این نشست ضمن تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران، بر لزوم لغو تمامی تحریم‌های غیرانسانی و قهرآمیز امریکا علیه ملت ایران تاکید و تصریح کرد ضروری است مساله رفع تحریم‌ها در اولویت نخست گفت‌وگوها قرار بگیرد.
رییس هیات ایرانی در این مذاکرات با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در عمل پایبندی خود را به تعهداتش در برجام نشان داده، بر عزم و اراده ایران برای رسیدن به تفاهمی عادلانه که تأمین‌کننده منافع مشروع ایران باشد، تاکید کرد.
باقری با اشاره به ادعای برخی طرف‌های غربی برای احیای برجام افزود: تا زمانی که کارزار فشار حداکثری امریکا نفس می‌کشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست. مذاکره‌کننده ارشد ایران در این نشست همچنین با یادآوری سالگرد شهادت شهیدان شهریاری و فخری‌زاده، یاد و خاطره تمام شهدای هسته‌ای ایران را گرامی داشت.
علی باقری، معاون سیاسی وزیر خارجه در این نشست ضمن تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران، بر لزوم لغو تمامی تحریم‌های غیرانسانی و قهرآمیز امریکا علیه ملت ایران تاکید و تصریح کرد ضروری است مساله رفع تحریم‌ها در اولویت نخست گفت‌وگوها قرار بگیرد. رییس هیات ایرانی در این مذاکرات با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در عمل پایبندی خود را به تعهداتش در برجام نشان داده، بر عزم و اراده ایران برای رسیدن به تفاهمی عادلانه که تأمین‌کننده منافع مشروع ایران باشد، تاکید کرد. باقری با اشاره به ادعای برخی طرف‌های غربی برای احیای برجام افزود: تا زمانی که کارزار فشار حداکثری امریکا نفس می‌کشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست. مذاکره‌کننده ارشد ایران در این نشست همچنین با یادآوری سالگرد شهادت شهیدان شهریاری و فخری‌زاده، یاد و خاطره تمام شهدای هسته‌ای ایران را گرامی داشت.
محمد سالاری، فعال سیاسی اصلاح‌طلب نوشت: مذاکراتی بر پایه متن برجام که دیگر نه مایه سرافکندگی انقلابیون است و نه کسی تلاش دارد تا آن را در مقابل دیدگان عموم و در صحن مجلس به آتش بکشد.
اعتمادآنلاین| محمد سالاری، فعال سیاسی اصلاح طلب برای روزنامه اعتماد نوشت: حدود سه ماه طول کشید تا دولت سیزدهم بتواند زمان آغاز مذاکرات هسته‌ای برای احیای برجام را مشخص کند. به هر ترتیب قرار است هشتم آذر، اولین دور مذاکرات ایران و کشورهای عضو برجام، در وین برگزار شود.
مذاکراتی بر پایه متن برجام که دیگر نه مایه سرافکندگی انقلابیون است و نه کسی تلاش دارد تا آن را در مقابل دیدگان عموم و در صحن مجلس به آتش بکشد. برجام دیگر نه تنها خیانت و ترکمنچای دوم نیست بلکه از نظر دولت مردمی، مجلس انقلابی و دستگاه دیپلماسی کشور، توافقی خوب تلقی می‌شود که کشورهای طرف مذاکره را به عمل به آن فرا می‌خوانند و نماینده دلواپسی که افتخارش آتش زدن آن بود نیز اینک با صلابتی مثال‌زدنی معتقد است که برای گرفتن حق‌مان باید بر سر میز مذاکره بنشینیم.
همان‌طورکه از ماه‌ها قبل از انتخابات قابل پیش‌بینی بود، اکنون گفت‌وگو و مذاکره با شیطان و اعوان و انصارش و حتی دشمنان سودجویی که در مذاکرات، لباس دوست به تن دارند، گرفتن حق ملت است و باید با اقتدار در آن حضور یافت. البته بر کسی پوشیده نیست که این تغییر آشکار مواضع و درک اهمیت تعامل با جامعه جهانی و نقش و تأثیر مذاکرات هسته‌ای در حل مشکلات کشور از سوی دلواپسان قدیم و برجام دوستان اخیر، می‌تواند بر پایه دو علت مهم زیر باشد.
اول آنکه این جماعت از قبل هم به درستی و اهمیت برجام باور داشتند -که به احتمال بسیار زیاد نیز چنین است- و تنها برای زمین زدن دولت قبل و مخالفت متعصبانه با جریان رقیب و تأمین منافع باندی و جناحی خود در مقابل آن ایستادند و سال‌ها کشور را با یک دوقطبی خسارت‌بار روبه‌رو کردند که اگر قرار باشد عدالتی اجرا شود باید در پیشگاه ملت پاسخگو باشند، چرا که حاصل اقدامات آنان افزایش فقر و بحران‌هایی است که مردم و کشور با آن دست به گریبان هستند و احتمال دیگر نیز می‌تواند این باشد که این جریان، پس از به دست گرفتن قدرت اجرایی کشور و به‌رغم ادعاهای قبلی که تأثیر تحریم‌ها را اندک می‌دانستند، اینک به این باور رسیده‌اند که اداره کشور بدون تعامل با دنیا و جذب سرمایه و در سایه تحریم‌های ظالمانه امکان‌پذیر نیست و شعارها و وعده‌های آنان با تداوم مخالفت با مذاکره، همانند بسیاری از شعارهای گذشته‌شان رنگ می‌بازد و با اعتراضات شدید مردم و حتی حامیان خود مواجه می‌شوند، یعنی همان وضعیتی که اکنون نشانه‌های آن از سوی مجلس انقلابی، برخی تریبون‌های نماز جمعه و در مجامع تند اصولگرایی دیده می‌شود.
به هر حال تمکین دیرهنگام به اراده ملت و پذیرفتن نظر نخبگان در خصوص اهمیت گفت‌وگو با جامعه جهانی و کنار گذاشتن دشمن‌انگاری‌های خسارت‌بار در عرصه بین‌المللی از سوی تندروهای اصولگرا و به خصوص دلواپسان، هر دلیلی که داشته باشد و با هر انگیزه‌ای که صورت بگیرد، روزنه امیدی است که اگر با عقلانیت و هوشیاری در مذاکرات برای یافتن راه‌حل خروج از بن‌بست کنونی و رفع تحریم‌ها همراه شود، می‌تواند امید به آینده برای ایجاد گشایش‌های اقتصادی و حل مشکلاتی که دیگر فراتر از توان ملت شده است را نوید دهد.
اشاره به این نکته ضروری است که با توجه به مشکلات و بحران‌های طاقت‌فرسای کنونی، توقع عموم مردم ایران که به دلیل سیاست‌های اشتباه در اداره کشور حتی از فراهم کردن یک زندگی حداقلی نیز عاجز شده‌اند از دولت سیزدهم و دستگاه دیپلماسی کشور این است که با شکستن حلقه محدود اطرافیان خود و با بهره‌مندی از نظرات نخبگان و کارشناسان و با استفاده از تجربیات تیم مذاکره‌کننده قبلی و با درک صحیح از شرایط جامعه جهانی و حفظ عزت و اقتدار کشور، تلاش کنند تا برای تأمین منافع ملی که در راستای مطالبات بحق مردم تعریف می‌شود، با هدف رفع مؤثر تحریم‌ها و احیای برجام وارد مذاکرات شوند و نه همچون مذاکره‌کننده‌های کشور در دولت‌های نهم و دهم که تنها به خواندن بیانیه و شعارهای آرمانگرایانه بسنده کردند و شد آنچه نباید می‌شد. طبیعی است که نمایندگان کشورمان در مذاکرات آینده در صورتی از حمایت و پشتوانه عظیم قدرت مردم برخوردار خواهند بود که با عزت و عقلانیت، خواسته‌ها و مطالبات واقعی آنان را پیگیری و محقق کنند و نه شعارهای یک جریان اقلیت و پر سر و صدا را که حیات و منافع خود را در انزوای ایران در منطقه و جهان تعریف کرده‌اند.
توجه به این نکته هشدارگونه ضروری است که تاریخ و محکمه افکار عمومی، همان‌طور که به‌رغم انبوهی از تخریب‌ها، فضاسازی‌ها و سنگ‌اندازی‌های افراطیون داخلی و خارج‌نشین، از مذاکره‌کنندگان دولت قبل به دلیل باور به تنش‌زدایی، گفت‌وگو و تعامل عزتمندانه با جامعه جهانی به نیکی یاد می‌کنند، مطمئناً کسانی که فرصت نجات ایران از بحران و مشکلات کنونی را به دلیل عدم درک صحیح از مطالبات واقعی مردم و واقعیت‌های جامعه جهانی از دست بدهند، نخواهند بخشید. امید آنکه تیم مذاکره‌کننده کشورمان مدبرانه تجربیات تلخ و شیرین حدود دو دهه مذاکره با قدرتهای جهانی را به دور از تعصبات جناحی و شعارزدگی و در جهت تأمین منافع ملی و استیفای حق مردم صبور ایران، به کار گیرند و امید را برای رفع تحریم‌ها و حل مشکلات به جامعه بازگردانند.
پایان اولین جلسه کمیسیون مشترک برجام
دور جدید نشست کمیسیون مشترک برجام با محوریت احیای توافق برجام پس از نزدیک به پنج ماه وقفه امروز در هتل کوبورگ وین از سرگرفته شد.
این نشست در سطح معاونان وزیر و مدیران سیاسی وزارت امور خارجه ایران و گروه ۱+۴، امروز (دوشنبه ۸ آذر ۱۴۰۰) به ریاست انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا برگزار شد.
هیات آمریکایی نیز به ریاست رابرت مالی در وین حضور دارد اما به صورت مستقیم در مذاکرات حضور ندارد.
علی باقری کنی معاون وزیر خارجه ایران که شنبه گذشته با هیاتی پر تعداد وارد وین شد، ریاست هیات ایرانی را برعهده دارد.
بعد از پایان نشست امروز میخائیل اولیانوف نماینده روسیه نزد سازمان‌های بین المللی در وین در توئیتی نوشت شرکت کنندگان در این نشست درخصوص برداشتن گام‌های فوری بعدی توافق کردند؛ نشستی که کاملاً موفقیت آمیز آغاز شد.
همچنین انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا دقایقی پیش در نشست خبری گفت که مذاکرات جاری در روزهای آینده نیز ادامه خواهد یافت.
او گفت تمام طرف‌ها برای احیای مفاد برجام مصمم هستند.
این مقام اروپایی گفت که فردا سه شنبه کارگروهی برای گفت و گو در خصوص لغو تحریم‌ها فردا (سه شنبه) شروع به کار می‌کند و پس فردا هم کارگروه هسته‌ای تشکیل می‌شود.
او در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا وی انتظار دارد که وزیران خارجه کشورهای شرکت کننده در نشست امروز، برای حضور در نشستی دیگر دعوت شوند، گفت که که چنین نشستی دست کم در آینده نزدیک انتظار نمی‌رود.
انریکه مورا افزود: «من از طرف تمام مشارکت کنندگان برجام صحبت می‌کنم که از بازگشت به وین برای شرکت در دور هفتم مذاکرات خرسند هستیم.»
او شرایط برجام را دشوار توصیف و در این رابطه به ادامه تحریم‌های آمریکا و پیشرفت برنامه‌های اتمی ایران اشاره کرد و گفت که یک حس اضطرار برای احیای برجام و پایان دادن به مصائب مردم ایران از طریق لغو تحریم‌ها وجود دارد.
مورا گفت که در نتیجه نشست امروز مقرر شد که کارگروه لغو تحریم‌ها از فردا و کارگروه مسائل هسته‌ای هم متعاقباً آغاز به کار می‌کند.
این مقام اروپایی همچنین گفت که ایران موافقت کرد تا جلسات را بر پایه ۶ دور قبلی ادامه دهد.
امیرعبداللهیان خطاب به گوترش: به دنبال یک توافق خوب هستیم/ مذاکرات قبل را نادیده نمی‌گیریم
امیرعبداللهیان در خصوص برگزاری شش دوره مذاکرات قبلی ایران با گروه ۱+۴ گفت: ما این مذاکرات را نادیده نمی‌گیریم، اما به عنوان دولت جدید این حق را برای خود قائل هستیم که با ملاحظات خود مسائل مورد اختلاف را مرور و در مورد آن گفتگو کنیم.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفتگوی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل گفت: ایران با حسن نیت و جدیت وارد مذاکرات وین شده و در تلاش برای دستیابی به یک توافق خوب است. گوترش هم با استقبال از آغاز مذاکرات و حمایت از احیای کامل برجام، نسبت به حصول نتیجه مذاکرات ابراز امیدواری کرد.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل متحد درباره مسائل منطقه‌ای و بین المللی از جمله تحولات افغانستان و مذاکرات وین تلفنی گفتگو کرد.
با حسن نیت و جدیت وارد مذاکرات وین شده‌ایم
امیرعبداللهیان در این گفتگوی تلفنی خاطر نشان کرد که علیرغم بدعهدی و بی عملی آمریکا و سه کشور اروپایی، تهران با حسن نیت و جدیت وارد مذاکرات وین شده و در تلاش بر دستیابی به یک توافق خوب است.
وزیر امور خارجه کشورمان در تشریح ویژگی‌های یک توافق خوب اظهار داشت: طرف‌های مقابل می‌بایست به تعهدات کامل خود در برجام برگردند. در این صورت ایران نیز اقدامات جبرانی خود را متوقف خواهد کرد. همچنین این نکته اهمیت دارد که هر نوع توافق حاصله، قابلیت راستی آزمایی موثر داشته باشد.
مذاکرات وین به منظور رفع تحریم‌های آمریکا علیه ملت ایران از روز دوشنبه هشتم آذر ماه در شهر وین آغاز شد و علی باقری معاون وزیر امور خارجه که ریاست این مذاکرات را برعهده داشت در اظهاراتی در نشست افتتاحیه بر لزوم لغو تمامی تحریم‌های غیرانسانی و قهرآمیز آمریکا علیه ملت ایران تأکید کرد و گفت: تا زمانی که کارزار فشار حداکثری آمریکا نفس می‌کشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست.
وزیر امور خارجه ایران در ادامه گفتگوی تلفنی با گوترش به گفتگوهای سازنده محمد اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی و رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در تهران اشاره کرد و افزود: تهران به همکاری‌های فنی با آژانس ادامه می‌دهد.
گفتنی است رافائل گروسی مدیرکل آژانس در هفته گذشته به تهران سفر و با اسلامی و امیرعبداللهیان گفتگو کرد. سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه دیروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران در این باره گفت: سفر گروسی به تهران در چارچوب همکاری‌های فنی ایران و آژانس انجام شد و گفتگوهای خوبی در سطوح مختلف انجام شد و این گفتگوها ناتمام ماند، به خاطر اینکه در برخی واژه‌ها و مفاهیم به توافق قطعی نرسیدیم، ولی بند‌های توافقی تقریبا نهایی شده و هیأت ایران طی روزهای آتی برای نهایی کردن متن با آژانس جلساتی را خواهد داشت و مراودات بین دو طرف در سطوح مختلف ادامه خواهد یافت.
مذاکرات قبل را نادیده نمی‌گیریم
امیرعبداللهیان همچنین در خصوص برگزاری شش دوره مذاکرات قبلی ایران با گروه ۱+۴ که در دولت دوازدهم برگزار شد نیز خاطرنشان کرد: ما این مذاکرات را نادیده نمی‌گیریم، اما به عنوان دولت جدید این حق را برای خود قائل هستیم که با ملاحظات خود مسائل مورد اختلاف را مرور و در مورد آن گفتگو کنیم.
استقبال گوترش از آغاز مذاکرات در وین
آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد ضمن استقبال از آغاز مذاکرات و حمایت کامل خود از احیای کامل برجام، نسبت به حصول نتیجه مذاکرات ابراز امیدواری کرد.
وی درخواست ایران در مورد راستی آزمایی برای رفع تحریم‌ها را معقول خواند.
دبیرکل سازمان ملل تلاش همه طرف‌ها برای ایجاد اعتماد بین طرفین را ضروری خواند و بر حمایت همه جانبه سازمان ملل تاکید کرد.
وضعیت انسانی در افغانستان
در ادامه وزیر امور خارجه کشورمان با دبیرکل سازمان ملل درباره مسائل افغانستان گفتگو کرد. امیرعبداللهیان ضمن تاکید بر تشکیل دولت فراگیر، وضعیت انسانی در این کشور خطرناک در آستانه فصل سرما را نگران کننده خواند.
وی وجود بحران مهاجرت، تحریم منابع مالی مردم افغانستان و اقدامات تروریستی داعش را از جمله عوامل بحران زا در افغانستان برشمرد.
آنتونیو گوترش ضمن ابراز نگرانی نسبت به بحران گسترده بخصوص بحران انسانی در افغانستان، بر ضرورت تزریق نقدینگی به اقتصاد این کشور تاکید کرد.
دبیرکل سازمان ملل افزود: ما در تلاشیم تا ساز و کاری برای تزریق نقدینگی به اقتصاد افغانستان از طریق ایجاد یک صندوق پولی بین المللی به کمک بانک جهانی و چند کشور دیگر، علیرغم وجود تحریم‌ها ایجاد کنیم.
خطیب زاده همچنین در نشست خبری روز دوشنبه گفت که ایران مردم افغانستان را تنها نخواهد گذاشت.
گفتنی است وزیر امور خارجه ۲۶ مهر ماه نیز در گفت‌وگوی تلفنی با دبیرکل سازمان ملل با بیان اینکه مایل نیستیم تبادل زندانیان به مذاکرات هسته‌ای گره بخورد، گفت: از مذاکراتی که نتایج عملی ملموس داشته باشد حمایت می‌کنیم و چنانچه اعضای برجام به تعهدات کامل خود عمل کنند، ایران نیز به تعهداتش بازمی‌گردد.
مذاکرات وین، آماج هجمه امپراتوری رسانه‌ای غرب
ایرنا نوشت: ساعاتی بعد از پایان روز نخست مذاکرات وین برای لغو تحریم که عصر دوشنبه در هتل کوبورگ وین و به رغم اینکه ریاست اروپایی نشست آن را «بسیار مثبت» ارزیابی کرد، موج گسترده ای از هجمه امپراتوری رسانه ای غرب با هدف القای تصویری وارونه از واقعیت های حاکم بر روز نخست این گفت و گوها براه افتاد.
صف اول هجمه امپراتوری رسانه ای غرب علیه ایران که این بار ماموریتش سیاه نمایی فضای مثبت روز اول مذاکرات برای لغو تحریم ها بود، خبرنگاران برخی رسانه های غربی حاضر در محل مذاکرات بودند که با انتشار مطالب غیررسمی در فضای مجازی، برای وارونه جلوه دادن فضای حاکم بر گفت و گوها، دست به کار شدند.
«لارنس نورمن» خبرنگار روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال که از نزدیک اخبار و تحولات مرتبط با برجام و مذاکرات مرتبط با آن را دنبال می کند و توئیت های پرتعداد او در فضای مجازی و گزارش های او در این روزنامه، از چشم کمتر مخاطب این رسانه مخفی می ماند، عصر و شامگاه دوشنبه در لابلای سیل توئیت هایش درباره اخبار مذاکرات وین، شیطنیت هایی هم با هدف غبارآلود کردن فضای مثبت مذاکرات انجام داد.
توئیت لارنس نورمن خبرنگار روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال درباره روز اول مذاکرات وین
او در یکی از توئیت هایش، بدون اشاره به منبع مشخص و در خبری مبهم و با هدف ایجاد ابهام و تردید در فضای مذاکرات نوشت: طبق معمول در مذاکرات وین، برخی منابع غربی در اظهارنظرهایی محرمانه می گویند که فضای مذاکرات روز دوشنبه چندان هم مثبت نبوده است اگرچه برخی مقامات در اظهارنظرهای رسانه ای و علنی، مذاکرات را مثبت ارزیابی کردند . آنها البته نمی گویند که مذاکرات دوشنبه کاملا منفی بوده اما این طور گفته اند که هنوز معلوم نیست تیم مذاکره کننده ایران برای مذاکرات جدی آماده است یا نه.
خانم «استفانی لیختن اشتاین» خبرنگار حوزه سیاست خارجی هم که برای روزنامه آمریکایی پولیتیکو و برخی دیگر رسانه غربی قلم می زند، برای پوشش مذاکرات ایران و گروه ۱+۴ در وین مستقر شده است.
او دریکی از توئیت هایش ، با هدف ایجاد ابهام درباره اهداف هیات مذاکره کننده ایران ، به نقل از منابعی بی نام و نشان و بدون ذکر نام یا آدرس منبع می نویسد: منابع غربی در روز نخست مذاکرات گفتند معلوم نیست تا چه میزان ایران آماده انجام توافق است.
سیاه نمایی خبرنگار روزنامه آمریکایی پولیتیکو از روز نخست مذاکرات وین
او به نقل از منابع نامشخص نوشت: معلوم نیست آیا ایران برای مذاکره به وین آمده یا فقط تظاهر به انجام مذاکره می کند؟
این خبرنگار روزنامه آمریکایی پولتیکو در ادامه توئیت خود می نویسد: منابعی گفته اند که ایران مواضع زیاده خواهانه خود را در نشست کمیسیون مشترک تکرار کرده و از لحن منفی و ضدآمریکایی استفاده کرده است.
خانم استفانی در ادامه رشته توئیت خود آورده است: منابع همچنین می گویند که دو روز آینده(سه شنبه و چهارشنبه که قرار است کارگروه هایی با موضوع لغو تحریم ها و مسائل هسته ای ایران تشکیل شود) می تواند به نوعی راستی آزمایی باشد و تا حدودی فضا را روشن کند.
خبرگزاری انگلیسی رویترز هم در اقدامی جهت دار و هدفمند برای کم اهمیت جلوه دادن اظهارنظرهای مثبت دیپلمات ها درباره روز نخست مذاکرات، در گزارش خود از مذاکرات روز دوشنبه وین، اینگونه تیتر زد: "مذاکرات هسته ای ایران از سرگرفته شد؛ اظهارنظرهای خوش بینانه به رغم وجود بدبینی ها".
روایت خبرگزاری انگلیسی رویترز از روز نخست مذاکرات وین
رویترز درشروع گزارش خود نوشت که "همزمان با ازسرگرفته شدن مذاکرات وین درباره موضوع هسته ای ایران بعد از پنج ماه، به رغم مواضع سختی که تهران بطور علنی مطرح کرد و قدرتهای غربی آن را غیرسازنده دانستند، دیپلمات های اتحادیه اروپا، ایران و روسیه نسبت به روز نخست این گفت و گوها ابراز خوش بینی کردند ."
تعداد قابل توجهی از رسانه های غربی-آمریکایی همسو با مواضع کاخ سفید نیز این گزارش رویترز را انعکاس دادند.
خبرگزاری آمریکایی اسوشیتدپرس هم در گزارشی با عنوان "مذاکرات هسته ای ایران در هاله ای از ناامیدی در وین از سرگرفته شد" تقلا کرد تا تصویری از یاس و ناامیدی از روز نخست مذاکرات که به اذعان انریکه مورا دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا و رئیس این دور از مذاکرات فضایی بسیار مثبت بر آن حاکم بود، به مخاطبان القا کند.
روایت خبرگزاری آمریکایی اسوشیتدپرس از روز نخست مذاکرات وین برای لغو تحریم ها
این گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس در چندین رسانه غربی-آمریکایی همسو با مواضع واشنگتن در قبال ایران، انعکاس یافت.
مخابره این دست توئیت ها، خبرها و گزارش ها از روز نخست مذاکرات تیم دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران با گروه ۱+۴ با محوریت لغو تحریم های ظالمانه آمریکا علیه ملت ایران، اگرچه در نگاه اول صرفا انتشار یک سری اظهارنظرها از جناب منابعی ناشناخته و مبهم به نظر می رسد، در واقع اقداماتی هدفمند هستند که پشت پرده آن، تقلا برای القای یاس و ناامیدی و تاثیر منفی بر فضای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایران در شرایط حساس کنونی است.
انریکه مورا درحال گفت و گو با خبرنگاران بلافاصله بعد از پایان روز نخست مذاکرات وین
این فضاسازی رسانه ای غربی-آمریکایی در حالی آغاز شده است که انریکه مورا معاون دبیرکل سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا و رئیس نشست کمیسیون مشترک برجام پس از برگزاری روز نخست مذاکرات، در جمع خبرنگاران حضور یافت و با ابراز امیدواری نسبت به اینکه این دور از گفت و گوها، به لغو تحریم های امریکا علیه ایران بیانجامد، روز نخست مذاکرات وین را مثبت ارزیابی کرد.
مورا به صراحت گفت که ایران روی موضوع لغو تحریم ها مصمم است و در نشست امروز مایل بود تا به صحبت‌های طرف های مقابل گوش کند.
علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد ایران یکشنبه شب و در آستانه دور جدید مذاکرات وین گفت با اراده جدی و تدارک قوی برای لغو تحریم های غیرقانونی و ظالمانه وارد گفت‌وگوها شده‌ایم.
علی باقری کنی مذاکره کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران درحال گفتگو با خبرنگاران/ شب قبل از شروع مذاکرات وین
باقری افزود که در این جلسات، بحث‌های مختلف و مفیدی را با دو طرف روسی و چین برای آمادگی آغاز گفت‌وگوهای ایران و چهاربه‌علاوه یک در دور جدید گفت‌وگوها که هشتم اذر در وین آغاز خواهد شد داشتیم.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران با یک اراده جدی و تدارک قوی برای لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه وارد گفت‌وگوها شده است. ترکیب هیات جمهوری اسلامی ایران نشان دهنده این عزم و جدیت جمهوری اسلامی ایران برای برداشتن گام‌های جدی در زمینه لغو تحریم‌های غیرقانونی و ظالمانه آمریکایی ها علیه ملت ایران دارد.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه ابراز امیدواری کرد که این گفت‌وگوها به طور موثر برای تامین هدف جمهوری اسلامی ایران در زمینه لغو این تحریم‌ها نقش داشته باشد.
براساس این گزارش، علی باقری رئیس هیات مذاکره کننده ایران در وین در این نشست ضمن تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران، بر لزوم لغو تمامی تحریم‌های غیرانسانی و قهرآمیز آمریکا علیه ملت ایران تأکید و تصریح کرد که ضروری است مسئله رفع تحریم‌ها در اولویت نخست گفت‌وگوها قرار گیرد.
رئیس هیأت ایرانی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی ایران در عمل پایبندی خود به تعهداتش را نشان داده است، بر عزم و اراده جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به تفاهمی عادلانه که تأمین‌کننده منافع مشروع ایران باشد، تأکید کرد.
باقری با اشاره به ادعای برخی طرف‌های غربی برای احیای برجام تأکید کرد تا زمانی که کارزار فشار حداکثری آمریکا نفس می‌کشد، احیای برجام سخن گزافی بیش نیست.
مذاکره‌کننده ارشد ایران در این نشست همچنین با یادآوری سالگرد شهادت شهیدان شهریاری و فخری‌زاده، یاد و خاطره تمام شهدای هسته‌ای ایران را گرامی داشت.
در این نشست که در فضایی حرفه‌ای و جدی برگزار شد، توافق شد که نشست کارگروه لغو تحریم‌ها صبح فردا برگزار شود.
