تاریخ انتشار
يکشنبه ۲۱ آذر ۱۴۰۰ ساعت ۰۹:۰۸
کد مطلب : ۴۴۲۲۸۵
کبنانیوز ابعاد مختلف فساد رخ داده در ریزش‌های بورس را بررسی کرد
سرمایه مردم در جیب دانه‌درشت‌ها / پیش بینی بورس امروز 21 آذر / اژه‌ای علیه بورس ( + فیلم )
۰
کبنا ؛روز گذشته روند معاملات در روند بازار سرمایه کاهشی بود و این بازار هفته جدید را هم مانند هفته‌های گذشته با چراغ قرمز آغاز کند. روز شنبه شاخص کل بورس با افت ۴۹۴۱ واحد رقم یک میلیون و ۳۴۴ هزار واحد را ثبت کرد. تداوم رنگ قرمز شاخص بورس دیگر مسئله عجیب‌وغریب نیست و سهامداران به دیدن افت‌های پی‌درپی شاخص عادت کرده‌اند.
اوایل سال 99 بازار سرمایه با شکستن رکوردهای تازه و بازدهی خیره‌کننده، نظر بسیاری از مردم را به خود جلب کرد. در آن زمان صحبت از داشتن کد بورسی، خرید و فروش، ارزیابی سهام و تشویق افرادی که هنوز موفق به دریافت کد بورسی نشده بودند به گرفتن کد بورسی نقل محافل شده بود و سهامداران خود را در ابتدای راه خوشبختی می‌دیدند، اما مردادماه سال گذشته ورق بورس برگشت و ریزش شاخص همه را شوکه کرد از آن پس صحبت از امید و آرزوها در این بازار جای خود را به ریزش‌های ادامه‌دار و سنگینی، متضرر شدن میلیون‌ها سهامدار و از دست رفتن بخش عمده‌ای از سرمایه‌ها داد و تنور داغ بازار سرمایه به یکباره سرد شد. پس از ریزش‌های پی‌درپی به جز سهامداران، کارشناسان و برخی از نمایندگان مجلس نسبت به وضعیت پیش‌آمده در بورس انتقاد کردند اما انتقادها و ارائه راهکارها برای نجات سرمایه‌های مردم راه به جایی نبرد و وضعیت آشفته بورس همچنان ادامه دارد.
سودی که دانه‌درشت‌ها به جیب زدند بازگردانده شود
محمد حسن‌آصفری، نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی یکی از افرادی است که بارها اعتراض خود را نسبت به وضعیت و مشکلات بازار سرمایه مطرح کرده است. وی اخیراً در رابطه با مشکلات بازار سرمایه در صفحه شخصی خود در توئیتر، نوشته است: « اگر قوه قضائیه پنجاه نفر از آن دانه درشت‌هایی را که در بورس بالای صد میلیارد تومان سود کردند و یک ماه قبل از ریزش بورس سرمایه‌های خود را از آن خارج کرده را احضار کند و فقط ۶۰ درصد از سودی را که با سوءاستفاده به جیب زده‌اند را برگرداند، مشکل مردمی که زندگی خود را فروختند و به بورس آوردند حل می‌شود. (اسامی مشخص است)»
آصفری در پایان توئیت خود از هشتگ «کجاست شلاق عدالت» استفاده کرده است.
فضا برای سوءاستفاده آماده بود
عباسعلی حقانی نسب کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به توییت نماینده مجلس در رابطه با مشکلات بازار سرمایه به «ابتکار» گفت: سال ۹۹ یک سال استثنایی در کل تاریخ بازار سرمایه بود که از همان ابتدا با تغییر رئیس سازمان بورس، کسری بودجه، رشد نرخ بهره بانکی و ورود افراد ناآگاه و نابلد ساختاری را به وجود آورد و در این ساختار قطعاً افرادی بودند که اطلاعات و اخبار بیشتری نسبت به سهامداران معمولی داشتند و توانستند قبل از ریزش از بازار خارج شوند.
این کارشناس بازار سرمایه با انتقاد از نحوه سرمایه‌گذاری‌ها و غیرحرفه‌ای بودن بازار ادامه داد: متاسفانه در سال ۹۹ افراد ناآگاه وارد بازار سرمایه شدند و بخش عمده ورود مردم به بازار سرمایه به صورت مستقیم بود، به عبارت دیگر یعنی افرادی که با بازار سرمایه آشنا نبودند مستقیماً وارد بازار شدند. البته هنوز هم ساختار بازار سرمایه ما یک ساختار غیرحرفه‌ای بوده و عملاً بخش عمده از بازار سرمایه توسط افراد غیر حرفه‌ای و ناآگاه مبادله و معامله می‌شود و هنوز سهم سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در بازار سرمایه ما سهم کم و ناچیزی است. این درحالی است که سهم سرمایه‌گذاری مستقیم که مردم مستقیماً از طریق کارگزاری‌ها سهمی را خریداری می‌کنند بالا بوده، بنابراین در شرایطی که بازار غیر حرفه‌ای بود و سهم‌ها توسط افراد نابلد معامله می‌شد قطعاً فضا برای سوءاستفاده وجود داشته و نمی‌توان منکر این قضیه شد.
حقانی‌نسب در ادامه صحبت‌هایش با تاکید بر ضروری بودن بررسی وضعیت بازار سرمایه ادامه داد: زمانی که بازار با اتفاقات جدیدی روبه‌رو شده بود افرادی که اطلاعات و اخبار بیشتری در دست داشتند توانستند سودی را کسب کنند. این مسئله می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد و معتقدم باید این موضوع را به عنوان یک کیس بسیار مهم مورد بررسی قرار داد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: در طول بررسی این مسئله مهم ممکن است هیچکس محکوم نشود و ثابت نشود که برخی افراد با رانت اطلاعاتی توانستند از مردم بی دفاع در بازار سرمایه سوءاستفاده کنند اما با این احتمال هم باید این مسئله مورد بررسی قرار بگیرد و نتایج بررسی‌ها شفاف اعلام شود.
بازار با بازگشت سود سوءاستفاده‌کنندگان به حرکت در می‌آید
حقانی نسب در پاسخ به این پرسش که آیا با بازگشتن نیمی از سود افرادی که از شرایط بازار سرمایه سوءاستفاده کرده‌اند می‌توان ضرر و زیان سهامداران و بازار را جبران کرد یا خیر گفت: هنوز این مسئله به طور شفاف و قطعی مشخص نشده و نمی‌دانیم که ۶۰ درصد سود افرادی که از شرایط بازار سوءاستفاده کرده‌اند چقدر بوده است اما اگر سودی که به آن اشاره شده است مبالغی بالای ۲۰ هزار میلیارد تومان باشد قطعاً اثرگذار خواهد بود و بازار سرمایه با توجه به شرایطی که وجود دارد حرکت خواهد کرد.
پیش بینی بورس امروز 21 آذر / انتظارات منفی و 3 علامت نزولی
اکوایران نوشت، بورسی‌ها در شرایطی به استقبال معاملات روز یکشنبه می‌روند که روز گذشته شاخص بورس باز هم نزول کرد. برای پیش بینی بورس امروز –یکشنبه 21 آذر- به روند بازار سهام در روز گذشته نگاه می‌کنیم. شاخص کل افت 4 هزار و 941 واحدی داشت و شاخص کل هم‌وزن 2 هزار و 94 واحد نزول کرد. شاخص کل فرابورس نیز 55 واحد پائین آمد.
در پایان معاملات روز شنبه، تنها 135 نماد رشد قیمت داشتند و قیمت سهام 339 نماد کاهش یافت، به عبارت دیگر، 27 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 69 درصد بازار افت قیمت داشتند.
(4).jpg)
بیشترین افزایش قیمت
روز دوشنبه در بورس شرکت‌های صنایع آذر آب (فاذر)، شرکت لامیران (فلامی) و شرکت سرمایه گذاری استان کردستان (وسکرد) بیشترین افزایش قیمت را ثبت کردند. در فرابورس نیز شرکت پاکدیس (غدیس)، شرکت صنعتی بهپاک (بهپاک) و شرکت افرا نت (افرا) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
بیشترین کاهش قیمت
در بورس نمادهای سغرب (شرکت سیمان غرب)، شفن (شرکت پتروشیمی فناوران) و فسپا (گروه صنعتی سپاهان) در روز شنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت ریل سیر کوثر (حسیر)، توکا ریل (توریل) و شرکت سپیدار سیستم آسیا (سپیدار) بیشترین کاهش قیمت را داشتند.
(2).jpg)
عرضه و تقاضای بازار
در پایان معاملات روز شنبه بازار با مازاد عرضه‌ی 134 میلیارد تومانی بسته شد. ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز چهارشنبه 26 درصد افزایش یافت و 158 میلیارد تومان شد. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 81 درصد افت کرد و در رقم 24 میلیارد تومان ایستاد.
بیشترین تقاضاها
در روز شنبه نماد شاملا (شرکت معدنی املاح ایران) با صف خرید 5 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از شاملا، نمادهای شتوکا (شرکت توکا رنگ فولاد سپاهان) و بکاب (صنایع جوشکاب یزد) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین عرضه‌ها
روز گذشته بیشترین صف فروش نیز به وسخوز (شرکت سرمایه گذاری استان خوزستان) تعلق داشت که در پایان معاملات صف فروش 31 میلیارد تومانی داشت. پس از وسخوز، نمادهای خساپا (شرکت سایپا) و وسرضوی (شرکت سرمایه گذاری سهام عدالت استان خراسان رضوی) بیشترین صف فروش داشتند.
(1).jpg)
پیش بینی بورس امروز
شنبه روز سقوط بازار سهام بود و تمام شاخص‌های بوس تهران ریزش کردند. شاخص کل نزدیک به 5 هزار واحد پائین آمد و از نیمه کانال 1.3 میلیونی فاصله گرفت.
دیروز بسیاری از نمادهای بزرگ بازار مانند کگل، شفن، فولاد، خودرو، خساپا، نوری، شبندر، برکت، وغدیر، خبهمن، شستا، شپنا، وخاور، فملی و پترول افت قیمت داشتند و موجب ریزش شاخص کل داشتند.
در فرابورس نیز قیمت سهام بسیاری از نمادهای بزرگ مثل آریا، فرابورس، صبا، ذوب، توسن، مادیرا، هرمز، مارون، توریل، شبصیر، خدیزل، غصینو و حسیر کاهش یافت و شاخص کل فرابورس افت 55 واحدی داشت. در مجموع 69 درصد نمادهای بورس و فرابورس قرمزپوش شدند و شاخص هم وزن نیز نزول کرد.
همچنین دیروز برای یازدمین روز پیاپی شاهد خروج نقدینگی حقیقی بودیم و ارزش خالص تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی بازار 348 میلیارد تومان بود. در مجموع 11 روز اخیر بیش از 3 هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است. در 6 روز اخیر میانگین ارزش معاملات خرد سهام 3 هزار و 14 میلیارد تومان بوده است. دیروز خساپا، فولاد، بپاس، فجهان، شبندر، خبهمن، وگردش، فسبزوار، فرابورس و خودرو بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
.jpg)
به علاوه روز شنبه ارزش معاملات خرد بار دیگر افت کرد و به 3 هزار و 75 میلیارد تومان تنزل کرد. در معاملات روزهای اخیر بورس تهران خریداران کم تعداد هستند و سمت عرضه بازار پُرتعداد است. در پایان معاملات دیروز 51 نماد صف فروش و تنها 16 نماد صف خرید داشتند. همچنین 77 درصد از خریدهای بازار به سهامداران حقیقی اختصاص داشت و 90 درصد فروش‌ها به حقیقی‌ها تعلق داشت.
رشد عرضه‌های بازار با نزول قیمت نمادهای خودرویی همراه بود. در معاملات دو نماد خودرو و خساپا که در جمع 5 نماد با بیشترین تأثیر منفی بر شاخص کل حضور دارند، به ترتیب 94 و 98 درصد فروش‌ها به سهامداران حقیقی اختصاص داشت. به نظر می‌رسد پس از رشد قیمت خودرویی‌ها در روز چهارشنبه بسیاری از معامله‌گران تصمیم به فروش این سهم‌ها گرفتند.
تداوم خروج پول حقیقی، افت ارزش معاملات و کاهش تقاضای بازار 3 علامت منفی هستند که نشان از انتظارات منفی سهامداران نسبت به بازار سهام دارند.
عقبگرد شاخص بورس در روز ترمز خودرویی‌ها
اکوایران همچنین آورده است، در معاملات اولین روز هفته شاخص کل بورس 4 هزار و 941 واحد نزول کرد و تا سطح یک میلیون و 344 هزار واحد پائین آمد. همچنین برای یازدهمین روز پیاپی پول حقیقی از بورس خارج شد.
اعداد قرمز تابلوی بورس
امروز از ابتدای معاملات روند شاخص کل بورس صعودی شد و در نیم ساعت ابتدایی کمتر از 500 واحد رشد کرد اما پس از آن روند نزولی پیدا کرد و در پایان معاملات شاخص کل نسبت به روز چهارشنبه 4 هزار و 941 واحد افت کرد و به سطح یک میلیون و 344 هزار و 447 واحد رسید.
شاخص هم وزن نیز در پایان معاملات امروز 2 هزار و 94 واحد نسبت به روز چهارشنبه پائین آمد و در رقم 361 هزار و 495 واحد ایستاد. همچنین شاخص کل فرابورس 55 واحد افت کرد و به رقم 19 هزار و 121 واحد رسید.
دو سمت سبز و قرمز بازار
(4).jpg)
در پایان معاملات روز شنبه، 135 نماد رشد قیمت داشتند که 89 نماد بورسی و 46 نماد فرابورسی بودند. همچنین 339 نماد کاهش قیمت داشتند که 242 نماد بورسی و 97 نماد فرابورسی بودند. به عبارت دیگر، 27 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 69 درصد بازار افت قیمت داشتند.
خروج سهامداران حقیقی
امروز برای یازدهمین روز پیاپی ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 348 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز چهارشنبه بیش از 3 برابر شده است.
در معاملات روز شنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام خساپا (شرکت سایپا) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن 18 میلیارد تومان بود. پس از خساپا، فولاد (شرکت فولاد مبارکه) و بپاس (شرکت بیمه پاسارگاد) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
نمادهای پیشران
امروز نمادهای «کگل»، «شفن» و «فولاد» بیشترین تأثیر را در افت شاخص کل بورس داشتند و «کچاد»، «فارس» و «کالا» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص داشتند.
در فرابورس نیز نمادهای «آریا»، «فرابورس» و «صبا» بیشترین تأثیر کاهنده را بر شاخص کل فرابورس داشتند و «زاگرس»، «سمگا» و «حآفرین» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص داشتند.
در جدول پرتراکنش‌ترین نمادهای بورس خودرو صدرنشین است و خساپا و شستا در رتبه‌های بعدی هستند. در فرابورس نیز نمادهای فرابورس، سمگا و فجهان پرتراکنش‌ترین نمادها هستند.
مازاد عرضه در پایان معاملات شنبه
در پایان معاملات شنبه ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز چهارشنبه 26 درصد افزایش یافت و 158 میلیارد تومان شد. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 81 درصد افت کرد و در رقم 24 میلیارد تومان ایستاد.
نماد شاملا (شرکت معدنی املاح ایران) با صف خرید 5 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از شاملا، نمادهای شتوکا (شرکت توکا رنگ فولاد سپاهان) و بکاب (صنایع جوشکاب یزد) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین صف فروش نیز به وسخوز (شرکت سرمایه گذاری استان خوزستان) تعلق داشت که در پایان معاملات صف فروش 31 میلیارد تومانی داشت. پس از وسخوز، نمادهای خساپا (شرکت سایپا) و وسرضوی (شرکت سرمایه گذاری سهام عدالت استان خراسان رضوی) بیشترین صف فروش داشتند.
(3).jpg)
کاهش ارزش معاملات
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام با افت 49 درصدی به رقم 5 هزار و 17 میلیارد تومان کاهش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 894 میلیارد تومان بود که 18 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.
ارزش معاملات خرد سهام افت کرد و با کاهش 7 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 3 هزار و 75 میلیارد تومان رسید که 61 درصد از ارزش کل معاملات بازار را شامل می‌شود.
خودرو در صدر جدول معاملات
در معاملات امروز نماد خودرو (شرکت ایران خودرو) بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را نیز به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 283 میلیارد تومان بود.
پس از خودرو، سغدیر بیشترین ارزش معاملات را داشت و خساپا رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن دو نماد سمگا و کالا در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند.
در جدول حجم معاملات نیز سهام خودرو با تعداد یک میلیارد و 299 میلیون و 565 هزار و 455 سهم در صدر قرار گرفته است. خساپا در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به خبهمن تعلق داشت. دو نماد خگستر و وسکرد نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند.
اخطار اژه‌ای به داور بورس
روزنامه جوان در این باره نوشت: وقتی ارزش بورس و فرابورس به بیش از ۷ هزار هزار میلیارد تومان می‌رسد و ارزش دارایی نزدیک به ۵۰ میلیون سهامدار با نوسان‌های این بازار تغییر می‌کند، باید در مدیریت صحیح بازار سرمایه نهایت دقت را به عمل آورد، زیرا نمی‌شود این بازار را همانند یک بازار اختصاصی کوچک و سازوکارهای نامناسب گذشته مدیریت کرد. در همین رابطه رئیس دستگاه قضا می‌گوید: از طرف ناظران بورس دخالت‌های غیرمتعارف در امر خرید و فروش سهام صورت می‌گیرد و اموری بر سهامداران حقیقی و حقوقی تحمیل و فرضاً نمادی بی‌ضابطه بسته می‌شود. بدون اینکه توضیحی داده شود.
نوسان فرابورس و بورس اوراق بهادار تهران در دولت دوازدهم برخی از سهامداران را یک‌شبه از فرش به عرش رساند و بالعکس بسیاری از سهامداران را با زیان‌های بسیار قابل‌ملاحظه روبه‌رو کرد؛ نوسان مذکور در بازار سرمایه به قدری قابل‌ملاحظه بود که کارشناسان اقتصادی دلسوز و آزاده پیوسته بر کم‌کاری نهاد ناظر بازار تأکید می‌کردند، اما بازار مذکور به شکلی مدیریت شد که امروز با وجود نقدینگی ۴ هزار هزار میلیارد تومانی در کشور، ۸۰ درصد نقدینگی نزد بانک‌هاست و بانک‌ها باید به این حجم از نقدینگی ماهانه سود علی‌الحساب تضمین شده پرداخت کنند. سوءمدیریت بانک‌ها در استفاده صحیح از ۸۰ درصد نقدینگی که همواره در اختیارشان بوده‌است، از طرفی صورت‌های مالی خود بانک را در معرض ناترازی و گاهی ریسک ورشکستگی قرار داده و از طرف دیگر نیز حجم نقدینگی را با رشد بی‌رویه روبه‌رو کرده‌است. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که بانک‌ها باید عموماً کار تأمین مالی خرد در اقتصاد را انجام بدهند و به جای اینکه ۹۰ درصد تأمین مالی اقتصاد به دوششان باشد، نهایتاً باید ۵۰ درصد تأمین مالی را انجام دهند و سایر تأمین مالی اقتصاد برعهده بخش‌هایی، چون بازار سرمایه باشد.
قوه قضائیه رانت‌خواران بزرگ بورسی را دریابد
(3).jpg)
محمدحسن آصفری، نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی در توئیتر نوشت: اگر قوه قضائیه ۵۰ نفر از آن دانه‌درشت‌هایی را که در بورس بالای ۱۰۰ میلیارد تومان سود و یک ماه قبل از ریزش بورس سرمایه خود را خارج کردند، احضار کند و ۶۰ درصد از سود تحصیلی این اشخاص از بازار سرمایه را برگرداند، مشکل مردمی که زندگی خود را فروختند و به بورس آوردند، حل می‌شود. اسامی مشخص است.
تصوری که اشتباه بود
در دولت دوازدهم همزمان با رشد بازار سرمایه تصور شد دولت قصد دارد بار تأمین مالی بانک را کاهش و بار تأمین مالی بازار سرمایه را افزایش دهد، زیرا دولتمردان، مردم را به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه تشویق کردند، از همین‌رو شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در مدت کمی از مرز ۵۰۰ هزار واحد به بیش از ۲ میلیون واحد رسید، اما در مدت زمان اندکی به یکباره بازار اصلاح شدید داد.
برخی از کارشناسان اقتصادی دلسوز از ابتدا بر این باور بودند که هدایت نقدینگی به بازار سرمایه در دولت دوازدهم صرفاً به جهت دور نگه‌داشتن نقدینگی از بازار ارز و تأمین مالی دولت و اطرافیان از بازار سرمایه انجام شد، به همین دلیل بعد از تشویق مردم به سرمایه‌گذاری در بورس توسط دولتمردان، بازار با اصلاح قابل ملاحظه روبه‌رو شد و هم اکنون نیز بسیاری از سهامداران خود را زخم خورده اعتماد به توصیه سرمایه‌گذاری دولتمردان دوازدهم و بازار سرمایه می‌دانند. از آنجایی که بازار سرمایه رگلاتوری، چون شورای عالی بورس را دارد و ناظران دیگری هم بر بازارهای تابعه بازار سرمایه نظارت دارند، پیوسته این سؤال مطرح است که در فراز و فرودهای بی‌ضابطه سال‌های اخیر بازار سرمایه، ناظران کجا بودند و چرا از تعادل بازار حمایت نکردند و گذاشتند عده‌ای یک‌شبه ره صد ساله را طی کنند و چرا سازمان امور مالیاتی از درآمدهای اتفاقی بسیار کلان سال‌های اخیر بازار سرمایه مالیاتی اخذ نکرده‌است.
در پی دستور اخیر حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه به سازمان بازرسی کل کشور مبنی بر به روز کردن گزارشات پیشین در مورد مسائل بورس و تخلفات احتمالی، هیئت‌مدیره سازمان بورس اوراق بهادار با رئیس قوه قضائیه دیدار کردند. به گزارش خبرگزاری فارس، در ابتدای جلسه حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای مطالبی در خصوص اهمیت بازار سرمایه و بورس بیان کرد و گفت: با استقبال مردم از بورس فرصت خوبی برای دولت و مردم پیش آمد و نباید این فرصت با عملکرد ناصواب از بین برود و لازم است با شفاف کردن فرایندها در بورس، دغدغه مردم هر چه زودتر رفع شود و مردم با امیدواری بتوانند کماکان در بورس فعالیت کنند.
رشد فوق‌العاده شاخص بورس در سال‌های ۹۸ و ۹۹ غیرمنطقی بود
رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه بدیهی است بازار سرمایه نیز مانند بسیاری از بازارهای دیگر دادوستد دارای سود و زیان است، افزود: طبعاً افراد با اختیار، آگاهی و آشنایی با بازار باید وارد آن شوند، لکن رشد فوق‌العاده شاخص بورس در سال‌های ۹۸ و ۹۹ غیرمتعارف و غیرمنطقی بود و به همین جهت خیلی از دلسوزان و سازمان بازرسی کل کشور و دادستانی کل کشور به مسئولان ذی‌ربط به صورت کتبی و شفاهی هشدار دادند و موارد خلاف را متذکر شدند. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به دغدغه‌های موجود در خصوص ریزش بورس در کشور گفت: باید تلاش و ابعاد نظارتی بازار سرمایه تقویت شود تا فرصت بازار سرمایه به ضد آن تبدیل نشود. رئیس دستگاه قضا همچنین از آمادگی کامل قوه قضائیه برای کمک به دولت و سازمان بورس برای رفع آسیب‌ها و مشکلات بورس خبر داد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با بیان اینکه با افزایش غیرمتعارف شاخص بورس و تبلیغات صورت گرفته در سال‌های ۹۸ و ۹۹ جمع کثیری از مردم بدون اطلاع و آشنایی کافی حدود ۶۰ میلیون کد بورسی گرفتند، گفت: در آن مقطع زمانی سازمان بورس هم اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی مناسبی انجام نداد و در این فضا بعضی افراد کل موجودیشان وارد بورس کردند و حتی بعضی از مردم با شرایط پیش آمده از بستگان و آشنایان خود نیز وجوهی را اخذ کرده و وارد بورس شدند و در حال حاضر برای این دسته مشکل مضاعفی به وجود آمده‌است.
فرصت استثنایی از دست رفته
در این نشست مجید عشقی، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار نیز گفت: ورود سرمایه مردم به بازار بورس طی سال‌های ۹۸ و ۹۹ یک فرصت استثنایی برای شرکت‌های بورسی و رونق‌دهی به اقتصاد کشور ایجاد کرد، اما متأسفانه از آن جهت که زیرساخت‌های فنی، حقوقی و نظارتی متناسب با این هجوم سرمایه به بورس تعبیه نشده‌بود، موجب پدید آمدن مخاطراتی شد.
واکنش رئیس دستگاه قضا به سخنان رئیس سازمان بورس
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای پس از اظهارات عشقی، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار این سؤال را مطرح کرد که این سازمان برای تقویت زیرساخت‌ها و به طور خاص نظارت و اعتمادسازی مردم چه برنامه‌ای دارد؟ عشقی نیز در پاسخ گفت: تا پایان سال با ارتقا و تقویت سامانه‌های فنی و نظارتی تمام جریان‌های مالی اثرگذار در بازار سرمایه در سریع‌ترین زمان ممکن مورد رصد و شناسایی قرار خواهند گرفت و از این طریق از بسیاری آسیب‌ها و مخاطرات پیشگیری خواهد شد.
انتقاد اژه‌ای از ابهامات بازار بورس
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در ادامه گفت: اینجانب با ملاحظات گزارشات رسمی و مردمی تفاوت‌هایی بین فرایند بورس در کشور خودمان و سایر بورس‌های دنیا می‌بینم که می‌تواند باعث رانت و سوءاستفاده عده‌ای و متضرر شدن عده دیگری شود، بنابراین به بعضی از موارد اشاره می‌کنم و امیدوارم سازمان بازرسی کل کشور و مسئولان سازمان بورس اوراق بهادار به طور دقیق این موضوعات را بررسی کنند و اقدام مقتضی را به عمل آورند. رئیس عدلیه در همین راستا به «نمایش صف خرید و فروش در بورس»، «دخالت‌های ناظرین بورس در فرایند خرید و فروش سهامداران» و «خرید سهام با کد بورسی افراد حقیقی از سوی صندوق‌های حقوقی» اشاره کرد و افزود: این موارد ابهاماتی است که اعضای هیئت‌مدیره سازمان بورس باید در رابطه با آن شفاف‌سازی و رفع ابهام کنند.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای افزود: از طرف ناظران بورس دخالت‌های غیرمتعارف در امر خرید و فروش سهام صورت می‌گیرد و اموری بر سهامداران حقیقی و حقوقی تحمیل می‌شود و فرضاً نمادی بدون ضابطه بسته می‌شود بدون اینکه توضیحی داده شود. رئیس قوه قضائیه با اشاره به دسترسی کارگزاری‌ها و سازمان بورس به تمامی ردیف‌ها و سفارشات عرضه و تقاضا گفت: این در حالی است که سهامداران عادی به صورت آنلاین حداکثر پنج ردیف از سفارشات را می‌توانند مشاهده کنند.
حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی‌اژه‌ای ادامه داد: همچنین دیده شده که صندوق‌ها به جای کد بورسی خود صندوق، با کدهای حقیقی که در صندوق سرمایه‌گذاری کرده‌اند در بورس شرکت می‌کنند یا کدهای حقیقی صندوق را در اختیار دیگران قرار می‌دهند و آنها در بورس شرکت می‌کنند. رئیس عدلیه با بیان اینکه همه این موارد می‌تواند ایجاد رانت و فساد کند، گفت: باید در خصوص همه این موارد شفاف‌سازی شود.
اوایل سال 99 بازار سرمایه با شکستن رکوردهای تازه و بازدهی خیره‌کننده، نظر بسیاری از مردم را به خود جلب کرد. در آن زمان صحبت از داشتن کد بورسی، خرید و فروش، ارزیابی سهام و تشویق افرادی که هنوز موفق به دریافت کد بورسی نشده بودند به گرفتن کد بورسی نقل محافل شده بود و سهامداران خود را در ابتدای راه خوشبختی می‌دیدند، اما مردادماه سال گذشته ورق بورس برگشت و ریزش شاخص همه را شوکه کرد از آن پس صحبت از امید و آرزوها در این بازار جای خود را به ریزش‌های ادامه‌دار و سنگینی، متضرر شدن میلیون‌ها سهامدار و از دست رفتن بخش عمده‌ای از سرمایه‌ها داد و تنور داغ بازار سرمایه به یکباره سرد شد. پس از ریزش‌های پی‌درپی به جز سهامداران، کارشناسان و برخی از نمایندگان مجلس نسبت به وضعیت پیش‌آمده در بورس انتقاد کردند اما انتقادها و ارائه راهکارها برای نجات سرمایه‌های مردم راه به جایی نبرد و وضعیت آشفته بورس همچنان ادامه دارد.
سودی که دانه‌درشت‌ها به جیب زدند بازگردانده شود
محمد حسن‌آصفری، نماینده مردم اراک در مجلس شورای اسلامی یکی از افرادی است که بارها اعتراض خود را نسبت به وضعیت و مشکلات بازار سرمایه مطرح کرده است. وی اخیراً در رابطه با مشکلات بازار سرمایه در صفحه شخصی خود در توئیتر، نوشته است: « اگر قوه قضائیه پنجاه نفر از آن دانه درشت‌هایی را که در بورس بالای صد میلیارد تومان سود کردند و یک ماه قبل از ریزش بورس سرمایه‌های خود را از آن خارج کرده را احضار کند و فقط ۶۰ درصد از سودی را که با سوءاستفاده به جیب زده‌اند را برگرداند، مشکل مردمی که زندگی خود را فروختند و به بورس آوردند حل می‌شود. (اسامی مشخص است)»
آصفری در پایان توئیت خود از هشتگ «کجاست شلاق عدالت» استفاده کرده است.
فضا برای سوءاستفاده آماده بود
عباسعلی حقانی نسب کارشناس بازار سرمایه، با اشاره به توییت نماینده مجلس در رابطه با مشکلات بازار سرمایه به «ابتکار» گفت: سال ۹۹ یک سال استثنایی در کل تاریخ بازار سرمایه بود که از همان ابتدا با تغییر رئیس سازمان بورس، کسری بودجه، رشد نرخ بهره بانکی و ورود افراد ناآگاه و نابلد ساختاری را به وجود آورد و در این ساختار قطعاً افرادی بودند که اطلاعات و اخبار بیشتری نسبت به سهامداران معمولی داشتند و توانستند قبل از ریزش از بازار خارج شوند.
این کارشناس بازار سرمایه با انتقاد از نحوه سرمایه‌گذاری‌ها و غیرحرفه‌ای بودن بازار ادامه داد: متاسفانه در سال ۹۹ افراد ناآگاه وارد بازار سرمایه شدند و بخش عمده ورود مردم به بازار سرمایه به صورت مستقیم بود، به عبارت دیگر یعنی افرادی که با بازار سرمایه آشنا نبودند مستقیماً وارد بازار شدند. البته هنوز هم ساختار بازار سرمایه ما یک ساختار غیرحرفه‌ای بوده و عملاً بخش عمده از بازار سرمایه توسط افراد غیر حرفه‌ای و ناآگاه مبادله و معامله می‌شود و هنوز سهم سرمایه‌گذاری غیر مستقیم در بازار سرمایه ما سهم کم و ناچیزی است. این درحالی است که سهم سرمایه‌گذاری مستقیم که مردم مستقیماً از طریق کارگزاری‌ها سهمی را خریداری می‌کنند بالا بوده، بنابراین در شرایطی که بازار غیر حرفه‌ای بود و سهم‌ها توسط افراد نابلد معامله می‌شد قطعاً فضا برای سوءاستفاده وجود داشته و نمی‌توان منکر این قضیه شد.
حقانی‌نسب در ادامه صحبت‌هایش با تاکید بر ضروری بودن بررسی وضعیت بازار سرمایه ادامه داد: زمانی که بازار با اتفاقات جدیدی روبه‌رو شده بود افرادی که اطلاعات و اخبار بیشتری در دست داشتند توانستند سودی را کسب کنند. این مسئله می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد و معتقدم باید این موضوع را به عنوان یک کیس بسیار مهم مورد بررسی قرار داد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: در طول بررسی این مسئله مهم ممکن است هیچکس محکوم نشود و ثابت نشود که برخی افراد با رانت اطلاعاتی توانستند از مردم بی دفاع در بازار سرمایه سوءاستفاده کنند اما با این احتمال هم باید این مسئله مورد بررسی قرار بگیرد و نتایج بررسی‌ها شفاف اعلام شود.
بازار با بازگشت سود سوءاستفاده‌کنندگان به حرکت در می‌آید
حقانی نسب در پاسخ به این پرسش که آیا با بازگشتن نیمی از سود افرادی که از شرایط بازار سرمایه سوءاستفاده کرده‌اند می‌توان ضرر و زیان سهامداران و بازار را جبران کرد یا خیر گفت: هنوز این مسئله به طور شفاف و قطعی مشخص نشده و نمی‌دانیم که ۶۰ درصد سود افرادی که از شرایط بازار سوءاستفاده کرده‌اند چقدر بوده است اما اگر سودی که به آن اشاره شده است مبالغی بالای ۲۰ هزار میلیارد تومان باشد قطعاً اثرگذار خواهد بود و بازار سرمایه با توجه به شرایطی که وجود دارد حرکت خواهد کرد.
پیش بینی بورس امروز 21 آذر / انتظارات منفی و 3 علامت نزولی
اکوایران نوشت، بورسی‌ها در شرایطی به استقبال معاملات روز یکشنبه می‌روند که روز گذشته شاخص بورس باز هم نزول کرد. برای پیش بینی بورس امروز –یکشنبه 21 آذر- به روند بازار سهام در روز گذشته نگاه می‌کنیم. شاخص کل افت 4 هزار و 941 واحدی داشت و شاخص کل هم‌وزن 2 هزار و 94 واحد نزول کرد. شاخص کل فرابورس نیز 55 واحد پائین آمد.
در پایان معاملات روز شنبه، تنها 135 نماد رشد قیمت داشتند و قیمت سهام 339 نماد کاهش یافت، به عبارت دیگر، 27 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 69 درصد بازار افت قیمت داشتند.
بیشترین افزایش قیمت
روز دوشنبه در بورس شرکت‌های صنایع آذر آب (فاذر)، شرکت لامیران (فلامی) و شرکت سرمایه گذاری استان کردستان (وسکرد) بیشترین افزایش قیمت را ثبت کردند. در فرابورس نیز شرکت پاکدیس (غدیس)، شرکت صنعتی بهپاک (بهپاک) و شرکت افرا نت (افرا) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.
بیشترین کاهش قیمت
در بورس نمادهای سغرب (شرکت سیمان غرب)، شفن (شرکت پتروشیمی فناوران) و فسپا (گروه صنعتی سپاهان) در روز شنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت ریل سیر کوثر (حسیر)، توکا ریل (توریل) و شرکت سپیدار سیستم آسیا (سپیدار) بیشترین کاهش قیمت را داشتند.
عرضه و تقاضای بازار
در پایان معاملات روز شنبه بازار با مازاد عرضه‌ی 134 میلیارد تومانی بسته شد. ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز چهارشنبه 26 درصد افزایش یافت و 158 میلیارد تومان شد. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 81 درصد افت کرد و در رقم 24 میلیارد تومان ایستاد.
بیشترین تقاضاها
در روز شنبه نماد شاملا (شرکت معدنی املاح ایران) با صف خرید 5 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از شاملا، نمادهای شتوکا (شرکت توکا رنگ فولاد سپاهان) و بکاب (صنایع جوشکاب یزد) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین عرضه‌ها
روز گذشته بیشترین صف فروش نیز به وسخوز (شرکت سرمایه گذاری استان خوزستان) تعلق داشت که در پایان معاملات صف فروش 31 میلیارد تومانی داشت. پس از وسخوز، نمادهای خساپا (شرکت سایپا) و وسرضوی (شرکت سرمایه گذاری سهام عدالت استان خراسان رضوی) بیشترین صف فروش داشتند.
پیش بینی بورس امروز
شنبه روز سقوط بازار سهام بود و تمام شاخص‌های بوس تهران ریزش کردند. شاخص کل نزدیک به 5 هزار واحد پائین آمد و از نیمه کانال 1.3 میلیونی فاصله گرفت.
دیروز بسیاری از نمادهای بزرگ بازار مانند کگل، شفن، فولاد، خودرو، خساپا، نوری، شبندر، برکت، وغدیر، خبهمن، شستا، شپنا، وخاور، فملی و پترول افت قیمت داشتند و موجب ریزش شاخص کل داشتند.
در فرابورس نیز قیمت سهام بسیاری از نمادهای بزرگ مثل آریا، فرابورس، صبا، ذوب، توسن، مادیرا، هرمز، مارون، توریل، شبصیر، خدیزل، غصینو و حسیر کاهش یافت و شاخص کل فرابورس افت 55 واحدی داشت. در مجموع 69 درصد نمادهای بورس و فرابورس قرمزپوش شدند و شاخص هم وزن نیز نزول کرد.
همچنین دیروز برای یازدمین روز پیاپی شاهد خروج نقدینگی حقیقی بودیم و ارزش خالص تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی بازار 348 میلیارد تومان بود. در مجموع 11 روز اخیر بیش از 3 هزار میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است. در 6 روز اخیر میانگین ارزش معاملات خرد سهام 3 هزار و 14 میلیارد تومان بوده است. دیروز خساپا، فولاد، بپاس، فجهان، شبندر، خبهمن، وگردش، فسبزوار، فرابورس و خودرو بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
به علاوه روز شنبه ارزش معاملات خرد بار دیگر افت کرد و به 3 هزار و 75 میلیارد تومان تنزل کرد. در معاملات روزهای اخیر بورس تهران خریداران کم تعداد هستند و سمت عرضه بازار پُرتعداد است. در پایان معاملات دیروز 51 نماد صف فروش و تنها 16 نماد صف خرید داشتند. همچنین 77 درصد از خریدهای بازار به سهامداران حقیقی اختصاص داشت و 90 درصد فروش‌ها به حقیقی‌ها تعلق داشت.
رشد عرضه‌های بازار با نزول قیمت نمادهای خودرویی همراه بود. در معاملات دو نماد خودرو و خساپا که در جمع 5 نماد با بیشترین تأثیر منفی بر شاخص کل حضور دارند، به ترتیب 94 و 98 درصد فروش‌ها به سهامداران حقیقی اختصاص داشت. به نظر می‌رسد پس از رشد قیمت خودرویی‌ها در روز چهارشنبه بسیاری از معامله‌گران تصمیم به فروش این سهم‌ها گرفتند.
تداوم خروج پول حقیقی، افت ارزش معاملات و کاهش تقاضای بازار 3 علامت منفی هستند که نشان از انتظارات منفی سهامداران نسبت به بازار سهام دارند.
عقبگرد شاخص بورس در روز ترمز خودرویی‌ها
اکوایران همچنین آورده است، در معاملات اولین روز هفته شاخص کل بورس 4 هزار و 941 واحد نزول کرد و تا سطح یک میلیون و 344 هزار واحد پائین آمد. همچنین برای یازدهمین روز پیاپی پول حقیقی از بورس خارج شد.
اعداد قرمز تابلوی بورس
امروز از ابتدای معاملات روند شاخص کل بورس صعودی شد و در نیم ساعت ابتدایی کمتر از 500 واحد رشد کرد اما پس از آن روند نزولی پیدا کرد و در پایان معاملات شاخص کل نسبت به روز چهارشنبه 4 هزار و 941 واحد افت کرد و به سطح یک میلیون و 344 هزار و 447 واحد رسید.
شاخص هم وزن نیز در پایان معاملات امروز 2 هزار و 94 واحد نسبت به روز چهارشنبه پائین آمد و در رقم 361 هزار و 495 واحد ایستاد. همچنین شاخص کل فرابورس 55 واحد افت کرد و به رقم 19 هزار و 121 واحد رسید.
دو سمت سبز و قرمز بازار
در پایان معاملات روز شنبه، 135 نماد رشد قیمت داشتند که 89 نماد بورسی و 46 نماد فرابورسی بودند. همچنین 339 نماد کاهش قیمت داشتند که 242 نماد بورسی و 97 نماد فرابورسی بودند. به عبارت دیگر، 27 درصد بازار رشد قیمت داشتند و 69 درصد بازار افت قیمت داشتند.
خروج سهامداران حقیقی
امروز برای یازدهمین روز پیاپی ارزش خالص تغییر مالکیت حقوقی به حقیقی بازار منفی شد و 348 میلیارد تومان پول حقیقی از بورس خارج شد که نسبت به روز چهارشنبه بیش از 3 برابر شده است.
در معاملات روز شنبه بیشترین خروج پول حقیقی به سهام خساپا (شرکت سایپا) اختصاص داشت که ارزش تغییر مالکیت حقیقی به حقوقی آن 18 میلیارد تومان بود. پس از خساپا، فولاد (شرکت فولاد مبارکه) و بپاس (شرکت بیمه پاسارگاد) بیشترین خروج پول حقیقی را داشتند.
نمادهای پیشران
امروز نمادهای «کگل»، «شفن» و «فولاد» بیشترین تأثیر را در افت شاخص کل بورس داشتند و «کچاد»، «فارس» و «کالا» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص داشتند.
در فرابورس نیز نمادهای «آریا»، «فرابورس» و «صبا» بیشترین تأثیر کاهنده را بر شاخص کل فرابورس داشتند و «زاگرس»، «سمگا» و «حآفرین» بیشترین تأثیر مثبت را بر شاخص داشتند.
در جدول پرتراکنش‌ترین نمادهای بورس خودرو صدرنشین است و خساپا و شستا در رتبه‌های بعدی هستند. در فرابورس نیز نمادهای فرابورس، سمگا و فجهان پرتراکنش‌ترین نمادها هستند.
مازاد عرضه در پایان معاملات شنبه
در پایان معاملات شنبه ارزش صف‌های فروش پایانی بازار نسبت به روز چهارشنبه 26 درصد افزایش یافت و 158 میلیارد تومان شد. ارزش صف‌های خرید نیز نسبت به پایان روز کاری گذشته 81 درصد افت کرد و در رقم 24 میلیارد تومان ایستاد.
نماد شاملا (شرکت معدنی املاح ایران) با صف خرید 5 میلیارد تومانی در صدر جدول تقاضای بازار قرار گرفت. پس از شاملا، نمادهای شتوکا (شرکت توکا رنگ فولاد سپاهان) و بکاب (صنایع جوشکاب یزد) بیشترین صف خرید را داشتند.
بیشترین صف فروش نیز به وسخوز (شرکت سرمایه گذاری استان خوزستان) تعلق داشت که در پایان معاملات صف فروش 31 میلیارد تومانی داشت. پس از وسخوز، نمادهای خساپا (شرکت سایپا) و وسرضوی (شرکت سرمایه گذاری سهام عدالت استان خراسان رضوی) بیشترین صف فروش داشتند.
کاهش ارزش معاملات
امروز ارزش معاملات کل بازار سهام با افت 49 درصدی به رقم 5 هزار و 17 میلیارد تومان کاهش یافت. ارزش معاملات اوراق بدهی در بازار ثانویه 894 میلیارد تومان بود که 18 درصد از ارزش کل معاملات بازار سرمایه را تشکیل می‌دهد.
ارزش معاملات خرد سهام افت کرد و با کاهش 7 درصدی نسبت به روز کاری قبل به رقم 3 هزار و 75 میلیارد تومان رسید که 61 درصد از ارزش کل معاملات بازار را شامل می‌شود.
خودرو در صدر جدول معاملات
در معاملات امروز نماد خودرو (شرکت ایران خودرو) بیشترین ارزش معاملات بازار سهام را نیز به خود اختصاص داد که ارزش معاملات آن 283 میلیارد تومان بود.
پس از خودرو، سغدیر بیشترین ارزش معاملات را داشت و خساپا رتبه سوم بیشترین ارزش معاملات را به خود اختصاص داد و پس از آن دو نماد سمگا و کالا در رتبه‌های بعدی بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند.
در جدول حجم معاملات نیز سهام خودرو با تعداد یک میلیارد و 299 میلیون و 565 هزار و 455 سهم در صدر قرار گرفته است. خساپا در رتبه دوم بیشترین حجم معاملات بازار قرار گرفت و رتبه سوم به خبهمن تعلق داشت. دو نماد خگستر و وسکرد نیز در رتبه‌های بعدی بیشترین حجم معاملات بازار قرار داشتند.
اخطار اژه‌ای به داور بورس
روزنامه جوان در این باره نوشت: وقتی ارزش بورس و فرابورس به بیش از ۷ هزار هزار میلیارد تومان می‌رسد و ارزش دارایی نزدیک به ۵۰ میلیون سهامدار با نوسان‌های این بازار تغییر می‌کند، باید در مدیریت صحیح بازار سرمایه نهایت دقت را به عمل آورد، زیرا نمی‌شود این بازار را همانند یک بازار اختصاصی کوچک و سازوکارهای نامناسب گذشته مدیریت کرد. در همین رابطه رئیس دستگاه قضا می‌گوید: از طرف ناظران بورس دخالت‌های غیرمتعارف در امر خرید و فروش سهام صورت می‌گیرد و اموری بر سهامداران حقیقی و حقوقی تحمیل و فرضاً نمادی بی‌ضابطه بسته می‌شود. بدون اینکه توضیحی داده شود.
نوسان فرابورس و بورس اوراق بهادار تهران در دولت دوازدهم برخی از سهامداران را یک‌شبه از فرش به عرش رساند و بالعکس بسیاری از سهامداران را با زیان‌های بسیار قابل‌ملاحظه روبه‌رو کرد؛ نوسان مذکور در بازار سرمایه به قدری قابل‌ملاحظه بود که کارشناسان اقتصادی دلسوز و آزاده پیوسته بر کم‌کاری نهاد ناظر بازار تأکید می‌کردند، اما بازار مذکور به شکلی مدیریت شد که امروز با وجود نقدینگی ۴ هزار هزار میلیارد تومانی در کشور، ۸۰ درصد نقدینگی نزد بانک‌هاست و بانک‌ها باید به این حجم از نقدینگی ماهانه سود علی‌الحساب تضمین شده پرداخت کنند. سوءمدیریت بانک‌ها در استفاده صحیح از ۸۰ درصد نقدینگی که همواره در اختیارشان بوده‌است، از طرفی صورت‌های مالی خود بانک را در معرض ناترازی و گاهی ریسک ورشکستگی قرار داده و از طرف دیگر نیز حجم نقدینگی را با رشد بی‌رویه روبه‌رو کرده‌است. کارشناسان اقتصادی بر این باورند که بانک‌ها باید عموماً کار تأمین مالی خرد در اقتصاد را انجام بدهند و به جای اینکه ۹۰ درصد تأمین مالی اقتصاد به دوششان باشد، نهایتاً باید ۵۰ درصد تأمین مالی را انجام دهند و سایر تأمین مالی اقتصاد برعهده بخش‌هایی، چون بازار سرمایه باشد.
قوه قضائیه رانت‌خواران بزرگ بورسی را دریابد
محمدحسن آصفری، نماینده اراک در مجلس شورای اسلامی در توئیتر نوشت: اگر قوه قضائیه ۵۰ نفر از آن دانه‌درشت‌هایی را که در بورس بالای ۱۰۰ میلیارد تومان سود و یک ماه قبل از ریزش بورس سرمایه خود را خارج کردند، احضار کند و ۶۰ درصد از سود تحصیلی این اشخاص از بازار سرمایه را برگرداند، مشکل مردمی که زندگی خود را فروختند و به بورس آوردند، حل می‌شود. اسامی مشخص است.
تصوری که اشتباه بود
در دولت دوازدهم همزمان با رشد بازار سرمایه تصور شد دولت قصد دارد بار تأمین مالی بانک را کاهش و بار تأمین مالی بازار سرمایه را افزایش دهد، زیرا دولتمردان، مردم را به سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه تشویق کردند، از همین‌رو شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در مدت کمی از مرز ۵۰۰ هزار واحد به بیش از ۲ میلیون واحد رسید، اما در مدت زمان اندکی به یکباره بازار اصلاح شدید داد.
برخی از کارشناسان اقتصادی دلسوز از ابتدا بر این باور بودند که هدایت نقدینگی به بازار سرمایه در دولت دوازدهم صرفاً به جهت دور نگه‌داشتن نقدینگی از بازار ارز و تأمین مالی دولت و اطرافیان از بازار سرمایه انجام شد، به همین دلیل بعد از تشویق مردم به سرمایه‌گذاری در بورس توسط دولتمردان، بازار با اصلاح قابل ملاحظه روبه‌رو شد و هم اکنون نیز بسیاری از سهامداران خود را زخم خورده اعتماد به توصیه سرمایه‌گذاری دولتمردان دوازدهم و بازار سرمایه می‌دانند. از آنجایی که بازار سرمایه رگلاتوری، چون شورای عالی بورس را دارد و ناظران دیگری هم بر بازارهای تابعه بازار سرمایه نظارت دارند، پیوسته این سؤال مطرح است که در فراز و فرودهای بی‌ضابطه سال‌های اخیر بازار سرمایه، ناظران کجا بودند و چرا از تعادل بازار حمایت نکردند و گذاشتند عده‌ای یک‌شبه ره صد ساله را طی کنند و چرا سازمان امور مالیاتی از درآمدهای اتفاقی بسیار کلان سال‌های اخیر بازار سرمایه مالیاتی اخذ نکرده‌است.
رئیس قوه قضاییه با اشاره به چهار ابهام مهم در بورس کشور که سازمان بورس باید پیرامون آنها شفاف‌سازی و رفع ابهام کند، گفت: از طرف ناظرین بورس دخالت‌های غیرمتعارف در امر خرید و فروش سهام صورت می‌گیرد و اموری بر سهامداران حقیقی و حقوقی تحمیل می‌شود و فرضاً نمادی بدون ضابطه بسته می‌شود بدون اینکه توضیحی داده شود. صحبت محسنی اژه‌ای در مورد عملکرد سلیقه‌ای ناظر بورس، موضوع جدیدی نیست و فعالان بازار سرمایه مدت‌هاست که نسبت به این رویه، دلخوری دارند. از باز و بسته کردن نمادها تا بازگشایی و ابطال و الزامات مختلف به خرید و فروش و مسدود کردن کدها و مواردی دیگر که حقیقی‌ها و حقوقی‌های متعددی در مورد آن خاطرات مختلف دارند!
در پی دستور اخیر حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه به سازمان بازرسی کل کشور مبنی بر به روز کردن گزارشات پیشین در مورد مسائل بورس و تخلفات احتمالی، هیئت‌مدیره سازمان بورس اوراق بهادار با رئیس قوه قضائیه دیدار کردند. به گزارش خبرگزاری فارس، در ابتدای جلسه حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی اژه‌ای مطالبی در خصوص اهمیت بازار سرمایه و بورس بیان کرد و گفت: با استقبال مردم از بورس فرصت خوبی برای دولت و مردم پیش آمد و نباید این فرصت با عملکرد ناصواب از بین برود و لازم است با شفاف کردن فرایندها در بورس، دغدغه مردم هر چه زودتر رفع شود و مردم با امیدواری بتوانند کماکان در بورس فعالیت کنند.
رشد فوق‌العاده شاخص بورس در سال‌های ۹۸ و ۹۹ غیرمنطقی بود
رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه بدیهی است بازار سرمایه نیز مانند بسیاری از بازارهای دیگر دادوستد دارای سود و زیان است، افزود: طبعاً افراد با اختیار، آگاهی و آشنایی با بازار باید وارد آن شوند، لکن رشد فوق‌العاده شاخص بورس در سال‌های ۹۸ و ۹۹ غیرمتعارف و غیرمنطقی بود و به همین جهت خیلی از دلسوزان و سازمان بازرسی کل کشور و دادستانی کل کشور به مسئولان ذی‌ربط به صورت کتبی و شفاهی هشدار دادند و موارد خلاف را متذکر شدند. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با اشاره به دغدغه‌های موجود در خصوص ریزش بورس در کشور گفت: باید تلاش و ابعاد نظارتی بازار سرمایه تقویت شود تا فرصت بازار سرمایه به ضد آن تبدیل نشود. رئیس دستگاه قضا همچنین از آمادگی کامل قوه قضائیه برای کمک به دولت و سازمان بورس برای رفع آسیب‌ها و مشکلات بورس خبر داد.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای با بیان اینکه با افزایش غیرمتعارف شاخص بورس و تبلیغات صورت گرفته در سال‌های ۹۸ و ۹۹ جمع کثیری از مردم بدون اطلاع و آشنایی کافی حدود ۶۰ میلیون کد بورسی گرفتند، گفت: در آن مقطع زمانی سازمان بورس هم اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی مناسبی انجام نداد و در این فضا بعضی افراد کل موجودیشان وارد بورس کردند و حتی بعضی از مردم با شرایط پیش آمده از بستگان و آشنایان خود نیز وجوهی را اخذ کرده و وارد بورس شدند و در حال حاضر برای این دسته مشکل مضاعفی به وجود آمده‌است.
فرصت استثنایی از دست رفته
در این نشست مجید عشقی، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار نیز گفت: ورود سرمایه مردم به بازار بورس طی سال‌های ۹۸ و ۹۹ یک فرصت استثنایی برای شرکت‌های بورسی و رونق‌دهی به اقتصاد کشور ایجاد کرد، اما متأسفانه از آن جهت که زیرساخت‌های فنی، حقوقی و نظارتی متناسب با این هجوم سرمایه به بورس تعبیه نشده‌بود، موجب پدید آمدن مخاطراتی شد.
واکنش رئیس دستگاه قضا به سخنان رئیس سازمان بورس
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای پس از اظهارات عشقی، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار این سؤال را مطرح کرد که این سازمان برای تقویت زیرساخت‌ها و به طور خاص نظارت و اعتمادسازی مردم چه برنامه‌ای دارد؟ عشقی نیز در پاسخ گفت: تا پایان سال با ارتقا و تقویت سامانه‌های فنی و نظارتی تمام جریان‌های مالی اثرگذار در بازار سرمایه در سریع‌ترین زمان ممکن مورد رصد و شناسایی قرار خواهند گرفت و از این طریق از بسیاری آسیب‌ها و مخاطرات پیشگیری خواهد شد.
انتقاد اژه‌ای از ابهامات بازار بورس
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در ادامه گفت: اینجانب با ملاحظات گزارشات رسمی و مردمی تفاوت‌هایی بین فرایند بورس در کشور خودمان و سایر بورس‌های دنیا می‌بینم که می‌تواند باعث رانت و سوءاستفاده عده‌ای و متضرر شدن عده دیگری شود، بنابراین به بعضی از موارد اشاره می‌کنم و امیدوارم سازمان بازرسی کل کشور و مسئولان سازمان بورس اوراق بهادار به طور دقیق این موضوعات را بررسی کنند و اقدام مقتضی را به عمل آورند. رئیس عدلیه در همین راستا به «نمایش صف خرید و فروش در بورس»، «دخالت‌های ناظرین بورس در فرایند خرید و فروش سهامداران» و «خرید سهام با کد بورسی افراد حقیقی از سوی صندوق‌های حقوقی» اشاره کرد و افزود: این موارد ابهاماتی است که اعضای هیئت‌مدیره سازمان بورس باید در رابطه با آن شفاف‌سازی و رفع ابهام کنند.
حجت الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای افزود: از طرف ناظران بورس دخالت‌های غیرمتعارف در امر خرید و فروش سهام صورت می‌گیرد و اموری بر سهامداران حقیقی و حقوقی تحمیل می‌شود و فرضاً نمادی بدون ضابطه بسته می‌شود بدون اینکه توضیحی داده شود. رئیس قوه قضائیه با اشاره به دسترسی کارگزاری‌ها و سازمان بورس به تمامی ردیف‌ها و سفارشات عرضه و تقاضا گفت: این در حالی است که سهامداران عادی به صورت آنلاین حداکثر پنج ردیف از سفارشات را می‌توانند مشاهده کنند.
حجت‌الاسلام و المسلمین محسنی‌اژه‌ای ادامه داد: همچنین دیده شده که صندوق‌ها به جای کد بورسی خود صندوق، با کدهای حقیقی که در صندوق سرمایه‌گذاری کرده‌اند در بورس شرکت می‌کنند یا کدهای حقیقی صندوق را در اختیار دیگران قرار می‌دهند و آنها در بورس شرکت می‌کنند. رئیس عدلیه با بیان اینکه همه این موارد می‌تواند ایجاد رانت و فساد کند، گفت: باید در خصوص همه این موارد شفاف‌سازی شود.
فایل مرتبط (19.74 MB)
