نشانه‌های شکاف میان دولت و دلواپسان

به نظر می‌رسد هر چه زمان می‌گذرد شکاف بین اصولگرایان و پایداریچی‌ها در رابطه با احیای برجام علنی‌تر می‌شود به طوری که حالا شاهدیم پایداری‌ها برنامه ثریا را مهیا می‌کنند تا در آن ضد برجام صحبت کنند اما به یکباره برنامه مذکور لغو می‌شود.
این روزها همان‌هایی که در دوره محمدجواد ظریف مذاکره و حتی انگلیسی صحبت کردن او را به باد انتقاد می‌گرفتند و دائم با ادعاهای جنجالی سعی در تضعیف روند مذاکرات داشتند، سکوت اختیار کرده و انگار نه انگار مذاکرات احیای برجام در وین در جریان است. اخیراً نیز اظهاراتی رسمی درباره مذاکره با کدخدا مطرح شده است و مخالفین دیروزی مذاکره مستقیم ایران و آمریکا می‌گویند که نباید لقمه را دور سر چرخاند و برای بدست آوردن تخم طلای برجام، باید رو در رو با امریکایی‌ها به گفتگو نشست. در این بین اما عده‌ای از اصولگرایان که مخالف صد در صد برجام بودند، با اینکه دعوت به سکوت شده‌اند اما جسته و گریخته مخالفتشان را به انحاء مختلف نشان می‌دهند. نمونه بارز این موضوع نیز اختصاص برنامه ثریا به اما و اگرهای مذاکرات وین بود که البته اجازه پخش پیدا نکرد و لغو شد. هر چند عدم انتشار این برنامه به مذاق خیلی‌ها به ویژه پایداریچی‌ها که محسن مقصودی، مجری برنامه ثریا تریبون دار رسمی آن‌ها در صدا و سیما است خوش نیامد اما همین مسئله نشان می‌دهد شکاف پایداریچی‌ها با اصولگرایان عمیق‌تر شده است؛ اظهار نظر مقصودی درباره لغو این برنامه نیز حاکی از آن است که هر لحظه امکان دارد اعتراضات به برجام علنی‌تر مطرح شود.
چرخش محسوس پایداری ها
هنوز فراموش نکرده‌ایم زمانی که ترامپ از برجام خارج شده و تمام رشته‌های دولت روحانی را پنبه کرد، همان روزها بود که نمایندگانی چون مجتبی‌ذوالنوری رئیس کمیته هسته‌ای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس و محسن کوهکن با آتش زدن برجام و پرچم آمریکا اعلام کردند باید درب مذاکره با آمریکا را بست حتی مذاکره دور میز هسته‌ای را. با گذشت زمان و روی کار آمدن دولت رئیسی، دولتی که سهم زیادی از کرسی هایش را به پایداری‌ها اختصاص داده است، حال و هوای جبهه پایداری‌ها عوض شد. آنها ابتدا انتقاداتی را برای رفع اتهامات و سهم خواهی بیشتر از دولت رئیسی مطرح کردند و بعد که دعوت به سکوت شدند به حمایت از دولت سیزدهم پرداختند.
اخیراً متقی فر سخنگوی جبهه پایداری گفته است:« از دولت انتقاد کردیم اما به دنبال جنجال نیستیم. مهم نیست به چه چیزی تذکر دادیم. مهم این است که موضوع ارزیابی دولت هم در برنامه جبهه قرار دارد. هر انتقادی باشد به صورت دلسوزانه و به دور از فرصت طلبی
مطرح کردیم. سعی کردیم تنشی ایجاد نکنیم، دولت آرام باشد و به کارها رسیدگی کند. وقتی رئیس دولت آقای رئیسی از مسکو به تهران می‌آید و سپس به مناطق سیل‌زده می‌رود، این کارها تبلیغاتی نیست، بلکه مشخص است که دولت به مشکلات رسیدگی می‌کند.»
نمونه‌ای دیگر از این نوع اظهار نظر‌ها سخنان بیژن نوباوه نماینده مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس و از اعضای جبهه پایداری است. وی پیش از روی‌کارآمدن دولت سید ابراهیم رئیسی یکی از مخالفان برجام بود. او در سال 97 در گفت‌وگو با خبرگزاری «فارس» گفته بود:«طرفداران FATF همان طرفداران برجام هستند؛ برجامی که امروز بر همه دنیا معلوم شده است که قراردادی یک‌طرفه، بدون تامل، تعمق و تانی کافی و بایسته بود که از سوی دیپلمات‌های ما امضا شد و حتی از داخل همان تیم مذاکره‌کننده جاسوس پیدا شد.» اما او اکنون با بیان اینکه مجلس حامی تیم مذاکره‌کننده است، در این باره گفت: «وقتی حاکمیت مذاکره را می‌پذیرد مجلس هم تابع همه مواضع جمهوری اسلامی است. »این نوع اظهار نظر‌ها کاملا نشان می‌دهد که جبهه پایداری همچنان مخالف برجام هستند اما دعوت به سکوت شده‌اند و بعید است که این سکوت طولانی مدت ادامه داشته باشد.
برنامه ثریا لغو می‌شود
حالا اما به نظر می‌رسد هر چه زمان می‌گذرد شکاف بین اصولگرایان و پایداریچی‌ها در رابطه با احیای برجام علنی‌تر می‌شود به طوری که حالا شاهدیم پایداری‌ها برنامه ثریا را مهیا می‌کنند تا در آن ضد برجام صحبت کنند اما به یکباره برنامه مذکور لغو می‌شود!
گویا روز سه شنبه بنا به اعلام مسئولین برنامه ثریا قرار بود آخرین قسمت این برنامه در سال ۱۴۰۰ با عنوان مهمترین برنامه امسالشان درباره اما و اگرهای مذاکرات وین با حضور ۶ مهمان ویژه ساعت ۲۳ از شبکه یک پخش شود، اما بدون هیچ اطلاعی این برنامه روی آنتن نرفت.محسن مقصودی، مجری برنامه ثریا در این‌باره در توئیتر نوشت:« یک ساعتی هست با مهمانها در استودیو ماندیم، متاسفانه برنامه زنده امشب ثریا با موضوع وین، نیم ساعت قبل از پخش به دستور جایی که نمی‌دانم کجاست کنسل شد. ادامه راه دولت قبل به جایی نمی‌رسد، چه در برجام چه در بستن فضای رسانه ها».
مجری ثریا، تریبون پایداری‌ها
مجری برنامه ثریا قرابت زیادی به پایداریچی‌ها دارد و پیش از این هم، در دورانی که محمد جواد ظریف سکاندار تیم هسته‌ای بود
اظهار نظر‌های مختلفی درباره برجام داشت که در ادامه به بخشی از آن اشاره می‌کنیم.
٨ اسفند 96، او درباره خبر استعفای ظریف در صفحه توئیتر خود نوشت: «این استعفای شبانه ‏اینستاگرامی هم مانند خود برجام، عجولانه، احساسی و ساده‌اندیشانه و به نوعی مظلوم‌نمایی بود و ‏بزرگترین دستاورد خبری مقاومت را تحت‌الشعاع قرار داد‎.‎‏ قیمتسکه‌هایی که آقای ظریف و ‏همکارانشان برای برجام هدیه گرفتند، در طول سه‌سال و به برکت اقتصاد برجامی، پنج برابر شده ‏است‎!‎‏»‏٢٢ دی‌ماه97،نیز در اختتامیه جشنواره عمار گفت: «امروز دیدم مسئولان مجددا از ‏دستاوردهای برجام صحبت کردند؛ نمی‌دانم این دوربین مخفی است یا شوخی مسئولان! من نمی‌دانم آنها ‏از زندگی مردم خبر دارند یا نه؟ از اجاره‌بها خبر دارند یا نه؟ آیا از وضع کارگران خبر دارند؟ ‏چطور با این اعتماد به نفس از دستاوردهای برجام می‌گویند؟! آقای روحانی! توبه عملی کنید و به سمت ‏مردم بازگردید.»‏١٢ آبان ٩٧ مقصودی در واکنش به انتقادات از یکسویه بودن برنامه ‏ثریا در صفحه توئیترش نوشت: «نمی‌دانم چطور این انتقادها مطرح می‌شوند درحالی‌که بارها از ایشان(جواد ظریف) و اعضای ‏گروه مذاکره‌کننده دعوت کرده‌ایم به برنامه «ثریا» بیایند اما به ما گفته‌اند در یک صورت می‌آییم که ‏منتقدی دعوت نشود، ما هم نپذیرفتیم. چون ماهیت برنامه ما گفت‌وگوهای کاربردی چالشی و دو طرفه ‏است نه این‌که یک مقام مسئولی یک طرفه درباره اتفاقات اظهارنظر کند. مصداق بارز آن سیدعباس ‏عراقچی عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده بود که نپذیرفتند در صورت حضور منتقد به «ثریا» بیایند‎.‎‏»‏ این‌ها تنها بخشی از اظهار نظر‌های مجری برنامه ثریا است که به عنوان یک پایداریچی بلندگو به دست گرفته و اظهار نظر می‌کند! از آن جایی هم که مشت نشانه خروار است بدون شک این نوع دیدگاه، نگاه رایج بین پایداری چی‌ها است و به نظر می‌رسد این نوع اظهار نظر‌ها از این به بعد، در ابعاد بزرگتر و به صورت علنی‌تری هم عنوان خواهد شد.
نمی توانند به برجام لطمه‌ای وارد کنند
با این حال باید دید این اختلافاتی که در جبهه اصولگرا درباره برجام وجود دارد چه تاثیری بر مذاکرات وین خواهد داشت؟
داریوش قنبری در این رابطه به آفتاب یزد می‌گوید:«به هر حال طیفی از تندرو‌های جریان اصولگرا از همان ابتدا مخالف برجام بودند، در دولت سیزدهم اما مخالفان برجام به 3 دسته تقسیم شدند، یکی آن‌هایی که سکوت کردند، یکی آنهایی که حالا دیگر موافق برجام هستند و دسته دیگری هم همچنان مخالفت می‌کنند با برجام. اما انسجام و یکدستی خاصی که در دوران آقای روحانی طیف تندرو اصولگرا در مخالفت با برجام در پیش گرفته بود، در حال حاضر از بین رفته است.» وی تصریح کرد:« بخش عظیمی از اصولگرایان این روزها به حمایت از برجام مشغول هستند که این نشان می‌دهد مخالفتشان در زمان گذشته نیز جنبه جناحی داشته، از سوی دیگر دلواپسانی که در دولت آقای روحانی به کارشکنی علیه برجام مشغول بودند این روزها از شمارشان کاسته شده و به تعداد معدودی تبدیل شده‌اند و مخالفتی هم که ابراز می‌کنند به شدت قبل نیست. طیفی از اصولگرایان هم سکوت پیشه کردند، در مجموع به نظر نمی‌رسد مخالفت دسته‌ای از اصولگرای مخالف برجام تاثیری بر روند مذاکرات در وین داشته باشد و مانعی بر سر راه احیای برجام ایجاد نماید.»
قنبری توضیح داد:« در حال حاضر سیاست کلی نظام جمهوری اسلامی ایران این است که توافق صورت بگیرد و هدف کلی نظام این است که تحریم‌ها برداشته شود. البته باید مواظب یک عده که کاسه داغتر از‌اش هستند و همواره منافع خودشان را به عنوان منافع نظام جمهوری اسلامی تلقی می‌کنند باشیم. این عده با تندروی به دنبال این هستند که منافع بیگانگان را تحت عنوان دفاع از کشور و نظام به پیش ببرند؛ خیلی باید مراقب این‌ها بود. این افراد در طیف‌های مختلف سیاسی حضور دارند و اصولگرایان در حال حاضر خیلی باید مواظبت کنند که کارشکنی‌های این افراد کاری دستشان ندهد.»
قنبری افزود:«از آن جایی که منافع و مصالح نظام در احیای برجام است و سیاست کلی نظام هم همین موضوع است، نگرانی از بابت کارشکنی این عده وجود ندارد و نمی‌توانند به صورت عملی مانعی ایجاد کنند اما نباید آن‌ها را دست کم گرفت و باید مراقب رفتار‌های آن‌ها بود تا اجازه داده نشود برخی در داخل علیه منافع ملی اقدامی انجام دهند. بحث سیاست خارجی به منافع ملی ما گره خورده است یعنی عملکرد بین‌المللی ما بر منافع آحاد مردم کشور تاثیر‌گذار است و به همین دلیل نباید اجازه داد عده‌ای با نوع نگاه خاص با پوشش اصولگرایی به منافع ملی آسیب وارد کنند.»