جنبش معلمان آوردگاهِ سرمایه فرهنگی

یادداشتی از حمیده دهقانی؛ اگر معلمان صاحبان سرمایه اقتصادی یعنی حساب‌های بانکی سرشار نیستند. اگر آنان از ابتدایی‌ترین امتیازات مادی، بیمه، بهداشت و ... محروم هستند؛ جنبش معلمان بر همگان ثابت کرد که معلمان  صاحبان اصلی سرمایه فرهنگی و متولیان فرهنگ هستند.
سرمایه فرهنگی به زعم بوردیو سه شکل تجسم یافته، عینی شده و نهادینه شده دارد. به زبانی ساده می‌توان گفت سرمایه فرهنگی اشخاص در بُعد تجسم یافته همان مَنش‌ها، عادت‌ها و مهارت‌های فیزیکی و سبک‌هایی است که آنقدر بر حسب عادت به نمایش در می‌آیند که تقریباً نامرئی می‌شوند. 
اکنون ماه‌هاست که معلمان مطالبه‌گر به خیابان که متعلق به همه شهروندان است، برای رساندن فریاد عدالت‌خواهی‌شان پناه آورده‌اند. معلمان به خیابان آمده‌اند و انبانی از انسانی‌ترین منش‌ها، عادات و سبک‌های کنشگری و عمل را به نمایش گذاشته‌اند. 
اولین نکته لازم به ذکر این است که هیچ معلمی در هیچ کجا بدون اذن شورای هماهنگی معلمان وارد عمل نشده است.‌ معلمان در نهایت انتظام و ساماندهی خودجوش، طبق فراخوان شورای هماهنگی همراه با هم اقدام به عمل کرده و خواهند کرد.
هزاران معلم، به خیابان‌ها آمده‌اند، اما از هیچ معلمی مَنشی منجر به تخریب، خشونت، تشدد و تندخویی سر نزده است. معلمان به دلیل سرشار بودن از سرمایه فرهنگی، در نهایت وجاهت و صباحت، خیابان را تبدیل به کلاس درسی برای انسانی‌ترین سبک‌های رفتاری و عادات کرده‌اند.
اما حاشا که در نتیجه تکرار این نمایش زیبای رفتاریِ معلمان، این سبک‌ها و منش‌ها را عادی بپندارید و گمان کنید که اقشار دیگر نیز از همین دریچه و با همین منوال سخن بگویند!
شبکه‌های اجتماعی و ارتباطات بین معلمان، نمونه‌هایی از دیگر بُعد سرمایه فرهنگی یعنی فرهنگِ عینی شده آنان است. 
به سبب ماهیت مستقل، تشکل‌های صنفی هیچ ارتباطی با رسانه‌های داخلی و خارجی ندارند و فقط متکی به خود هستند و امروز شاهدیم که راه‌های ارتباطی جدیدی را خلق کرده‌اند.
اکنون معلمان از طریق کانال‌های رسمی کانون شورای هماهنگی و کانون‌های صنفی استان‌ها، مداوم با هم در ارتباط‌اند و در جریان ماوقع و اخبار رسمی قرار می‌گیرند.
خوش‌منظرترین وجه عینیِ سرمایه فرهنگی غنی شده معلمان در حمایتشان از یکدیگر در سراسر کشور و فراتر از مرزهای جغرافیایی، قومی و زبانی، نمود پیدا کرده است. 
غنی بودن معلمان به سرمایه فرهنگی، این روزها زیباترین پیوندهای انسانی را میان آنان رقم زده است.
اما سرمایه نهادینه شده به صورت مدرک دانشگاهی آشکار می‌شود. حدود یک میلیون نفر انسان تحصیلکرده و صاحب مدرک دانشگاهی در کسوت معلمانِ صاحب قلم، فرهیخته‌ترین اجتماع دوران را‌ خلق کرده‌اند.
معلمان مطالبه‌گر نشان داده‌اند خاطری که با تعلیم و تربیت، شکل گرفته است را نمی‌توان به راحتی در سایه انداخت و به بندگی و بردگی کشید. انسانی که دانش روحش را صیقل داده است نمی‌تواند هر ظلم و جور و بی‌عدالتی را به راحتی بپذیرد. کما اینکه امروز شاهدیم که معلمان کنشگرِ مطالبه‌گر مصمم‌تر و قاطع‌تر از دفعات قبل فریاد عدالت‌خواهی سر می‌دهند. 
این سرمایه فرهنگی معلمان است که آنان را چونان مهره‌های یک زنجیر از شمال و جنوب و شرق و غرب به یک کل بهم پیوسته تبدیل کرده که تاریخ از متانت و حضور آرام شان، وجاهت، شوکت و عظمت آنان‌ و جنبش منحصر به فردشان سخن‌ها خواهد گفت
گر تیغ بارد در کوی آن ماه / گردن نهادیم الحکم بالله....