ساخت و سازهای غیر اصولی شهر یاسوج از کجا آب می‌خورد؟ / حاجی‌زاده: سیما و منظر شهر‌های کهگیلویه و بویراحمد به علت بی‌توجهی دستخوش تغییرات جدی شده است / کسی به فکر شهرها نیست؟

کبنا ؛مدتی است که بلند مرتبه‌سازی و ساخت مجتمع‌های مسکونی چند طبقه در شهر یاسوج رونق گرفته اما در شماری از این سازه‌ها ضوابط و مقررات شهرسازی آنطور که باید رعایت نشده که ادامه این روند می‌تواند زندگی ساکنان مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد در آینده با چالش مواجه سازد.
یاسوج در سال‌های اخیر شاهد مهاجرت بی‌رویه ساکنان مناطق مختلف استان و برخی نقاط کشور بوده به طوری که جمعیت این شهر در سال ۱۳۵۵ تنها چهار هزار و۵۲۴ نفر بوده و در آخرین سرشماری رسمی که سال ۱۳۹۵ انجام شده به ۱۳۴ هزار و ۵۳۲ نفر رسیده و این امر تأمین زمین برای ایجاد زیرساخت‌های مختلف در این شهر را با مشکل مواجه کرده است.
آن طور که کارشناسان صنعت ساختمان‌سازی می‌گویند: کمبود زمین برای ایجاد زیرساخت‌های مختلف همراه با افزایش جمعیت در یاسوج باعث استقبال از زندگی آپارتمان نشینی شده و این امر بازار احداث ساختمان‌های چند طبقه را گرم کرده است.

صاحب‌نظران حوزه شهرسازی کهگیلویه و بویراحمد اعتقاد دارند: در حالی که استاندارد متوسط تراکم ساختمانی پیشنهادی در یاسوج ۲۰۰ درصد و با سطح اشتغال ۵۰درصد در چهار طبقه می‌باشد متأسفانه در برخی از نقاط این شهر مانند باهنر، سعدی و سالم آباد علی رغم رعایت ضوابط مذکور از سوی شهرداری در هنگام صدور پروانه ساختمانی، اما در زمان اجرا مالکان بدون توجه به ضوابط مندرج در پروانه ساختمانی به صورت خودسرانه نسبت به افزایش طبقات ساختمانی اقدام می‌کنند که این مسأله می‌تواند در آینده پیامد‌های خطرناکی در زمینه افزایش مخاطرات وقت بحران به دنبال داشته باشد.
آنان تأکید می‌کنند که احداث مجتمع‌های مسکونی چند طبقه به دلیل افزایش تراکم جمعیت در هکتار سبب کاهش سرانه‌های عمومی شهری مانند فضای سبز، مکان‌های بهداشتی و درمانی می‌شود که این امر کاهش کیفیت زندگی شهروندان را به دنبال دارد.
آن طور که کارشناسان حوزه شهرسازی کهگیلویه و بویراحمد اعتقاد دارند احداث ساختمان‌های چند طبقه به صورت بی‌ضابطه همچنین می‌تواند باعث افزایش شمار خودرو‌های ساکنان و به دنبال آن ترافیک و کمبود زیرساخت‌هایی مانند پارکینگ نیز شود.
نیاز‌های احداث ساختمان‌های بلندمرتبه

سرپرست معاونت شهرسازی اداره کل راه و شهرسازی کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: توسعه عمودی شهر‌ها و استفاده بهینه از فضا یکی از نیاز‌های اساسی زندگی شهری امروزی است که استفاده از این پتانسیل با رعایت همه ضوابط شهرسازی می‌تواند در رشد عمودی شهر‌ها کمک کرده و همچنین هزینه ایجاد زیرساخت‌ها نسبت به توسعه افقی شهری را کاهش داده و از بین رفتن اراضی کشاورزی را به حداقل می‌رساند.
صادق‌امیران تأکید کرد: کم توجهی به ضوابط و مقررات شهرسازی در مجتمع‌ها مسکونی از سوی مجریان و مالکان مانند رعایت نکردن سطح اشغال ارتفاع ساختمان نسبت به عرض معبر، رعایت نکردن نسبت فضای باز در آینده علاوه بر اینکه سبب تنزل کیفیت زندگی ساکنان، نقص حقوق شهروندی همچون اشرافیت، سایه‌اندازی و محروم شدن از نور طبیعی می‌شود، امکان انجام عملیات امداد و نجات از سوی دستگاه‌های خدمات‌رسان هنگام بروز زلزله را به حداقل می‌رساند.
وی عنوان کرد: رعایت ارتفاع ساختمان، سطح اشغال و همچنین محل استقرارآن براساس ضوابط طرح تفضیلی مصوب از مهمترین اصول شهرسازی است و باید در ساخت ساختمان‌های چند طبقه در شهر یاسوج از سوی مجریان مورد توجه باشد اما این مهم به شدت مغفول مانده است.
امیران ابراز داشت: رعایت نکردن تراکم ساختمانی و سطح اشغال طبق ضوابط مصوب و در نتیجه افزایش تعداد واحد‌های مسکونی سبب افزایش تراکم جمعیت در آینده و خدمات برای کمبود روبنایی ( جاده دسترسی، فضا‌های آموزشی، بهداشتی و سایر امکانات) می‌شود.
سرپرست معاونت شهرسازی اداره کل راه وشهرسازی کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: رعایت فضای باز در ساختمان بلندمرتبه به میزان ۲۵ مترمربع به ازای هر واحد مسکونی براساس مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری ایران یکی از مهمترین الزاماتی بوده که باید در احداث ساختمان‌های چند طبقه مورد توجه قرار گیرد اما این مهم در یاسوج رعایت نمی‌شود.
امیران با اشاره به سردسیر بودن اقلیم یاسوج خاطرنشان کرد: احداث ساختمان‌های بلندمرتبه بدون توجه به موضوع ارتفاع ساختمان نسبت به عرض معبر و محل استقرار ساختمان باعث سایه‌اندازی و نرسیدن نور خورشید به ساکنان این ساختمان‌ها و ساختمان مجاور می‌شود که این امر از مصادیق نقض حقوق شهروندی می‌باشد.

امیران اظهار داشت: در طرح بازنگری جامع یاسوج موضوع پهنه‌بندی تراکمی مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران براساس شاخص‌های مختلف طبیعی، جمعیتی، خدمات زیربنایی و روبنایی شهری و همچنین پتانسیل شبکه معابر و در کنار ارزش اقتصادی زمین دیده شده که علاوه بر این مهمترین موضوع در پهنه‌بندی تراکمی این شهر شناسایی گسل‌ها و حفظ حریم آنان این شهر است.
وی تأکید کرد: گسل‌های زلزله به طور دقیق در نقشه پهنه‌بندی تراکمی شهر یاسوج دیده شده و برنامه‌ریزی لازم جهت پیشگیری از احداث ساختمان‌های بلند مرتبه در حریم این گسل‌ها انجام شده است.
نقش کم رنگ جامعه مهندسی در تدوین قوانین بالادستی
معاون عمرانی استاندار کهگیلویه و بویراحمد گفت: مردم و جامعه مهندسی در شهر یاسوج با ناهنجاری‌ها در ساخت و ساز‌ها روبرو هستند که با توجه به اینکه ایران کشوری بلاخیز است نیاز است این رویه اصلاح شود.
کیامرث حاجی‌زاده ادامه داد: سیما و منظر شهری برخی شهر‌های کهگیلویه و بویراحمد به علت بی‌توجهی دستخوش تغییرات جدی شده و وجود خلا‌های قانونی برای نظارت دفاتر فنی بر پروژه‌های شهری کار را دشوار کرده است.
وضعیت نامطلوب ساخت و ساز از کجا آب می‌خورد؟
سید حسین کاظمی، کارشناس عمران در خصوص این معضل می‌گوید که روابط قومیتی، ارتباط های‌فامیلی، منفعت طلبی و قانون گریزی مهمترین دلایل ساخت و ساز‌های غیر اصولی است.
راهکار چیست؟

سرپرست معاونت شهرسازی اداره کل راه وشهرسازی کهگیلویه و بویراحمد گفت: استفاده از توسعه درون زای شهری به ویژه اراضی واقع در بافت فرسوده که از سوی اداره بازآفرینی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان شناسایی و در کمیسیون ماده پنج و سازمان عمران و بهسازی شهری ایران به تصویب رسیده یکی از راهکار‌های برون رفت از این موضوع است تا از توسعه افقی و عمودی بی‌رویه جلوگیری شود.
امیران تأکید کرد: با افزایش کمک‌های حمایتی دولت جهت بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده در آینده آسیب‌های ناشی از مخاطرات زلزله به حداقل می‌رسد.
ایرنا در پایان گزارش نوشت: براساس طرح بازنگری جامع شهر یاسوج مرکز استان که بهمن ماه پارسال به تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران رسیده است مساحت پیشنهادی شهر یاسوج به مساحت سه هزار و ۶۰۰ هکتار برای جمعیتی معادل ۳۵۰ هزار نفری در افق سال ۱۴۱۵ می‌باشد که در این طرح ۲ محدوده منفصل شامل محدوده منفصل جنوبی و شمالی در مناطق سرآبتاوه، مادوان، تل خسرو، شهرک سروک، مهریان، بلهزار و شهرک ولایت، به محدوده شهر یاسوج الحاق شده است.
طرح تفضیلی قبلی شهر یاسوج با مساحتی معادل یکهزار و ۸۱۸ هکتار و جمعیت ۱۲۰جهت اسکان هزار نفر در سال ۱۳۸۵ تصویب شده بود.
یاسوج در مرکز استان کهگیلویه و بویر احمد و شهرستان بویر احمد واقع شده است، این شهر یکی از شهر‌های جنوب غربی ایران است و از جنوب به استان فارس، از شرق به اصفهان و از غرب به شهرستان کهگیلویه منتهی می‌شود.