امیریان: حبیب«حبیب‌الله‌خان‌رزمجو» ایل بهمئی رابیشتر بشناسیم

کبنا ؛وداع ملکوتی بزرگ مرد دایل بهمئی ما را برآن داشت تا گذری بر تاریخ، به روایت تاریخ نویسان بزنیم.
بسمه تعالی
وقتی که در تاریخ به بررسی سلسله های تاریخی پرداخته میشود بیش از هرکس نظرها به بانیان حکومت هامعطوف میشود.این بدانجهت است که طلیعه شروع هر رویدادی از دشواریهای بیشتری برخوردار است.ودوران آموزگاری حبیب اله رزمجو بعنوان اولین نیروی بومی هم زحمات طاقت فرسایی رابه همراه داشته وهم سبب رونق وگسترش روز افزون علم ودانش در این منطقه شد.در واقع ایشان همچون زنده یاد بهمن بیگی در منطقه بهمیی سردسیر اولین نیروی محلی بود که دیواره ظلمت بی دانشی راشکافت وبرعفریت فرصت سوز وتوان فرسای جهل .مردانه نهیب زد.او کوچ دهنده ایل بوداز برهوت جهل به سوی وادی روشنایی .او قبل ازهمه مردان ایل با قلم برفرق سیاهی کوبید وزنجیر جهل وظلمت وتاریکی راپاره کرد.نهال کم رمق دبستانی راکه وی در ابتدای دهه چهل آبیاری کرد وپرورش داد اینک به درخت تناور وسرسبزی مبدل گردید که دیگر بواسطه برخورداری ازشعله های فروزان علم ,هیچ آفتی نمیتواند مانع رشد وشکوفایی آن شود.حبیب اله رزمجو تنها آموزگار دبستان نوبنیاد دیشموک نبود که تنها ساعاتی رادر آن دبستان تدریس نماید.بلکه او یار ورفیق دردآشنای مردمی بود که انزوای سیاسی ومحصور بودن جغرافیا,وفقدان ارتباطات مشکلات عدیده ای برای انها بوجود اورده بود.رزمجو وایل بهمیی چنان به هم آمیخته بودند که میتوان گفت ایل شیفته اوبود و او شیفته ایل.بویژه تواضع وفروتنی او نسبت به بهمیی ها وغیرت وتعصبش به حمایت از ایل وخدمتگزاری نسبت به انها او را محبوب ایل کرده بود. ومیتوان گفت که انهایی که با وی ارتباطی داشتند هرگز مهربانی وخوی برجسته انسانی وی را بویژه نسبت به ضعفای ایل فراموش نمیکنند. این حقیر که سالها با وی رفاقت وآشنایی داشتم بخاطر دارم که یکبار از ایشان خواستم تا از گذشته اش برایم تعریف کند وایشان بسان, افسر بختیاری به من گفت …..(
گر کسی پرسید حبیب کیست
برگویش جواب ….
بهمیی زاده خدمتگزاری
بیش نیست.)
وبنده نیز دست وپا شکسته در وصف وی گفته ام……(گرپرسند زمن از احوال حبیب….
گویم که اوبود ما رانخستین طبیب….در آن عصر تاریک وجهل وضلال …بشد هادی وروشنگرجهان جدید…..اگر جد وجهدو تلاشش نبود ….که میداد ما رابه فردا نوید؟…..گر زبان وقلم ورایش نبود….عفریت جهل راکه میداد نهیب؟…محبت به ایل داشت واز جان ودل….چوترسا که برسینه دارد صلیب…چو آمد به دیشموک بلند شد ندا……بشارت به نصرش به فتح قریب….) بعد از آن با متانت وفروتنی همیشگی خویش مرا تشویق به مطالعه بویژه در حوزه ادب فارسی ونیز ثبت پیشینه ایل وزندگینامه بزرگان این دیار نمودند .و اینک مختصری از زندگی آن فرهنگی فرهیخته را در راستای پاسداشت علم وادب وفرهنگ به اطلاع میرسانم.
زنده یاد حبیب اله رزمجو در اسفند ماه ۱۳۲۳ در روستای دیشموک(شهرفعلی دیشموک)که از قدیم الایام بعلت موقعیت خاص جغرافیایی واستراتژیکی مرکز کلانتر نشینی بهمیی سردسیر بود متولدشد.دوران طفولیت.کودکی ونوجوانی رابعلت فوت نابهنگام مادرش در تحت سرپرستی داییان خویش آقایان خلیلی وبویژه مادربزرگش در روستای ممبی از توابع بهمیی گرمسیر گذراند.
خواندن ونوشتن راابتدا طی یکسال بصورت ملامکتبی در روستای مذکور یاد گرفتند.وسپس دوران ابتدایی را در دبستان قا آنی لیکک که در سال ۱۳۳۶ افتتاح شده بود بصورت جهشی گذراندند.ودر شهریور ۱۳۴۰ باشرکت درامتحانات ورودی وبا استفاده ازسهمیه تخصیصی بهمیی سردسیر به دانشسرای شبانه روزی عشایری بهبهان راه یافت.پس از یک دوره کوتاه در ابانماه ۱۳۴۱ فارغ التحصیل وبه شغل مقدس معلمی نائل امد.وعلیرغم علاقه ومیل باطنی ورضایت خاطر بعنوان آموزگار محل زادگاهش دیشموک منصوب گردید. ایشان ۲۶ سال از عمر خویش رابعنوان آموزگار.رییس آموزگار وهمچنین دفتر دار آموزشگاههای دیشموک .قلعه رییسی.ومدارس ابتدایی وراهنمایی ودبیرستانهای شهر دهدشت گذراندند.وحدود چهار سال یعنی از مهرماه۵۴ تامهرماه۵۸ رادر سمت نمایندگی اموزش وپرورش طیبی وبهمیی سردسیر خدمت نمودند که در این زمان بانی خدمات درخشانی شدند که در پایان به ان اشاره میشود.اما خوب است که ابتدا توضیح داده شود که چرا زنده یاد حبیب اله رزمجو ابتدا علیرغم میل باطنی به دیشموک امدند وبعدها شیفته خدمت در این دیار شد؟ از زبان خودش موضوع را جویا شدم .او گفت که از کودکی در دامان مادربزرگم ودایی هایم آقایان خلیلی بزرگ شدم وبه انها دلبسته ووابستگی زیادی داشتم.وبه اجبار به دیشموک امدم.اما پس از دوران نسبتا کوتاهی به دیشموک راغب وعلاقمند وبعدها شیفته این دیار شدم.ودلیلش محبت خالصانه ای بود که غیرمنتظره وبصورت خود جوش از همان بدو ورود به دیشموک وآشنایی مقدماتی از جانب اکثر افراد شریف وموثر ایل نسبت به خود احساس کردم.وبا برخورداری از این عطیه بزرگ دریافتم که قلب مردم دست خداست وبس.وبا همین جرقه عاطفی بوده که احساس علاقمندی متقابلی نسبت به مردم منطقه در تار وپود وجودم رخنه کرد واز جهتی چنان ازنظر روحی متحول ومتعهد شدم تا دینم رامتقابلا به مردم ادا نموده وبا تمام وجود در جهت مبارزه بافقر فرهنگی حاکم برمنطقه که همانا ریشه در جهل وبیسوادی داشته تلاش نمایم ومصمم شدم در این راه مقدس اگر لازم باشد حتی زندگی خود را وقف نمایم.که بدور از غلو چنین هم شد,زیرا مشاهده تظلمات واجحافات موجود ورایج ونهادینه شده در فرهنگ جامعه عشایری وجدان بیدار وروح هر فرد روشنفکر راآزرده وجریحه دار میکرده .ومبارزه با چنین آفاتی جزازطریق پیشبرد اموزش وپرورش وآگاهی نسل کودک ونوجوان امکان پذیر نبوده است.در چنین شرایطی بود که اینجانب به اتفاق هفت نفر از همکاران فرهنگی بومی وافراد روشن بین منطقه ازسال۴۵ بانوشتن طومار به مقامات ذیربط وپیگیری مستمر نسبت به منفک نمودن بخش اموزش وپرورش از بخش ثلاث اقدام نمودم.تا جاییکه مرا بعنوان مخل امنیت به خارج ازاستان وسپس با واسطه بازی از جانب اداره کل اموزش وپرورش وساواک گچساران یکسال واندی به قلعه رییسی تبعید شدم ودیگر همکاران تهدید به انتقال به جاهای دیگر شدند.در نهایت اینکه ابتدا به لطف خداوند وبعد هم تلاش بی وقفه همفکران پس از ده سال .اول مهر ۵۴ آرمان دیرینه ما تحقق پیدا نمود ومنطقه طیبی وبهمیی سردسیر با چندین دهستان وموقعیت جغرافیایی مناسب و وسعت چشمگیر وجمعیت کثیر ودارای مکانهای زیارتی وسیاحتی واب وهوای مناسب وبا مردمی شجاع وبا صداقت ومهمانواز از پیکره بخش ثلاث جدا گردیده واین جدایی اموزش وپرورش چاروسا از بخش لنده وبدنبال ان وقوع انقلاب اسلامی طلیعه ای در جهت متحول شدن منطقه بود.وخدای راسپاسگزارم که به من توفیق داد تا در سمت رییس نمایندگی طیبی وبهمیی سردسیر بتوانم خدماتی را به مردم مهربان این دیار عرصه نمایم. به همین جهت به مختصری از این خدمات اشاره مینمایم.
۱_ تاسیس بیش از هفتادوپنج مدرسه عادی وسپاهی علاوه برچند مدرسه ابتدایی عادی وسپاهی که قبلا اسما وجود داشتند
٢_جذب وثبت نام بیش از ۳۸۰۰ دانش اموز پسر ودختر در واحدهای اموزشی
٣_دایر نمودن سه مدرسه راهنمایی در دیشموک.قلعه رییسی ودرغک
۴_دایر نمودن کلاسهای شبانه در اقصی نقاط منطقه
۵_گرفتن مجوز وتخصیص اعتبار ازمقامات دولتی وقت جهت احداث۳۵ مکان مدرسه ابتدایی وراهنمایی
۶_بکار گیری ۱۵ نفر نیروی بومی بعنوان آموزگار وپیمانی ومستخدم که از ذکر نام ایشان معذورم
٧_تجهیز کلیه مدارس به وسایل رفاهی واموزشی ازقبیل میز.نیمکت.تخته سیاه وسایر وسایل کمک اموزشی.
٨_اهدا ۳۰۰۰ متر زمین شخصی خودم جهت احداث مدرسه راهنمایی دیشموک .
٩_تعیین ۶ حوزه مستقل امتحانی درسطح منطقه به منظور رفاه حال دانش اموزان
١۰_احداث مدرسه ابتدایی دهقاضی با همکاری وکمکهای شخصی خودم…..
اینها تنهافشرده ای از خدمات حبیب اله رزمجو در منطقه طیبی وبهمیی سردسیربوده که صرفا برای آگاهی از پیشینه اموزش وپرورش به اطلاع رسیده است.وبدون تردید آن روانشاد مصدر خدمات بیشتری در حوزه های مختلف دیگر بوده اند که در صورت لزوم در اینده منتشر خواهد شد. در پایان یکی از سروده های زنده یاد حبیب اله رزمجو را که در وصف دیشموک سروده اند را به همه دوستداران این دیار تقدیم مینمایم…
چه خوش اب وهوایی داره دیشموک
عجب سیر وصفایی داره دیشموک..
خوشا دیشموک خوشا آن پهن دشتش….
خروشان چشمه های زیر سنگش……
مگو دیشموک بگو آن خوش مکانم….
که نامش روز وشب ورد زبانم…….
به دیشموک میروم سیر وصفاهست….
اگرزندان شوم ترکش خطاهست….
بود در شرق دیش آن کوه ممبل…..
به فصلش سبزه درسبزه پر از گل…….
شمالش قد کشیده کوه سرخک….
بود در دامنش چندار وریزک
شمال غربیش روستای احمد…..
بود مرز دو ایل علا ومحمد……
اگر پرسند غربش گو پلنگاب ……
اما برعکس نامش دیم وکم آب…..
جنوب دیشموک دشت گراب است……
همیشه سبز وخرم کان آب است…….
جنوب غربیش تل کرایی…..
که مرز دیشموک وطایفه کمایی……..
نگین دیشموک تپه سنگر ….
که مشرف به ده انداخته لنگر…….
میان پهن دشتش قلعه موگ….
حکایتها کند از شادی وسوگ…..
ز ادوارگذشته هست چناری…..
که ازعمرش گذشته یک هزاری…….
زلال وبس گوارا آب خرسک…..
به زمزم نسبتش دادند بی شک…..
شمالش چشمه دهورگ نام است……
به سوی باغی از شاه توت روان است….
انار دیشموک به از مهان است…..
شیرین وخوشمزه ویاقوت فام است……
نخست باری که شد کشت وکیالی…..
یقین دارم که بود خاک فیالی……
گواهی میدهند غارون ومنگشت…….
که شاهانی گذر کردند از این دشت……
زلطف مردم نیکوخصالش…….
به اخلاص کردند مدح وثنایش……
زبان رزمجو قاصر والکن…….
زوصف دیشموک واولاد بهمن………
حسن امیریان
بخشدار دیشموک