سمفونی مرگ در آب حیات سرفاریاب

کبنا ؛در هفته‌های گذشته و در پی سقوط یک دستگاه پژو پارس به دره در پیچ‌های جاده آب حیات مسیر یاسوج- سرفاریاب چرام هشت عضو یک خانواده در دم جان باختند و یک نفر نیز مجروح شد.
اگرچه در بروز این حادثه تلخ و صدها تصادف دلخراش در این محور همواره بی احتیاطی و خطای انسانی هم نوا با ناایمن بودن جاده به عنوان دو عامل اصلی در بروز سوانح نقش تعیین کننده‌ای داشت، است اما از سوی دیگر نمی‌توان به آسانی از برخی کم توجهی‌ها در طول بیش از ۲۰ سال اخیر از آغاز عملیات اجرایی این جاده ملی گذشت.
کلنگ جاده سرفاریاب- باغچه سادات به یاسوج از اوایل دولت اصلاحات و از سال ۱۳۷۸ در ورودی سرفاریاب آغاز شد و از آن زمان تاکنون این محور هنوز به بهره برداری کامل نرسیده که دلایل عمده آن کمبود اعتبارات و شرایط سخت و کوهستانی بودن این محور از سوی مسئولان امر اعلام شده است.
البته به گفته مسئولان راه و شهرسازی نیز عمده فعالیت‌های عمرانی و کار اجرایی این جاده نیز در دولت‌های اصلاحات و تدبیر و امید بوده که در حقیقت بیشترین میزان پیشرفت فیزیکی جاده نیز در همین دولت‌ها به انجام رسیده است.
این محور ملی، کوهستانی، برف گیر با پیچ‌های خطرناک به طول حدود ۱۷۰ کیلومتر یک جاده مهم میانبر است که شهرستان کهگیلویه را به جاده اصلی پاتاوه - دهدشت و همچنین اصفهان و مرکز کشور متصل می‌کند.
از آن سرباز وظیفه‌ای که هنگام بازگشت به خانه در مسیر جوخانه به منطقه آب حیات سرفاریاب برف گیر می‌شود و در سرما و کولاک و یخبندان جان می‌دهد و همچنان قاب تصویرش در مسیر تداعی گر آن حادثه دلخراش است، تا آن دو فرهنگی کهگیلویه‌ای که بر اثر سرمای شدید و یخبندان دچار مسمومیت و گاز گرفتگی در منطقه سادات می‌شوند و در خودروی گرفتار در برف جان می‌دهند، یا آن چوپانی که در هنگام چرای گوسفندان در کوه‌های اطراف جوخانه دچار حادثه دلخراش صاعقه زدگی می‌شود و صدها حادثه تلخ در این مسیر پردد اما ناایمن حکایت از ضرورت توجه بیش از پیش مسئولان و متولیان امر برای ساماندهی، رفع نقاط حادثه خیز و تکمیل این جاده مهم و میانبر دارد.

نقش محوری جاده پاتاوه – دهدشت
کارشناسان و متولیان امر در حوزه عمرانی و راه و شهرسازی کهگیلویه و بویراحمد معتقدند که با بهره برداری و تکمیل جاده ملی و ترانزیتی پاتاوه- دهدشت و اتصال جاده‌های میانبر به این محور بار ترافیکی از روی جاده باغچه سادات- سرفاریاب نیز کاهش یافته و شاهد کاهش تصادفات در آن خواهیم بود.
جاده ملی پاتاوه - دهدشت یکی از مسیرهای اصلی و طرح‌های ملی راهسازی برای اتصال جنوب به مرکز کشور است که با بهره برداری از این جاده به طول ۱۳۷ کیلومتر بیش از ۴۰۰ روستای محروم در ۲ شهرستان بویراحمد و کهگیلویه با جمعیتی افزون بر ۱۰۰ هزار نفر از نعمت جاده مناسب برخوردار خواهند شد.
جاده ملی پاتاوه - دهدشت به طول ۱۳۶ کیلومتر از مصوبات سفر سال ۱۳۷۳ رهبری فرزانه انقلاب به استان کهگیلویه و بویراحمد است.
این جاده علاوه بر نقش شاهراه حیاتی و اتصال مرکز به جنوب کشور در سطح ملی، همان نقش را نیز در استان کهگیلویه و بویراحمد به گونه‌ای مطلوب‌تر ایفا می‌کند.
قطعه نخست این جاده از روستای گندی خوری تا منطقه سر چنار در سال ۸۷ نیز به بهره برداری اولیه رسید.
قطعه دوم جاده از سرچنار تا لوداب، قطعه سوم از لوداب تا دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه و قطعه چهارم نیز از کمربندی شهر دهدشت تا دهدشت غربی است.
قطعه سوم جاده ملی پاتاوه - دهدشت ۶۳ کیلومتر طول دارد و دارای ۱۱ دهنه پل به طول سه هزار و ۱۶۰ متر است. این قطعه از جاده حدود ۷۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.

۲۳ درصد تلفات امسال کهگیلویه وبویراحمد در محور یاسوج - سرفاریاب
رئیس پلیس راه کهگیلویه و بویراحمد نیز هفته پیش در جمع خبرنگاران گفت که ۲۳ درصد از تلفات جاده‌ای استان در سال جاری در محور یاسوج- سرفاریاب رخ داده است.
سرهنگ بهنام ویسی پور یادآور شد که ۱۰ درصد تصادفات منجر به جرح امسال کهگیلویه و بویراحمد در محور "یاسوج- چرام" اتفاق افتاد.
وی بیان کرد: در صورت تأمین اعتبار برای ساخت فضای فیزیکی، پلیس راه استان نیز آمادگی استقرار یک واحد پلیس راه در محور" یاسوج - چرام" را دارد.
سرهنگ ویسی پور تصریح کرد: این محور ۱۴۸ کیلومتری در ابتدا با عنوان راه فرعی بوده که از سال ۸۷ تاکنون نیز به عنوان جاده اصلی و یک طرح ملی تعریف شده است.
وی ادامه داد: کم عرض بودن، پیچ‌های مرکب و تند، شیب زیاد، نقاط حادثه خیز متعدد و نبود علائم هشدار دهنده از مهمترین مشکلات محور " یاسوج- چرام" است که نیاز به اصلاح و تعریض دارد.
ضعف آنتن دهی در مسیر یاسوج- چرام
مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کهگیلویه و بویراحمد نیز گفت: یکی از مشکلات اساسی در این محور کوهستانی و خطرناک ضعف آنتن دهی تلفن همراه است که همین امر احتمال خطر دهی و افزایش میزان تلفات و صدمات را در این محور افزایش داده است.
محمد نصیری راد تصریح کرد: بیشترین میزان تصادفات از حد فاصل جوخانه تا منطقه آب حیات و امام زاده شاه حمزه (ع) است که هیچ گونه امکان تماس و آنتن دهی در این حدفاصل وجود ندارد.
وی یادآور شد: محور یاسوج – سرفاریاب همواره به دلیل شرایط خاص کوهستانی و برف گیر بودن یکی از خطرناک‌ترین محورهای برون شهری استان در فصل زمستان و در فصول دیگر نیز به توجه به شرایط آب هوایی و جاذبه‌های طبیعی اطراف نیز از جمله شلوغ‌ترین محورهاست.
نصیری راد یادآور شد: نصب علائم هشدار دهنده بیشتر، سرعت‌گیرهای مناسب، اعلام محدودیت سرعت و دوربین ثبت تخلفات تا حدود زیادی به کاهش تصادفات در این جاده کمک خواهد کرد.

طرحی که منجر به حذف پیچ‌های آب حیات می‌شود
اداره کل راه و شهرسازی و حمل و نقل جاده‌ای استان قرار است که با اتصال جاده دمه در حدفاصل جوخانه به امام زاده علی (ع) و سادات به محور اصلی پاتاوه – دهدشت علاوه بر کاهش مسیر به حذف پیچ‌ها و پرتگاه‌های خطرناک منطقه آب حیات نیز پایان دهد.
طرح اتصال جاده فرعی دمه به محور پاتاوه – دهدشت که هفته پیش عملیات اجرایی آن آغاز شده ۱۴ کیلومتر طول دارد و ۱۳ میلیارد ریال نیز برای آن پیش بینی شده است.

تصادفی که محاسبات پلیسی را بهم زد
معاون عملیات پلیس راه راهور ناجا نیز در بازدید اخیر خود از محل وقوع حادثه دلخراش جاده یاسوج- سرفاریاب نیز گفت: در همان مدت و با وقوع این تصادف خطرناک و کشته شدن هشت عضو یک خانواده، اتوبوسی در محور قم –تهران نیز واژگون شد که چهار نفر کشته داد.
سرهنگ خسروجردی با تاکید بر اینکه تصادف هفته گذشته در محور یاسوج- سرفاریاب تمامی محاسبات و معادلات پلیسی را برهم زد، تصریح کرد: خطای انسانی و انحراف به چپ و سبقت در این جاده شیب دار و پرتگاهی علت اصلی در بروز این حادثه دردناک بود.
وی یادآور شد: این محور با وجود پرتگاه‌های خطرناک و شیب‌های تند و همچنین نقاط فراوان حادثه خیز اما با کمترین علائم هشدار دهنده و ایمنی مواجه است که همین امر نیز از جمله دلایل در بروز این حوادث دردناک است.
وی یادآور شد: براساس اولویت‌بندی پرتگاه‌های خطرناک این مسیر باید در اسرع وقت مشخص و علامت گذاری شود و اقدامات زودبازده و کوتاه مدت برای آشکارسازی و ایمن سازی محور صورت گیرد.
معاون عملیات پلیس راه راهور ناجا تاکید کرد: در محلی که این حادثه رخ داد تا فاصله ۱۰۰ متر جلوتر از آن خاکریز بوده اما قبل از پیچ حادثه ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر کفی مستقیم با شیب طولانی وجود داشته حتی در مسیر هم پیچ‌های متعددی بود اما سرعت وسیله نقلیه در این پیچ‌ها پایین بوده است.
خسروجردی گفت: تعداد زیاد سرنشین‌های خودرو، توجه نکردن راننده به جلو به دلیل سرعت وسیله نقلیه، ایمن نبودن مسیر و نبود تابلوهای هشدار دهنده و گاردریل از جمله علل وقوع این حادثه تلخ در محور" یاسوج- چرام" در استان کهگیلویه و بویراحمد بود.
وی بیان کرد: راننده از اهالی منطقه بود و به وضعیت جاده نیز اشرافیت داشته اما سرعت بالا سبب عدم کنترل به موقع وسیله نقلیه و خارج شدن آن از مسیر و واژگون شدن بر روی سقف شده است.

حذف پیچ‌های آب حیات نیازمند ۱۹۰ میلیارد ریال اعتبار
معاون توسعه ساخت راه‌های کهگیلویه و بویراحمد نیز تاکید کرد: برای حذف پیچ‌های خطرناک آب حیات در جاده یاسوج- سرفاریاب با افزون بر ۱۹۰ میلیارد ریال اعتبار نیاز است.
حمید پیمانجو اظهار داشت: این طرح هم اینک فعال است و حدود ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی با بیان اینکه طرح حذف پیچ‌های خطرناک از جاده یاسوج- سرفاریاب از سال ۹۶ آغاز شده است، گفت: پیمانکار طرح نیز مبلغ ۷۰ میلیارد ریال مطالبات معوق دارد.
پیمانجو میزان اعتبار تخصیص یافته برای اجرای این طرح را رقمی افزون بر ۱۰۰ میلیارد ریال عنوان کرد.
وی بیان کرد: عملیات ارتقای این محور از فرعی به اصلی ظرف چهار سال گذشته و از دوراهی سپیدار یاسوج آغاز شده که تاکنون حدود ۶۰ درصد از کل مسیر به جاده اصلی ارتقا یافته است.
کهگیلویه و بویراحمد حدود ۶ هزار کیلومتر راه اعم از بزرگراه، راه اصلی، فرعی و روستایی دارد که از این میزان ۱۴۲ کیلومتر بزرگراه، ۵۰۵ کیلومتر راه اصلی، یکهزار و ۲۳۸ کیلومتر راه فرعی و مابقی نیز روستایی است.
بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، سالیانه بیش از ۲۵ میلیون نفر در تصادفات رانندگی در سراسر جهان جان خود را از دست می‌دهند.
از حدود ۱۰ سال گذشته تلفات جاده‌ای در کشور از ۲۷ هزار نفر در سال به حدود ۱۶ هزار نفر کاهش یافته است، اما عدد ۱۶ هزار همچنان عدد بالایی محسوب می‌شود.
از نظر کارشناسان و متولیان امر همواره از خطای انسانی به عنوان مهمترین عامل تصادفات جاده‌ای یاد می‌شود که این خطاها مواردی چون عدم توجه راننده به فاصله خودروی جلویی، سبقت غیرمجاز، انحراف به چپ، خستگی، خواب آلودگی و سرعت بالا را شامل می‌شود.
همچنین از نظر کارشناسان پس از آموزش رانندگان و فرهنگ سازی در زمینه رعایت مقررات رانندگی، باید کیفیت ایمنی جاده‌ها و خودروها را بالا برد تا هر تصادف جاده‌ای ساده‌ای منجر به کشته شدن سرنشینان خودرو نشود.
به نظر می‌رسد در صورتی می‌توان شاهد کاهش رانندگی بود که هر سه ضلع این مثلث با هم دیگر ارتقا یابند؛ فرهنگسازی، و ایمنی جاده‌ها و خودروها. متأسفانه کاهش ایمنی خودروها به حدی است که دستمایه طنزهای متعدد در شبکه‌های اجتماعی شده است.
---------------------------------------
گزارش: حمید جهان