عراق و لبنان در ابهام

 

 

اعتراض های گسترده در لبنان باعث استعفای نخست وزیر شد

پنج نکته درباره سعد حریری ۵- در سال ۲۰۱۷ حریری در تصمیمی بحث برانگیز و در زمانی که در عربستان سعودی حضور داشت از مقام خود کناره گرفت، اما پس از خروج از عربستان و در پی اصرار نمایندگان گروه‌های مختلف سیاسی لبنان، استعفای خود را پس گرفت و به کار خود ادامه داد. بسیاری معتقد بودند تصمیم حریری تحت فشار محمد بن سلمان ولیعهد سعودی صورت گرفته بود. حتی عده‌ای معتقد بودند که حریریمدتی در عربستان به گروگان گرفته شده بود.
سعد حریری روز سه شنبه استعفای خود را تقدیم میشل عون کرد
سناریو‌هایی برای آینده لبنان
دکتر عبدالرضا فرجی راد استاد دانشگاه، سفیر پیشین ایران در نروژ و تحلیلگر مسائل ژئوپلتیک درباره استعفای حریری و سناریو‌های احتمالی آینده لبنان، گفت: «از یک سو ممکن است که اوضاع لبنان بدتر از وضعیت کنونی شود. تظاهرات کنندگان با توجه به نوع شعاری این خط را پیگیری می کنند که همه مسئولانی کشور را که براساس قانون اساسی لبنان هر کدام به یک فرقه و مذهب تعلق دارند، کنار بزنند.»
او افزود: «با توجه به اینکه نخست وزیر اهل سنت کنار رفته است، مردم اینگونه برداشت کرده اند که مقدمه‌ای است برای اقدامات بعدی و از وضعیت کنونی خوشحالند. آقای حریری در لبنان سمبل ضدیت با جبهه مقاومت است اکنون کسانی از استعفای حریری ابراز خوشحالی می‌کنند که زمانی از او حمایت می‌کردند. حالا بعد از رفتن حریری ممکن است به رییس جمهور لبنان (میشل عون) برای استعفا فشار وارد شود، پس از آن هم ممکنه است فشار‌هایی برای تغییر قانون اساسی لبنان به میان آید؛ که در این حالت محوریت فرقه‌‌ای کنار گذاشته شود و محوریت احزاب در نظر گرفته شود.»
این استاد دانشگاه در ادامه اظهار کرد: «سناریو بعدی این است که رهبران سیاسی لبنان توافقاتی با هم داشته باشند و براساس این توافقات هر کدام از این رهبران بر طرفداران خود که در صحنه اعتراضات خیابانی حضور دارند اثر بگذارند و به تدریج از تعداد تظاهرات کنندگان کاسته شود و به نوعی اعتراضات کمی فروکش کند. در همین راستا اخیرا برخی از اصناف در لبنان به خاطر اختلال در کسب و کار و معیشت خود از ادامه اعتراضات ناراضی اند. در این سناریو ممکن است اعتراضات کمی معتدل شود، اما به طور کامل متوقف نشود مثل اعتراض جلیقه زرد‌های فرانسه که ماه‌ها به طول انجامیده است. باید به این نکته هم توجه کرد که لبنان در بسیاری از مسائل از فرانسه الگو برداری می‌کند. ممکن است در شیوه اعتراض هم همین الگوبرداری را داشته باشد.»
فرجی راد درباره وضعیت سعد حریری و آینده سیاسی او گفت: «این بستگی دارد که کدام سناریو به نتیجه برسد. آقای حریری زرنگی کرد و از زیر بار مسئولیت شانه خالی کرد، تا بگوید با مردم است. با توجه به ارتباطات حریری با فرانسه و به ویژه عربستان سعودی که منافع مالی اش هم در این کشور قرار دارد، به نظر می‌رسد او از این کشور‌ها برای خروج از دولت چراغ سبز گرفته است. پیشتر نیز سعودی‌ها و غربی‌ها تلاش بسیاری کردند که این دولت تشکیل نشود چرا که حزب الله در این دولت نمایندگان زیادی دارد و آن‌ها با وجود حضور حریری در مسند نخست وزیری با دولت او مشکل داشتند.»
حریری با عربستان و فرانسه روابط بسیار نزدیکی دارد
این تحلیلگر مسائل بین الملل درباره موقعیت میشل عون رییس جمهور لبنان گفت: «به نظر می‌رسد سعودی‌ها و غربی‌ها معتقدند با پایین آوردن میشل عون می‌توانند حزب الله را ضعیف کنند. چرا که عون با اینکه مسیحی است، متحد حزب الله است و منتقدان حزب الله تصور می‌کنند با حذف عون می‌توانند حزب الله را تضعیف کنند.»
فرجی راد درباره احتمال تغییر قانون اساسی، گفت: «تغییر قانون اساسی قطعا خواست غربی‌ها به ویژه فرانسه است. زمانی به سود گروه‌های شیعی مثل حزب الله و جنبش امل بود که قانون اساسی فرقه‌ای نباشد، اما حالا با توجه به نفوذ حزب الله در حاکمیت لبنان، غربی‌ها به دنبال شکستن این نفوذ هستند. غربی‌های معتقدند که روند گذشته در این کشور جواب نمی‌دهد و باید تغییر کند.»
او با بیان اینکه "با شدت گرفتن فشار‌ها بعید است که حزب الله با تغییر قانون اساسی مخالفت کند"، توضیح داد: «اما در شرایط کنونی لبنان این اقدام به راحتی امکانپذیر نیست. چرا که هر کدام از فرقه‌ها قطعا بر روی کلمه به کلمه قانون اساسی جدید پافشاری خواهند کرد. تغییر قانون کار ساده‌ای نیست، ولی اگر همه مردم این را بخواهند انجام می‌شود.»
این تحلیلگر مسائل بین الملل درباره احتمال استعفای میشل عون گفت: «من تصور می‌کنم عون در برابر فشار‌ها مقاومت خواهد کرد. او احتمالا تغییراتی ایجاد خواهد کرد و امتیازاتی به مردم داده خواهد شد و کلا پروسه استعفای عون مانند استعفای حریری نخواهد بود و قطعا اگر تلاشی هم در این راستا صورت بگیرد زمان زیادی به طول خواهد انجامید. به این نکته هم باید توجه کرد که شرایط کنونی اوج تظاهرات در لبنان است و از این به بعد ممکن است اعتراضات فروکش کند. با تمام این اوصاف به نظر می‌رسد باید تغییرات در لبنان انجام شود چرا که نسل جدید سیستم کنونی را بر نمی‌تابد.»