تاریخ انتشار
پنجشنبه ۳ شهريور ۱۴۰۱ ساعت ۱۶:۳۱
کد مطلب : ۴۵۱۷۸۳
پای زنان به ورزشگاه‌ها باز میشود
سهم زنان از استادیوم؛ فقط 500 نفر!
۱
کبنا ؛هفته سوم رقابت‌های لیگ برتر فوتبال ایران از امروز با انجام چند دیدار برگزار میشود که بدون شک، مهم‌ترین بازی مربوط به تقابل تیم‌های استقلال و مس کرمان در ورزشگاه آزادی است. نه اینکه این تقابل حساس‌ترین بازی فوتبالی هفته باشد بلکه اتفاقی که قرار است در این مسابقه رخ دهد تاریخی و بسیار درخور توجه است. ماجرا از این قرار است که بالاخره طلسم شکسته شده و برای اولین بار در تاریخ فوتبال ایران در طول قریب به 40 سال، زنان علاقه‌مند به فوتبال باشگاهی در ایران می‌توانند با خرید بلیت راهی ورزشگاه شوند و در این مورد مشخص، بازی تیم محبوبشان یعنی استقلال را از نزدیک تماشا کنند. زنان ایرانی پیش از این در چند نوبت به ورزشگاه آزادی رفته‌اند، ولی بیشتر آنها در جریان بازی‌های ملی بوده و از طرفی شایعه حضور گزینشی آنها هم آزاردهنده شده است. برای اولین‌بار در دیدار با تیم ملی فوتبال ایران و کامبوج در ورزشگاه آزادی بود که تعدادی بلیت برای زنان فروخته شد و آنها با پرداخت هزینه بلیت، راهی ورزشگاه شدند. به غیر از آن بازی، دیدار تیم‌های ملی ایران و عراق در همان مرحله انتخابی جام جهانی در ورزشگاه آزادی هم با حضور زنان برگزار شد ولی این بار خبری از بلیت‌فروشی نبود و زنان یا با دعوت یا به صورت گزینشی برای تماشای این دیدار انتخاب شده بودند. در عرصه باشگاهی هم پیش از این نه در بازی‌های لیگ برتر بلکه در تقابل تیم‌های پرسپولیس و کاشیمای ژاپن در فینال لیگ قهرمانان آسیا بود که زنان به ورزشگاه آزادی آمدند. آن دیدار البته در حالی با حضور تماشاگران زن برگزار شد که فیفا و در رأس آن، جانی اینفانتینو تأکید کرده بود هر طور شده باید زنان علاقه‌مند به فوتبال به ورزشگاه بیایند و در آن بازی بین‌المللی حضور داشته باشند. قبلا هم که زنان یکی، دو بار دیگر پایشان به ورزشگاه باز شده بود، باز هم در رقابت‌های ملی و البته در حضور یکی، دو رئیس‌جمهور وقت بوده است. به این ترتیب، بعد از دیدار ایران با کامبوج که در رده ملی برگزار شد، بازی استقلال و مس کرمان از سری رقابت‌های لیگ برتر ایران دومین دیدار رسمی است که زنان ایرانی بعد از قریب به 40 سال با خریدن بلیت راهی ورزشگاه می‌شوند.
نامه فیفا الزام‌آور بود
تماشاگران زن طرفدار استقلال در حالی قرار است امروز به ورزشگاه بروند که فیفا از اسفند 1398 به این طرف مکررا با ارسال نامه به فدراسیون فوتبال ایران تقاضا دارد که مقدمات حضور زنان در ورزشگاه‌ها فراهم شود. اگرچه در دولت حسن روحانی و دیدار رئیس‌جمهور وقت با جانی اینفاتینو، ایران تعهد داد همواره زنان را برای بازی‌های ملی به ورزشگاه راه دهد، ولی مقرر شد رفته‌رفته زمینه حضور آنها در بازی‌های باشگاهی هم فراهم شود. به این ترتیب، برای اولین‌بار در سال 1398 بود که فیفا با ارسال نامه‌ای به فدراسیون فوتبال خواست نه‌تنها فوتبال ملی بلکه زنان برای تماشای بازی‌های لیگ برتر هم به ورزشگاه بروند. در آن برهه ولی شیوع ویروس کرونا بازی‌های فوتبال در سراسر دنیا و البته ایران را بدون تماشاگر کرد تا این پروسه ناقص بماند. یک هفته پیش از شروع بازی‌های این دوره از لیگ برتر، فیفا بار دیگر با ارسال نامه‌ای به فدراسیون فوتبال ایران خواسته بود زنان ایرانی برای تماشای بازی‌های لیگ به ورزشگاه بروند. درباره لحن این نامه صحبت‌های ضدونقیضی مطرح شد. وزیر ورزش اعتقاد داشت نامه فیفا الزام‌آور نیست و آنها فقط توصیه کرده‌اند ولی مسئولان سازمان لیگ اعتقاد داشتند اتفاقا نامه فیفا الزام‌آور است و باید زنان در بازی‌های لیگ برتر به ورزشگاه بروند. در میان چنین ابهامی بود که کلا بازی‌های هفته نخست بدون حضور تماشاگر شد! مسئولان برگزارکننده رقابت‌ها به بهانه خرابی سیستم بلیت‌فروشی، بازی‌ها را بدون تماشاگر کردند. در هفته دوم هم لیگ با حضور تماشاگران مرد برگزار شد تا اینکه بالاخره با الزام‌آور‌دانستن نامه فیفا مبنی بر حضور زنان در ورزشگاه، قرار شد بازی استقلال و مس کرمان که در ورزشگاه آزادی برگزار میشود با حضور تماشاگران زن باشد.
فقط 500 نفر
اتفاق تاریخی‌ای که قرار است در این بازی رخ دهد می‌توانست باشکوه‌تر هم باشد ولی همین هم برای شروع چندان بد نیست. برای این دیدار مقرر شده فقط 500 نفر از تماشاگران زن به ورزشگاه برده شوند و در جایگاهی در طبقه دوم ورزشگاه قرار بگیرند و به تشویق تیم استقلال بپردازند. این تعداد نفرات قطعا کمتر از چیزی است که تصور می‌شد. از زمانی که شایعه حضور زنان در ورزشگاه برای تماشای بازی‌های لیگ مطرح شده ابتدا عنوان شد پنج هزار نفر، سپس به دو هزار نفر رسید، بعدها از هزار نفر گفتند و حالا به این نتیجه رسیده‌اند که فقط 500 نفر را به ورزشگاه برای تماشای این بازی راه بدهند. این عدد بسیار اندک است، ولی همان‌طورکه در بالا عنوان شد، باز هم برای شروع بد نیست و باید با دید باز به آن نگاه کرد.
گزینشی یا غیرگزینشی؟
واضح است که طبق خواسته فیفا و البته طبق اعلام مسئولان وزارت ورزش و باشگاه استقلال زنانی که قرار است به تماشای این بازی بیایند، باید بلیت خریداری کنند. سامانه بلیت‌فروشی برای آنها فعال شده و تعدادی از آنها موفق به تهیه بلیت شده‌اند. بااین‌حال این تمام ماجرا نیست چون در میان همین افراد هم عده‌ای نه به‌صورت گزینشی به معنای عام بلکه با دعوت مسئولان به ورزشگاه می‌آیند تا این بازی را در کنار سایر زنان علاقه‌مند به فوتبال از نزدیک تماشا کنند.
فقط ورزشگاه آزادی؟
پاسخ این یکی هم مثبت است. متأسفانه هنوز بهانه‌ای به اسم «زیرساخت» وجود دارد. عنوان شده قرار است بازی‌هایی که در ورزشگاه آزادی برگزار میشود با حضور زنان باشد ولی این بدان معنی نیست که چنین موردی همیشگی است. آن‌طورکه مسئولان امر اشاره کرده‌اند، هر ورزشگاهی در شهرستان‌ها که زیرساخت مورد نظر را تهیه کند و به تأیید برسد، می‌تواند از امتیاز میزبانی زنان برخوردار شود. غیر از یکی، دو شهر خاص که در آنها عملا مخالفت‌های تندی با حضور زنان در ورزشگاه میشود، بقیه باشگاه‌ها می‌توانند زودتر بهانه موجود را برطرف کنند. درنظرگرفتن جایگاهی مشخص که به قول مسئولان در شأن تماشاگران زن باشد، با ورودی و خروجی مجزا و سرویس‌های بهداشتی مختص خود این تماشاگران عمده‌ترین خواسته‌ای است که باید مسئولان سایر ورزشگاه هم در پی فراهم‌کردنش باشند. بعید است که همین حالا چند ورزشگاه مدرنی که در شهرستان حضور دارند از تأمین چنین خواسته‌ای عاجز باشند. پس اگر تصمیمی فرافدراسیونی و فراوزارتی گرفته نشود، میشود امیدوار بود که در ادامه مسیر، به غیر از ورزشگاه آزادی، چند ورزشگاه دیگر هم میزبان زنان تماشاگر باشند. البته همان‌طورکه مسئولان فدراسیون فوتبال برای فیفا مشخص کرده‌اند، امکان ورود زنان به ورزشگاه با تعداد زیاد و البته گستردگی در همه شهرها وجود ندارد، ولی این قول داده شده که چنین مواردی هم به مرور زمان درست و دغدغه‌ها برطرف شود.
افزایش تعداد تماشاگران زن برای بازی‌های بعدی؟
اگرچه انتقادها به تعداد اندک حضور زنان در ورزشگاه زیاد شده ولی ادعا شده که قرار است این نفرات برای بازی‌های بعدی تعدادشان بیشتر شود. این 500 نفری که قرار است امروز خودشان را به ورزشگاه آزادی برسانند بیشتر شبیه به یک آزمون برای مسئولان برگزارکننده است. قاعدتا اگر چنین آزمونی با موفقیت پشت سر گذاشته شود که قطعا همین‌طور است، از هفته‌های بعد میشود امیدوار بود که تعداد بیشتری از تماشاگران زن به ورزشگاه آزادی بروند و بازی تیم مورد علاقه‌شان را از نزدیک تماشا کنند. آنچه مشخص است اینکه فعلا فقط هواداران دو باشگاه استقلال و پرسپولیس می‌توانند از چنین حضوری آن‌هم فقط در ورزشگاه آزادی بهره ببرند ولی امید است که در آینده‌ای نه چندان دور، این مشکل برطرف شود و خانواده‌ها بتوانند در کنار یکدیگر از تماشای بازی فوتبال و تشویق تیم مورد علاقه‌شان در سراسر ایران لذت ببرند.
سهم زنان از استادیوم؛ فقط 500 نفر!
همواره یکی از مسائل زنان در ایران حضور در ورزشگاه ها بوده است و هر دولتی در این باره وعده هایی داده و برخی کارها نیز انجام شده اما در نهایت اتفاقی رخ نداده است. بعد از تلاش های فراوان سرانجام وزارت کشور مجوز ورود ۵۰۰ هوادار خانم را برای مسابقه استقلال و مس کرمان در ورزشگاه آزادی صادر کرد و این تعداد با حضور در طبقه دوم می‌توانند بازی را تماشا کنند. بعد از اعلام وزیر کشور مبنی بر اینکه برای ورود زنان به ورزشگاه‌ها مشکلی وجود ندارد، سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال پیگیریهای لازم را انجام دادند و در نهایت قرار بر این شد تا فعلا در ورزشگاه‌آزادی حضور بانوان آزاد شود و سپس با تجهیز ورزشگاه های دیگر این امکانات به سایر ورزشگاه‌ها نیز برسد. بر این اساس طبق هماهنگی انجام شده دیدار استقلال و مس کرمان با حضور حدود ۵۰۰ هوادار زن برگزار خواهد شد. طبق این برنامه ریزی ۵۰۰ هوادار خانم از طریق سامانه بلیط فروشی امکان تماشای مسابقه استقلال و مس را دارند. این هواداران در بخشی از ورزشگاه از طبقه دوم مستقر می‌شوند و همچنین پارکینگ مجزایی برای آنها در نظر گرفته خواهد شد. آنها از در شرقی وارد ورزشگاه می‌شوند و ورودی های مجزا با مردان خواهند داشت. حضور زنان در ورزشگاه ها سال هاست که در کشور ما توسط افراد و اقشار مختلفی مطرح می شود. بسیاری از زنان این سرزمین برای دستیابی به این حق تلاش کرده اند تا بتوانند به ورزشگاه ها راه پیدا کنند. قطعا بخشی از هواداران فوتبال ایران را زنان تشکیل می دهند و لذا آن ها نیز مانند مردان تمایل دارند به صورت زنده مسابقات تیم های مورد علاقه خود را دنبال کنند. داستان حضور زنان در ورزشگاه ها در ایران داستانی قدیمی است که به نظر می رسد دولت فعلی با توجه به فشارهای بیرونی مجبور است که اجازه دهد زنان در ورزشگاه ها حضور یابند. در همین راستا چندی پیش وزیر ورزش و جوانان درباره نامه فیفا برای ورود زنان به ورزشگاه ها گفت که فیفا صرفا پیشنهاد داده و هیچ اجباری در کار نیست اما ساعاتی بعد سهیل مهدی، مسئول کمیته مسابقات سازمان لیگ این نامه را الزام آور دانست. سهیل مهدی مسئول کمیته مسابقات سازمان لیگ گفت: «نامه FIFA برای ورود بانوان الزام‌آور است، نه پیشنهادی! می‌توانیم حضور بانوان را از همین استادیوم آزادی شروع کنیم. » از سوی دیگر دولت رئیسی تبدیل حضور زنان در ورزشگاه ها به یک روال طبیعی و هنجار مورد قبول جامعه را دستاورد خود می داند. همچنین پیش بینی می شد که در این دولت به دلیل یکدست بودن قدرت این اتفاق یعنی حضور زنان ورزشگاه ها رخ دهد. در هر صورت حضور ۵۰۰ تن از زنان هوادار ایرانی در بازی استقلال و مس می تواند کورسوی امیدی برای جامعه زنان باشد تا به این حق خود دست پیدا کنند. اما بسیاری پیش بینی نمی کنند که حضور زنان در ورزشگاه های ایران به یک روال طبیعی تبدیل شود؛ این گروه معتقد هستند که حضور اندک زنان در این بازی صرفا به دلیل فشار فیفا است و بعد از مدتی این موضوع فراموش می شود و بار دیگر درهای ورزشگاه ها به روی زنان بسته خواهد شد.
زنان به صورت انتخاب شده به این بازی راه پیدا می کنند؟
رایحه مظفریان فعال حوزه زنان در این باره به آفتاب یزد گفت: « در ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که به نظر می رسد آقایان دوست دارند این موضوع را به نفع خود مصادره کنند و حضور زنان در ورزشگاه ها را دستاورد خود بدانند. اما اگر این حضور اتفاق بیفتد دستاورد تلاش چندین و چند ساله زنان است و در کنار این تلاش حمایت مردان نیز وجود داشته است. همه تریبون ها در بسیاری از جایگاه ها به دست آقایان است و لذا طبیعی است که این اتفاقات دستاورد آن ها قلمداد می شود. باتوجه به ماجرایی که در مشهد پیش آمد و هیچ توضیحی از سمت مسئولین ارائه نشد و دیدیم که زنان به صورت انتخاب شده به ورزشگاه ها راه پیدا کردند لذا عملا انتخاب به دست زنان نیست که مشخص باشد چه کسانی اجازه دارند در ورزشگاه ها حضور پیدا کنند. این بار هم من فکر نمی کنم بتوان امید داشت که آن ۵۰۰ بلیت به صورت آزادانه و عادلانه فروش بروند و زنان به قرعه انتخاب شوند. البته که بر سر عدد ۵۰۰ هم بحث زیادی وجود دارد و مسئولین باید پاسخ دهند که چرا صرفا ۵۰۰ هوادار زن اجازه راهیابی به ورزشگاه را دارند؟ سهم خانم ها از ۱۰۰ هزار تماشاگر چرا باید ۵۰۰ نفر باشد و آیا این به معنی حضور زنان در ورزشگاه ها است؟ لذا در حوزه ورود زنان به استادیوم سؤالات زیادی وجود دارد که در مجلس دهم تلاش شده بود که بر روی آن کار شود اما برخی گفتند که این کار صرفا مسأله سازی است و حضور زنان در ورزشگاه ها اصلا مسأله زنان نیست.
مطالبات زنان صرفا در بازی های ملی نیست
وی ادامه داد: « در اینجا باید اشاره ای داشته باشم به موضوعی که معاونت امور زنان مطرح کردند. معاونت امور زنان باید نماینده
۴۰ میلیون زن ایرانی باشد. خانم خزعلی اعلام کرد که در استادیوم وارد شده و متوجه شده است که شرایط و زیربناها فراهم نیست. در صورتی که این زیرساخت ها باید فراهم شود و معاونت امور زنان باید کاری انجام دهد تا به این مطالبه زنان پاسخ داده شود. لذا من حس می کنم مسئولین هر از گاهی تحت فشارهای بیرونی برای ساکت کردن اعتراضات فیفا اجازه حضور زنان در استادیوم را می دهند، دوباره فیفا یک سال فرصت می دهد و مجدد این ماجرا تکرار می شود و ادامه دارد. بنابراین من احساس می کنم تا فوتبال تعلیق نشود اصلاحات اساسی صورت نمی گیرد. من بعید می دانم که حضور زنان در ورزشگاه ها به یک روال عادی تبدیل شود زیرا اگر توجه کنیم مطالبات زنان صرفا در بازی های ملی نیست بلکه در سایر بازی ها نیز زنان مطالبه دارند. به هر حال بخشی از طرفداران دو تیم بسیار مهم پرسپولیس و استقلال را زنان تشکیل می دهند اما هیچ وقت نتوانستند بازی های لیگی را ببینند. باید مشخص شود روال قرار است به چه صورتی باشد و آیا صرفا محدود می شود به بازی های ملی برای اینکه فیفا دیگر اعتراض نکند؟ یا هر از گاهی درهای استادیوم ها به روی زنان باز می شود و دوباره بسته می شود؟ از سوی دیگر به نظر من سازمان های بین المللی نیز خیلی به این ماجرا توجه نمی کنند زیرا راهی برای اثبات این موضوع وجود ندارد که آیا آن ۵۰۰ نفر انتخاب شده وارد استادیوم می شوند و یا نه؟ من به این موضوع خیلی امیدوار نیستم اما در روزهای آینده مشخص می شود. این ۵۰۰ بلیت باید روی سایت برای فروش گذاشته شود و هر کدام از زنان که تمایل دارند این بلیت ها را تهیه کنند. نمی شود ما همیشه در همه جای جهان استثنا باشیم؛ در خیلی از موضوعاتی که مربوط به زنان است استثناء هستیم و با کشورهای سطح پایین مقایسه می شویم. علی رغم اینکه این مرز بندی ها درست نیست اما تنها راه عملی فعلی این است که جایگاه ویژه زنان اختصاص داده شود اگرچه همین موضوع هم بسیار آزاردهنده است.»
فرهنگ سازی با استفاده از حضور خانواده‌ها
سعید معدنی جامعه شناس و استاد دانشگاه نیز در این باره گفت: «نمی توان گفت که این حضور خانم ها واقعی است زیرا همه ما می دانیم که در تمام دولت های گذشته این اجازه به زنان داده نشده است. من خاطر دارم زمانی که انتخابات اولین دوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد بود خانم ها توانستد تعدادی بازی را تماشا کنند و این اتفاق دو سه بار تکرار شد. اما این اتفاق فعلی به دلیل فشار بیرونی است و فشار فیفا باعث شده است که چنین اتفاقی رخ دهد. نه دولت آقای روحانی و نه دولت آقای رئیسی در این باره تصمیم گیرنده نیستند. اگر فیفا همچنان پیگیر باشد قطعا این اتفاق تکرار خواهد شد اما اینکه به شکل روال طبیعی در بیاید موضوع دیگری است. اگر دولتمردان ما می خواهند که این موضوع را طبیعی سازند بایستی خانواده ها را به استادیوم ها دعوت کنند. در حقیقت خانواده ها در کنار سایر مردان حضور داشته باشند و فوتبال تماشا کنند. اینکه ما یک گوشه ای را برای بانوان آماده کنیم باعث نمی شود که فرهنگ تماشاگری حل شود. اگر مسئولین می خواهند فرهنگ سازی کنند بهترین راه این است که خانواده ها را به
شیوه های مختلف برای حضور تشویق کنند برای مثال به خانواده ها بلیت با نصف قیمت فروخته شود. اگر خانواده ها حضور داشته باشند بسیاری از شعار‌ها، حرف های زشت و رکیک و رفتارهای نابهنجار کاهش پیدا می کند. این طبیعی است و حتی در جامعه ما اگر جمعی از جوانان در خیابانی در حال بیان حرف های ناپسند باشند وقتی خانواده ای رد می شود سکوت می کنند. اگر مسئولین به دنبال فرهنگ سازی هستند باید بدانند تفکیک زن و مرد پاسخ نمی دهد بلکه بهترین راه این است که خانواده ها حضور پیدا کنند. اگر اصراری به حضور بانوان نیست و فقط به خاطر اعتراض فیفا این اتفاق در حال رخ دادن است بعید است که این اتفاق به یک هنجار تبدیل شود و طبیعی جلوه کند. افراد باید فرهنگ تماشاگری را از کودکی در جامعه ما بیاموزند. اگر ما از ابتدا حضور خانواده ها را محدود نمی کردیم الان هیچ مشکلی نداشتیم. در حقیقت ما با بریدن پای خانواده ها از ورزشگاه، ورزشگاه ها را آلوده کردیم.»
نامه فیفا الزام‌آور بود
تماشاگران زن طرفدار استقلال در حالی قرار است امروز به ورزشگاه بروند که فیفا از اسفند 1398 به این طرف مکررا با ارسال نامه به فدراسیون فوتبال ایران تقاضا دارد که مقدمات حضور زنان در ورزشگاه‌ها فراهم شود. اگرچه در دولت حسن روحانی و دیدار رئیس‌جمهور وقت با جانی اینفاتینو، ایران تعهد داد همواره زنان را برای بازی‌های ملی به ورزشگاه راه دهد، ولی مقرر شد رفته‌رفته زمینه حضور آنها در بازی‌های باشگاهی هم فراهم شود. به این ترتیب، برای اولین‌بار در سال 1398 بود که فیفا با ارسال نامه‌ای به فدراسیون فوتبال خواست نه‌تنها فوتبال ملی بلکه زنان برای تماشای بازی‌های لیگ برتر هم به ورزشگاه بروند. در آن برهه ولی شیوع ویروس کرونا بازی‌های فوتبال در سراسر دنیا و البته ایران را بدون تماشاگر کرد تا این پروسه ناقص بماند. یک هفته پیش از شروع بازی‌های این دوره از لیگ برتر، فیفا بار دیگر با ارسال نامه‌ای به فدراسیون فوتبال ایران خواسته بود زنان ایرانی برای تماشای بازی‌های لیگ به ورزشگاه بروند. درباره لحن این نامه صحبت‌های ضدونقیضی مطرح شد. وزیر ورزش اعتقاد داشت نامه فیفا الزام‌آور نیست و آنها فقط توصیه کرده‌اند ولی مسئولان سازمان لیگ اعتقاد داشتند اتفاقا نامه فیفا الزام‌آور است و باید زنان در بازی‌های لیگ برتر به ورزشگاه بروند. در میان چنین ابهامی بود که کلا بازی‌های هفته نخست بدون حضور تماشاگر شد! مسئولان برگزارکننده رقابت‌ها به بهانه خرابی سیستم بلیت‌فروشی، بازی‌ها را بدون تماشاگر کردند. در هفته دوم هم لیگ با حضور تماشاگران مرد برگزار شد تا اینکه بالاخره با الزام‌آور‌دانستن نامه فیفا مبنی بر حضور زنان در ورزشگاه، قرار شد بازی استقلال و مس کرمان که در ورزشگاه آزادی برگزار میشود با حضور تماشاگران زن باشد.
فقط 500 نفر
اتفاق تاریخی‌ای که قرار است در این بازی رخ دهد می‌توانست باشکوه‌تر هم باشد ولی همین هم برای شروع چندان بد نیست. برای این دیدار مقرر شده فقط 500 نفر از تماشاگران زن به ورزشگاه برده شوند و در جایگاهی در طبقه دوم ورزشگاه قرار بگیرند و به تشویق تیم استقلال بپردازند. این تعداد نفرات قطعا کمتر از چیزی است که تصور می‌شد. از زمانی که شایعه حضور زنان در ورزشگاه برای تماشای بازی‌های لیگ مطرح شده ابتدا عنوان شد پنج هزار نفر، سپس به دو هزار نفر رسید، بعدها از هزار نفر گفتند و حالا به این نتیجه رسیده‌اند که فقط 500 نفر را به ورزشگاه برای تماشای این بازی راه بدهند. این عدد بسیار اندک است، ولی همان‌طورکه در بالا عنوان شد، باز هم برای شروع بد نیست و باید با دید باز به آن نگاه کرد.
گزینشی یا غیرگزینشی؟
واضح است که طبق خواسته فیفا و البته طبق اعلام مسئولان وزارت ورزش و باشگاه استقلال زنانی که قرار است به تماشای این بازی بیایند، باید بلیت خریداری کنند. سامانه بلیت‌فروشی برای آنها فعال شده و تعدادی از آنها موفق به تهیه بلیت شده‌اند. بااین‌حال این تمام ماجرا نیست چون در میان همین افراد هم عده‌ای نه به‌صورت گزینشی به معنای عام بلکه با دعوت مسئولان به ورزشگاه می‌آیند تا این بازی را در کنار سایر زنان علاقه‌مند به فوتبال از نزدیک تماشا کنند.
فقط ورزشگاه آزادی؟
پاسخ این یکی هم مثبت است. متأسفانه هنوز بهانه‌ای به اسم «زیرساخت» وجود دارد. عنوان شده قرار است بازی‌هایی که در ورزشگاه آزادی برگزار میشود با حضور زنان باشد ولی این بدان معنی نیست که چنین موردی همیشگی است. آن‌طورکه مسئولان امر اشاره کرده‌اند، هر ورزشگاهی در شهرستان‌ها که زیرساخت مورد نظر را تهیه کند و به تأیید برسد، می‌تواند از امتیاز میزبانی زنان برخوردار شود. غیر از یکی، دو شهر خاص که در آنها عملا مخالفت‌های تندی با حضور زنان در ورزشگاه میشود، بقیه باشگاه‌ها می‌توانند زودتر بهانه موجود را برطرف کنند. درنظرگرفتن جایگاهی مشخص که به قول مسئولان در شأن تماشاگران زن باشد، با ورودی و خروجی مجزا و سرویس‌های بهداشتی مختص خود این تماشاگران عمده‌ترین خواسته‌ای است که باید مسئولان سایر ورزشگاه هم در پی فراهم‌کردنش باشند. بعید است که همین حالا چند ورزشگاه مدرنی که در شهرستان حضور دارند از تأمین چنین خواسته‌ای عاجز باشند. پس اگر تصمیمی فرافدراسیونی و فراوزارتی گرفته نشود، میشود امیدوار بود که در ادامه مسیر، به غیر از ورزشگاه آزادی، چند ورزشگاه دیگر هم میزبان زنان تماشاگر باشند. البته همان‌طورکه مسئولان فدراسیون فوتبال برای فیفا مشخص کرده‌اند، امکان ورود زنان به ورزشگاه با تعداد زیاد و البته گستردگی در همه شهرها وجود ندارد، ولی این قول داده شده که چنین مواردی هم به مرور زمان درست و دغدغه‌ها برطرف شود.
افزایش تعداد تماشاگران زن برای بازی‌های بعدی؟
اگرچه انتقادها به تعداد اندک حضور زنان در ورزشگاه زیاد شده ولی ادعا شده که قرار است این نفرات برای بازی‌های بعدی تعدادشان بیشتر شود. این 500 نفری که قرار است امروز خودشان را به ورزشگاه آزادی برسانند بیشتر شبیه به یک آزمون برای مسئولان برگزارکننده است. قاعدتا اگر چنین آزمونی با موفقیت پشت سر گذاشته شود که قطعا همین‌طور است، از هفته‌های بعد میشود امیدوار بود که تعداد بیشتری از تماشاگران زن به ورزشگاه آزادی بروند و بازی تیم مورد علاقه‌شان را از نزدیک تماشا کنند. آنچه مشخص است اینکه فعلا فقط هواداران دو باشگاه استقلال و پرسپولیس می‌توانند از چنین حضوری آن‌هم فقط در ورزشگاه آزادی بهره ببرند ولی امید است که در آینده‌ای نه چندان دور، این مشکل برطرف شود و خانواده‌ها بتوانند در کنار یکدیگر از تماشای بازی فوتبال و تشویق تیم مورد علاقه‌شان در سراسر ایران لذت ببرند.
سهم زنان از استادیوم؛ فقط 500 نفر!
همواره یکی از مسائل زنان در ایران حضور در ورزشگاه ها بوده است و هر دولتی در این باره وعده هایی داده و برخی کارها نیز انجام شده اما در نهایت اتفاقی رخ نداده است. بعد از تلاش های فراوان سرانجام وزارت کشور مجوز ورود ۵۰۰ هوادار خانم را برای مسابقه استقلال و مس کرمان در ورزشگاه آزادی صادر کرد و این تعداد با حضور در طبقه دوم می‌توانند بازی را تماشا کنند. بعد از اعلام وزیر کشور مبنی بر اینکه برای ورود زنان به ورزشگاه‌ها مشکلی وجود ندارد، سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال پیگیریهای لازم را انجام دادند و در نهایت قرار بر این شد تا فعلا در ورزشگاه‌آزادی حضور بانوان آزاد شود و سپس با تجهیز ورزشگاه های دیگر این امکانات به سایر ورزشگاه‌ها نیز برسد. بر این اساس طبق هماهنگی انجام شده دیدار استقلال و مس کرمان با حضور حدود ۵۰۰ هوادار زن برگزار خواهد شد. طبق این برنامه ریزی ۵۰۰ هوادار خانم از طریق سامانه بلیط فروشی امکان تماشای مسابقه استقلال و مس را دارند. این هواداران در بخشی از ورزشگاه از طبقه دوم مستقر می‌شوند و همچنین پارکینگ مجزایی برای آنها در نظر گرفته خواهد شد. آنها از در شرقی وارد ورزشگاه می‌شوند و ورودی های مجزا با مردان خواهند داشت. حضور زنان در ورزشگاه ها سال هاست که در کشور ما توسط افراد و اقشار مختلفی مطرح می شود. بسیاری از زنان این سرزمین برای دستیابی به این حق تلاش کرده اند تا بتوانند به ورزشگاه ها راه پیدا کنند. قطعا بخشی از هواداران فوتبال ایران را زنان تشکیل می دهند و لذا آن ها نیز مانند مردان تمایل دارند به صورت زنده مسابقات تیم های مورد علاقه خود را دنبال کنند. داستان حضور زنان در ورزشگاه ها در ایران داستانی قدیمی است که به نظر می رسد دولت فعلی با توجه به فشارهای بیرونی مجبور است که اجازه دهد زنان در ورزشگاه ها حضور یابند. در همین راستا چندی پیش وزیر ورزش و جوانان درباره نامه فیفا برای ورود زنان به ورزشگاه ها گفت که فیفا صرفا پیشنهاد داده و هیچ اجباری در کار نیست اما ساعاتی بعد سهیل مهدی، مسئول کمیته مسابقات سازمان لیگ این نامه را الزام آور دانست. سهیل مهدی مسئول کمیته مسابقات سازمان لیگ گفت: «نامه FIFA برای ورود بانوان الزام‌آور است، نه پیشنهادی! می‌توانیم حضور بانوان را از همین استادیوم آزادی شروع کنیم. » از سوی دیگر دولت رئیسی تبدیل حضور زنان در ورزشگاه ها به یک روال طبیعی و هنجار مورد قبول جامعه را دستاورد خود می داند. همچنین پیش بینی می شد که در این دولت به دلیل یکدست بودن قدرت این اتفاق یعنی حضور زنان ورزشگاه ها رخ دهد. در هر صورت حضور ۵۰۰ تن از زنان هوادار ایرانی در بازی استقلال و مس می تواند کورسوی امیدی برای جامعه زنان باشد تا به این حق خود دست پیدا کنند. اما بسیاری پیش بینی نمی کنند که حضور زنان در ورزشگاه های ایران به یک روال طبیعی تبدیل شود؛ این گروه معتقد هستند که حضور اندک زنان در این بازی صرفا به دلیل فشار فیفا است و بعد از مدتی این موضوع فراموش می شود و بار دیگر درهای ورزشگاه ها به روی زنان بسته خواهد شد.
زنان به صورت انتخاب شده به این بازی راه پیدا می کنند؟
رایحه مظفریان فعال حوزه زنان در این باره به آفتاب یزد گفت: « در ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که به نظر می رسد آقایان دوست دارند این موضوع را به نفع خود مصادره کنند و حضور زنان در ورزشگاه ها را دستاورد خود بدانند. اما اگر این حضور اتفاق بیفتد دستاورد تلاش چندین و چند ساله زنان است و در کنار این تلاش حمایت مردان نیز وجود داشته است. همه تریبون ها در بسیاری از جایگاه ها به دست آقایان است و لذا طبیعی است که این اتفاقات دستاورد آن ها قلمداد می شود. باتوجه به ماجرایی که در مشهد پیش آمد و هیچ توضیحی از سمت مسئولین ارائه نشد و دیدیم که زنان به صورت انتخاب شده به ورزشگاه ها راه پیدا کردند لذا عملا انتخاب به دست زنان نیست که مشخص باشد چه کسانی اجازه دارند در ورزشگاه ها حضور پیدا کنند. این بار هم من فکر نمی کنم بتوان امید داشت که آن ۵۰۰ بلیت به صورت آزادانه و عادلانه فروش بروند و زنان به قرعه انتخاب شوند. البته که بر سر عدد ۵۰۰ هم بحث زیادی وجود دارد و مسئولین باید پاسخ دهند که چرا صرفا ۵۰۰ هوادار زن اجازه راهیابی به ورزشگاه را دارند؟ سهم خانم ها از ۱۰۰ هزار تماشاگر چرا باید ۵۰۰ نفر باشد و آیا این به معنی حضور زنان در ورزشگاه ها است؟ لذا در حوزه ورود زنان به استادیوم سؤالات زیادی وجود دارد که در مجلس دهم تلاش شده بود که بر روی آن کار شود اما برخی گفتند که این کار صرفا مسأله سازی است و حضور زنان در ورزشگاه ها اصلا مسأله زنان نیست.
مطالبات زنان صرفا در بازی های ملی نیست
وی ادامه داد: « در اینجا باید اشاره ای داشته باشم به موضوعی که معاونت امور زنان مطرح کردند. معاونت امور زنان باید نماینده
۴۰ میلیون زن ایرانی باشد. خانم خزعلی اعلام کرد که در استادیوم وارد شده و متوجه شده است که شرایط و زیربناها فراهم نیست. در صورتی که این زیرساخت ها باید فراهم شود و معاونت امور زنان باید کاری انجام دهد تا به این مطالبه زنان پاسخ داده شود. لذا من حس می کنم مسئولین هر از گاهی تحت فشارهای بیرونی برای ساکت کردن اعتراضات فیفا اجازه حضور زنان در استادیوم را می دهند، دوباره فیفا یک سال فرصت می دهد و مجدد این ماجرا تکرار می شود و ادامه دارد. بنابراین من احساس می کنم تا فوتبال تعلیق نشود اصلاحات اساسی صورت نمی گیرد. من بعید می دانم که حضور زنان در ورزشگاه ها به یک روال عادی تبدیل شود زیرا اگر توجه کنیم مطالبات زنان صرفا در بازی های ملی نیست بلکه در سایر بازی ها نیز زنان مطالبه دارند. به هر حال بخشی از طرفداران دو تیم بسیار مهم پرسپولیس و استقلال را زنان تشکیل می دهند اما هیچ وقت نتوانستند بازی های لیگی را ببینند. باید مشخص شود روال قرار است به چه صورتی باشد و آیا صرفا محدود می شود به بازی های ملی برای اینکه فیفا دیگر اعتراض نکند؟ یا هر از گاهی درهای استادیوم ها به روی زنان باز می شود و دوباره بسته می شود؟ از سوی دیگر به نظر من سازمان های بین المللی نیز خیلی به این ماجرا توجه نمی کنند زیرا راهی برای اثبات این موضوع وجود ندارد که آیا آن ۵۰۰ نفر انتخاب شده وارد استادیوم می شوند و یا نه؟ من به این موضوع خیلی امیدوار نیستم اما در روزهای آینده مشخص می شود. این ۵۰۰ بلیت باید روی سایت برای فروش گذاشته شود و هر کدام از زنان که تمایل دارند این بلیت ها را تهیه کنند. نمی شود ما همیشه در همه جای جهان استثنا باشیم؛ در خیلی از موضوعاتی که مربوط به زنان است استثناء هستیم و با کشورهای سطح پایین مقایسه می شویم. علی رغم اینکه این مرز بندی ها درست نیست اما تنها راه عملی فعلی این است که جایگاه ویژه زنان اختصاص داده شود اگرچه همین موضوع هم بسیار آزاردهنده است.»
فرهنگ سازی با استفاده از حضور خانواده‌ها
سعید معدنی جامعه شناس و استاد دانشگاه نیز در این باره گفت: «نمی توان گفت که این حضور خانم ها واقعی است زیرا همه ما می دانیم که در تمام دولت های گذشته این اجازه به زنان داده نشده است. من خاطر دارم زمانی که انتخابات اولین دوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد بود خانم ها توانستد تعدادی بازی را تماشا کنند و این اتفاق دو سه بار تکرار شد. اما این اتفاق فعلی به دلیل فشار بیرونی است و فشار فیفا باعث شده است که چنین اتفاقی رخ دهد. نه دولت آقای روحانی و نه دولت آقای رئیسی در این باره تصمیم گیرنده نیستند. اگر فیفا همچنان پیگیر باشد قطعا این اتفاق تکرار خواهد شد اما اینکه به شکل روال طبیعی در بیاید موضوع دیگری است. اگر دولتمردان ما می خواهند که این موضوع را طبیعی سازند بایستی خانواده ها را به استادیوم ها دعوت کنند. در حقیقت خانواده ها در کنار سایر مردان حضور داشته باشند و فوتبال تماشا کنند. اینکه ما یک گوشه ای را برای بانوان آماده کنیم باعث نمی شود که فرهنگ تماشاگری حل شود. اگر مسئولین می خواهند فرهنگ سازی کنند بهترین راه این است که خانواده ها را به
شیوه های مختلف برای حضور تشویق کنند برای مثال به خانواده ها بلیت با نصف قیمت فروخته شود. اگر خانواده ها حضور داشته باشند بسیاری از شعار‌ها، حرف های زشت و رکیک و رفتارهای نابهنجار کاهش پیدا می کند. این طبیعی است و حتی در جامعه ما اگر جمعی از جوانان در خیابانی در حال بیان حرف های ناپسند باشند وقتی خانواده ای رد می شود سکوت می کنند. اگر مسئولین به دنبال فرهنگ سازی هستند باید بدانند تفکیک زن و مرد پاسخ نمی دهد بلکه بهترین راه این است که خانواده ها حضور پیدا کنند. اگر اصراری به حضور بانوان نیست و فقط به خاطر اعتراض فیفا این اتفاق در حال رخ دادن است بعید است که این اتفاق به یک هنجار تبدیل شود و طبیعی جلوه کند. افراد باید فرهنگ تماشاگری را از کودکی در جامعه ما بیاموزند. اگر ما از ابتدا حضور خانواده ها را محدود نمی کردیم الان هیچ مشکلی نداشتیم. در حقیقت ما با بریدن پای خانواده ها از ورزشگاه، ورزشگاه ها را آلوده کردیم.»
