پدرخوانده به سبک سعودی؛ پشت پرده کودتایی که بن سلمان را به قدرت رساند

کبنا ؛چندی پیش قرار بود «محمد بن نایف» ولیعهد عربستان سعودی قدرت را در دست گیرد با این وجود، پسر عموی جوان جاه‌طلب او نقشه بیرحمانه‌ای داشت تا خود کنترل امور را در دست گیرد.
به گزارش کبنا، فرارو به نقل از گاردین؛ شاهزاده سعودی تمام شب بازداشت شد. با روشن شدن روز او از کاخ پادشاه در مکه خارج شد. محافظان شخصی او که همه جا او را دنبال می‌کردند گویی غیب‌شان زده بود. شاهزاده به سوی یک خودرو هدایت شد. او آزاد بود تا آنجا را ترک کند، اما به زودی متوجه شد که آزادی‌اش تفاوت زیادی با زمان بازداشت نداشته است. زمانی که خودرویش از دروازه‌های کاخ خارج شد مجموعه‌ای از پیامک‌های وحشتناک را دریافت کرد: «خیلی مراقب باش! دیگر بازنگرد»!
هنگامی که نایف چند ساعت بعد به کاخ خود در شهر ساحلی جده رسید نگهبانان و محافظان تازه‌ای را مشاهده کرد که در آنجا حضور داشتند. مشخص بود که او در حصر خانگی قرار گرفته است. شب پیش از آن در تاریخ ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷ میلادی برادرزاده پادشاه مجبور شد به عنوان وارث تاج و تخت سعودی از مقام‌اش کناره گیری کند.
یکی از اعضای خاندان سلطنتی این رخداد را «پدرخوانده به سبک سعودی» توصیف می‌کند. نایف که بر دستگاه امنیت داخلی نظارت می‌کرد نزدیک‌ترین متحد سیا به دربار سعودی بود.
در اوایل همان سال، «مایک پمپئو» رئیس وقت سیا به پاس تلاش‌های نایف در مبارزه با تروریسم که جان آمریکایی‌ها را نجات داد به او مدالی اعطا کرد. دو سال پیش از آن پس از آغاز سلطنت «ملک سلمان» نایف در سن ۵۵ سالگی ولیعهد شد و در انتظار دستیابی به تاج و تخت بود. با این وجود، در پشت صحنه رقباتی شرورانه بین نایف و پسر عموی تازه‌کارش یعنی «محمد بن سلمان» سر پادشاهی در جریان بود رقابتی که سبب شد محمد بن سلمان از گمنامی به سمت نائب ولیعهد دست یابد.
اندکی پیش از کودتای کاخ در ۵ ژوئن ۲۰۱۷ میلادی، پس از آن که محمد بن سلمان و دیگر حاکمان منطقه محاصره‌ای تنبیهی را علیه قطر کشور همسایه اعمال کردند، تنش بین شاهزادگان سعودی به نقطه اوج خود رسید. آن امارت کوچک و غنی از گاز مدت‌هاست که از سوی همسایگان عرب بزرگتر خود به اقدامات تحریک‌آمیز متهم شده است. نایف نیز با قطر مشکلاتی داشت، اما دیپلماسی آرام را به رویکرد جنگی محمد بن سلمان ترجیح می‌داد.
نایف پشت پسرعمویش یک کانال مخفی با «تمیم بن حمد آل ثانی» حاکم قطر ایجاد کرده بود. نایف در اوج بحران به مشاور خود پیامک داد: «تمیم امروز با من تماس گرفت، اما من جواب ندادم. من می‌خواهم یک تلفن رمزگذاری شده به منظور ارتباط برای او ارسال کنم».
در تاریخ ۲۰ ژوئن ۲۰۱۷ میلادی در بحبوحه آن بحران، نایف برای ملاقات در کاخ ملک سلمان در مکه فراخوانده شد که یک ساختمان بزرگ با دیوار‌های مرمری و مشرف به خانه کعبه مقدس‌ترین زیارتگاه مسلمانان است. به گفته منابع نزدیک به نایف هنگامی که او وارد شد به وی دستور داده شد بیرون منتظر بماند. برای جلوگیری از هر گونه درز اطلاعات تمام گوشی‌های تلفن‌ همراه از جمله گوشی‌های کارکنان کاخ، توسط نگهبانان وفادار به محمد بن سلمان جمع آوری شدند. یکی از اعضای ارشد خانواده سلطنتی که سعی کرد بعد از نایف وارد کاخ شود از دروازه‌ها دور شد.

ظاهرا شاهزاده با «ترکی الشیخ» وارد اتاق شد؛ یکی از معتمدین نزدیک به محمد بن سلمان که گفته می‌شود رفتاری خشن دارد و علاقمند به ساعت‌های گران قیمت برند «ریچارد میل» است. گویا شیخ نایف را ساعت‌ها در اتاق حبس کرده بود و او را برای امضای استعفانامه و بیعت با محمد بن سلمان تحت فشار قرار داد. نایف ابتدا این خواسته را نپذیرفت سپس به گفته یکی از منابع نزدیک به شاهزاده به او گفته شد که اگر از ادعای سلطنت دست بر ندارد به اعضای زن خانواده‌اش تجاوز جنسی صورت خواهد گرفت.
نگهبانان از دادن داروی فشار خون و دیابت به نایف خودداری ورزیدند و به او گفته شد که اگر با میل خود کناره‌گیری نکند مقصد بعدی‌اش بیمارستان خواهد بود. یکی دیگر از منابع خاندان سلطنتی به «گاردین» می‌گوید که نایف آن شب به قدری از مسموم شدن می‌ترسید که حتی از نوشیدن آب نیز خودداری ورزید. نایف اجازه داشت با دو شاهزاده در شورای بیعت هیئتی سلطنتی که خط جانشینی را تایید می‌کند صحبت کند. او از شنیدن این موضوع که آنان پیش‌تر نزد محمد بن سلمان رفته بودند شوکه شد. تا صبح همه چیز تمام شد. نایف مضطرب و خسته تسلیم شده بود.
او مجبور شد وارد اتاق مجاور شود جایی که «محمد بن سلمان» با دوربین‌های تلویزیونی و نگهبانی که مسلح بود منتظر او بودند. تصاویر منتشر شده توسط شبکه‌های تلویزیونی سعودی نمای کوتاهی از شیخ را نشان می‌دهد که با عجله ردای طلاکاری شده را بر پشت شاهزاده بازداشت شده می‌اندازد. زمانی که دوربین‌ها چرخیدند محمد بن سلمان به پسر عمویش نزدیک‌تر شد. او با حالت نمایشی خم شد تا دست و زانوی او را ببوسد. نایف بعدا در نامه‌ای نوشت: «زمانی که بیعت کردم یک اسلحه پشت سرم بود».

در روز‌های بعد، پوستر‌های نایف از ساختمان‌های عمومی برداشته شد. محمد بن سلمان اکنون اولین فرد در صف رسیدن به تاج و تخت و عملاً قدرتمندترین مرد کشور در سن ۳۱ سالگی بود. پادشاه ۸ سال در راس دولت باقی مانده بود، اما این «محمد بن سلمان» بود که با کنترل مطلق بر تمام نهاد‌ها و اهرم‌ها به حاکم روزانه عربستان سعودی تبدیل شد. نایف عزیزدردانه نهاد‌های امنیتی امریکا که گمان می‌کرد فرمانروای بعدی عربستان سعودی خواهد بود اکنون زندانی شده بود.
در آن زمان اطلاعات محدود و عمدتا شایعاتی درباره برکناری نایف در مطبوعات منتشر شدند؛ از جمله ادعا‌های جعلی مبنی بر آن که او به خاطر منافع ملی کنار گذاشته شده و به سبب اعتیاد به مورفین و کوکائین ناتوان از اداره امور بوده است. دستیابی به حقیقت به ویژه در کشوری، چون عربستان کار دشواری است چرا که نظارت دولت به قدری شدید است که برخی از سعودی‌ها گوشی‌های تلفن همراه خود را زمانی که در مورد مسائل حساس صحبت می‌کنند در یخچال قرار می‌دهند.
در میان منابعی که «گاردین» با آنان در تماس بوده فردی به نام «سعد الجبری» نزدیک‌ترین مشاور و رئیس اطلاعات نایف بود. او فردی بود که نایف بلافاصله پس از آزادی از کاخ پادشاه پس از کودتا برایش پیام فرستاده بود. الجبری ۶۳ساله مدت‌ها بود که در سایه عمل می‌کرد و بسیاری از کسانی که با او کار می‌کردند وی را قدرتمندترین فرد غیرسلطنتی عربستان می‌دانستند. یکی از مقام‌های سابق امریکایی که سال‌ها با او کار کرده از وی به عنوان «رابط دولت عمیق و در سایه» بین عربستان سعودی و قدرت‌های غربی یاد می‌کند.
در سالیان پس از حادثه ۱۱ سپتامبر الجبری ارتقای درجه پیدا کرد و در نهایت رئیس عملیات ضد تروریسم شد. او و حامی‌اش نایف دستگاه امنیتی عربستان سعودی را مدرنیزه کردند. پیام‌های متنی بین نایف و الجبری ابتدا از طریق پرونده‌های حقوقی در آمریکای شمالی و سپس از طریق حکم اینترپل آشکار شد که درخواست عربستان برای دستگیری الجبری در خارج از کشور را رد کرده بود.
کودتای «محمد بن سلمان» نقطه اوج دشمنی بین او و نایف بود. یکی از مهم‌ترین نقاط درگیری رقابت آن دو برای جلب نظر دولت تازه آمریکا به ریاست جمهوری دونالد ترامپ به سوی خود بود. افراد نزدیک به نایف می‌گویند که او مخفیانه به تماس‌های محمد بن سلمان با «جارد کوشنر» داماد ترامپ و مشاور کاخ سفید گوش کرده بود. این جاسوسی به او کمک کرد تا مانور‌های محمد بن سلمان در واشنگتن را دنبال کند.
متن یک تماس شنود شده در بهار ۲۰۱۷ میلادی که توسط سعد الجبری به دستور نایف صورت گرفت حاکی از آن بود که محمد بن سلمان درباره جانشینی سلطنتی با کوشنر صحبت کرده است. در آن تماس محمد بن سلمان به کوشنر گفت که روابط نزدیکی با تمام آژانس‌های ایالات متحده «ّبه جز سه نهاد» برقرار کرده است. زمانی که الجبری متن را مشاهده کرد دریافت که منظور او از سه آژانس سیا، اف‌بی‌آی (پلیس فدرال) و آژانس امنیت ملی بوده‌؛ نهاد‌هایی که مدت‌ها از نایف حمایت می‌کردند.

برای الجبری و حامی‌اش آشکار شد که محمد بن سلمان در تلاش است تا حمایت آمریکا را برای جانشینی خود دریافت کند. نایف در ماه مه ۲۰۱۷ میلادی تلاش کرد تا به کاخ سفید ترامپ نفوذ کند. او گروه Sonoran Policy یک شرکت لابی در واشنگتن با روابط نزدیک با تیم ترامپ را استخدام کرد. از آن زمان کار آن گروه ارائه خدمات مشاوره گسترده به وزارت کشور تحت امر نایف بود. نایف قصد داشت رئیس جمهور تازه امریکا را تحت تاثیر قرار داده و نشان دهد که او تنها یک شریک قدیمی نیست بلکه شریکی ارزشمندتر از پسر عمویش می‌باشد.
الجبری با دستور نایف در مذاکره بر سر قرارداد ۵.۴ میلیون دلاری لابی شرکت داشت. با انتشار خبر قرارداد، الجبری نگران بود که بین شاهزادگان متخاصم گرفتار شود. در ماه مه ۲۰۱۷ میلادی او بی‌سر و صدا درست چند روز پیش از سفر ترامپ به ریاض، به ترکیه رفت. نگرانی او موجه بود و بلافاصله پس از خروج‌اش از عربستان سعودی اطلاع یافت که امضاکننده اصلی قرارداد یک افسر سرویس امنیتی تحت نظر نایف، توسط افراد وفادار به محمد بن سلمان بازداشت شده و در مورد تلاش‌های لابی مورد بازجویی قرار گرفته است.
در تاریخ ۴ ژوئن ۲۰۱۷ میلادی الجبری به یک مقام امنیتی کهنه کار پیامکی با این عنوان ارسال کرد که آیا باید «به روزه گرفتن در سرما» ادامه دهد که اشاره‌ای رمزآلود به ماندن در ترکیه بود. پیامک دریافتی از سوی او با این مضمون هشدارآمیز بود که وفاداران به محمد بن سلمان بسیار مشتاق هستند تا او را نیز بازداشت کنند. واکنش همراه با خشم محمد بن سلمان، نایف را مجبور ساخت تا قرارداد را لغو کند. به گفته الجبری نایف به او هشدار داد که محمد بن سلمان قرارداد را توطئه‌ای برای برهم زدن رابطه وی با خانواده ترامپ قلمداد کرده است.
در تاریخ ۱۸ ژوئن الجبری پیامکی از محمد بن سلمان دریافت کرد که از او می‌خواست به عربستان سعودی بازگردد تا به حل و فصل «منازعات» نامشخص با نایف کمک کند. محمد بن سلمان با لحنی آشتی جویانه نوشته بود: «فکر نمی‌کنم فردی وجود داشته باشد که بهتر از شما نایف را درک کند».
الجبری از سال ۲۰۱۵ میلادی زمانی که ملک سلمان او را  از سمت خود برکنار کرد، به طور غیر رسمی به همکاری با نایف ادامه داده بود. دلیل برکناری‌اش ملاقات مخفیانه با «جان برنان» رئیس وقت سیا و «فیلیپ هموند» وزیر خارجه وقت بریتانیا بدون ارائه گزارش‌ بود.
الجبری اخراج خود را یکی از تلاش‌های متعدد محمد بن سلمان برای تضعیف نایف می‌دانست. محمد بن سلمان نوشته بود: «بیایید گذشته را فراموش کنیم. آیا ما بچه هستیم؟! مرا ببخشید و در پیشگاه خداوند تبرئه کنید. چه زمانی بر می‌گردید»؟ الجبری پاسخ داد که برای مداوا باید دور از عربستان باشد. دور روز پس از آن محمد بن سلمان کودتا را آغاز کرد.
الجبری مخفیانه با نایف در تماس بود. در همین حال، محمد بن سلمان به سرعت برای تقویت کنترل خود بر سرویس‌های امنیتی از جمله وزارت کشور که از وفاداران نایف بود اقدام کرد.
محمد بن سلمان در سپتامبر ۲۰۱۷ میلادی در اولین سرکوب بزرگ پس از کودتا، روحانیون و روشنفکران بانفوذی که طرفداران زیادی در رسانه‌های اجتماعی داشتند را بازداشت کرد. در همان ماه الجبری از محمد بن سلمان درخواست کرد به فرزندان‌اش اجازه دهد عربستان سعودی را ترک کنند، اما محمد بن سلمان اصرار داشت که الجبری ابتدا برای بحث در مورد «پرونده‌ای بسیار حساس» مرتبط با نایف باید به کشور بازگردد.
محمد بن سلمان در پیامکی از او پرسید: «دکتر، هواپیما را باید کجا بفرستیم تا شما را بیاوریم»؟ الجبری، اما قصد بازگشت نداشت و سعی می‌کرد محمد بن سلمان را متقاعد کند که او را تهدید قلمداد نکند. الجبری در پیام‌هایش می‌نوشت که به محمد بن سلمان وفادار است.
الجبری نوشته بود: «من اطلاعات حساس دولتی زیادی در اختیار دارم با این وجود، هرگز چیزی را برای کسی فاش نکرده‌ام. اگر به عربستان سعودی بازگردم چه سرنوشتی در انتظار من خواهد بود؟ آیا برای من بهتر نیست که در خارج از پادشاهی باقی بمانم جایی که به حکومت شما وفادار می‌مانم؟ از گفتن هر چیزی که مضر باشد خودداری می‌کنم و در هر کاری که به نفع عموم است با اعلی‌حضرت همکاری خواهم کرد»
محمد بن سلمان در پاسخ نوشته بود با استفاده از تمام اهرم‌های موجود او را تحت تعقیب قرار خواهد داد. این تهدید باعث شد الجبری اواخر همان ماه از ترکیه به کانادا فرار کند. در اواخر سال ۲۰۱۷ میلادی ریاض تلاش کرد الجبری را از طریق اینترپل به اتهام سرقت میلیارد‌ها بودجه دولتی بازداشت کند و کانادا را برای استرداد او تحت فشار قرار دهد. هر دو تلاش ریاض با شکست همراه بود.
الجبری می‌گوید در اکتبر ۲۰۱۸ میلادی به او اخطاری از سوی جاسوسان یکی از کشور‌های خاورمیانه داده شد مبنی بر آن که او یکی از اهداف ترور است و از او خواستند از کنسولگری و سفارتخانه‌های عربستان سعودی دور بماند. در همان ماه گفته شد که ماموران مرزی کانادا اعضای «تیم ببر» تیمی از قاتلان تحت حمایت عربستان سعودی را که قصد ورود به آن کشور را داشتند رهگیری و اخراج کردند؛ رویدادی که شباهت زیادی به نحوه قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار مخالف در همان ماه توسط جوخه ببر در کنسولگری عربستان سعودی در ترکیه داشت.

برای آمریکایی‌هایی که با الجبری کار کرده بودند آشکار شده بود که محمد بن سلمان او را یک تهدید قلمداد می‌کند. الجبری پیش‌تر در واشنگتن با خبرنگار «گاردین» ملاقات کرده بود. او می‌گوید در دوران ریاست جمهوری ترامپ از واشنگتن دور مانده بود. او دوستان بانفوذ زیادی در آنجا داشت از سناتور‌ها گرفته تا مقام‌های امنیتی. با این وجود، او نسبت به بازوی بلند دولت سعودی محتاط بود و رابطه گرم ترامپ با محمد بن سلمان او را بیش‌تر محتاط کرده بود.
الجبری به «گاردین» گفت که دارای دکترای هوش مصنوعی از دانشگاه ادینبرو است و اشاره کرد که اگر نایف را ملاقات نکرده بود مسیر زندگی‌اش تا چه اندازه متفاوت می‌شد. الجبری کار خود را در وزارت کشور عربستان سعودی در دهه ۱۹۹۰ میلادی آغاز کرد. او یکبار تصمیم گرفت کار در آن وزارتخانه را رها کرده و به آرامکو غول نفتی عربستان سعودی برود، اما نایف مانع از این کار شد.
از زمان کودتا، حدود ۴۰ نفر از اعضای خانواده و نزدیکان الجبری در تلاش برای وادار کردن او به بازگشت در عربستان سعودی بازداشت شده‌اند. «سارا» و «عمر» فرزندان ۲۲ و ۲۴ساله او اکنون در عربستان سعودی هستند. آنان در مارس ۲۰۲۰ بازداشت شدند و در جریان یک محاکمه غیرعلنی به جرم پولشویی و تلاش برای فرار غیرقانونی از عربستان سعودی محکوم شده‌اند. داماد او نیز در بازداشت به سر می‌برد.
سعد الجبری در آگوست ۲۰۲۰ میلادی پس از زندانی شدن فرزندانش شکایتی را در واشنگتن تنظیم کرد و ادعایش مبنی بر اعزام اعضای جوخه مرگ توسط محمد بن سلمان برای به قتل رساندن‌اش را فاش ساخت. الجبری می‌داند که نمی‌تواند در برابر یک دیکتاتور قدرتمند پیروز شود، اما این اقدام حداقل می‌تواند همان چیزی باشد که یکی از همکاران‌اش از آن تحت عنوان «سنگریزه‌ای در کفش محمد بن سلمان» یاد می‌کند.
پس از شکایت الجبری شرکت‌های مرتبط با حکومت عربستان سعودی در اقدامی تلافی جویانه در بوستون و انتاریو شکایت‌هایی را علیه الجبری و همکاران‌اش مطرح کرده‌اند و آنان را به کلاهبرداری ۳.۵ میلیارد دلاری متهم کردند. الجبری اتهامات را رد کرد و طرح موضوع فساد مالی را صرفا بهانه‌ای برای تعقیب خود به عنوان یک مخالف سیاسی از سوی ریاض دانست. در همین حال، مبارزه حقوقی ادامه دارد.
در ماه سپتامبر، دادگاه واشنگتن شکایت سعد الجبری علیه محمد بن سلمان را به دلیل فقدان صلاحیت شخصی رد کرد. تیم الجبری به این تصمیم اعتراض کرده است. اواخر سال گذشته، دادگاه بوستون پس از استناد دولت ایالات متحده به «امتیاز اسرار دولتی» برای توقف افشای اطلاعات طبقه‌بندی شده امنیت ملی، شکایت علیه الجبری را رد کرد.
شرکت‌های وابسته به حکومت سعودی نیز به این تصمیم اعتراض کرده‌اند. با این وجود، این اسرار هنوز در معرض خطر افشا در دادگاه انتاریو قرار دارند. پرونده‌های دادگاه از اوایل سال جاری نشان می‌دهند که وکلای دولت ایالات متحده با همتایان کانادایی خود برای جلوگیری از این نتیجه همکاری می‌کنند. با این وجود، حتی اگر شکایت علیه الجابری ادامه یابد نیز اثبات قطعی اتهامات فساد ممکن است دشوار باشد به این دلیل که یک شاهد کلیدی، مردی که بر هزینه‌های مبارزه با تروریسم نظارت می‌کرد ناپدید شده است: نایف.
در اواخر سال ۲۰۱۷ میلادی شرایط حبس خانگی نایف سبک‌تر شد، اما او کماکان نمی‌تواند به خارج از کشور سفر کند. الجبری به «گاردین» می‌گوید نایف در ابتدا معتقد بود بدترین اتفاقی که برایش رخ خواهد داد از دست دادن عناوین رسمی و دریافت غرامت مالی هنگفت در ازای آن است.
نایف انتظار داشت که با او مانند شاهزاده «مقرن بن عبدالعزیز» سلف‌اش رئیس سابق دستگاه اطلاعاتی که در سال ۲۰۱۵ میلادی از سمت ولیعهدی برکنار شد، رفتار شود. به گفته یک منبع آگاه، پس از برکناری شاهزاده مقرن با ملک سلمان با او خداحافظی کردند و سلب مالکیتی از او صورت نگرفت. این در حالیست که بخش بزرگی از ثروت نایف مصادره شد.
در تاریخ ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۷ نایف نامه‌ای به بانک اچ اس بی‌سی در ژنو ارسال کرد و از آن بانک درخواست نمود که «موجودی یورو، پوند و دلار آمریکا» او به یک حساب بانکی عربستان سعودی منتقل شود. یک منبع آگاه از دارایی‌های نایف گفت که بانکداران و وکلای او در ژنو به این درخواست‌ها توجه نمی‌کنند و گمان می‌کنند که شاهزاده تحت فشار عمل می‌کند.
ارزش کل دارایی‌های نایف در خارج از کشور نامشخص است. شرکای شاهزاده می‌گویند که او دارای املاک و مستغلات عالی در اروپا و ایالات متحده با ارزش میلیارد‌ها دلار  است. با این وجود، نکته مسلم آن است که نایف باید بخش قابل توجهی از دارایی‌های خود در عربستان سعودی را تسلیم دولت می‌کرد.
منبعی آگاه می‌گوید کل ارزش حساب بانکی مصادره شده او ۵.۲۲ میلیارد دلار بوده است. در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ میلادی نایف از آزادی نسبی برخوردار شد اگرچه اجازه خروج از کشور را نداشت. به او اجازه داده شد تا در داخل عربستان سعودی به شکار برود. او در مراسم عروسی و تشییع جنازه سلطنتی حاضر شد. یکی از ویدئو‌هایی که در اواخر سال ۲۰۱۹ میلادی منتشر شد گروهی از حامیان نایف را نشان می‌دهد که با او عکس سلفی می‌گیرند و دست‌اش را می‌بوسند.
سپس، در مارس ۲۰۲۰ میلادی ناگهان اوضاع برای نایف بدتر شد. نایف بیش از شش ماه در سلول انفرادی نگهداری شد. یک منبع آگاه می‌گوید در آن بازه زمانی با او بدرفتاری شده و به دلیل آسیب وارد شده به ساق و مچ پاهایش راه رفتن برایش دردناک شده است. این منبع می‌گوید نایف در آن زمان به طور قابل توجهی با کاهش وزن مواجه شد.
به گفته این منبع مستقر در اروپا در اواخر سال ۲۰۲۰ میلادی نایف به مجتمعی در مجموعه کاخ یمامه در ریاض اقامتگاه رسمی پادشاه و مقر اصلی دولت سعودی منتقل شد. این منبع می‌گوید نایف اجازه خروج از واحد کوچک خود را ندارد و همواره از او فیلمبرداری می‌شود. او تنها اجازه دارد در موارد نادر اعضای خانواده‌اش را ملاقات کند و نمی‌تواند با پزشک شخصی یا نمایندگان قانونی خود ملاقات نماید. او مجبور به امضای اسناد بدون خواندن متن آن شده است.
در بهار ۲۰۲۱ میلادی بانکداران و وکلای نایف در اروپا درخواست‌های تازه‌ای برای انتقال ثروت دریافت کردند. یکی از وکلای نایف می‌گوید پیامی را از طرف او دریافت کرد که در آن نوشته شده بود: «من آزاد هستم وقتی به ریاض آمدی برای شام بیرون می‌رویم». وکیل، اما اصرار داشت که نایف باید به همراه خانواده خود به سوئیس سفر کند تا شخصا اجازه انتقال دارایی را صادر کند.
این منبع آگاه در اروپا می‌گوید دلیل اصلی بازداشت نایف آن است که محمد بن سلمان به اشتباه گمان می‌کند او تهدیدی برای جانشینی وی می‌باشد. محمد بن سلمان با تعقیب اموال نایف قصد دارد او را تحقیر کند بنابراین، هیچ تهدیدی وجود ندارد که کسی ولیعهد سابق را جایگزین مناسبی قلمداد کند.
اکنون دیگر هیچ رقیب آشکاری برای تاج و تخت باقی نمانده است. قدرت محمد بن سلمان مطلق به نظر می‌رسد و هیچ چیزی مانع از جانشینی او به جای پدرش پادشاه عربستان سعودی نمی‌شود. به نظر می‌رسد اعتراض بین المللی نسبت به قتل «خاشقجی»، جنگ ویرانگر تحت رهبری عربستان سعودی در یمن و سرکوب فزاینده در داخل کشور هیچ یک باعث تضعیف قدرت او در داخل عربستان سعودی نشده‌اند.
علیرغم خطرات تجارت با یک دیکتاتور مدیران وال استریت مشتاق معامله با آن دولت نفتی ثروتمند (عربستان سعودی) هستند. منتقدان رفتار حکومت سعودی نگران هستند تصمیم اخیر ایالات متحده برای اعطای مصونیت حاکمیتی به محمد بن سلمان در مورد پرونده قتل خاشقجی او را جسورتر کند تا منتقدان‌اش را تحت تعقیب قرار دهد.
یک منبع نزدیک به خاندان سلطنتی سعودی که نخواسته نامش فاش شود و در محافل خصوصی رفتار حکومت با نایف را محکوم می‌کند می‌گوید تعجب نخواهد کرد اگر روزی نایف را به طور ناگهانی کنار محمد بن سلمان در انظار عمومی ببیند و نایف رفتاری مناسب با محمد بن سلمان داشته باشد و او را ستایش کند؛ با مردی که او را در هم شکسته است. وضعیتی مشابه ویدئوی صحنه‌سازی شده پس از کودتای ۲۰۱۷ میلادی و این بار این تصویر تعیین کننده دیگری از عصر محمد بن سلمان و قدرت گیری خشونت بار او خواهد بود.