صف‌آرایی کهنه‌سربازان عرصه سیاستِ بویراحمد، دنا و مارگون

تا انتخابات 1402 زمان زیادی باقی نمانده است. هر چند از اوایل سال جاری، کم‌کم برخی از افراد به‌طور مستقیم و گاهی نیز غیرمستقیم از احتمال نامزدی خود نام می‌بردند، اما از زمان پیش‌ثبت‌نام، آرایش انتخاباتی به ویژه در حوزه بویراحمد، دنا و مارگون شکل خاصی به خود گرفته است.
انتخابات این حوزه انتخابیه تاکنون سه ضلع دارد. البته ناگفته پیداست که این اضلاع تا زمان اعلام نتایج احزار صلاحیت‌ها اعتبار دارد و ممکن است صلاحیت برخی از کاندیداها تأیید نشود. آن‌وقت این آرایش انتخاباتی نیز ممکن است کمی تغییر کند. به هر حال بر اساس شرایط امروز می‌توان به ایراد نظراتی پرداخت.
در یک سر انتخابات بویراحمد، روشنفکری‌ها قرار دارند که شامل افرادی همچون مهدی روشنفکر، نستهن مقدم، شیرعلی خرامین و علی آراوند قرار دارند.
روشنفکر که در سال 1398 برای نخستین بار وارد مجلس شد، خود را برآمده از جریانی به نام ندای وحدت می‌داند. این‌که مختصات و ویژگی‌های یک جریان چیست، بماند برای بعد. اما حتی اگر ما آن را جریان نیز بنامیم، از روز پس از پیروزی روشنفکر، هر روز شاهد اخباری با عناوین ریزش در ندای وحدت بوده‌ایم.
روشنفکر که در روزهای پیش از انتخابات، خود را از مستقل از جریان‌های اصلاح‌طلب و اصولگرا، تحت عنوان جریان مردمی معرفی کرد، هنوز نیز موضع خود را مشخص نکرده و شهروندان این حوزه انتخابیه نمی‌دانند با چه پدیده فکری و یا جریانی روبه‌رو هستند. گاهی از موضع یک اصولگرای سنتی و گاهی نیز پا را از اصلاحات فراتر می‌گذارد و داعیه‌دار اصلاحات ساختاری می‌شود. ادعاهایی که او را به افرادی همچون سید مصطفی تاجزاده بسیار نزدیک می‌کند.
هر چند بر اساس اخباری که در رسانه‌ها منتشر می‌شد، روشنفکر دست بالا را در شورای اداری استان داشت، اما کم کم این موقعیت برتر او ریزش کرد. تا جایی که پس از انتشار نامه 11 نفر برای معرفی به هلدینگ‌ها، شاهد ریزش بخشی از پایگاه اجتماعی و سیاسی او نیز بودیم. حتی اخیراً مدیرکل آموزش و پرورش کهگیلویه و بویراحمد که از نزدیکان روشنفکر محسوب می‌شود، نسبت به فعالیت‌های سیاسی معلمان هشدار داده است.
اثرگذاری کمرنگ او در حوزه ملی در تلفیق با ریزش آرای او در سطح محلی، موجب شده که روشنفکر در اسفند 1402 با شرایط سختی روبرو باشد. البته حضور افرادی که از نظر قومی با او نزدیکی‌هایی دارند کار را برای او سخت‌تر نیز کرده است.
آن گروه چهار نفره در بالا را به این دلیل روشنفکری نام گذاشتیم که همگی در پایگاه رأی‌شان دارای اشتراکاتی هستند. هر چند نمی‌توان تفاوت‌های آن‌ها را نادیده انگاشت.
در یک سو شیرعلی خرامین قرار دارد که به عنوان چهره‌ای دانشگاهی، در برابر روشنفکر قد علم کرده است. سخنرانی‌های سیاسی او از یک طرف و خیزی که برای ریاست دانشگاه علوم پزشکی برداشته بود از طرف دیگر، نامش را بیش از پیش در افواه عمومی مطرح کرده است.
نستهن مقدم نیز که سابقه شش سال حضور ناموفق در شهرداری را دارد، یکی از کسانی است که علیرغم اشتراک رأی با روشنفکر، وجوه تمایزی نیز دارد. مقدم که چندین بار در معرض خظر استیضاح و عزل قرار داشت، خود پیش‌دستی کرده و با انتشار نامه استعفایش، و در همان موقع اعلام آمادگی برای نامزدی مجلس، خود را به عنوان یکی از رقبای انتخاباتی مطرح کرد.
از طرف دیگر، علی آراوند، چهره کمترشناخته‌شده‌ای است که او نیز از نظر قومی اشتراکاتی با روشنفکر دارد.
بر اساس رصدهای انتخاباتی، خرامین، مقدم و آراوند هیچکدام رقیبی جدی در انتخابات 1402 محسوب نمی‌شوند و به نظر نمی‌رسد که خود نیز داعیه برنده شدن در انتخابات را داشته باشند. محتمل است که این افراد برای انتخابات 1406 که حوزه بویراحمد دونماینده‌ای می‌شود، خیز برداشته باشند. اما هر چه باشد، آنها برای روشنفکر در نقش بازی‌خراب‌کن ظاهر خواهند شد. البته برخی معتقدند که احتمال رد صلاحیت مقدم وجود دارد و خرامین نیز شاید تا پایان در صحنه انتخابات نماند. آراوند نیز نسبت به دیگر کاندیداها احتمال رأی‌آوری کمتری دارد و به تنهایی خطری برای روشنفکر محسوب نمی‌شود.
در طیف روشنفکری‌ها، خود مهدی روشنفکر از وضعیت آرای بهتری برخوردار است. اما در اضلاع دیگر،  غلام محمد زارع، محمد بهرامی و نادر منتظریان قرار دارند.
بهرامی و زارعی از نظر جریانی، اشتراکاتی با یکدیگر دارند. زارعی که تا چند ماه پیش ظهور و بروز چندانی در مناسبات سیاسی استان نداشت، به یک باره در یکی از جشن‌های فرهنگی که در مارگون برگزار شد حضور پیدا کرده و مهدی روشنفکر را در آغوش گرفت. پس از آن اتفاق، خرف و حدیث‌های از احتمال حضور او در انتخابات زده شد، اما اغلب کارشناسان بر این باور هستند که زارعی در انتخابات 1402 شانس چندانی برای پیروزی ندارد و احتمالاً او نیز چشمی به انتخابات 1406 دارد که حوزه بویراحمد دونماینده‌ای خواهد شد.
اما علیرغم زارعی، محمد بهرامی این بار فعال‌تر از همیشه وارد صحنه انتخابات شده است. بیشترین مانور او روی دورانی است که به عنوان شهردار در یاسوج فعالیت می‌کرد. هواداران او نیز آن دوران را دورانی افسانه‌ای برای شهرداری یاسوج عنوان می‌کنند که تیم فوتبالش هیچ‌گاه از خاطره جمعی مردم استان زدوده نمی‌شود. بهرامی علیرغم این‌که سه دوره شکست داشته، اما هر بار آرای او رویش داشته است. این رویش‌ها از یک طرف و تیم‌سازی جریانی او از طرف دیگر، او را به عنوان یکی از رقبای اصلی روشنفکر مطرح کرده است. اگر جریان طرفدار روشنفکر را جریانی دفعه‌ای و آنی بدانیم که تنها به‌خاطر انتخابات به وجود آمد، جریان طرفدار بهرامی، یک جریان ریشه‌دار سیاسی با تاریخی حداقل یک‌دهه‌ای است.
بهرامی در این دوره شعار خود را علم و عمل انتخاب کرده است. او به عنوان چهره‌ای دانشگاهی که علاوه بر سابقه آکادمیک، تجربه اجرایی نیز داشته، این شعار را برگزیده و معتقد است که در کنار پای‌بندی به روش‌ها و رویکردهای علمی، باید رفتاری پراگماتیک داشت. با تمام این تفاصیل، بهرامی یک سر مهم انتخابات اسفندماه خواهد بود.
اما نادر منتظریان که برآمده از جریان راست سنتی است نیز یکی دیگر از مدعیان انتخابات آینده است. هر چند اشتراکاتی میان او و ستار هدایتخواه نماینده اسبق بویراحمد وجود دارد، اما منتظریان حالا نه در جریان راست سنتی، که در جریان راست مدرن تعریف می‌شود. پیشینه او در بدنه نظام اداری موجب شده که او از پیچ و خم‌های کار سیاسی در کشور، اطلاعات بسیاری به دست بیاورد. حضور او در مرکز کشور و برخی دیگر از استان‌ها موجب شده علاوه بر تأثیرات محلی، از وسعت دیدی ملی نیز برخوردار باشد.
شاید تا چند سال پیش، کمتر کسی تصور می‌کرد روزی منتظریان تبدیل به یکی از مدعیان انتخابات شود، اما حالا پس از دیدارهایی که او با برخی از اقشار اجتماعی این حوزه انتخابیه داشته، نام او بیش از پیش از رسانه‌ها و افکار عمومی مطرح شده تا جایی که هواداران برخی از رقبا برای از میدان به در کردن او، فعالیت‌هایی را آغاز کرده‌اند.
منتظریان برخلاف روشنفکر ولی همچون بهرامی، از بدنه آرای جریانی نیز برخوردار است. در واقع اگر، پایگاه اجتماعی روشنفکر را توده‌ای بنامیم، پایگاه بهرامی و منتظریان، علاوه بر آرای توده‌ای، برخوردار از آرای جریانی نیز هستند. بنابراین این پایگاه از ماندگاری بیشتری برخوردار خواهد بود. توده‌ها بر اساس زمان تغییر نظر می‌دهند، اما جریان‌ها در مقابل حوادث تاریخی، ثبات بیشتری را تحمل می‌کنند. همین عامل است که موقعیت روشنفکر را در انتخابات چند ماه آینده با تزلزل بسیاری روبه‌رو خواهد کرد.
بر اساس رصد فضای انتخابات بویراحمد تا این لحظه، آرایش انتخاباتی به این صورت است. اما به دلیل آن‌که پدیده‌های اجتماعی در گذر زمان تحت تأثیر متغیرهای جدیدی قرار می‌گیرند، باید تا زمان اعلام نتایج احراز صلاحیت‌ها صبر کرد تا روشن شود چه کسی ممکن است از این دایره خارج شود.