پل‌های تاریخی، رازهای گمشده کهگیلویه و بویراحمد

کبنا ؛میان کوه‌های سر به فلک کشیده و بر روی رودخانه های وحشی کهگیلویه و بویراحمد، ۱۰ پل تاریخی قرار دارد که یادگاری از گذشتگان این دیار هستند؛ این پل‌ها که قدمت آن‌ها به دوران هخامنشی، ساسانی، سلجوقی و صفوی باز می‌گردد، نشان‌دهنده مهارت و دانش مهندسان و سازندگان ایرانی در دوران‌های مختلف تاریخی است.
به گزارش کبنا، ایرانیان در طول تاریخ باستان به بسیاری از ویژگی ها از جمله جنگجویان سلحشور معروف بودند چون اولین امپراتوری تاریخ را بنا نهادند. اما آنها مهندسان باهوشی هم بودند بگونه ای که برخی از بناهای مشهور آن‌ها شامل جاده ها و پل ها برای قرن‌ها پابرجاست.
این پل‌ها، جاده‌ها و بناهای تاریخی از زلزله، سیل و جنگ، سالم عبور کردند و عمرشان حالا صدها سال بیشتر از حکومت هایی است که آن‌ها را ساخته بودند. واضح است که ایرانی ها می‌دانستند چطور بناها، جاده ها و پل های بزرگ بسازند. تعدادی از این بناها و پل های ارزشمند هم اکنون در سرزمین کوهستانی کهگیلویه و بویراحمد قرار دارند.
پل‌های تاریخی کهگیلویه و بویراحمد، سازه‌های حیرت‌انگیزی هستند که با استفاده از مصالح و روش‌های ساختمانی سنتی ساخته شده‌اند. این پل‌ها از نظر معماری و مهندسی بسیار ارزشمند هستند و نشان‌دهنده دانش و نبوغ مهندسان ایرانی در طول تاریخ است.
پل های تاریخی خیرآباد، بریم، قلعه دختر و پاتاوه از مهم‌ترین پل‌های تاریخی این استان هستند. پل خیرآباد که در شهرستان گچساران قرار دارد، به دوران ساسانیان باز می‌گردد. پل بریم که در شهرستان باشت قرار دارد، به دوران پیش از اسلام باز می‌گردد. پل تاریخی قلعه دختر که در شهرستان کهگیلویه قرار دارد، به دوران ساسانیان باز می‌گردد.مجموعه پل‌های تاریخی پاتاوه نیز یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری این استان است. این مجموعه شامل پنج پل تاریخی است که قدمت آن‌ها به دوران ساسانی تا صفویه باز می‌گردد.

پل خیرآباد
پل خیری و محمدخان یا پل خیرآباد در شهرستان گچساران قرار دارد. این پل در کنار راه ارتباطی گچساران به دهدشت و ۵۰ کیلومتری شمال غرب گچساران واقع شده است.این پل که قدمت آن به دوران ساسانیان باز می‌گردد، از دو قسمت تشکیل شده است. قسمت اول پل به طول ۶ متر و قسمت دوم به طول ۱۴ متر است.
بر اساس نظر کارشناسان پل خیری و محمدخان به احتمال زیاد در دوره‌ اسلامی و پس از تخریب پل در دوره ساسانی ساخته شده است. این پل یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی استان کهگیلویه و بویراحمد است و نشان‌دهنده مهارت و دانش مهندسان و سازندگان ایرانی در دوران‌های مختلف تاریخی است. این پل در سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

پل خیری و محمدخان یکی از جاذبه‌های گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد است و گردشگران زیادی از آن بازدید می‌کنند. این پل می‌تواند به عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ غنی این استان مطرح شود.
پل بریم:
پل بریم یکی از پل‌های تاریخی استان کهگیلویه و بویراحمد است که در شهرستان باشت قرار دارد. این پل در دوران پیش از اسلام در مسیر جاده ارتباطی خوزستان به فارس و روی رودخانه شیو احداث شده است. پل بریم دارای ۱۳ دهانه طاق چشمه و پایه ستون‌های بزرگ است که آیینه تمام نمای شکوه تمدن ایرانی در روزگاران کهن است. این مکان دیدنی در حدود هشت کیلومتری شرق شهر باشت، در محدوده روستای چم بلبل و حدود ۹۰ کیلومتر یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.

بر اساس مطالعات باستان شناسی، پایه‌های پل بریم مربوط به روزگار ساسانیان و احتمالا هخامنشیان است. این پل در دوران حکومت ساسانیان تا صفویان مورد استفاده قرار می‌گرفت و یکی از مهم‌ترین مسیرهای ارتباطی بین خوزستان و فارس بود.

در سال‌های اخیر چندین مرحله عملیات اجرایی مرمت بنای تاریخی پل بریم در شهرستان باشت انجام شده است. این طرح‌ها به پایداری سازه پل در برابر عوامل خسارت‌زای طبیعی کمک کرده است.
پل تاریخی قلعه دختر:

پل تاریخی قلعه دختر یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان کهگیلویه و بویراحمد است که در ۳۰ کیلومتری شمال غربی دهدشت واقع شده است. این پل بر روی رود مارون، پر آب‌ترین رود این استان، احداث شده است و مصالح به کار رفته در ساخت آن از آهک و ساروج است. پل به شکل و سبک معماری‌های دوران ساسانی است و قدمت آن به قرن هفتم میلادی باز می‌گردد.
پل قلعه دختر سالیان درازی معبر کاروان‌های بزرگ تجاری و سیاحان و لشکریان بود. این پل در دوران حکومت ساسانیان و صفویان مورد استفاده قرار می‌گرفت و یکی از مهم‌ترین مسیرهای ارتباطی جنوب غربی ایران بود.

پل قلعه دختر که در نزدیکی روستایی به نام قلعه دختر قرار دارد یکی از میراث‌های ارزشمند استان کهگیلویه و بویراحمد است و باید از آن به خوبی محافظت شود. این پل در سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مجموعه پل‌های پاتاوه
پل‌های تاریخی پاتاوه یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد است. این پل‌ها که قدمتی از دوران ساسانی تا صفویه دارند، یادگاری از گذشتگان این دیار هستند و نشان از تمدن و فرهنگ کهن ایران زمین دارند.

شهرستان دنا با مرکزیت شهر سی‌سخت، در شمال و شمال شرقی استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است. این شهرستان دارای مناطق بکر طبیعی و تاریخی زیادی از جمله قلعه میمند، گورستان لما، پل‌های تاریخی پاتاوه، غار ده شیخ، روستای کریک، کوه گل و قله دنا است.
پل‌های تاریخی پاتاوه در فاصله ۱۵ کیلومتری کوه دنا قرار گرفته‌اند. این ناحیه به دلیل ویژگی‌های اقلیمی و جغرافیایی، یکی از راه‌های اصلی تیسفون، استخر و شوش، بهبهان و اصفهان بوده که کاروانیان از آن عبور می‌کردند. بر این اساس، پل‌های بسیار زیادی در این منطقه بنا شده است.
مجموعه پل‌های تاریخی پاتاوه شامل پنج پل تاریخی است که هر پل با توجه به طغیان‌های رود بشار تخریب شده است. سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد بر اساس رسالت کاری خود، اقدام به بازسازی پل باقی‌مانده از مجموعه پل‌های تاریخی پاتاوه کرده است.
قدیمی‌ترین پلی که از مجموعه پل‌های تاریخی پاتاوه باقی مانده، پل تخت شاه نشین است که به دوره ساسانی باز می‌گردد. این پل دارای علائم و نشانه‌های سنگ‌تراشی بر روی سنگ‌های تزئینی خود است.

چگونه پل‌های تاریخی به امروز پیوند داده می شوند؟
پل‌های تاریخی کهگیلویه و بویراحمد می‌توانند از طریق گردشگری به اقتصاد این استان پیوند بخورند. این پل‌ها می‌توانند به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری استان مطرح شوند و گردشگران زیادی را به این استان جذب کنند.
در حال حاضر، گردشگری یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصاد استان کهگیلویه و بویراحمد است. این استان دارای جاذبه‌های طبیعی و تاریخی بسیاری است که می‌تواند گردشگران زیادی را به خود جذب کند.
پل‌های تاریخی این استان می‌توانند به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری این استان مطرح شوند. این پل‌ها نمادی از فرهنگ و تمدن کهن ایران زمین هستند و می‌توانند برای گردشگران جذاب باشند.
برای اینکه پل‌های تاریخی این استان بتوانند به اقتصاد استان پیوند بخورند، باید به صورت گسترده‌تری این پل‌ها به گردشگران معرفی و تبلیغ شوند. این کار می‌تواند از طریق رسانه‌های مختلف، به ویژه رسانه‌های اجتماعی انجام شود.
باید زیرساخت‌های گردشگری در اطراف این پل‌ها ایجاد شود. این زیرساخت‌ها شامل جاده‌های دسترسی، مراکز اقامتی، مراکز پذیرایی و سایر امکانات گردشگری است.
باید برنامه‌های گردشگری برای این پل‌ها ایجاد شود. این برنامه‌ها می‌تواند شامل برگزاری تورهای گردشگری، برگزاری جشنواره‌ها و سایر برنامه‌های فرهنگی و هنری باشد.
ایرنا در پایان این گزارش نوشت: پل‌های تاریخی کهگیلویه و بویراحمد، یادگاری از گذشتگان این دیار هستند که با وجود گذشت قرن‌ها، همچنان پابرجا مانده‌اند. این پل‌ها نمادی از دانش و مهارت مهندسان و سازندگان ایرانی در طول تاریخ هستند و می‌توانند به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری این استان مطرح شوند.
با انجام اقداماتی برای معرفی و تبلیغ این پل‌ها، ایجاد زیرساخت‌های گردشگری در اطراف این پل‌ها و ایجاد برنامه‌های گردشگری برای این پل‌ها، می‌توان این میراث ارزشمند را برای آیندگان حفظ کرد و در عین حال، از آن‌ها به عنوان یکی از منابع درآمدزایی برای این استان بهره‌مند شد.