سرنوشت ناگوار مهم‌ترین مخالف پوتین در روسیه

رسانه‌های روسیه دیروز –جمعه- از مرگ الکسی ناوالنی مهم‌ترین و جدی‌ترین منتقد ولادیمیر پوتین خبر دادند. این خبر از سوی سرویس مجازات فدرال در منطقه خودمختار یامالو-ننتس اعلام و مورد تایید قرار گرفت.
به گزارش کبنا نیوز به نقل از تجارت، مرگ این منتقد سرخت پوتین، شبهات زیادی را به همراه داشته است. بسیاری از ناظران سیاسی بر این باور هستند که مرگ این منتقد احتمالا با فرمان مستیقیم ولادیمیر پوتین صورت گرفته است. به ویژه این که منابع خبری گزارش دادند که او بر اثر لخته شدن خون درگذشته، فرضیه مرگ بیولوژیکی او بیش از بیش تقویت شد.
ناوالنی که بود و چرا به زندان افتاد؟
الکسی ناوالنی حقوقدان، سیاستمدار و منتقد سیاسی اقتصادی ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه بود. وی یکی از عمده رهبران اعتراضات سال‌های ۲۰۱۲–۲۰۱۱ در روسیه بود. ناوالنی پس از گذراندن دوره درمان مسمومیتش در کشور آلمان ۱۷ ژانویه ۲۰۲۱ به روسیه بازگشت و در فرودگاه دستگیر شد و به اتهام اختلاس به سه سال و نیم زندان محکوم شد، او در دادگاه پرونده اختلاس علیه خود را نادرست خواند و اتهامات را رد کرد. الکسی ناوالنی ۴۷ ساله که دشمن شماره یک ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه محسوب می‌شد در حال گذراندن حکم ۱۹ سال زندان به اتهام داشتن یک بنیاد ضدفساد بود که دستگاه قضایی روسیه آن را یک «سازمان افراطی» خوانده و فعالیتش را غیرقانونی اعلام کرده است. عمده فعالیت‌های سیاسی اجتماعی او از سال ۲۰۰۹ آغاز شد. در سال ۲۰۱۰ در یک رای‌گیری اینترنتی که برای نامزدی شهرداری مسکو انجام شد وی توانست ۴۵ درصد آراء را به خود اختصاص دهد. در نوامبر ۲۰۱۰ گزارشی را در بلاگ خود که بنام «ژورنال زنده» نام دارد منتشر کرد و طی آن مدعی شد که رؤسای شرکت ترانس‌نفت مبلغ ۴ میلیارد دلار در جریان احداث خط لوله شرق سیبری دزدیده‌اند.
در دسامبر ۲۰۱۱ و در ماه‌های فوریه و مارس ۲۰۱۲ او به همراه دیگر رهبران معترض، تظاهرات وسیعی در شهر مسکو علیه روند انتخابات و نامزدی پوتین در این انتخابات براه انداخت. او همچنین همکار نزدیک پوتین یعنی ایگور شوالوف را متهم کرد که از شرکت‌های متعلق به رومن آبراموویچ و آلیشر عثمانف مبلغ ده‌ها میلیون دلار دریافت کرده است. پس از انتخاب پوتین مجدداً تظاهرات وسیعی را در میدان پوشکین به همراه دیگر ناراضیان برگزار کردند که باعث دستگیری و زندانی شدنش بمدت ۱۵ روز گردید. سازمان عفو بین‌الملل او را «زندانی برای ابراز عقیده» نام‌گذاری کرد. در ژولای ۲۰۱۳ برای انتخاب شهردار مسکو نامزد گردید، ولی در مراسمی که در جلوی کاخ کرملین برگزار کرده بود دستگیر و سپس آزاد گردید و رادیو و تلویزیون از تبلیغ او جلوگیری کرد. در این رای‌گیری حدود ۲۷ درصد آراء را کسب کرد و شهردار مسکو که از طرفداران پوتین بود حدود ۵۱ درصد آراء را بدست آورد. در آوریل ۲۰۱۴ دادگاهی در مسکو او را به اتهام اختلاس از یک شرکت سازنده وسائل آرایشی محاکمه و به حبس خانگی محکوم کرد تا در جریان محاکمه مسکو را ترک نکند. گفته می‌شود ممکنست دادگاه او را به ۸ سال زندان و پرداخت جریمه نقدی محکوم کند.
دادستان مسکو در ۱۹ دسامبر ۲۰۱۴ درخواست ده سال حبس یرای وی نمود، ولی او خود را در ارتباط با اختلاس بی‌گناه دانست. روز سه شنبه ۳۰ دسامبر ۲۰۱۴ هزاران نفر در مسکو علیه رای دادگاه دست به تظاهرات زدند. ناوالنی درحالی که حصر خانگی را نادیده گرفته و قصد الحاق به تظاهر کنندگان را داشت توسط پلیس دستگیر گردید. روز پنج‌شنبه ۲۰ اوت ۲۰۲۰ به دلیل بدحالی ناشی از «مسمومیت احتمالی» به بخش اورژانس بیمارستان بالینی منتقل شد و به حالت اغما رفت. وی سپس در ۲۱ اوت با هواپیما از امسک به آلمان منتقل شد تا تحت مداوا قرار گیرد، وضعیت او در هواپیما به‌طور ناگهانی متشنج شد، و فیلم‌های ویدئویی نشان می‌دهند که خدمه در هنگام پرواز به سمت ناوالنی می‌آیند و او با صدای بلند ناله می‌کند. الکس ناوالنی پس مسمومیت در روسیه و انتقال به بیمارستانی در آلمان در ۱۸ ژانویه ۲۰۲۱ به کشورش بازگشت و در بازرسی گذرنامه در فرودگاه بازداشت شده‌است، مقام‌های زندان فدرال روسیه بازداشت آقای ناوالنی را تأیید کرده‌اند. یورونیوز در همین رابطه نوشت: ناوالنی در ژانویه ۲۰۲۱ میلادی به محض بازگشت از آلمان به روسیه دستگیر شد. او در سپتامبر سال ۲۰۲۰ میلادی هنگام سفر از سیبری به سمت مسکو، در داخل هواپیما به کما رفت و در نهایت برای درمان به آلمان منتقل شد. آزمایش‌های انجام شده در بیمارستان آلمان نشان داد که او به سم اعصاب نوویچوک مسموم شده است. منتقدان حکومت ولادیمیر پوتین بر این باورند که مسمومیت او به دستور رئیس‌‍جمهوری روسیه انجام شده است؛ با این وجود کرملین هرگونه نقش داشتن در این ماجرا را رد می‌کند. ناوالنی تا قبل از انتقال به منطقه «خارپ» در اوایل دسامبر امسال، در زندانی در حدود ۲۵۰ کیلومتری شرق مسکو نگهداری می‌شد. کیرا یارمیچ، سخنگوی آقای ناوالنی نیز در شبکه «ایکس» انتقال او به «خارپ» را تایید کرد و نوشت: «ما ناوالنی را پیدا کردیم. او در شهر خارپ است. وکیلش روز دوشنبه با او ملاقات کرده است». ایوان ژدانوف، یکی از نزدیکان ناوالنی نیز در شبکه‌های اجتماعی، شهر خارپ را «یکی از شمالی‌ترین و دورافتاده‌ترین سکونتگاه‌های روسیه» توصیف کرده که «شرایط زندگی در آنجا سخت و دسترسی به آنجا بسیار دشوار است». او افزوده است که در آن منطقه، هیچ سیستمی برای ارتباط با آقای ناوالنی «حتی دسترسی تلفنی» وجود ندارد. وی همچنین نوشت: «مقامات می‌خواهند الکسی را به‌ویژه قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری [که برای مارس ۲۰۲۴ برنامه‌ریزی شده]منزوی کنند».
واکنش کرملین به مرگ ناوالنی
روزنامه کومرسانت دیروز (جمعه) نوشت ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه از مرگ الکسی ناوالنی، سیاستمدار مخالف دولت در زندان، مطلع شده‌ است. پیش از این، سرویس زندان روسیه اعلام کرد که ناوالنی در زندان درگذشت و آنها در حال بررسی دلایل مرگ او هستند. دفتر تحقیقات کمیته تحقیقات روسیه در منطقه خودمختار یامالو-ننتس امروز اعلام کرد که تحقیقات در مورد مرگ الکسی ناوالنی سیاستمدار مخالف روسی آغاز و سازماندهی شده است. سرویس تعزیرات فدرال روسیه همچنین اعلام کرد ناوالنی پس از پیاده روی در زندان احساس ناخوشی کرده و تقریباً بلافاصله بیهوش شده‌ است. این سرویس خاطرنشان کرد تمام اقدامات لازم برای احیای ناوالنی انجام شد، اما روند احیا بی‌فایده بود و در نهایت او درگذشت.
طبق روال تعیین شده توسط قانون، مجموعه‌ای از اقدامات تحقیقاتی و عملیاتی با هدف تعیین تکلیف در این باره در حال انجام است. این سرویس در بیانیه‌ای اعلام کرد که همه شرایط درباره این حادثه مطرح است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین نیز اعلام کرد: تا آنجا که ما می‌دانیم، در حال حاضر مطابق با تمام قوانین فعلی، سرویس تعزیرات فدرال درگیر تمام بازرسی‌ها، شفاف سازی‌ها و غیره است. یعنی دیگر هیچ دستورالعملی لازم نیست، زیرا مجموعه قوانین خاصی در این زمینه وجود دارد که در حال حاضر سرویس تعزیرات فدرال بر اساس آن عمل می‌کند.
واکنش زودهنگام ناتو به مرگ ناوالنی
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو گفت که تمام حقایق مربوط به مرگ الکسی ناوالنی باید ثابت شود و روسیه باید به سوالات جدی پاسخ دهد. در همین حال، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه گفت: واکنش فوری رهبران ناتو به کشته شدن ناوالنی در قالب اتهامات مستقیم علیه روسیه، شخصی است. وی افزود: هنوز هیچ بررسی پزشکی قانونی وجود ندارد، اما نتایج غرب از قبل آماده شده‌ است.