نامه مدرس دانشگاه به استاندار/ وضعیت شاخص های اقتصادی زیبنده استان نیست/ مراقب باشید نوع کاربری منطقه ویژه اقتصادی روزی نگرانی مردم و افزایش مهاجرت را در پی نداشته باشد/ پالایشگاه استفاده ابزاری نباشد

جناب دکتر احمدزاده
با سلام
همانطور که اطلاع دارید یا به سمع و نظرتان رسانیده شده وضعیت استان تاکنون در شاخص هایی که برآوردی از توسعه را نمایان کند و نشانی از بهبود ساختارها باشد به صورت موارد زیر است که از منبع رسمی مرکز آمار ایران استخراج شدند.
- شاخص نرخ بیکاری ۹.۱ در ۱۴۰۱
- در تعهد ایجاد اشتغال رتبه ۳۰ در سال ۱۴۰۱
- درآمد سرانه پایین تر از نرم کشوری است
- نسبت اشتغال در سال ۱۳۹۵ حدود ۳۸ درصد که در سال ۱۴۰۰ به حدود ۳۰.۶ رسیده است
- تورم سالانه رتبه اول و حدود ۴۶.۹ در خرداد ۱۴۰۱
- در شاخص امنیت سرمایه گذاری رتبه ۳۱ و حدود ۵.۵۶ در سال ۱۴۰۰
- صادرات غیرنفتی در سال ۱۳۹۹ حدود ۳۶۲ هزار تن کالا به ارزش ۸.۸ میلیون دلار از کهگیلویه و بویراحمد به خارج از کشور صادر شده بود. این در حالیست که در سال ۱۴۰۰ میزان صادرات در استان کهگیلویه و بویراحمد هم به لحاظ حجمی و هم ارزش کاهشی بیش از ۴۰ درصد داشته است
- تولید ناخالص داخلی در سال ۹۰ حدود ۰.۶۹ درصد بوده و در سال ۱۴۰۰ نیز ۰.۶۹ درصد اعلام شده است که تغییری مشاهده نشد و بدون نفت رتبه ۳۰ را در کشور داریم
سهم صنعت در تولید ناخالص داخلی از ۸.۳ در سال ۱۳۹۷ به ۱.۵ در سال ۱۴۰۰ رسید
سهم کشاورزی در تولید ناخالص داخلی از ۹.۳ در سال ۱۳۹۷ به ۵.۳ در سال ۱۴۰۰ رسید
از طرف دیگر سهم نفت در تولید ناخالص داخلی استان از ۶.۷۴ در سال ۱۳۹۷ به حدود ۹.۷۳ در سال ۱۴۰۰ رسید
- شاخص محیط کسب و کار ۵.۹۵ رتبه ۲۵ در کشور در سال ۱۴۰۰
البته بهتر بود که در پایان سال مالی گزارش تحلیلی از موارد زیر در دید عموم قرار گیرد تا مردم وضعیت یکسال گذشته تا کنون استان را در قالب آمارهای مستند قضاوت نمایند:
۱. ریز مصوبات سفر ریاست جمهور و اعتبارات تخصیصی و درصد پیشرفت آنها
۲. برش استانی بودجه در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱
۳. تحلیل عملکردی نهادها در قالب جشنواره شهید رجایی در سال جاری
۴. وضعیت اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی استان در سال ۱۴۰۰ تا کنون
۵. برنامه عملیاتی در خصوص صادرات، تنظیم بازار و کاهش تورم.
به عنوان فرزند کوچکی از جامعه علمی، فرهنگی و دانشگاهی و بدون چشمداشتی در سالیان اخیر سعی داشته ام صدای جوانان و نخبگان برای به کرسی نشاندن تفکر شایسته سالاری، عبور از قوم سالاری و خویشاوندسالاری باشم و برای این مهم هزینه ها و رنج ها به جان خریدیم. با شنیدن خبر انتصاب شما بعنوان استاندار استان کهگیلویه و بویراحمد، همان طور که در دوره نمایندگی سید قدرت حسینی نخبگان دیار بویراحمد گرمسیر با استاندار غیر بومی هم در استان و شهرستان همکاری داشتند،
همه عزیزان این دیار آماده همکاری با حضرتعالی به عنوان فرزند این دیار بودند، ولی برخورد و رفتار شما نشان داد که آمده اید بر عزل نخبگان این دیار نه رشد نخبگان این دیار!
آنچه امروز از گفته های اکثریت مردم و بزرگان این دیار صبور شنیده می شود این است که استاندار بومی آنگونه که باید و شاید موجبات رشد و توسعه دیار بویراحمد گرمسیر نگردید، بلکه حتی حاضر نشد در برنامه دیدار و بازدیدی که در اواخر سال ۱۴۰۰ تنظیم شده بود بازدید از منطقه بویراحمد گرمسیر داشته باشد. علاوه بر انتظارات مردم در بعد توسعه، غزل های پی در پی مدیران در سطح گچساران و همچنین شروع اولین عزل در استان از دیار بویراحمد گرمسیر موجبات نگرانی مردم دیار بویراحمد گرمسیر گردید و این موضوع در خاطره مردم تداعی شد که مردم بویراحمد گرمسیر چه هیزم تری به استاندار و مجموعه اطراف ایشان فروختند که هم در بعد توسعه منطقه و هم استفاده از ظرفیت نخبگان این دیار باید مورد بی مهری قرار بگیرند.
در ادامه توجه تان را به موضوع زیرساخت ها و اولویت هایی که به سرعت توسعه و بازارهای گچساران و باشت کمک می کند جلب می نمایم:
توجه به زیر ساخت ها از جمله پایانه صادراتی و منطقه ویژه اقتصادی می تواند به رشد و توسعه تاسیسات و جذب سرمایه گذار به واسطه وجود مشوق های سرمایه گذاری ناشی از منطقه ویژه اقتصادی و افزایش صادرات و تولید اثرگذار باشد. در خصوص نوع عرصه منطقه ویژه اقتصادی نیز بهتر است آینده اکوسیستم گچساران و باشت را مد نظر قرار داده و با متخصصین امر شخصا مشورت صورت گیرد و نتیجه به سمع و نظر مردم رسانیده شود.
برای ایجاد منطقه ویژه اقتصادی در گچساران تهیه مکان و ایجاد زیرساخت‌های لازم جهت حضور سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی برای ساخت صنایع پایین‌ دستی پتروشیمی، صنایع مختلط و صنایع نیمه‌سنگین نیاز است. از جمله زیرساخت‌ها و امکانات زیربنایی برای ایجاد منطقه ویژه اقتصادی ۱. وجود فرودگاه بین المللی
۲. جاده های ترانزیتی
۳. پایانه حمل و نقل کالا  و مسافری
۴. سایت انبار کالا
۵. وجود آب شیرین
در خصوص موارد فوق لازم به ذکر است فرودگاه گچساران هنوز در شرایط بین المللی شدن نیست. جاده های ترانزیتی همچون جاده چرام، گچساران، گناوه تکمیل نشده است.
مناطق ویژه اقتصادی برحسب نوع فعالیت شامل منطقه ویژه اقتصادی انرژی، منطقه ویژه اقتصادی بندری و انبارداری، منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، منطقه ویژه اقتصادی سنگ و مواد معدنی، منطقه ویژه اقتصادی برق و الکترونیک، منطقه ویژه اقتصادی معادن و فلزات، منطقه ویژه اقتصادی نساجی و دیگر موارد هستند.
شهرستان گچساران با دارا بودن آب و هوایی ۴ فصل و همچنین علاوه بر داشتن ظرفیت در عرصه های فعالیتی نفت، گاز، پالایشگاه و پتروشیمی در عرصه های کشاورزی، پرورش دام و طیور و نیز گردشگری پتانسیل های مطلوبی دارد و طی سالها و دهه های گذشته اعتبارات و هزینه های سنگینی در بخش کشاورزی و آب صورت گرفته است و پوشش های گیاهی و رونق کشاورزی در اکثر مناطق گچساران دارای شرایط مطلوب تر و متفاوت تر در مقایسه با منطقه ای همانند عسلویه (منطقه ویژه اقتصادی پارس) با آب و هوای گرم و خشک می باشد.
طرح های آبیاری به اراضی کشاورزی در مناطقی از شهرستان گچساران همچون لیشتر، خیرآباد، امامزاده جعفر، دشت مور و سایر مناطق که طی سالهای گذشته ریل گذاری آن صورت گرفت هزینه های فراوانی داشته و هم اکنون مردم این مناطق چشم انتظار تکمیل این طرح ها برای رونق هر چه بیشتر کشاورزی می باشند. به علاوه بر اساس همین چشم انداز رشد حوزه کشاورزی، مجوز شهرک های دامپروری نیز در مناطقی همچون خیرآباد اخذ شد. طبیعت، پوشش گیاهی و جاذبه های تاریخی در سرتاسر این شهرستان قابل مشاهده می باشند.
از مسائل مطرح در گچساران می توان به حساسیت های اکولوژیکی موجود در محل احداث پروژه ها و آثار سوء بر محیط زیست ناشی از اجرای منطقه ویژه انرژی اشاره کرد که نیاز به مطالعات دقیق و کارشناسی شده به منظور شناخت کامل قبل از هر پیشنهادی و اخذ مجوزی می باشد.
استقرار پرتعداد پتروشیمی ها و سایر بخش های عرصه فعالیتی نفت، گاز و پتروشیمی در شهرستان گچساران مراتع، باغ ها، شرایط کشاورزی را با افت کیفی و سیر نزولی مواجه می کند. پسماندها و آلایندگی ها نیز موجبات تاثیراتی بر سلامتی و نهایتا مهاجرت ساکنان مناطق شهرستان گچساران به شهرها و استان های اطراف خواهد شد. با توجه به اینکه تامین آب چندین واحد پتروشیمی و پالایشگاه و سایر نیروگاه ها و کارخانجات و صنایع وابسته به نفت، گاز و پتروشیمی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است اینکه آیا امکان تامین آب از سدها علاوه بر مصارف کشاورزی و آب شرب مصرفی مردم و ساخت و ساز برای تامین چندین واحد پتروشیمی، پالایشگاه و نیروگاه بتواند تامین شود نیز یک موضوع پر اهمیت و قابل مطالعه قبل از هر گونه ارائه پیشنهاد جهت تعیین نوع فعالیت منطقه ویژه اقتصادی گچساران در عرصه انرژی می باشد.

بنابراین باید به این نکته توجه داشت که قبل از هر گونه پیشنهاد و پیگیری برای تعیین عرصه فعالیتی منطقه ویژه اقتصادی گچساران، آثار نوع فعالیت بر محیط زیست ، میزان آلایندگی و سلامت مردم مد نظر قرار گیرد. به نظر می رسد نباید به این نکته اکتفا کرد که اگر از مزایای منطقه ویژه اقتصادی انرژی که استفاده از ماشین هایی با همان قیمتی که وارد می شوند، می باشد به سایر آثار سوء اجرای آن توجه نشود. در صورتی که پیش بینی شود که در یک شهرستانی منطقه ویژه اقتصادی انرژی احداث گردد علاوه بر تهیه امکانات اجرای آن می بایست برای کاهش حداکثری آثار سوء بر محیط زیست ، محیط اقتصادی سایر عرصه های فعالیتی، اجتماعی و فرهنگی و سایر بخش ها بسترها، آموزش ها و برنامه ریزی هایی تدوین گردد.
در نتیجه عوارضی که در کوتاه مدت در اثر اجرای منطقه ویژه اقتصادی با عرصه فعالیتی انرژی ایجاد می شوند تغییرات در شکل خاک می باشد. از طرفی در بلند مدت بیشترین آلودگی ناشی از صنایع، آلودگی هوا و صدا خواهد بود که ورود آن به چرخه زیستی باعث آثار منفی بر تنوع زیستی، حیات وحش، گونه های گیاهی و کشاورزی خواهد شد. توجه به مزایا و معایب عرصه فعالیتی منطقه ویژه اقتصادی امریست که باید مبتنی بر شناخت کامل، تحقیقات کارشناسی شده، آینده نگری برای توسعه منطقه در کلیه ابعاد و عرصه های فعالیتی منطقه مذکور که کمترین آثار سوء بر محیط زیست، آلایندگی، مهاجرت مردم، صدا داشته باشد، در نظر گرفته شود.
پالایشگاه لیشتر
بیش از یک ۱۵ سال قبل به واسطه پیگیری‌های صورت گرفته در زمان نمایندگان قبل مجوز ساخت پالایشگاه نفت دشت لیشتر از توابع شهرستان گچساران اخذ شد که در ادامه در سال ۸۸ تا ۹۰ هم مجوز خوراک، هم توجیه اقتصادی، هم مجوز وزارت صنعت و معدن گرفته شد و همچنین یک فرد لبنانی از شرکت مالزیایی به عنوان سرمایه گذار جهت پروژه پالایشگاه مذکور باظرفیت ۱۵۰ هزار بشکه در روز حاضر به همکاری شد، در ادامه دکتر قنبری که در این پروژه به عنوان نماینده، مشاور و پیگیری کننده فعالیت داشت اعتبار مورد نیاز پالایشگاه گچساران را سه میلیارد دلار برآورد کرد و گفت: سهم آورده خارجی در طرح یاد شده ۸۰ درصد و ۲۰ درصد مابقی نیز توسط سرمایه گذاری بخش خصوصی داخلی تامین می‌شود. زمین این پروژه با متراژ ۲۵۰ هکتار تخصیص داده شد و تا جایی پیش رفت که کلنگ زنی انجام، نقشه‌های طرح نیز ترسیم شد و کانکس نگهبانی و یک دستگاه ماشین در محل مورد نظر مستقر شدند که تصاویر آن‌ها در (پیوست ۱) قابل مشاهده می‌باشند و حتی عملیات تسطیح زمین در مرحله آغاز بود. با توجه به شرایط تحریم‌ها و لزوم تزریق پول، در یک اقدام دیگر با شرکتی چینی نیز هماهنگی‌هایی صورت گرفت که به دلیل اینکه این شرکت چینی انتظار داشت که اکثریت پرسنل این پروژه را از چین استفاده کنند هیئت ایرانی با این درخواست موافق نبود.


   
مجوزهای پالایشگاه و تفاهم با شرکت چینی در (پیوست ۲) قابل مشاهده می‌باشند.
در نهایت روند پیگیری این پروژه از ۹۰ تا حدود ۹۴ صورت نگرفت و متاسفانه متوقف شد، تا آغاز فعالیت‌های انتخاباتی سال ۱۳۹۴ در حرکتی استاندار وقت (آقای خادمی)، تصاویری از مذاکره ایشان با عبدالوهاب خمیس سرمایه گذار مصری را از طریق رسانه‌ها منتشر کرد. این سرمایه گذار عنوان کرده بود که خوراک این پالایشگاه ۱۲۰ هزار بشکه در روز است که تقاضای افزایش آن را تا ۲۰۰ هزار بشکه و یا حداقل ۱۵۰ هزار بشکه در روز داریم.
 برای انجام این طرح که اشتغالزایی خوب در حدود ۱۰۰۰ نفر به طور مستقیم ایجاد می‌کرد و صادرات قابل توجهی برای استان کهگیلویه و بویراحمد و کشور داشت نیاز به استقرار یک نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی و تامین آب بوده است و همچنین قرار بود یک واحد پتروشیمی کوچک نیز در کنار آن ساخته شود.
تصویر مذاکره استاندار وقت (آقای خادمی) با عبدالوهاب خمیس در (پیوست ۳) قابل رویت است.

با توجه به نیاز مبرم این شهرستان محروم و پتانسیل سرمایه گذاری با توجه به تحقیقات موسسه تحقیقی سبزاندیش پایش که توسط سازمان برنامه و بودجه استان کهگیلویه و بویراحمد برای تحقیق در تهیه سند آمایش سرزمین انتخاب شدند، اولین اولویت مورد انتظار و تأیید کارشناسان در شهرستان گچساران در حوزه نفت، گاز و پالایشگاه بوده که سهل انگاری در این خصوص موجب شد فعالیتی نتیجه بخش صورت نگیرد، بلکه متاسفانه شاهد آن بودیم که به دلیل عدم فعالیت موثر و قبضه بودن ۱۵۰ هزار بشکه خوراک، در اواخر سال ۹۸ مجوز خوراک از طریق وزارت نفت لغو شود و فرصت‌های شغلی زیادی در این منطقه به واسطه سهل انگاری از دست داده می‌شد. تصویر اولویت‌های کارشناسی شده و تحقیق شده توسط مهندسین مشاور موسسه سبزاندیش پایش در (پیوست ۴ ) قابل مشاهده است. نماینده اسبق در اواخر دوره نمایندگی دور دوم نامه‌ای برای گرفتن خوراک این پالایشگاه به وزارت نفت می‌نویسد و حتی با گرفتن این مجوز خوراک تازه برگشتیم به نقطه اول اول.

در ابتدای سال ۱۴۰۱ نیز خبری در رسانه ها منتشر شد که مجدد مجوز این طرح تمدید گردید که دکتر پاکدل در خبر آن را به عنوان عیدی به مردم گچساران و باشت منتشر کرد.
جناب استاندار، در پایان خدمت شما باید عرض نمایم که پایگاهتان در بویراحمد گرمسیر را از دست دادید و وعده تاسیس پالایشگاه که کاربرد انتخاباتی بخواهد داشته باشد نمی تواند روند رفتار که تاکنون با مردم این دیار داشتید را از یادها ببرد.
در سال های متعدد پروژه پالایشگاه لیشتر چند بار کلنگ زنی شد و قول پیگیری داده میشد و جماعتی همراه هیئت هایی از تهران و خارج برای ناهار دور هم جمع میشدند و گردو و عسل استان را هم سوغات میبردند و نتیجه ای در بر نداشت.
جناب استاندار، موارد زیر را جهت تنویر افکار عمومی در دید عموم قرار دهید تا مردم قضات نمایند:

۱. جواز تاسیس به روز شده طرح پالایشگاه
۲. سرمایه گذار حقیقی و حقوقی طرح را مشخص کنید و بفرمائید آورده و سرمایه آنها در کجا جذب می شود؟
۳. جواز زیست محیطی به روز شده طرح که توسط سازمان محیط زیست کشور تایید و از طریق شورای عالی محیط زیست کشور به اداره کل محیط زیست استان ابلاغ شده است
۴. استعلامات در خصوص واگذاری زمین های طرح در منطقه لیشتر