بخش سوم) مارونِ یک تحت‌الشعاع آبریز قرار نمی‌گیرد / آبگيریِ سد صرفاً در زمان وقوع سیلاب‌ها خواهد بود / آبریز؛ کنترل‌کننده رسوب برای مارون یک

کبنا نیوز در یک پرونده اختصاصی، با جمعی از مطالبه‌گران، دانشگاهیان و فعالان اجتماعی در مورد سد آبریز گفت‌وگوهایی انجام داده است. بخش سوم این گفت‌وگوها با افشین دوستی کارشناس ارشد سازه‌های آبی است که معتقد است آبریز علاوه بر کنترل‌ رسوب برای مارون یک، با مهار بخشی از سیلاب‌ها، از خسارت به اراضی پایین دست نیز جلوگیری می‌کند.
دوستی در مورد سد آبریز گفت: این سد در بالادست شبکه سد مارون یک در حال احداث است و ظرفیتی حدود ۱۰ درصدِ سد مارون یک را دارد.
وی با رد این موضوع که احداث سد آبریز مشکلاتی برای خوزستان ایجاد می‌کند، گفت: این موضوع از لحاظ علمی پذیرفتنی نیست و احداث سدها در بالادست سد های مخزنی در دنیا بصورت زنجیره‌ای برای مدیریت مخازن و کنترل رسوب سدهای پایین دست امری رایج است و زمانی که به یک منطقه تخصیص آب داده می‌شود تمام نیازهای پایین‌دستِ آن مدنظر قرار می‌گیرد و بعد تخصیص منظور می‌شود؛ یعنی این تخصیصِ ۱۳۵ میلیون متر مکعبی، با احتساب مصارف پایین دست شامل مصارف استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و خوزستان در سد آبریز دیده شده و اینکه گفته شده با احداث سد، آب  به تالاب شادگان نمی‌رسد و یا برای اراضی پایین دست سد مارون مشکلاتی بوجود  می‌آید، صحیح نیست.
وی تاکید کرد: با مقایسه ابعاد و حجم مخزن سد آبریز  با سد مارون یک، از لحاظ علمی  و فنی کاملاً مشهود  است که اهدافی که سد مارون یک داشته تحت‌الشعاع سد آبریز قرار نمی‌گیرد. اما متاسفأنه بزرگ‌نمایی‌هایی صورت می‌گیرد و از سد آبریز با عناوین عجیب مثل متروپلی دیگر، تخریب شادگان و مهاجرت از خوزستان یاد می‌کنند.
دوستی با بیان اینکه احداث سد مارون دو به لحاظ دارا بودن حجم مخزن ۱۳۵ میلیون متر مکعبی، درصد کمی از  حجم مخزن سد مارون را دارد، گفت: یکی از اهداف این سد، کنترل سیلابی است که می‌تواند در مخزن این سد آرام بگیرد و خسارات به اراضی پایین دست سد آبریز را در فصول پربارش به حداقل برساند.
وی گفت: تخصیص آب تالاب شادگان ۶۰ درصد از سد مارون یک است و ۴۰ درصد  از رودخانه اعلی است که بخش اعظم آن از کوه‌های کهگیلویه و بویراحمد سرچشمه می‌گیرند و در منطقه ایذه و به سمت رامشیر و به سمت تالاب شادگان هدایت می‌شود.
دوستی بیان کرد: حقابه تالاب شادگان (۶۰ درصد) به طور کامل از سد مارون یک گرفته شده اما به دلیل آنکه در پایین دست مارون یک، یک سری اراضی بیشتر از اراضی هدف سد در زمان طراحی و احداث این سد، آبیاری می‌شوند و این موضوع باعث شده که مشکلاتي در تأمین حق‌آبه این تالاب  بوجود بیاید.
وی ادامه داد: برخی اذعان دارند که درصد تحقق دبی‌های بالاتر از متوسط در سد مارون۲ حدود ۶۰ درصد و در مارون یک حدود ۴۰ درصد بوده که این برداشتی اشتباه است چون سد آبریز قرار نیست که از آب دبی پایه رودخانه و در فصول خشک  و کم بارش از این آب برای پر کردن مخزن سد استفاده کند.
دوستی گفت: سد آبریز قرار نیست از  دبی پایه رودخانه و در فصول خشک وکم بارش برداشت داشته باشد تا باعث افزايش شوری و افزایش EC آب در پایین دست شود.
وی افزود: زمان آبگيری سد آبریز صرفاً در زمان وقوع سیلاب‌ها در فصول پربارش است. در واقع  در محل ساختگاه سد آبریز، 600 میلیون متر مکعب آب  از آن محدوده خارج می‌شود و مخزن سد آبریز  135 میلیون متر مکعب آن را ذخیره می‌کند.
دوستی با بیان اینکه سد آبریز حتی کنترل‌کننده رسوب برای مارون یک نیز هست، گفت: این سد با مهار بخشی از این سیلاب‌ها علاوه بر جلوگیری از خسارت به اراضی پایین دست یا مهار آب در مخزن سد به صورت مدیریت شده استفاده می‌نماید و از بابت تأمین حق‌آبه پایین دست جای نگرانی نیست.
گفتنی است در مورد سد آبریز پیش از این کبنا نیوز با مدیرعامل آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد، دبیر مطالبه‌گران سد آبریز و یکی از کارشناسان کشاورزی گفت‌وگوهایی انجام داده بود که می‌توانید در پایین بخوانید.

بیشتر بخوانید؛ 
 
مصلح: تنها راه تأمین امنیت آبی، ساخت سد است / 5 هزار میلیارد تومان حجم قرارداد پروژه‌های آبی استان / 101 میلیون متر مکعب آب از تنگ سرخ سهم استان است / تنگ سرخ آسیبی برای پارک ملی دنا ندارد / پیش‌بینی اتمام مطالعات آبریز تا پایان سال / مجموعه آب منطقه‌ای در اتاق شیشه‌ای و شفاف
 
نهضت آب کهگیلویه کلید خورد / آبریز؛ ندا و صدای همگان