۵ اثر منقول تاریخی فرهنگی چهارمحال و بختیاری ثبت ملی می‌شود

کبنا ؛ رئیس گروه حفاظت و مرمت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری گفت: ۵ پرونده از این استان برای قرار گرفتن در آثار منقول تاریخی فرهنگی، تهیه و در دستورکار ثبت در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.
پیمانه پرناک روز چهارشنبه تاکید کرد: این پرونده‌ها شامل "منبر مسجد جامع شهرکرد"، "منبر مسجد جامع چالشتر"، "نسخه خطی تشریح برهان قاطع"، "درب چوبی مسجد اتابکان "امام صادق (ع)" شهرکرد" و "شیر سنگی برجویی لردگان" است.
وی، در خصوص منبرهای مساجد جامع شهرکرد و چالشتر افزود: این منبرها را فردی به نام محمودخان حدود ۱۵۰ سال پیش در سال ۱۲۸۲ هجری قمری وقف کرده است.
پرناک تصریح کرد: این منبرها هم‌اینک در مساجد جامع شهرکرد و چالشتر نگهداری می‌شود.
وی یادآور شد: جنس این منبرها از چوب چنار و مهمترین شاخصه تزیینی آن‌ها هنر گره‌چینی است که در طرح­های  متنوعی از لغت چوب مشاهده می‌شود.
رئیس گروه حفاظت و مرمت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: منبر مسجد جامع شهرکرد ۳۱۶ سانتیمتر ارتفاع، ۲۵۵ سانتیمتر طول و ۸۸ سانمتیمتر عرض دارد.
وی گفت: استفاده از عنصر رنگ  و فن منبت در قالب خط نستعلیق با موضوع ترجیع‌بند معروف محتشمکاشانی در سوگ شهدای کربلا در منبر مسجد جامع شهرکرد وضعیت ظاهری زیبا و منحصر به‌فردی به آن بخشیده است.
پرناک تاکید کرد: منبر مسجد جامع چالشتر ۳۱۷ سانتیمتر ارتفاع، ۲۵۵ سانتیمتر طول و ۸۶ سانمتیمتر عرض دارد.
وی افزود: در منبر مسجد جامع چالشتر از عنصر رنگ  و فن منبت در قالب خط نستعلیق با موضوع  آیت‌الکرسی و سوره ناس استفاده شده که وضعیت ظاهری زیبا و منحصر به‌فردی به آن داده است.
رئیس گروه حفاظت و مرمت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: عملیات  حفظ و مرمت منبر مسجد جامع چالشتر در بهار ۱۳۸۹ انجام شد.
وی تصریح کرد: حفظ و مرمت منبر مسجد جامع چالشتر شامل مراحل اصلی مستندنگاری، عملیات آزمایشگاهی، تمیزکاری فیزیکی و شیمیایی، استحکام‌بخشی، تاب‌گیری قطعات آلت و لغط، بازسازی قطعات آلت و لغط در نواحی کمبود و ریختگی با چوب چنار، اسیدزدایی، آفت‌زدایی، موزون‌سازی و تثبیت نهایی با پارالوئید می­‌شود.
پرناک در خصوص "نسخه خطی تشریح برهان قاطع" یادآور شد: تاریخ کتابت این نسخه خطی مربوط به سال ۱۲۳۴ هجری قمری یعنی ۲۰۶ سال پیش، دارای قطع وزیری بزرگ در اندازه ۲۱ در ۳۱ سانتیمتر، نوع خط شکسته نستعلیق با مرکب سیاه، سرعنوان‌ها جوهر الوان (قرمز)، جنس جلد مقوا با روکش چرم از نوع جلد های ضربی با تزیینات ترنج، لچک و سرترنج بوده که به‌وسیله طلاکوبی با قالب مهر ایجاد شده است.
وی گفت: دوخت اجزا و اوراق این نسخه خطی با ابریشم و نخ رنگی بوده که شیرازه را تشکیل داده است.
رئیس گروه حفاظت و مرمت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: تزیینات "نسخه خطی تشریح برهان قاطع" بسیار آسیب دیده اما در صفحات کتاب کمبودی نیست.
وی افزود: "نسخه خطی تشریح برهان قاطع" نوشته "محمدحیسن بن خلف تبریزی متخلص به برهان" از شعرای قرن یازدهم هجری بوده و متوطن هندوستان شده و ین کتاب را به زبان فارسی در سال ۱۰۶۲ نوشته است.
پرناک تصریح کرد: این نسخه خطی جزو مجموعه نسخ "سردار اسعد بختیاری" در دوره مشروطه بود که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی چهارمحال و بختیاری ضبط و در دهه ۷۰ به کتابخانه مولوی شهرکرد منتقل می‌شود.
وی همچنین درباره "در چوبی مسجد اتابکان" شهرکرد یادآور شد: این در چوبی با ابعاد ۱۳۰ در ۱۷۵ سانتیمتر متعلق به مسجد اتابکان قدیم " است که در سال ۱۳۷۰ به علت ساخت یک در جدید، به اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری منتقل شده است.
رئیس گروه حفاظت و مرمت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: این در به شکل قاب و تخته و به صورت "دو لته" ساخته شده است.
وی گفت: در پشت هر لته به منظور استحکام و جلوگیری از افتادگی لته‌ها پشت بندهایی از الوار قطور نصب و روی در نیز با تزئینات هندسی شمسه هشت و چهار لنگه به صورت منبت آراسته شده است.
پرناک تاکید کرد: "در چوبی مسجد اتابکان" شهرکرد هنگام انتقال وضعیت نامناسبی داشته که از سوی مسئولان وقت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری مرمت و بازسازی شده و پس از مرمت با ساخت چارچوب الحاقی در موزه باستان شناسی شهرکرد به نمایش درآمده است.
وی افزود: نوع عملیات مرمتی "در چوبی مسجد اتابکان" شهرکرد شامل پاک‌سازی، اسیدزدایی، استحکام‌بخشی ، بازسازی و تثبیت است.
رئیس گروه حفاظت و مرمت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری به شیر سنگی برجویی اشاره و تصریح کرد: این شیر سنگی براساس کتیبه حک شده بر روی آن متعلق به سال ۱۲۸۵ هجری قمری و جنس آن از سنگ آهکی بوده که از اطراف امامزاده عباسعلی واقع در روستای برجویی شهرستان لردگان به موزه باستان‌شناسی شهرکرد منتقل شده است.
 شیر سنگی به عنوان نماد رشادت و دلاوری بر روز مزار مردان استفاده و نصب می‌شده است.
وی یادآور شد: شیر سنگی برجویی به صورت ایستاده است و زیر پای جلوی آن، کله یک قوچ قرار گرفته است.
پرناک اظهار داشت: بر گردن شیر سنگی برجویی قلاده‌ای با نقوش زیک‌زاک، در کنار آن مردی  چوب بر دست، بر یک پهلوی آن شمشیری حکاکی شده و بر پهلوی دیگر آن مردی در حالی که افسار اسبی را به دست گرفته وجود دارد.
وی گفت: بر روی پایه شیر سنگی برجویی کتیبه‌ای با مضمون "هوالباقی، وفات یافت مرحوم علی داد بک ابن ابوالفضل بک برجویی فی شهر محرم سنه ۱۲۸۵" حک شده است.
رئیس گروه حفاظت و مرمت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی چهارمحال و بختیاری تاکید کرد: تکنیک ساخت تراش شیر سنگی برجویی به صورت یکپارچه با تزئینات حکاکی است.
وی افزود: موضوع تزئینات این شیر سنگی انسانی، حیوانی و هندسی است که ۲۴ سانتیمتر عرض و ۱۱۴ سانتیمتر طول دارد.
پرناک تصریح کرد: شیر سنگی برجویی هم‌اینک در موزه باستان‌شناسی شهرکرد نگهداری می‌شود.
به گزارش ایرنا، تاکنون ۱۰ اثر منقول تاریخی فرهنگی از چهارمحال و بختیاری در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.(ایرنا)