بیم و امید اصلاحات در انتخابات

کبنا ؛بحث انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی تا حدودی از تب و تاب اولیه افتاده است. این بی‌رمقی البته در جریان اصلاحات خیلی به چشم می‌آید. اصلاح‌طلبانی که در دقیقه نود برای انتخابات مجلس در اسفندماه خیز برداشته بودند حالا در یک سکوت سنگین فرو رفته‌اند و حتی برخی از احتمال ندادن لیست توسط این جریان در این دوره خبر می‌دهند. هرچند این انتظار می‌رفت که با چنین رویکردی از سوی این جریان مواجه شویم. چرا که نه تنها با رایزنی‌های این جریان سیاسی با برخی نهادهای تصمیم‌گیر به نتیجه نرسید اخیرا نیز برخی خبرها حکایت از آن دارند که شرایط قدری سخت‌تر هم شده است.
در واقع اصلاح‌طلبان که به خاطر عملکرد دولت و مجلس دهم نتوانست مطالبات پایگاه اجتماعی خود را پیگیری کند، با ریزش سرمایه اجتماعی طی این سال‌ها روبه‌رو شده است که متاسفانه فعالان و جناح‌های سیاسی هیچ‌گاه آن را جدی نگرفتند. هر‌چند پیش از ثبت‌نام دقیقه نودی کاندیداهای این جریان اصلاح‌طلبان همچنان به یک استراتژی جامع و کاربردی در رابطه با چگونگی حضورشان در انتخابات نرسیده بودند. این سردرگمی در کنار سد محکم احراز صلاحیت‌ها باعث شده است که اصلاح‌طلبان را یک سکوت سنگین فرا گیرد و منتظر بمانند تا ببینند چه کسانی قادر خواهند بود در مرحله نهایی انتخابات مجلس شورای اسلامی حضور داشته باشند. این در‌صورتی است که بسیاری از چهره‌های شاخص این جریان سیاسی در این دوره از انتخابات مجلس شورای اسلامی با وجود فراخوان رئیس دولت اصلاحات، حضور نیافتند.
امری که محمود میرلوحی آن را به عنوان بی‌اعتنایی این افراد نسبت به فراخوان رئیس اصلاحات می‌خواند و می‌گوید: هرچه افراد معتبرتر و دارای سرمایه اجتماعی بیشتری در مجلس حضور پیدا کنند، آن مجلس کارآمدتر خواهد بود. این فعال سیاسی امیدوار است که همین تعداد جواز ورود به انتخابات یازدهمین دوره مجلس را کسب کنند چرا که در این صورت است که می‌توان به آینده این انتخابات امید داشت.
اما چه اتفاقی افتاده است که برخی چهره‌های این جریان ریشه‌دار در این دوره از شرکت در انتخابات منصرف شدند؟ آیا اصلاحات به بن‌بست رسیده است که اینگونه بی‌رمق و سردرگم است؟ بازگشت دوباره اصلاحات به قدرت پایگاه اجتماعی آنها را به این نتیجه رسانده است که از قدرت حاکمیتی فاصله بگیرند یا نه دیگر آنها حمایت گسترده این سرمایه اجتماعی که طی این سال‌ها همراه آنها بوده‌ را دیگر پشت خود نمی‌بینند؟
اصلاحات به بن‌بست نرسیده است.
سید محمدصادق خرازی، دبیر حزب ندای ایرانیان می‌گوید: در این ۶ سال مردمی که به اصلاح‌طلبان اعتماد کردند، پاسخ مناسبی دریافت نکردند. چگونه است که اکنون مدعی مجلس و اداره کشور می‌شویم؟ بهترین، شایسته‌ترین و مخلص‌ترین نیروهایی که برای به قدرت رسیدن دولت تلاش کردند، خانه‌نشین شدند. افرادی که از خود مایه گذاشتند اما همین دولت به آن‌ها بی‌توجه بودند و افرادی را در راس قدرت قرار دادند که هیچ نسبتی با اصلاحات ندارند. اصلاحات اگر اصلاحات واقعی باشد و اصلاح‌طلب اگر اصلاح‌طلب واقعی باشد به دنبال قدرت نیست، به دنبال تحول است. نباید تحول را توام با مسئولیت و دولتمردی خود بدانیم. برخی دولتمردان به قواعد اخلاقی، مروت و جوانمردی وفادار نیستند. در همه قوانین و مقررات نانوشته سیاست در دنیا وقتی‌ شخصیتی پیروز میدان رقابت می‌شود از فردای پیروزی متواضع می‌شود و سر تکریم به سوی کسانی که به آن‌ها رای ندادند فرود می‌آورد.
دبیرکل حزب ندای ایرانیان با بیان این‌که هنوز هم معتقدیم که دیر نشده و هنوز هم اصلاحات می‌تواند نقش‌آفرینی کند، تصریح می‌کند: منتها باید شانتاژ چپ‌گرایی و چپ‌باوری را کنار گذاریم. باید مسئولیت را بپذیریم و با مردم سخن ‌بگوییم. باید در‌برابر تحولات جامعه نقش‌آفرینی کنیم. آنقدر نگوییم اغتشاشات. چرا شرایطی را به وجود آوریم که چهار اغتشاشگر مجال بازی در صحنه را پیدا کنند؟
همچنین سید مصطفی تاجزاده، فعال سیاسی اصلاح‌طلب نیز با تاکید بر اینکه اصلاحات هنوز به بن‌بست نرسیده است، می‌گوید: مادامی که اصلاح‌طلبان بتوانند به عنوان یک جریان سیاسی تشکیلات خود را داشته باشند و در انتخابات‌ها شرکت کنند و صلاحیت نامزدهای آنها تایید شود مستقل از اینکه مردم به آنها رای بدهند یا خیر، برنامه‌های خود را برای برون‌رفت از مشکلات جامعه عرضه کنند، اصلاحات به لحاظ نظری ممکن است اما از نظر عملی با مشکلاتی مواجه است.
این فعال سیاسی خاطر‌نشان می‌کند: عدم تمایل اکثریت ملت ایران به تغییرات خشونت‌آمیز باعث می‌شود که اصلاحات هنوز توان این را داشته باشد تا به شرط انجام اصلاحات لازم در خود، مطرح باشد. دلیل دیگر این‌که هنوز اصلاحات به پایان نرسیده است، که تجربه ما در طول سالیان گذشته به ویژه بعد از حوادث ۸۸ نشان داده که جمهوری اسلامی در شرایط سخت اگرچه دیر و با هزینه‌های غیر‌ضروری، اما توانسته تصمیمات درستی اتخاذ کند. با توجه به این تجربه، این امید ایجاد می‌شود که باز هم تصمیم درستی اتخاذ شود و راه برای اصلاحات بنیادین برای جامعه ما پیدا شود.
تاج‌زاده با اشاره به رویکرد اصلاح‌طلبان در انتخابات اسفند ماه امسال‌ می‌گوید: اصلاحات هم هنوز معتقد است که انتخابات موثرترین، مستقیم‌ترین، کم‌هزینه‌ترین و مطمئن‌ترین راه برای حاکمیت مردم بر سرنوشت خودشان است اما با این وجود، شرکت در انتخابات و معرفی نامزد در انتخابات به هر قیمت، نه تنها مفید نیست‌ بلکه می‌تواند آثار زیان باری به همراه داشته باشد. تاج‌زاده با بیان این‌که «ما هرگز انتخابات را رها نمی‌کنیم» افزود: تاکید می‌کنم انتخابات موقعی در جمهوری اسلامی معنا دارد که امکان ایجاد تفاوت معنادار با انتخابات وجود داشته باشد اما اگر این امکان به هر دلیل منتفی شود، هیچ دلیلی برای شرکت در انتخابات وجود ندارد. ما درباره اصل انتخابات هرگز تردید نمی‌کنیم و با شعارهای اصلاح‌طلبان انتخاباتی و غیر انتخاباتی فریب نمی‌خوریم اما معتقدیم اساس اصلاحات بر انتخابات آزاد است.
بنابراین اصلاح‌طلبان با وجود اینکه در این دوره از انتخابات خیلی مشارکت بالایی نداشتند و بر موانع پیش‌رو و همچنین کم‌کاری‌های خود واقف هستند اما همچنان معتقدند تنها راه و موثرترین راه اصلاح، انتخابات است. منتها باید زمینه انتخابات آزاد برای همه جریان‌ها فراهم شود. آنها می‌گویند باید مسئولیت را بپذیریم و با مردم سخن‌گوییم. نباید تحول را توام با مسئولیت و دولتمردی خود بدانیم. (روزنامه ابتکار)